Mołdawia

Z Wikipodróży
Mołdawia

Mołdawia
Flaga
Lokalizacja
Informacje
Stolica Kiszyniów
Ustrój republika
Waluta lej mołdawski (MDL)
Strefa czasowa UTC +2 – zima
UTC +3 – lato
Powierzchnia 33 843 km²
Liczba ludności 2 603 813
Język urzędowy rumuński
Religia dominująca prawosławie
Kod telefoniczny +373
Kod samochodowy MD
Domena internetowa .md

Mołdawia (rum. Moldova) – państwo europejskie położone na terenach historycznej Besarabii. Graniczy z Ukrainą, Naddniestrzem i Rumunią. W jej skład wchodzi także autonomiczna republika Gagauzja, gdzie językami urzędowymi są obok rumuńskiego gagauski i rosyjski, choć sami Rosjanie stanowią niewielką część ludności tego obszaru. Rdzenną ludność Gagauzji (Gagauz Yeri) (ponad 80%) stanowią Gagauzi – tureckojęzyczni prawosławni chrześcijanie.

Charakterystyka[edytuj]

Geografia[edytuj]

Mołdawia zajmuje międzyrzecze Dniestru i Prutu (Besarabia). Na lewym brzegu leży Naddniestrze, de facto kontrolujące swoje terytorium. Powierzchnia równinna, pocięta głębokimi dolinami rzecznymi i wąwozami. Występuje kras. Średnia wysokość terenu to 147 m. Ponad 75% powierzchni na wysokości poniżej 200 m.

Większość powierzchni kraju zajmuje Wyżyna Besarabska, w której skład wchodzą m.in. Wyżyna Naddniestrzańska (najwyższy punkt 349 m n.p.m.), Wyżyna Środkowomołdawska (430 m n.p.m.) i Wyżyna Tyhecka (301 m n.p.m.). Południowych granic kraju sięga Nizina Czarnomorska.

Klimat[edytuj]

Klimat umiarkowany kontynentalny, na południu suchy, ze stosunkowo łagodną zimą i długim gorącym latem. Średnia temperatura w styczniu od –5°C na północy do –3°C na południu, w lipcu odpowiednio 19°C i 22°C (w Kiszyniowie absolutne minimum –30°C, maksimum 39°C). Roczna suma opadów 400 mm na południu do 560 mm na północy. Opady głównie wiosenno-letnie o charakterze ulew. Pokrywa śnieżna ustala się jedynie podczas najchłodniejszych zim. Przeważają wiatry północno-zachodnie. Zimą częste odwilże.

Fauna i flora[edytuj]

Świat zwierząt typowy dla europejskich lasów mieszanych. W lasach żyją jelenie, dziki, a do mniejszych gatunków ssaków należą lisy, borsuki, wiewiórki i kuny. Do ptaków należą głównie kosy, sroki i słowiki. Na obszarach bezleśnych występuje zwierzyna drobna, którą reprezentują liczne gryzonie. Do ptaków stepowych należą skowronki, przepiórki i kuropatwy.

Na południu kraju znajduje się Rezerwat Kodry (ponad 5 tys. ha) utworzony w 1971 roku dla ochrony kompleksu lasów liściastych, oraz ochrony gatunków zwierząt takich jak maral i jeleń.

Szata roślinna Mołdawii odbiega od typowej formacji roślinnej środkowej i zachodniej części Europy. Dominującą formacją roślinną Mołdawii są stepy i lasostepy. Obecnie jednak prawie w całości obszar dawnych stepów kwietnych, jak i ostnicowych zajęły pola uprawne i łąki, które zajmują znaczną część powierzchni kraju. Mołdawia jest krajem bardzo słabo zalesionym, gdzie łączy udział lasów to jedynie 9% powierzchni kraju. Obszary nie występują w formie kompleksów jak to jest w przypadku Polski, Niemiec czy innych krajów Europy Zachodniej czy Północnej. Obszary leśne występują w ze stepami i jako lasy łęgowe rosnące nad rzekami. Obszary leśne skupiają się głównie w paśmie Kodrów na południu kraju. Występują wyłącznie lasy liściaste gdzie dominuje buk, dąb, grab i inne gatunki jak jesion czy lipa. W lasach łęgowych rosną topole i wierzby.

