Grodzisk Wielkopolski

Grodzisk Wielkopolski Grätz
Grodziski Ratusz
Herb
Mapa
Informacje
Państwo	Polska
Region	Województwo wielkopolskie
Powierzchnia	18,21 km²
Ludność	14 595
Nr kierunkowy	(+48) 61
Kod pocztowy	62-065

Grodzisk Wielkopolski (niem. Grätz) to miasto w Polsce, w województwie wielkopolskim, stolica powiatu grodziskiego oraz gminy miejsko-wiejskiej Grodzisk Wielkopolski.

Charakterystyka

Położenie geograficzne: 52°13'29.7"N 16°22'06.9"E.

Historia

W 1257 r. Grodzisze wymieniane jest jako wieś będąca własnością cystersów w Paradyżu na mocy przywileju nadanego przez księcia Przemysła I (1221–1257). Niestety nie zachowała się dokładna data lokacji miasta na prawie magdeburskim. Wiadomo natomiast, iż w dokumencie z 1303 r. potwierdzono wcześniejsze prawa miejskie Grodziska.

W XVI w. należący do rodziny Ostrorogów Grodzisk stał się ośrodkiem nowych prądów religijnych, dzięki dysydentom przybywającym tutaj z Czech i Europy Zachodniej. Warto dodać, że w latach 1579–1581 działał tu uznany drukarz, księgarz i introligator Melchior Nering (zm. 1587).

Po II rozbiorze Polski w 1793 r. wchłonięty w obszar zaboru pruskiego. Podczas Insurekcji Kościuszkowskiej (1794) mieszkańcom udało się wypędzić Prusaków z miasta. W latach 1807–1815 znalazł się w granicach Księstwa Warszawskiego. Potem ponownie przeszedł pod pruskie panowanie, a jego niemiecka nazwa brzmiała Grätz. W okresie Wiosny Ludów  mieszkańcy kolejny raz wyparli Prusaków, by ostatecznie stracić miasto w kwietniu 1848 r. Wówczas, mimo bohaterskiej obrony, kilkuset kosynierów pod dowództwem żydowskiego lekarza Marcusa Mosse musiało skapitulować w obliczu napierającego wroga.

W II połowie XIX w. z inicjatywy i pod redakcją księdza Aleksego Prusinowskiego zaczęto wydawać Tygodnik Katolicki. Powstał także Bank Ludowy zaliczany do najstarszych w Wielkopolsce. Wyzwolenie Grodziska wiąże się z Powstaniem Wielkopolskim (1918–1919), kiedy to miasto było punktem dowodzenia i zaopatrzenia dla frontu zachodniego. Po odzyskaniu niepodległości Grodzisk Wielkopolski, aż do 1932 r. był siedzibą powiatu. Historia miasta jest  nierozerwalnie związana z miejscowym browarem. Charakterystycznym elementem  piwa grodziskiego był drożdżowy osad na dnie butelki, który klasyfikował trunek  wśród  piw żywych dojrzewających. Ze względu na intensywną pianę i bąbelki piwo grodziskie zyskało miano polskiego szampana. Po I wojnie światowej (1914–1918) Antoni Thum– spolonizowany Austriak– doprowadził do świetności grodziskie browary. W okresie międzywojennym lokalne piwo eksportowano do 37 krajów położonych na wszystkich kontynentach. Okres okupacji hitlerowskiej (1939–1945) to liczne wysiedlenia, wywózki do obozów i na przymusowe roboty w głąb Rzeszy. Miasto zostało wyzwolone 27 stycznia 1945 r. przez Armię Czerwoną i 120 lokalnych ochotników.

Dzisiaj ośrodek przemysłowy i usługowy z energicznie działającą i wielokrotnie nagradzaną Grodziską Orkiestrą Dętą, której początki sięgają 1929 r.

Dojazd

Ulica Szeroka

Fara św. Jadwigi

Samolotem

Najbliższe lotniska znajdują się w Poznaniu i Babimoście.

Pociągiem

Z Grodziska można dojechać pociągiem z Wolsztyna oraz Poznania.

Studnia bł. Bernadra

Samochodem

Miasto Grodzisk Wielkopolski jest ważnym węzłem drogowym. Przez miasto przechodzi droga krajowa nr 32 oraz droga wojewódzka nr 308.

Odległości drogowe od innych miast:

• 40 km - Poznań
• 51 km - Leszno
• 81 km - Zielona Góra
• 121 km - Gorzów Wielkopolski
• 124 km - Piła
• 148 km - Konin
• 149 km - Kalisz
• 151 km - Wrocław
• 152 km - Legnica
• 183 km - Bydgoszcz
• 199 km - Sieradz

Statkiem

Flaga miasta Grodzisk Wielkopolski

Obiekty warte zobaczenia

• Kościół farny, manierystyczny pw. św. Jadwigi z XV w., ul. Kościelna 5
• Kościół pobernardyński, barokowy pw. Najśw. Imienia Jezus i Niepokalanego Poczęcia NMP z 1662 r. Wewnątrz nagrobek ostatniego z rodu Opalińskich Wojciecha, z roku 1775
• Kościół pw. św. Ducha, drewniany z 1663 r. ul. Rakoniewicka 16 (daw. przedmieście Wyczółkowo)
• Kościół poewangelicki, neogotycki pw. Najśw. Serca Pana Jezusa z 1905 r., pl. Powst. Wielkopolskich
• Organistówka z 1685 r., ul. Kościelna 4
• Ratusz w Grodzisku Wielkopolskim z ok. 1835 r., ul. Stary Rynek 1
• Zabytkowa studnia bł. Bernarda w obudowie z XIX w., ul. Stary Rynek
• Starostwo Powiatowe, neogotyckie z 1905 r. ul. Żwirki i Wigury 1
• Sąd Rejonowy

• Kamieniczka konstrukcji ryglowej błędnie zw. „pruskim murem” z XVIII w., ul. Szeroka 17

• Eklektyczna willa Andrzejewskich z 1896, ul. Kolejowa 5
• Kamienica Theodora Grunberga z 1861 r., ul. św. Bernarda 1
• Dom Rzemiosła z 1891 roku ul. Szeroka 1
• Muzeum Ziemi Grodziskiej (dawny Dwór Heyderów w parku miejskim), ul. 27 Stycznia 7
• Stadion Dyskobolii z zabytkową trybuną główną z 1925 r., ul. Powst. Chocieszyńskich 52

Najbliższe okolice

• Rakoniewice, oddalone o około 12 km, w nich muzeum pożarnictwa.

Kawiarnie i restauracje

• Restauracja Smak Azji,
• Pizzeria Ramzes,
• Restauracja APOLINAREK,
• Restauracja Kaprys,
• Pizzeria Polo Pizza,
• Restauracja Kuchnia Grubego.

Noclegi

• Hotel Behapowiec***,
• Hotel Rodan Groclin****.