Powiat buski
Powiat buski – powiat w Polsce, w województwie świętokrzyskim, utworzony w 1999 r. w ramach reformy administracyjnej. Jego siedzibą jest Busko-Zdrój.
Podział administracyjny
[edytuj]W skład powiatu wchodzą:
gminy miejsko-wiejskie: Busko-Zdrój, Nowy Korczyn, Pacanów, Stopnica, Wiślica gminy wiejskie: Gnojno, Solec-Zdrój, Tuczępy miasta: Busko-Zdrój, Nowy Korczyn, Pacanów, Stopnica, Wiślica
Powiat buski graniczy z czterema powiatami województwa świętokrzyskiego: kazimierskim, pińczowskim, kieleckim i staszowskim oraz z jednym powiatem województwa małopolskiego: dąbrowskim. Gminy
Liczba ludności i powierzchnia gmin 31 grudnia 2010 r. w przełożeniu na stan administracyjny z 1 stycznia 2019[2] Gmina Ludność Powierzchnia POL Busko-Zdrój COA.svg Busko-Zdrój (w tym miasto) 32 274 (16 742) 235,50 km² (12,28km²) POL gmina Stopnica COA.svg Stopnica (w tym miasto) 7 697 125,96 km² Gmina pacanow herb.png Pacanów (w tym miasto) 7 707 124,58 km² Gmina nowy korczyn herb.png Nowy Korczyn (w tym miasto) 6 216 116,67 km² Gmina wislica herb.png Wiślica (w tym miasto) 5 631 100,32 km² POL gmina Solec-Zdrój COA.png Solec-Zdrój 4 949 85,04 km² POL gmina Gnojno COA alt.svg Gnojno 4 601 96,31 km² Gmina Tuczępy herb.svg Tuczępy 3 842 83,62 km² Razem 72 719 968 km²
Warto zobaczyć
[edytuj]w Busku
[edytuj]Zabytki
Obiekty wpisane do rejestru zabytków nieruchomych[15]:
układ urbanistyczny, nr rej.: A-14 z 8.08.1975;
drewniany kościół cmentarny pw. św. Leonarda z 1699 r., wraz ze „starym” cmentarzem oraz murowanym ogrodzeniem z XVII w. przebudowanym w XIX w., nr rej.: A-16/1-3 z 4.11.1947 i z 21.02.1966;
zespół klasztorny norbertanów, nr rej.: A.17/1-3 z 4.11.1947, z 27.05.1958 i z 22.06.1967:
kościół pw. Niepokalanego Poczęcia NMP z lat 1592–1621, odbudowany w 1820 r.,
cmentarz kościelny,
klasztor, obecnie plebania Parafii Niepokalanego Poczęcia NMP, z lat 1720–1730, odbudowany w 1830 r.;
synagoga z 1929 r., zdewastowana przed hitlerowców w czasie II wojny światowej, zamieniona na pomieszczenia handlowe, ul. Partyzantów 6, nr rej.: A-18 z 8.08.1975;
zespół uzdrowiskowy, nr rej.: A.20/1-2 z 16.10.1957, z 28.01.1965 i z 22.04.2008:
Łazienki, ob. sanatorium „Marconi” z 1836 r.,
park zdrojowy z lat 1833–1835,
kaplica pw. św. Anny w parku zdrojowym, z lat 1884–1886, rozbudowana w 1907 r., nr rej.: A.841 z 27.01.2011;
dom, ul. Bohaterów Warszawy 4, z XIX w., nr rej.: A-21 z 8.08.1975;
dom, ul. Bohaterów Warszawy 6, z XIX w., nr rej.: A-22 z 8.08.1975;
zabudowa ulicy, ul. 1 Maja 1–19 (obecnie nr 39), nr rej.: A-15 z 8.08.1975;
willa „Bristol”, ul. 1 Maja 1, z pocz. XX w., nr rej.: A-23 z 8.08.1975, w 2014 roku przejęta i odnowiona, obecnie ponownie użytkowana, spełniająca funkcję hotelu[16];
szpital św. Mikołaja, obecnie sanatorium „Mikołaj”, ul. 1 Maja 3, z 1837 r. nr rej.: A-19/1-4 z 6.09.1971;
willa „Bagatela Mała”, ul. 1 Maja 15, drewniana, z XIX w., nr rej.: A-24 z 8.08.1975;
willa „Oblęgorek”, ul. 1 Maja 19, z 1903 r., nr rej.: A-25 z 8.08.1975;
willa „Zielona”, obecnie sanatorium „Willa Zielona”, ul. 1 Maja 39, początkowo drewniana, przebudowana w 1995 r.[17], nr rej.: A-26 z 8.08.1975;
willa „Dersław”, obecnie pensjonat, ul. Mickiewicza 18, z 1911 r., nr rej.: A-27 z 8.08.1975. Budowę tego stylizowanego na średniowieczny kasztel obiektu, rozpoczął w 1911 ówczesny lekarz uzdrowiska Busko, Wasyl Wasylewicz Jakobs. Ukończył kilka lat później Leon Sulimierski. Podczas I wojny światowej, 13 maja 1915, po ofensywie nad Nidą, gdy do Buska powtórnie wkroczyły wojska austriackie, kwaterował w nim dowódca tych oddziałów gen. Stanisław Szeptycki.
dom, pl. Zwycięstwa 10, z pocz. XX w., nr rej.: A-28 z 8.08.1975;
dom, pl. Zwycięstwa 27, z 1 poł. XIX w., nr rej.: A-29 z 8.08.1975.
poza Buskiem
[edytuj]Solec i Pacanów