Województwo świętokrzyskie
Promować województwo świętokrzyskie
Województwo świętokrzyskie – jednostka podziału administracyjnego w południowej części centralnej Polski. Siedzibą władz województwa świętokrzyskiego są Kielce, które są też siedzibą powiatu kieleckiego, do którego nie należy.
Jest jednym z 16 województw utworzonych w 1999 roku zgodnie z reformą administracyjną likwidującą 49 województw i ustanowiono 16 województw, w tym województwo świętokrzyskie. W przybliżeniu obejmuje większą część obszaru dawnego województwa kieleckiego, część tarnobrzeskiego (powiaty opatowski, sandomierski, w tym Sandomierz i staszowski) oraz skrawki radomskiego, piotrkowskiego i częstochowskiego.
Porty lotnicze[edytuj]
Charakterystyka województwa świętokrzyskiego[edytuj]
Powierzchnia województwa świętokrzyskiego to 11 710,5 km², a liczba mieszkańców wynosi 1 241 546. Dzieli się na 14 powiatów, włącznie z Kielcami - miastem na prawach powiatu.
Geografia[edytuj]
Województwo świętokrzyskie położone jest w południowo-wschodniej Polsce i graniczy z województwami: śląskim, małopolskim, podkarpackim, lubelskim, mazowieckim i łódzkim.
Województwo świętokrzyskie leży w obrębie Wyżyny Małopolskiej, na obszarze obejmującym:
- Wyżynę Kielecką
- Nieckę Nidziańską
- wschodnią część Wyżyny Przedborskiej
Klimat[edytuj]
Klimat Gór Świętokrzyskich i pobliskich terenów w powiecie opatowskim, ostrowieckim, kieleckim, staszowskim czy skarżyskim znacznie różni się od otaczających województwo świętokrzyskie regionów. Średnia temperatura roczna jest o około 1-2°C niższa od temperatury w mazowieckim i Warszawie i wynosi 6-7°C. Najcieplejsze regiony to Niecka Nidziańska i Kotlina Sandomierska/Sandomierz. Średnia suma opadów waha się od 650 do 900 mm rocznie. Najwyższe szczyty pokryte są śniegiem od listopada do kwietnia.
Gospodarka[edytuj]
Województwo świętokrzyskie ma charakter przemysłowo-rolniczy. Występuje tutaj wyraźny podział na przemysłową północ i rolnicze południe, w tym powiat sandomierski i Sandomierz. Większość ośrodków miejskich w woj. świętokrzyskim znajduje się na terenie dawnego Staropolskiego Okręgu Przemysłowego, skupiając znaczną w skali województwa świętokrzyskiego liczbę miejsc pracy w przemyśle. Podstawowymi bogactwami naturalnymi województwa świętokrzyskiego są kopaliny mineralne; pokłady kamienia gipsowego należą do najbogatszych w Europie. W 2012 świętokrzyska produkcja wapna stanowiła 56,3% produkcji kraju, a produkcja kruszywa mineralnego łamanego – 24,6%. Województwo świętokrzyskie jest również potentatem w produkcji cementu. W trzech cementowniach zlokalizowanych na jego terenie (Ożarów, Małogoszcz, Nowiny) powstaje jedna czwarta cementu produkowanego w Polsce.
W przygotowanym przez tygodnik „Polityka” rankingu 500 największych polskich firm za 2012, znalazło się 14 przedsiębiorstw mających swoją siedzibę w województwie świętokrzyskim, w tym siedem w Kielcach. Wszystkie znajdowały się za pięćdziesiątym miejscem na liście.
Regiony[edytuj]
Tereny województwa świętokrzyskiego należą w całości do historycznej Małopolski.
Powiaty[edytuj]
Powiaty
Liczba jednostek administracyjnych
miasta na prawach powiatu 1
powiaty 13
gminy miejskie 5
gminy miejsko-wiejskie 38
gminy wiejskie 59
gminy ogółem 102
miasta 43
Województwo świętokrzyskie podział administracyjny
gminy miejskie (tylko miasto) są oznaczone dwiema gwiazdkami (**) (np. Kielce), gminy miejsko-wiejskie (miasto i gmina) są oznaczone jedną gwiazdką (*) (np. Końskie + gmina Końskie), gminy wiejskie (tylko gmina) nie są oznaczone (np. gmina Baćkowice).