Kultura i sztuka[edytuj]

Społeczeństwo[edytuj]

Podział administracyjny[edytuj]

Obszar Mołdawii podzielony jest na 32 regiony oraz 5 miast wydzielonych. Poza tym w jej skład wchodzi terytorium autonomiczne – Gagauzja oraz Naddniestrza – obszar, który po wojnie w latach 90. XX wieku ogłosił secesję i gdzie nie jest sprawowana władza konstytucyjna z Kiszyniowa.

Podział administracyjny Mołdawii
  1. Anenii Noi
  2. Basarabeasca
  3. Briceni
  4. Cahul
  5. Cantemir
  6. Călărași
  7. Căușeni
  8. Cimişlia
  9. Criuleni
  10. Dondușeni
  11. Drochia
  12. Edineţ
  13. Falești
  14. Florești
  15. Glodeni
  16. Hîncești
  17. Ialoveni
  18. Leova
  19. Nisporeni
  20. Ocniţa
  21. Orhei
  22. Rezina
  23. Rîșcani
  24. Sîngerei
  25. Soroca
  26. Strășeni
  27. Șoldănești
  28. Ștefan Vodă
  29. Taraclia
  30. Telenești
  31. Ungheni

Miasta[edytuj]

Według danych oficjalnych pochodzących z 2012 roku Mołdawia posiadała ponad 50 miast (w tym 8 miast na terenie nieuznawanego na arenie międzynarodowej, ale w praktyce niezależnego Naddniestrza) o ludności przekraczającej 5 tys. mieszkańców. Stolica kraju Kiszyniów jako jedyne miasto liczyło ponad pół miliona mieszkańców; 2 miasta z ludnością 100÷500 tys.; 1 miasto z ludnością 50÷100 tys., 7 miast z ludnością 25÷50 tys. oraz reszta miast poniżej 25 tys. mieszkańców.

Inne ciekawe miejsca[edytuj]

Dojazd[edytuj]

Samolotem[edytuj]

W Mołdawii znajduje się międzynarodowy port lotniczy Kiszyniów oraz kilka mniejszych w kraju. Z Polski można dostać się z Warszawy Polskimi Liniami Lotniczymi LOT.

Pociągiem[edytuj]

Istnieje bezpośrednie połączenie z Polski, z Warszawy i Przemyśla, jednak podróż trwa bardzo długo i korzystniej pod względem czasowym jest skorzystać z połączeń łączonych.

Samochodem[edytuj]

Bardzo kiepski (na południu) stan dróg w Mołdawii skutecznie utrudnia podróżowanie. Szczególnie uważać należy przy wjazdach do mniejszych miejscowości i wiosek, gdzie dziury w drogach bywają ogromnie i niebezpieczne. Często spotyka się brak oznaczenia poziomego na jezdniach, co szczególnie spowalnia podróżowanie w nocy. Jezdnie są raczej szerokie, co nieco polepsza warunki podróżowania i daje miejsce na omijanie przeszkód i dziur. Z roku na rok też stan dróg w Mołdawii nieco się poprawia. W północnej części kraju drogi są podobne do polskich.

W większych miastach przy większym ruchu samochodów należy bardzo uważać, gdyż zasady ruchu drogowego nie zawsze są tam przestrzegane przez innych kierowców i pieszych. Sygnalizacja świetlna jest rozmieszczona na skrzyżowaniach nieco inaczej niż u nas (sygnalizatory umieszczone są po drugiej stronie skrzyżowania, naprzeciwko naszej pozycji), często spotyka się sygnalizatory poziome.

