Francja
| Francja | |
| Flaga | |
| Lokalizacja | |
| Informacje | |
| Stolica | Paryż |
| Ustrój | republika |
| Waluta | euro (€) |
| Strefa czasowa | UTC +1 – zima UTC +2 – lato |
| Powierzchnia | 643 801 km² |
| Liczba ludności | 68 605 616 |
| Język urzędowy | francuski |
| Kod telefoniczny | 0033 |
| Kod samochodowy | F |
| Domena internetowa | .fr |

Francja (fr. France, /fʁɑ̃s/, Republika Francuska – République française) – państwo w Europie Zachodniej, posiadające również zamorskie terytoria na innych kontynentach. Francja dziś jest jednym z najbardziej nowoczesnych krajów na świecie i jest liderem wśród narodów europejskich. Odgrywa ona wpływową rolę jako stały członek Rady Bezpieczeństwa ONZ, Paktu Północnoatlantyckiego, G8, G20, UE i innych organizacji wielostronnych.
Charakterystyka
[edytuj]Geografia
[edytuj]Część metropolitalna Francji leży w Europie Zachodniej nad Oceanem Atlantyckim i Morzem Śródziemnym. Rozciągłość południkowa wynosi 973 km, równoleżnikowa 945 km. Poza terytorium lądowym do Francji należy Korsyka na Morzu Śródziemnym i 20 drobnych wysp przybrzeżnych oraz departamenty i terytoria zamorskie.
Francja graniczy z Andorą (60 km), Belgią (620 km), Hiszpanią (623 km), Luksemburgiem (73 km), Niemcami (451 km), Szwajcarią (573 km) i Włochami (488 km). Jest jedynym sąsiadem księstwa Monako (4 km) – niezależnej enklawy na Lazurowym Wybrzeżu.
Najwyższy punkt to Mont Blanc, 4807 m n.p.m.
Fauna i flora
[edytuj]Klimat
[edytuj]Francja jest położona w obszarze klimatu umiarkowanego, a nad Oceanem Atlantyckim panuje klimat oceaniczny. Pogoda we Francji pozostaje pod wpływem klimatu morskiego – z łagodną zimą. Średnia temperatura miesięcy jest niższa niż 22 °C (72 °F). Są co najmniej cztery miesiące ze średnią temperaturą ponad 50 °F (10 °C). Najcieplejszym miesiącem jest lipiec, gdy maksymalna temperatura wynosi około 24 °C (76 °F). Najlepsze miesiące na wizytę we Francji to: maj, czerwiec, lipiec i sierpień. Promieniowanie UV zależy od regionu i może być wyższe w popularnych kurortach, np. na Lazurowym Wybrzeżu. Najlepszy czas dla sportów zimowych w Alpach Francuskich jest od grudnia do marca.
Zjawiska pogodowe rejestrowane w poprzednich latach we Francji:
| Zdarzenia (średnia roczna) | sty | luty | mar | kwi | maj | czer | lipiec | sier | wrz | paź | list | gr |
| Deszczowe dni | 17 | 14 | 10 | 14 | 14 | 16 | 13 | 15 | 11 | 18 | 16 | 21 |
| Śnieżne dni | 4 | 5 | 1 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 1 | 4 |
| Dni z gradem | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
| Burzowe dni | 0 | 0 | 1 | 2 | 2 | 4 | 4 | 2 | 1 | 1 | 0 | 0 |
| Mgliste dni | 6 | 7 | 2 | 2 | 2 | 1 | 2 | 2 | 4 | 5 | 11 | 6 |
| Dni z tornado* | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 1 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
| Czas trwania dnia | 10 | 11 | 13 | 14 | 15 | 16 | 15 | 13 | 12 | 10 | 9 | 9 |
| Godzin słonecznych w ciągu dnia | 3 | 3 | 6 | 7 | 7 | 9 | 8 | 7 | 7 | 5 | 3 | 3 |
* Tornada – liczone za ostatnie 5 lat źródło: http://hikersbay.com/climate/france?lang=pl
Historia
[edytuj]Kultura i sztuka
[edytuj]Polityka
[edytuj]29 Francja 7,80 Demokracja wadliwa System semiprezydencki, bikameralizm
Gospodarka
[edytuj]System gospodarki Francji opiera się na modelu mieszanym, łączącym elementy gospodarki rynkowej z silnym sektorem publicznym. Francja jest jednym z największych gospodarek w Europie i na świecie, z rozwiniętym przemysłem, rolnictwem i usługami. Kluczowe sektory to motoryzacja, lotnictwo, chemia, energia, moda, turystyka oraz rolnictwo. Państwo odgrywa aktywną rolę w gospodarce, oferując wsparcie dla kluczowych branż, rozwijając infrastrukturę i politykę socjalną. Francja jest również członkiem Unii Europejskiej, co wpływa na jej politykę gospodarczą i handel międzynarodowy.
