Przejdź do zawartości

Powiat kielecki

Z Wikipodróży
Powiat kielecki

Powiat kielecki – powiat w Polsce, w województwie świętokrzyskim, utworzony w 1999 r. w ramach reformy administracyjnej. Jego siedzibą są Kielce.

Geografia i podział administracyjny

[edytuj]
Herb powiatu kieleckiego

Współrzędne geograficzne stolicy powiatu: 50°53′N 20°37′E

W skład powiatu wchodzą:

  • miasta: Bodzentyn, Chęciny, Chmielnik i Daleszyce oraz kilka innych miast, jak Łagów czy Nowa Słupia
  • gminy miejsko-wiejskie: Bodzentyn, Chęciny, Chmielnik, Daleszyce
  • gminy wiejskie: Bieliny, Górno, Łagów, Łopuszno, Masłów, Miedziana Góra, Mniów, Morawica, Nowa Słupia, Piekoszów, Pierzchnica, Raków, Sitkówka Nowiny, Strawczyn, Zagnańsk.

Powiat kielecki liczy 202 753 mieszkańców (dane GUS na 31 grudnia 2010 r.), z czego w miastach (z wyjątkiem Kielc) 13 371 (6,6%), kobiet w miastach 6 849, kobiet w miejscowościach kieleckich 95 109. Powierzchnia 2246,07 km², gęstość zaludnienia 91,83 osób/km².

Zabytki i atrakcje

[edytuj]

Walory turystyczne gmin:

  • Gołoborze na Łysicy
    Gminę Bodzentyn przecinają szlaki turystyczne, wzdłuż których napotkać można pomniki historyczne i zabytkowe kapliczki. Przy jednej z nich, nazwanej imieniem św. Franciszka, bije źródło leczniczej wody. Turystów przyciągają do Bodzentyna ruiny zamku biskupów krakowskich z XIV wieku, kościół parafialny z XIV wieku z zabytkowym wnętrzem, ruiny kościoła p.w. Świętego Ducha z XVIII w., zagroda świętokrzyska z XIX w., zespół zabudowań Dyrekcji Świętokrzyskiego Parku Narodowego. Park położony jest w centralnej części Gór Świętokrzyskich i obejmuje najważniejsze pasmo - Łysogóry, z najwyższymi szczytami: Łysicą (611m n.p.m.) i Łysą Górą (593 m n.p.m.). Park jest ostoją dla wielu rzadkich gatunków roślin i zwierząt. Żyją one zwłaszcza w rezerwatach przyrody: "Łysica", "Czarny Las", "Mokry Bór". Uroki tej ziemi opisywał w swoich pracach Stefan Żeromski.
  • Widok na zamek w Chęcinach
    Gmina Chęciny jest częścią subregionu chęcińskiego, który stanowi zwarty teren ograniczony od północy pasmami Posłowickim i Zgórskim, od zachodu doliną Łososiny - Wiernej Rzeki, natomiast od południa rzekami: Białą i Czarną Nidą. Na terenie Gminy znajduje się prawdziwa atrakcja turystyczna - Jaskinia "Raj". Jej korytarze i komory ciągną się na długości 250 metrów, duża ich część jest udostępniona do zwiedzania. W Tokarni znajduje się Park Etnograficzny Muzeum Wsi Kieleckiej z wieloma obiektami lokalnego, dawnego budownictwa. Chęciny mają stary rodowód, pierwsza wzmianka pochodzi z 1275 r. Za Władysława Łokietka była tu siedziba starostwa grodowego i powiatu, jednego z siedmiu w ówczesnym województwie sandomierskim. Symbolem Chęcin i okolicy jest potężny zamek gotycki z 1306 roku zbudowany na wysokiej górze, obecnie trwała riuna.
  • Ulica Wspólna w Chmielniku
    Chmielnik otrzymał prawa miejskie w 1551 r. na mocy przywileju Zygmunta Augusta. Miasto zachowało szesnastowieczny układ urbanistyczny, wytyczony czworoboczny rynek i sieć prostopadłych ulic. Z dawnych obiektów architektury godzien obejrzenia jest późnobarokowy kościół parafialny wzniesiony w XVII w., późnogotycki kościół Św. Trójcy z XVI w., przebudowana synagoga. W Piotrkowicach znajduje się późnorenesansowy kościół z Sanktuarium Matki Boskiej Loretańskiej z klasztornym zespołem pobernardyńskim, obecnie zajmowanym przez oo. Karmelitów Bosych. W Tarnoskale i Śladkowie Dużym występują pozostałości klasycystycznych zespołów pałacowych. Z tego miasta pochodzi była pani wojewoda świętokrzyska Bożentyna Pałka-Koruba.
  • Znaczną część gminy Daleszyce zajmuje Orłowiński Park Krajobrazowy z licznymi rezerwatami. Jeden z nich, o powierzchni ponad 400 ha, utworzono w celu ochrony kompleksu torfowisk. Ponad połowę powierzchni gminy zajmują lasy z bogactwem runa leśnego.
  • Łagów jest gminą typowo rolniczą, Do jej najciekawszych zabytków należą: późnogotycki kościół parafialny, a w nim zabytkowy dzwon z 1444 r. oraz pochodzące z XVII w. zabudowania dawnego kościoła Świętego Ducha.
  • Gmina Łopuszno leży nad rzeką Łososiną zwaną też Wierną Rzeką. Wschodnią część gminy obejmuje Przedborski Park Krajobrazowy, w którego strefie ochronnej leżą miejscowości Lasocin, Ewelinów i Antonielów. Łopuszno ma malownicze położenie, wśród dużych kompleksów leśnych bogatych w runo leśne. Historia Łopuszna, wiąże się z rodem Dobieckich, którzy w XIX stuleciu wznieśli tu swoją rezydencję. Warto zobaczyć ruiny zespołu pałacowego w Lasocinie, niegdyś należącego do bogatego rodu Niemojewskich. W Żabieńcu znajdują się bagna i rozlewiska, miejsca bogate w ptactwo wodne i okazy świata roślinnego oraz zwierzęcego. W Grabownicy znajduje się wiatrak holender z 1923 r.
  • 13 % powierzchni gminy Miedziana Góra to Oblęgorski Obszar Chronionego Krajobrazu. Na pieszym czerwonym szlaku można zwiedzić kamienne kręgi w Ćmińsku Kościelnym, jednym z rezerwatów przyrody nieożywionej. W Ćmińsku na uwagę zasługuje późnorenesansowy kościół parafialny Świętej Trójcy a przy kościele późnobarokowa figurka św. Jana Nepomucena z 1779 r. W Bobrzy można podziwiać pozostałości zakładu wielkopiecowego tj. domy osiedla przyfabrycznego, dom zawiadowcy huty, ruiny węgielni i mur oporowy.
  • W Nowej Słupi znajduje się również Muzeum Starożytnego Hutnictwa Świętokrzyskiego, gdzie znajdują się stanowiska starożytnych piecowisk dymarskich, odkrytych pół wieku temu u stóp Łysej Góry. Od 1968 r. odbywa się tutaj impreza plenerowa zwana Dymarkami Świętokrzyskimi. Jest to pokaz wytopu żelaza z rudy metodami sprzed 2 000 lat.
  • Gmina Piekoszów, jest ciekawa dla miłośników geologii. To tu w latach 70. XX w. odkryto największą poza Tatrami jaskinię w Polsce - Chelosiową Jamę. Wraz ze znajdującą się obok Jamą Pajęczą tworzą jeden z najciekawszych w Polsce systemów jaskiniowych. Mniejsze jaskinie stanowią znaczną część rezerwatu "Miedzianka".
  • Północna część gminy Strawczyn wchodzi w skład Suchedniowsko-Oblęgorskiego Parku Krajobrazowego i jego otuliny. Szczególnymi miejscami przyrody są dwa rezerwaty „Perzowa Góra” i „Barania Góra”, a także pomnik przyrody nieożywionej - kopalnia barytu w Strawczynie. Z gminą Strawczyn związani są dwaj wielcy Polacy - Stefan Żeromski i polski noblista z 1905 r. - Henryk Sienkiewicz, którego letnią rezydencją był majątek w Oblęgorku darowany pisarzowi przez naród.
  • Na terenie gminy Zagnańsk znajdują się 3 zbiorniki wodne z wyjątkowo czystą wodą, w miejscowościach: Borowa Góra, Zachełmie i Umer. Najatrakcyjniejszym obiektem przyrodniczym uznanym za najstarsze drzewo w Polsce jest Dąb „Bartek” oraz znajdująca się w bezpośrednim sąsiedztwie aleja starego drzewostanu. Bardzo cennym zabytkiem techniki staropolskiego zagłębia przemysłowego są ruiny huty w Samsonowie. Gmina graniczy z Kielcami.

Turystyka

[edytuj]

Ścieżki rowerowe

[edytuj]

Ścieżki rowerowe z utwardzonej nawierzchni biegnące przez teren powiatu kieleckiego:

  • Ścieżka rowerowa w ciągu drogi powiatowej nr 0355T Suków-Borków-Pierzchnica-Chmielnik łączna długość 1,316 km
  • Ścieżka rowerowa przy drodze wojewódzkiej nr 752 Górno-Bodzentyn-Rzepin Pierwszy-długość 5,544 km oraz drodze nr 753 Wola Jachowa-Nowa Słupia o długości 15,795 km-łączna długość ścieżki rowerowej 21,339 km.
Geographical Coordinates