Benzyna jest generalnie gorszej jakości, spotyka się stacje z dystrybutorami z paliwem ze standardowo spotykaną liczbą oktanową (95 i 98), ale także czasem dystrybutory z paliwem z liczbą oktanową wyższą i niższą od standardowych wartości. LPG również jest dostępny na stacjach paliw w Mołdawii, jednak stacje takie zdarzają się nieco rzadziej i zwykle w większych/ ważniejszych miejscowościach. Cena benzyny jest stosunkowo niska, tak samo niewielka jest różnica między paliwem 95 i 98, stąd, biorąc pod uwagę jego słabą jakość, polecane jest tankowanie benzyny o liczbie oktanowej 98. Stacje benzynowe w Mołdawii należą głównie do dwóch producentów paliw – rosyjskiego Łukoil i rumuńskiego Rompetrol. Stacje te zorganizowane są podobnie jak w Polsce i z każdym rokiem ich ilość i wyposażenie znacznie się poprawia. Jedyną różnicą jest słaba dostępność toalet na stacjach benzynowych.

Mieszkańcy państw UE, Szwajcarii, Stanów Zjednoczonych, Kanady i Japonii nie potrzebują wizy na wjazd i pobyt do 90 dni na terytorium Republiki Mołdawii. Polacy przy wjeździe muszą jednak okazać paszport, którego termin ważności jest dłuższy od zamierzonego pobytu (przepisy nie określają jednak minimalnego okresu ważności). Przy pobytach przekraczających 3 miesiące należy uzyskać pozwolenie na pobyt czasowy. Na niektórych przejściach granicznych na wschodniej i południowej granicy nie ma punktów kontroli granicznej Republiki Mołdawii. Więcej informacji o przepisach w Mołdawii znajdziesz na specjalnej stronie MSZ.

Honorowane są międzynarodowe polisy polskich towarzystw ubezpieczeniowych, jeżeli swym zasięgiem obejmują Mołdawię. Ubezpieczenia osobowe nie są wymagane, natomiast ubezpieczenie komunikacyjne OC jest obowiązkowe. Istnieje możliwość ubezpieczenia się w tutejszych towarzystwach. Z doświadczenia, należy koniecznie sprawdzić, czy w tzw. zieloną kartę mamy Mołdawię wpisaną. W przypadku kontroli drogowej przez policję, zielona karta jest pierwszym dokumentem, o który zostaniemy zapytani.

Autobusem[edytuj]

Do Mołdawii kursują raz w tygodniu, z Warszawy i Wrocławia, autobusy międzynarodowej sieci.

Transport[edytuj]

Sieć kolejowa jest bardzo słabo rozwinięta (1455 km), a pociągi kursują bardzo wolno (pociąg jadący z Warszawy trasę od północnej granicy Republiki Mołdawii przez Ungheni do Kiszyniowa pokonuje w ciągu 10 godz.). Jakość dróg w Mołdawii pozostawia wiele do życzenia, łączna długość dróg samochodowych to 15,5 tys. km (z tego o twardej nawierzchni 12,8 tys. km). Można także żeglować po Dniestrze.

Porozumiewanie się[edytuj]

Język mołdawski to język z grupy języków wschodnioromańskich, który bywa zazwyczaj utożsamiany z językiem rumuńskim lub uważany za jego odmianę (dialekt). Między urzędowym językiem mołdawskim a urzędowym językiem rumuńskim nie występują jednak żadne różnice. W Rumunii dialekt mołdawski uważany jest powszechnie za jeden z dialektów języka rumuńskiego i nie posiada statusu oficjalnego. Liczbę osób posługujących się dialektem mołdawskim w Rumunii szacuje się na 6-7 mln. Całkiem przydatne są wszelkie rozmówki polsko-rumuńskie. W polskich księgarniach można pojedyncze takie wydania znaleźć, ale nie ma ich zbyt wiele. Na miejscu ciężko się w takie rozmówki zaopatrzyć, w księgarniach i kioskach spotkać można za to bez problemu rozmówki angielsko-rumuńskie. Podobnie wygląda dostępność słowników i innych książek przydatnych do nauki języka – podręczniki i słowniki z polskim tłumaczeniem należą do rzadkości lub nie można ich kupić wcale.

Drugim, nieoficjalnym, językiem Mołdawii, jest rosyjski. Jego znajomością może pochwalić się ponad 90% obywateli, wśród których dla wielu osób jest to jedyny język, ponieważ ponad 30% Mołdawian nie zna języka urzędowego (mołdawskiego/rumuńskiego).

Zakupy[edytuj]

Walutą obowiązującą w Mołdawii jest lej mołdawski, który dzieli się na 100 bani. Aktualny kurs leja mołdawskiego wynosi 1 MDL = 0,21464 PLN (stan na dzień 5 maja 2021).