Miasto na prawach powiatu
miasto: Kielce**.
buski ⇒ Busko-Zdrój
miasta: Busko-Zdrój*, Nowy Korczyn*, Pacanów*, Stopnica* i Wiślica*.
gminy: Busko-Zdrój*, Gnojno, Nowy Korczyn*, Pacanów*, Solec-Zdrój, Stopnica*, Tuczępy i Wiślica*.
jędrzejowski ⇒ Jędrzejów
miasta: Jędrzejów*, Małogoszcz* i Sędziszów*.
gminy: Imielno, Jędrzejów*, Małogoszcz*, Nagłowice, Oksa, Sędziszów*, Słupia, Sobków i Wodzisław.
kazimierski ⇒ Kazimierza Wielka
miasta: Kazimierza Wielka*, Opatowiec* i Skalbmierz*.
gminy: Bejsce, Czarnocin, Kazimierza Wielka*, Opatowiec* i Skalbmierz*.
kielecki ⇒ Kielce (miasto na prawach powiatu)
miasta: Bodzentyn*, Chęciny*, Chmielnik*, Daleszyce*, Łagów*, Morawica*, Nowa Słupia* i Pierzchnica*
gminy: Bieliny, Bodzentyn*, Chęciny*, Chmielnik*, Daleszyce*, Górno, Łagów*, Łopuszno, Masłów, Miedziana Góra, Mniów, Morawica*, Nowa Słupia ze Świętym Krzyżem*, Piekoszów, Pierzchnica*, Raków, Sitkówka-Nowiny, Strawczyn i Zagnańsk.
konecki ⇒ Końskie
miasta: Końskie*, Radoszyce* i Stąporków*.
gminy: Fałków, Gowarczów, Końskie*, Radoszyce*, Ruda Maleniecka, Słupia Konecka, Smyków i Stąporków*.
opatowski ⇒ Opatów (DK74 w kierunku Kielc)
miasta: Opatów* i Ożarów*.
gminy: Baćkowice, Iwaniska, Lipnik, Opatów*, Ożarów*, Sadowie, Tarłów (jedyna gmina w diecezji radomskiej) i Wojciechowice.
ostrowiecki ⇒ Ostrowiec Świętokrzyski
miasta: Ćmielów*, Kunów* i Ostrowiec Świętokrzyski**.
gminy: Bałtów, Bodzechów, Ćmielów*, Kunów* i Waśniów.
pińczowski ⇒ Pińczów
miasta: Działoszyce* i Pińczów*.
gminy: Działoszyce*, Kije, Michałów, Pińczów* i Złota.
sandomierski ⇒ Sandomierz
miasta: Koprzywnica*, Sandomierz** i Zawichost*.
gminy: Dwikozy, Klimontów, Koprzywnica*, Łoniów, Obrazów, Samborzec, Wilczyce i Zawichost*.
skarżyski ⇒ Skarżysko-Kamienna
miasta: Skarżysko-Kamienna** i Suchedniów*.
gminy: Bliżyn, Łączna, Skarżysko Kościelne i Suchedniów*.
starachowicki ⇒ Starachowice
miasta: Starachowice** i Wąchock*.
gminy: Brody, Mirzec, Pawłów i Wąchock*.
staszowski ⇒ Staszów
miasta: Oleśnica*, Osiek*, Połaniec*, Staszów* i Szydłów*
gminy: Bogoria, Łubnice, Oleśnica*, Osiek*, Połaniec*, Rytwiany, Staszów* i Szydłów*.
włoszczowski ⇒ Włoszczowa
miasto: Włoszczowa*.
gminy: Kluczewsko, Krasocin, Moskorzew, Radków, Secemin i Włoszczowa*.
