Monako

Z Wikipodróży
Monako

Monako
Lokalizacja
Flaga
Główne informacje
Stolica Monako
Ustrój polityczny monarchia konstytucyjna
Waluta euro
Powierzchnia 2,02
Język francuski
Religia katolicyzm
Numer kierunkowy +377
Domena internetowa .mc
Strefa czasowa UTC +1 – zima
UTC +2 – lato

Monako – niewielkie miasto-państwo położone w Europie Południowej nad Morzem Śródziemnym w obrębie Riwiery Francuskiej. Jest to najmniejszy w pełni uznany kraj świata posiadający rdzenną ludność i będący członkiem ONZ; za mniejsze niezależne państwo uznaje się jednak Watykan. Monako od dekad przyciąga elity całego świata i jest znane z blichtru oraz bogactwa, mimo tego posiada ciekawą ofertę turystyczną dla szerokiego grona odwiedzających.

Charakterystyka[edytuj]

Geografia[edytuj]

Monako jest położone na zboczu Alp Nadmorskich nad Morzem Śródziemnym. W efekcie jest to obszar pagórkowaty, malowniczo otoczony górami i wodą. Historyczne stare miasto jest położone na półwyspie znanym jako Skała Monakijska, otoczonym z trzech stron urwiskami. Niemal cały obszar państwa jest zabudowany i zachowały się jedynie skromne pozostałości naturalnej roślinności. Mimo tego, państwo jest zaskakująco bogate w zieleń urządzoną, taką jak skwery, parki, ogrody, a nawet dachy budynków. Aż 1/4 terytorium Księstwa znajduje się na gruntach pozyskanych od morza, a w najbliższych latach mają dojść kolejne. Przyległe tereny Francji są również gęsto zabudowane, tworząc ponad stutysięczną aglomerację.

Miasto-państwo dzieli się na 9 osiedli, z czego dwa (stare miasto i Ravin de Sainte-Dévote) mają status specjalny. Tradycyjnie osiedla się grupuje w cztery dzielnice: Monako, Monte Carlo, La Condamine i Fontvieille.

Klimat[edytuj]

Państwo leży w strefie klimatu podzwrotnikowego. Zimy są wilgotne i suche, zaś lata suche i ciepłe. Średnie temperatury wahają się od 12°C w zimie do 26°C latem. Opady występują przeważnie jesienią i zimą, latem są niewielkie.

Historia[edytuj]

Historia Księstwa zaczyna się z grecką kolonią Monoikos założoną przez starożytnych Greków. W średniowieczu obszar dzisiejszego państwa podlegał Genui. Na przełomie XIII i XIV wieku Skałę Monakijską opanował Franciszek I Grimaldi, zakładając dynastię rządzącą terytorium do dziś. Wraz z Mentoną i Roquebrune Monako tworzyło niezależny kraj o obszarze 25 km², który w 1633 r. został podniesiony do rangi księstwa. W owym czasie głównym źródłem utrzymania była uprawa cytrusów i świadczenie usług żeglarskich obcym państwom, przede wszystkim Francji.

Duże zmiany nastąpiły w połowie XIX wieku. W wyniku wiosny ludów Monako utraciło w 1848 r. kontrolę nad Mentoną i Roquebrune, stanowiącymi 95% terytorium i 80% ludności. Oba miasta ostatecznie przejęła w 1861 r. Francja w zamian za 4,1 mln franków w złocie i obietnicę budowy linii kolejowej, ukończonej w 1868 r. Książę Karol III miał pod swoją władzą 1,5 km² ziemi i 1,5 tysięczne miasteczko. Sporą część sumy zainwestował w budowę resortu nadmorskiego z kasynem, nazwanego na jego cześć Monte Carlo. Klimat i liberalne prawo hazardowe jak na ówczesne czasy zaczęły przyciągać elity całego kontynentu. Po II wojnie światowej Monako zaczęło przyciągać śmietankę Hollywood ze względu na głośny ślub księcia Rainiera III z aktorką Grace Kelly. Obecnym władcą państwa jest Albert II.

Demografia[edytuj]

Jest to jedno z najgęściej zaludnionych państw świata, a 100% ludności mieszka w mieście. Rdzenna ludność księstwa, Monegaskowie, stanowi zaledwie 21,5% mieszkańców. Francuzi stanowią ponad 28% ludności, Włosi 18,5%, Brytyjczycy 7,5%, a pozostałe 24,5% obywatele około 140 państw. Blisko 78% mieszkańców wyznaje katolicyzm, poza tym bezwyznaniowcy i niewielkie mniejszości protestanckie, judaistyczne i muzułmańskie.