Walutę należy wymieniać w kantorach, których jest stosunkowo dużo. Większość kantorów, podobnie jak banki, pracuje od 10.00 do 18.00; niektóre (w dużych miastach) pracują non stop. Przed wymianą należy sprawdzić kurs walut w kilku kantorach, ponieważ może się on znacznie różnić. Niektóre kantory, oferujące atrakcyjny na pierwszy rzut oka kurs wymiany, pobierają 2 procentową prowizję niwelującą różnicę. Przy wyborze kantoru przed wymianą waluty warto też zapytać miejscowe, zaufane osoby, który najlepiej wybrać. Nie ma też preferencji, czy lepiej wymieniać dolary, czy euro, obie waluty bez problemu można wymienić we wszystkich właściwie kantorach.

Rozrywki i życie nocne[edytuj]

Zakwaterowanie[edytuj]

Sieć miejsc noclegowych jest dość słabo rozwinięta, jednak w każdym mieście w Mołdawii można znaleźć hotel. Ceny od ok. 120 MDL (25 PLN) za osobę za noc. W miejscowościach turystycznych funkcjonują też kwatery prywatne. Jednak w większości mniejszych miejscowości trudno znaleźć nocleg. Standard jest bardzo różny, dlatego warto obejrzeć pokój wcześniej oraz zapytać się o ciepłą wodę. Zdarza się, że nie wszystkie pokoje mają ją w standardzie. Zazwyczaj nie ma problemu z miejscem i pozwoleniem na rozbicie namiotu. Couchsurfing nie jest zbyt popularny ze względu na niezbyt łatwe warunki mieszkaniowe w Mołdawii, jednak można tą drogą znaleźć nocleg.

Oczywiście alternatywą jest spanie na dziko.

Nauka[edytuj]

Praca[edytuj]

Bezpieczeństwo[edytuj]

Zagrożenie przestępczością w Mołdawii jest podobne jak w innych państwach Wspólnoty Niepodległych Państw. W autobusach, trolejbusach i mikrobusach należy uważać na złodziei kieszonkowych.

Zdrowie[edytuj]

Nie są wymagane szczepienia ochronne, jednak występuje zagrożenie cholerą, dyfterytem i żółtaczką zakaźną. Obowiązuje zakaz kąpieli w wielu zbiornikach wodnych, jeziorach i stawach, gdyż stwierdzono w nich obecność zarazków cholery. Woda w sieci wodociągowej nie nadaje się do bezpośredniego spożycia. Opieka lekarska jest płatna. W większych miastach czynne są prywatne kliniki o dobrym standardzie. Przeciętna cena wizyty lekarskiej wynosi ok. 40 MDL.

Aspekty kulturowe[edytuj]

Kontakt[edytuj]

Telefon

Najpopularniejszymi operatorami sieci komórkowych są Orange i Moldcell. Raczej nie ma problemu z zasięgiem, a ceny połączeń są niskie.

Internet

W większych miejscowościach nie ma problemu z dostępem do internetu w miejscach publicznych.

Przedstawicielstwa dyplomatyczne[edytuj]

Przedstawicielstwa dyplomatyczne akredytowane w Mołdawii[edytuj]

Ambasada Rzeczypospolitej Polskiej w Kiszyniowie

str. Grenoble, nr 126 A

MD-2019 Kiszyniów

Telefon: +373 22 28 59 50

Fax: +373 22 28 90 00

Strona www: https://kiszyniow.msz.gov.pl/pl/

E-mail: kiszyniow.amb.sekretariat@msz.gov.pl

Przedstawicielstwa dyplomatyczne akredytowane w Polsce[edytuj]

Adres: ul. Imielińska 1, 02-710 Warszawa

Telefon: + 48 22 646 20 99; + 48 22 646 55 07

Fax: + 48 22 646 20 99

e-mail: varsovia@mfa.md



Na niniejszej stronie wykorzystano treści ze strony: Mołdawia opublikowanej w portalu Wikitravel; autorzy: w historii edycji; prawa autorskie: na licencji CC-BY-SA 1.0