Adresy do wojewody i marszałka województwa świętokrzyskiego[edytuj]
al. IX Wieków Kielc 3, 25-516 Kielce tel.: +48 (41) 342 12 66, 344 29 56 fax: +48 (41) 344 48 32 e-mail: wojewoda@kielce.uw.gov.pl
al. IX Wieków Kielc 3, 25-516 Kielce tel: 41/342-15-30 fax: 41/344-52-65 e-mail: urzad.marszalkowski@sejmik.kielce.pl
Warto zobaczyć[edytuj]
- Sandomierz – wąwozy lessowe, jedno z najbardziej zabytkowych i pięknych miast miast w Polsce, ratusz, Brama Opatowska, kościoły, kamieniczki
- Kielce
- Świętokrzyski Park Narodowy – Święty Krzyż na Łysej Górze, gołoborza i szereg pamiątek po zamierzchłych czasach
- Wiślica – interesujące miasteczko (odzyskało prawa miejskie 1 stycznia 2018, to najmniejsze miasto w Polsce) z ciekawymi zabytkami
- Jędrzejów – pierwsze w Polsce opactwo cystersów (1147 r.), jedno z największych w świecie muzeum zegarów, początkowa stacja Ciuchci Ponidzie
- Nagłowice – muzeum Mikołaja Reja
- Kurozwęki – odrestaurowany zamek udostępniony do zwiedzania, najstarsza w Polsce stadnina koni arabskich, hodowla bizona amerykańskiego
- Chańcza – zalew na rzece Chańczy z ośrodkami rekreacyjnymi
- Chęciny – stare miasteczko z licznymi zabytkami. Nad miastem na wzgórzu zamek Kazimierzowski stanowiący do XVII w. skarbiec koronny, jaskinia „Raj”
- Opatów – wspaniała kolegiata romańska z końca XII w., Lochy pod miastem liczące 4 kondygnacje wgłąb, pozostałości murów miejskich, zabytkowy klasztor bernardynów i inne zabytki
- Szydłów – dobrze zachowany układ murów miejskich i wiele zabytkowych budowli z poł. XIV w.
- Tokarnia – skansen wsi świętokrzyskiej
- Wąchock – klasztor cystersów z zachowanym trzonem romańskim, centrum kawałów o sołtysach
- Krzemionki – rezerwat archeologiczny – kopalnie krzemienia pasiastego z okresu neolitu (2600 lat p.n.e.)
- Nowa Słupia – muzeum starożytnego hutnictwa (dymarki), dawna szkoła benedyktyńska, droga królewska na Święty Krzyż
- Bałtów – przełom Kamiennej, Park Jurajski, zabytkowy pałac i młyn wodny oraz wiele innych atrakcji turystycznych
- Sobków – odrestaurowany zamek rycerski na bazie którego stworzono ośrodek rekreacyjny
- Oblęgorek – dworek-muzeum Henryka Sienkiewicza
- Skarżysko-Kamienna – wierna replika Ostrej Bramy z Wilna, muzeum im. Orła Białego z bogatą ekspozycją, ruiny Wielkiego Pieca, Kościół Najświętszego Serca Jezusowego
- Sielpia Wielka – muzeum staropolskiego hutnictwa, zalew na Sielpi z ośrodkami wczasowymi
- Samsonów – ruiny huty z pierwszym w Polsce wielkim piecem z poł. XVII w.
- Ujazd – ruiny zamku Krzyżtopór
- Zagnańsk – dąb „Bartek”
- Psary - jedyne w Polsce centrum satelitarne
- Kałków - sanktuarium
- Solec-Zdrój - uzdrowisko
- Busko-Zdrój - uzdrowisko
Bezpieczeństwo[edytuj]
W województwie świętokrzyskim działa centrum powiadamiania ratunkowego, które znajduje się w Kielcach i które obsługuje zgłoszenia alarmowe kierowane do numerów alarmowych 112, 997, 998 i 999.
W województwie świętokrzyskim znajduje się 17 jednostek ratowniczo-gaśniczych Państwowej Straży Pożarnej – trzy w Kielcach, dwie w Ostrowcu Świętokrzyskim, po jednej w pozostałych 11 miastach powiatowych, w tym w Sandomierzu oraz w Chmielniku. Oprócz tego w województwie świętokrzyskim funkcjonuje 16 oddziałów straży miejskiej, w tym w Sandomierzu i cztery oddziały straży gminnej.