Społeczeństwo
[edytuj]System społeczeństwa Francji jest złożony i wielowarstwowy. Charakteryzuje się różnorodnością etniczną, kulturową i religijną. Francja ma rozwiniętą demokrację parlamentarną, w której ważną rolę odgrywa prezydent i parlament. Społeczeństwo jest zorganizowane wokół wartości takich jak równość, wolność i braterstwo, choć w praktyce występują wyzwania związane z nierównościami społecznymi, migrantami czy integracją. Francja jest również znana z silnego systemu opieki społecznej, edukacji i zdrowia publicznego.
Polonia
[edytuj]Polonia we Francji to jedna z największych i najstarszych społeczności polonijnych w Europie. Polacy zaczęli osiedlać się we Francji już w XIX wieku, a szczególnie po II wojnie światowej, szukając schronienia i lepszych warunków życia. W Francji działa wiele polskich organizacji, szkół, kościołów i instytucji kulturalnych, które podtrzymują polską tożsamość i tradycje. Polonia francuska jest aktywna w różnych dziedzinach życia społecznego, a jej członkowie często integrują się z lokalną społecznością, jednocześnie pielęgnując swoje dziedzictwo. W największych miastach, takich jak Paryż, Lyon czy Marsylia, funkcjonują polskie sklepy, restauracje i centra kulturalne.
Zwyczaje
[edytuj]- Kultura jedzenia – Francuzi cenią sobie dobre jedzenie i picie. Popularne są długie obiady, degustacje wina oraz celebracja tradycyjnych potraw jak croissant, bagietka, sery czy wino.
- Powitanie – najczęściej stosuje się pocałunki w policzek (2 lub 4), choć w niektórych regionach mogą być one inne. Również ważne jest uprzejme zwracanie się do innych i używanie zwrotów grzecznościowych.
- Święta i festiwale – Francja obchodzi wiele świąt, takich jak Dzień Błaznów (1 kwietnia), Dzień Bastylii (14 lipca) czy Boże Narodzenie. Wiele z nich wiąże się z tradycjami i regionalnymi zwyczajami.
- Styl życia – Francuzi cenią sobie relaks, kulturę i sztukę. Popularne jest spędzanie czasu w kawiarniach, na spacerach oraz uczestnictwo w wydarzeniach kulturalnych.
- Szacunek dla tradycji – w wielu regionach kultywuje się lokalne zwyczaje i folklor, co tworzy bogatą mozaikę tradycji w całym kraju.
Przygotowania
[edytuj]Wybór czasu podróży
[edytuj]Wizy
[edytuj]Obywateli państw członków Unii Europejskiej, w tym Polski wizy nie obowiązują. Granicę przekracza się na podstawie ważnego paszportu lub dowodu osobistego.
Przepisy celne
[edytuj]Waluta
[edytuj]We Francji płaci się w euro.
Dojazd
[edytuj]Samolotem
[edytuj]Pociągiem
[edytuj]Najszybsza kolej w Europie TGV.