Polityka[edytuj]

Monako jest monarchią konstytucyjną rządzoną przez ród Grimaldich, aktualnym władcą jest Albert II. Państwo posiada podpisany traktat o współpracy z Francją, przez którą ma bliskie związki z Unią Europejską. Samorząd terytorialny miasta Monako i obszar księstwa są jednokładne, mają jednak odrębne kompetencje.

Gospodarka[edytuj]

Gospodarka Monako opiera się na usługach, handlu (w szczególności nieruchomościami) i budownictwie. Ważny wkład w gospodarkę Księstwa ma też turystyka, generująca 25% dochodów państwa. Monako jest członkiem strefy euro.

Dojazd[edytuj]

Samochodem[edytuj]

Dojazd do Monako z Francji i Włoch zapewnia autostrada A8, z której należy zjechać na zjeździe 57 Roquebrune-Cap Martin. Uwaga: wjazd na teren Księstwa dla pojazdów kempingowych jest mocno ograniczony.

Pociągiem[edytuj]

W Monako znajduje się stacja kolejowa, obecnie podziemna, obsługiwana przez francuskie SNCF. Jest ona na trasie pociągów z Nicei, Cannes i Marsylii do Ventimiglii we Włoszech. W Monako zatrzymują się też pociągi dalekobieżne, w tym międzynarodowe. Czasy przejazdu:

  • Nicea 15-20 minut
  • Ventimiglia około 30 minut
  • Cannes około godziny
  • Marsylia około 3 godziny 15 minut pociągiem osobowym bezpośrednim, 3 godziny 30 minut z przesiadką, około 2 godziny 55 minut pospiesznym
  • Genua około 3 godziny 20 minut osobowym z przesiadką, 2 godziny 35 minut bezpośrednim pospiesznym
  • Paryż około 6 godzin (TGV)

Autobusem[edytuj]

Linia autobusowa 100 łączy centrum Nicei z Monako. Połączenie to jest znacząco wolniejsze niż pociąg, ale wiedzie widokową drogą wzdłuż wybrzeża i jest tańsze.

Samolotem[edytuj]

Najbliższym międzynarodowym portem lotniczym jest Nicea-Lazurowe Wybrzeże we Francji. Z niego istnieje możliwość dojazdu koleją, autobusem (45 min), albo helikopterem do heliportu znajdującego się w osiedlu Fontvieille (7 min).

Statkiem[edytuj]

W Monako znajdują się dwa porty turystyczne: Port Herkulesa i Port Fontvieille. Istnieje też terminal przy którym mogą cumować wycieczkowce oferujące rejsy po Morzu Śródziemnym.

Podział administracyjny[edytuj]

Państwo składa się w całości z jednego miasta – Monako. Część autorów traktuje (błędnie) historyczne dzielnice jako oddzielne miasta.

Monako dzieli się na cztery tradycyjne dzielnice:

  • Stare Miasto położone na Skale Monakijskiej, gdzie znajduje się także pałac książęcy
  • Monte Carlo słynące z kasyna i opery
  • La Condamine znane z Portu Herkulesa
  • Fontvieille zbudowane całkowicie na gruncie uzyskanym w połowie XX wieku od morza

Ciekawe miejsca[edytuj]

Księstwo posiada ciekawą ofertę turystyczną dostępną dla większości turystów. Składają się na nią zabytki, muzea, zieleń miejska, wydarzenia kulturalne i sportowe, restauracje, życie nocne.

Atrakcje turystyczne[edytuj]

  • Stare Miasto Monako, malowniczo położone na Skale Monakijskiej i otoczone murami miejskimi, a w nim:
Katedra Matki Boskiej Niepokalanej – zbudowana w XIX wieku z grobami przedstawicieli rodu panującego, m.in. Grace Kelly
Muzeum Oceanograficzne – imponujący budynek zbudowany na 85-metrowym urwisku, otwarty w 1910 r.
Pałac Książęcy – wielokrotnie przebudowywana rezydencja Grimaldich; niektóre komnaty można zwiedzić w sezonie letnim
Ogród Świętego Marcina – obok oceanarium, znajdujący się nad urwiskiem Skały Monakijskiej
Kaplica Nawiedzenia NMP – barokowa
Kaplica Miłosierdzia – barokowa
Muzeum Miejskie – muzeum przedstawiające historię miasta
  • Muzeum Znaczków i Monet – prezentuje monegaskie tradycje filatelistyczne i numizmatyczne
  • Kolekcja Samochodów Księcia Monako
  • Nowe Muzeum Narodowe – znajdujące się w willach Sauber i Paloma, koncentruje się na sztuce współczesnej
  • Ogród Egzotyczny – duża kolekcja kaktusów i sukulentów na jednym z najwyższych wzgórz Księstwa; na jego obszarze znajduje się Jaskinia Obserwatorium i Muzeum Antropologiczne
  • Kasyno Monte Carlo – znana na całym świecie świątynia hazardu. Wstęp zabroniony rodzinie panującej i obywatelom Monako.
  • Opera – zbudowana w XIX wieku przez Karola Garnier, znanego z zaprojektowania opery paryskiej
  • Plaża Larvotto – jedyna plaża publiczna w państwie
  • Ogród Japoński – założony przez Księżną Grace
  • Kaplica Św. Dewoty – patronki państwa
  • Grimaldi Forum – centrum targowo-wystawiennicze
  • Ogród Różany – w Fontvieille
  • Stadion Ludwika II – w Fontvieille, gdzie gra zespół AS Monaco