Samochodem
[edytuj]Autobusem
[edytuj]Statkiem
[edytuj]Regiony przed 2016
[edytuj]
Francja do 2016 roku podzielona była na 22 regiony administracyjne:
- Akwitania (Aquitaine)
- Alzacja (Alsace)
- Bretania (Bretagne)
- Burgundia (Bourgogne)
- Region Centralny-Dolina Loary (Centre-Val de Loire)
- Franche-Comté
- Grand Est
- Île-de-France
- Korsyka (Corse)
- Langwedocja-Roussillon (Languedoc-Roussillon)
- Limousin
- Lotaryngia (Lorraine)
- Midi-Pyrénées
- Nord-Pas-de-Calais
- Dolna Normandia (Basse Normandie)
- Górna Normandia (Haute Normandie)
- Owernia (Auvergne)
- Kraj Loary (Pays de la Loire)
- Pikardia (Picardie)
- Poitou-Charentes
- Prowansja-Alpy-Lazurowe Wybrzeże (Provence-Alpes-Côte d’Azur – PACA)
- Rodan-Alpy (Rhône-Alpes)
- Szampania-Ardeny (Champagne-Ardenne)
Regiony 2016
[edytuj]
Francja podzielona jest na 13 regionów administracyjnych:
- Akwitania-Limousin-Poitou-Charentes (Aquitaine-Limousin-Poitou-Charentes)
- Alzacja-Szampania-Ardeny-Lotaryngia (Alsace-Champagne-Ardenne-Lorraine)
- Bretania (Bretagne)
- Burgundia-Franche-Comté (Bourgogne-Franche-Comté)
- Region Centralny-Dolina Loary (Centre-Val de Loire)
- Île-de-France
- Korsyka (Corse)
- Langwedocja-Roussillon-Midi-Pyrénées (Languedoc-Roussillon-Midi-Pyrénées)
- Nord-Pas-de-Calais-Pikardia (Nord-Pas-de-Calais-Picardie)
- Normandia (Normandie)
- Owernia-Rodan-Alpy (Auvergne-Rhône-Alpes)
- Kraj Loary (Pays de la Loire)
- Prowansja-Alpy-Lazurowe Wybrzeże (Provence-Alpes-Côte d’Azur – PACA)
Departamenty zamorskie
[edytuj]
- Gujana Francuska (Guyane)
- Gwadelupa (Guadeloupe)
- Majotta (Mayotte)
- Martynika (Martinique)
- Reunion (La Réunion)
Zbiorowości zamorskie
[edytuj]- Nowa Kaledonia (Nouvelle Calédonie)
- Polinezja Francuska (Polynésie française)
- Wallis i Futuna
- Saint-Pierre-et-Miquelon
- Saint-Barthélemy
- Saint-Marti
Miasta
[edytuj]Według danych oficjalnych pochodzących z 2005 roku Francja posiadała 410 miast o ludności stałej przekraczającej 20 tys. mieszkańców (liczba osób zameldowanych na stałe, bez aglomeracji). Stolica kraju, Paryż, jako jedyne miasto liczyła ponad milion mieszkańców; jedno miasto z ludnością 500÷999 tys.; 7 miast z ludnością 100÷500 tys.; 11 miast z ludnością 50÷100 tys., 22 miasta z ludnością 25÷50 tys. oraz reszta miast poniżej 25 tys. mieszkańców. Dla porównania w 1935 takich miast istniało 404 (w tym 17 miast powyżej 100 000 mieszkańców i 3 miasta powyżej 500 000 mieszkańców).
Ciekawe miejsca
[edytuj]- Muzeum D’Orsay – Paryż
- Muzeum Luwr – Paryż
- Disneyland – Paryż
- Katedra Notre Dame – Paryż
- Wydma Piłata (fr. Dune du Pilat) – największa pod względem objętości piasku i wysokości wydma w Europie (2,7 km x 500 m i wysoka na 110 m). Położona 60 km od Bordeaux w miejscowości La Teste de Buch.
- Przełom rzeki Verdon – położony w południowej Prowansji (Saint-Laurent-du-Verdon) 21-kilometrowy kanion, głębokości sięgającej kilkuset metrów (max. 700 m). Z racji położenia wśród skał wapiennych woda przybiera niesamowity niebieski kolor. Wzdłuż kanionu z obu stron poprowadzone są drogi, co ułatwia podziwianie widoków.
Obiekty z listy światowego dziedzictwa UNESCO
[edytuj]- Mont Saint-Michel wraz z zatoką
- Katedra w Chartres
- Wersal – zespół pałacowo-ogrodowy
- Opactwo benedyktyńskie i wzgórze Vézelay
- Jaskinie z malowidłami i rytami naskalnymi w dolinie Wezery (w tym jaskinia Lascaux)
- Pałac i park w Fontainebleau
- Katedra w Amiens
- Teatr rzymski i okolice oraz łuk triumfalny w Orange
- Rzymskie i romańskie zabytki Arles
- Opactwo cystersów w Fontenay
- Królewskie żupy solne w Arc-et-Senans
- Place Stanislas, Place de la Carrie’re i Place d’Alliance w Nancy
- Kościół w Saint-Savin sur Gartempe
- Korsyka – przylądki Girolata i Porto, rezerwat przyrody Scandola i zatoki Piany
- Rzymski akwedukt Pont du Gard
- Grande île (Wielka Wyspa) w Strasbourgu
- Nadbrzeża Sekwany w Paryżu
- Katedra Notre-Dame, opactwo Saint-Remi i pałac arcybiskupi w Reims
- Katedra w Bourges
- Zabytkowe centrum Awinionu
- Canal du Midi
- Ufortyfikowane stare miasto w Carcassonne
- Pireneje – Mont Perdu/Monte Perdido (wspólnie z Hiszpanią)
- Szlaki pielgrzymkowe do Santiago de Compostela (wspólnie z Hiszpanią)
- Zespół zabytkowy w Lyonie
- Okręg Saint-Emilion
- Miejskie wieże strażnicze we Flandrii, Walonii i północnej Francji (wspólnie z Belgią)
- Dolina Loary między Sully-sur-Loire i Chalonnes
- Provins – średniowieczne miasto targowe
- Hawr, miasto odbudowane przez Auguste’a Perreta
- Port de la Lune (Księżycowy Port) w Bordeaux
Transport
[edytuj]Podstawowe informacje o przepisach ruchu drogowego
[edytuj]- Prędkość:
- miasto: 50 km/h
- poza miastem: 110 km/h
- autostrada: 130 km/h
- Dopuszczalny poziom alkoholu we krwi kierowcy: 0,5 promila
- Odpłatność za autostrady: płatne na bramkach
- Całoroczna jazda na światłach mijania: zalecana
- Kamizelka odblaskowa: brak danych
Język
[edytuj]Językiem urzędowym we Francji jest francuski. W użyciu są również języki regionalne niebędące dialektami, lecz odrębnymi językami, są one częściowo dopuszczane i chronione przez rząd. Te języki to: prowansalski (Prowansja), bretoński (Bretania), korsykański (Korsyka), kataloński (pogranicze francusko-hiszpańskie) oraz baskijski (niektóre miejscowości w Pirenejach). Jednak 95% mieszkańców posługuje się na co dzień francuskim.
Po angielsku bez problemu można porozumieć się w Paryżu oraz na Lazurowym Wybrzeżu. W innych częściach kraju mogą wystąpić problemy w porozumiewaniu się po angielsku, gdyż Francuzi słabo znają języki obce.
Zakupy
[edytuj]Gastronomia
[edytuj]Gastronomia we Francji to jedna z najbardziej znanych i cenionych na świecie, słynąca z wyrafinowanych smaków, wysokiej jakości składników i tradycyjnych technik kulinarnych. Francuska kuchnia obejmuje różnorodne dania regionalne, od bogatych dań mięsnych i duszonych, po wykwintne desery i wypieki, takie jak croissant czy tarte tatin. Wśród najbardziej znanych potraw są foie gras, coq au vin, bouillabaisse oraz ratatouille. W Francji dużą wagę przykłada się do sztuki podawania i estetyki potraw. Kraj słynie także z wina, szampana i serów, które stanowią integralną część francuskiej kultury kulinarnej.
Noclegi
[edytuj]Rezerwacji można dokonać między innymi za pośrednictwem portali:
- Hotele Francja – wszystkie kategorie cenowe
Nauka
[edytuj]System edukacji we Francji jest zorganizowany i regulowany przez państwo. Składa się z kilku etapów:
- Przedszkole (école maternelle) – dla dzieci od 3 do 6 lat, przygotowujące do szkoły podstawowej.
- Szkoła podstawowa (école élémentaire) – od 6 do 11 lat, obejmuje klasy od CP do 5 klasy.
- Szkoła średnia (collège) – od 11 do 15 lat, obejmuje klasy od 6 do 3 (6ème do 3ème).