Wydarzenia[edytuj]

  • Grand Prix Monako w Formule 1, na wiosnę
  • Rajd Monte Carlo otwierający w styczniu cykl mistrzostw świata
  • Masters Monte Carlo w tenisie, w kwietniu
  • Międzynarodowy festiwal cyrkowy
  • Monaco Solar & Energy Boat Challenge - międzynarodowe zawody łodzi solarnych i innych konstrukcji organizowane w Yacht Club de Monaco

Transport[edytuj]

Ze względu na niewielki rozmiar, po księstwie łatwo poruszać się na pieszo. Większość ulic jest zaopatrzona w chodniki, istnieją też strefy o ograniczonym ruchu. Do pomocy służą liczne windy ułatwiające pokonywanie wzniesień.

Monako posiada dobrze funkcjonującą sieć autobusów miejskich, dzięki której można łatwo dotrzeć w każdy zakątek małego państwa. Obecnie istnieje sześć linii miejskich wzmocnione przez linię nocną i prom osobowy w Porcie Herkulesa. Linia nr 2 łączy większość atrakcji turystycznych (Stare Miasto, Port Herkulesa, Monte Carlo, Dworzec Kolejowy, Ogród Egzotyczny). Bilety można nabyć w automatach, internecie lub w pojazdach. Bilet jednorazowy kosztuje 1,50€ lub 2€ u kierowcy, bilet dobowy 5,50€ (stan na styczeń 2018). Dzieci poniżej 5 roku życia podróżują za darmo.

Monako posiada dobrze utrzymaną sieć dróg. Należy pamiętać o bezwzględnym pierwszeństwie pieszych na przejściach, ograniczeniu prędkości do 50 km/h, ograniczeniach dla wjazdu z przyczepami kempingowymi. Niektóre ulice, przede wszystkim na Skale Monakijskiej, są zamknięte dla pojazdów nie zarejestrowanych w Księstwie lub pobliskim departamencie Francji. Parkingi oferują zazwyczaj pierwszą godzinę za darmo. Ze względu na ograniczoną liczbę miejsc parkingowych, praktyczniejsze jest poruszanie się pieszo lub transportem publicznym.

Język[edytuj]

Językiem urzędowym jest francuski, a narodowym dialektem – monegaski (odmiana włoskiego). Większość ludności potrafi się posługiwać po angielsku, a także w innych językach, jak włoski czy rosyjski.

Zakupy[edytuj]

Miasto, a w szczególności osiedle Monte Carlo, jest znane z szerokiej gamy produktów luksusowych. Mimo tego, znajdują się tu także zwykłe sklepy obsługujące miejscową ludność oraz dwie galerie handlowe (w Monte Carlo i Fontvieille).

Gastronomia[edytuj]

Monako oferuje szeroką gamę restauracji, od ekskluzywnych po budżetowe.

Noclegi[edytuj]

O nocleg w Monako jest trudno, szczególnie w niższych cenach, stąd większość turystów korzysta z oferty w pobliskich miastach Francji i Włoch, z Niceą na czele.

Bezpieczeństwo[edytuj]

Monako jest bardzo bezpieczne, co zawdzięcza m.in. najwyższemu stosunkowi policjantów na mieszkańca na świecie. Mimo tego, warto przestrzegać podstawowych zasad bezpieczeństwa, szczególnie w czasie dużych wydarzeń takich jak Grand Prix.

Zdrowie[edytuj]

W Monako znajduje się jeden szpital noszący imię Księżnej Grace.

Kontakt[edytuj]

Przedstawicielstwa dyplomatyczne[edytuj]

Brak polskiej placówki dyplomatycznej. Państwo podlega kompetencji terytorialnej Ambasady RP w Paryżu (Francja).

Brak placówki - Polskę obsługuje Ambasada Księstwa Monako w Berlinie (Niemcy).