- Liceum (lycée) – od 15 do 18 lat, kończące się egzaminem maturalnym (baccalauréat).
- Studia wyższe – uczelnie publiczne i prywatne, oferujące licencjat, magisterium i doktorat.
System jest silnie centralizowany, z naciskiem na równy dostęp do edukacji i wysoką jakość nauczania. W ostatnich latach wprowadzono reformy mające na celu dostosowanie go do wymogów rynku pracy i rozwój kompetencji cyfrowych.
Praca
[edytuj]Bezpieczeństwo
[edytuj]W Paryżu i innych dużych miastach oraz na Lazurowym Wybrzeżu w miejscach użyteczności publicznej (metro, szybka kolej podmiejska, muzea, sklepy, plaże na południu Francji) należy być ostrożnym z uwagi na częste kradzieże kieszonkowe i drobne napady bandyckie. Nie należy zostawiać dokumentów, pieniędzy i innych wartościowych rzeczy w pokojach hotelowych oraz w samochodach. W dużych miastach we Francji problemem stały się kradzieże dokonywane przez nieletnich przestępców poruszających się na skuterach i na motocyklach. Obserwują oni jadące samochody, w których na siedzeniach znajdują się cenne przedmioty. Jak samochód zatrzymuje się na przykład na czerwonym świetle, otwierają drzwi samochodu, bagażnik lub wybijają szybę, a czasami rozpylają gaz łzawiący, kradną łup, po czym odjeżdżają, często jadąc pod prąd. Ofiarami tego typu napadów padają w większości samotnie prowadzące samochód kobiety.
Zdrowie
[edytuj]Obywatele państw Unii Europejskiej leczeni są na zasadach wzajemności. Oznacza to, że przyjezdnym, a nawet turystom, przysługują te same prawa i obowiązki, co obywatelowi Francji. Podstawą uzyskania pomocy jest karta EKUZ.
- Porada lekarska: pacjent ponosi koszty wizyty, refundacji dokonuje francuski odpowiednik kasy chorych CPAM. Zwrot za poradę u lekarza ogólnego do 20 EUR, u specjalisty do 27 EUR minus 1 EUR kosztów ogólnych za każdą wizytę.
- Leki: zwrot, w zależności od grupy leków, 100%, 65%, 35% i 15%. Leki oznaczone trójkątem nie podlegają refundacji. Refundacji podlegają tylko leki przepisane na receptę, przez lekarza kasy chorych. W aptece otrzymamy dokument Feuille de Soins na który nalepimy białe lub niebieskie naklejki z ceną z opakowań leków.
- Pogotowie: pacjent opłaca 65% kosztów transportu. Telefon nr 15.
- Szpital: kasa chorych pokrywa od 60% kosztów – badania laboratoryjne, 75% kosztów – wizyta w ambulatorium, 80% – hospitalizacja.
Rekomenduje się posiadanie odrębnego, prywatnego ubezpieczenia kosztów leczenia, w tym transportu do Polski. Przy zawieraniu ubezpieczenia należy wybrać firmę, która nie wymaga od nas wyłożenia gotówki i jej zwrotu po powrocie do kraju, ponieważ możemy nie dysponować taką kwotą.
Kontakt
[edytuj]Telefon
[edytuj]Internet
[edytuj]Poczta
[edytuj]Wyjazd
[edytuj]Informacje turystyczne
[edytuj]Przedstawicielstwa dyplomatyczne
[edytuj]Przedstawicielstwa dyplomatyczne akredytowane we Francji
[edytuj]Ambasada RP w Paryżu
1, rue de Talleyrand
75343 Paris Cedex 07
Telefon: 01 43 17 34 00
Fax: 01 43 17 34 01
Strona www: https://paryz.msz.gov.pl/pl/
E-mail: paris.amb.info@msz.gov.pl
Przedstawicielstwa dyplomatyczne akredytowane w Polsce
[edytuj]Ambasada Republiki Francuskiej w Warszawie
ul. Piękna 1
00-477 Warszawa
Telefon: +48 22 529 30 00
Fax: +48 22 529 30 01
Strona www: https://pl.ambafrance.org/
E-mail: presse@ambafrance-pl.org