Zamość
| Zamość | |
 Stare miasto
| |
| Herb | |
| |
| Mapa | |
| |
| Informacje | |
| Państwo | Polska |
| Region | Województwo lubelskie |
| Powierzchnia | 30,34 km² |
| Wysokość | 212 m n.p.m. |
| Ludność | 60 148 |
| Nr kierunkowy | 0-84 |
| Kod pocztowy | 22-400 do 22-410 |
| Strona internetowa | |
Zamość nazywany „Perłą Renesansu”, „Miastem Arkad” i „Padwą Północy” jest jednym z najpiękniejszych miast Polski dzięki unikalnemu, zabytkowemu Staremu Miastu wpisanemu na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO. Jest miastem na prawach powiatu (tzw. "powiatem grodzkim" i siedzibą powiatu "ziemskiego" zamojskiego) położonym na Wyżynie Lubelskiej, w województwie lubelskim. W pobliżu, na południe od miasta, rozciąga się malownicza, również warta poznania kraina Roztocze.
Charakterystyka[edytuj]
Historia[edytuj]
Zamość został założony przez Jana Zamojskiego w 1580 roku. Uczynił go stolicą Ordynacji Zamojskiej. To idealne miasto miało program wielofunkcyjny: mieściło rezydencje ordynata, było nowoczesną twierdzą, ośrodkiem oświaty i nauki, życia religijnego, sądownictwa, rzemiosła i handlu. Bardzo szybko zaczęła się tutaj osiedlać ludność nie tylko polska, ale także innych narodów. Największy rozwój miasta przypadł na okres od końca XVI do połowy XVII. Pojawiło się w tym czasie wiele budowli, ratusz, podcieniowe kamienice oraz świątynie różnych wyznań. Zamość rozwijał się także naukowo i kulturalnie.
Dojazd[edytuj]
Autobusem[edytuj]
Dworzec autobusowy położony jest na wschód od Starego Miasta (ok. 2 km, tzw. Nowe Miasto), przy ul. Hrubieszowskiej. Tuż obok niego znajduje się dodatkowo główny przystanek busów (ul. Gminna). Autobusy i busy dojeżdżające do miasta zatrzymują się jednak także na wybranych przystankach w pobliżu Starego Miasta. Z dworca bądź przystanku busów, bez problemu można dojechać tam autobusami komunikacji miejskiej (MZK; linie nr: 0, 3, 8, 11, 21, 44, 47, 49, 56).
Do Zamościa można bezpośrednio dojechać licznymi połączeniami z takich miast jak:
- Częstochowa, Katowice, Kielce, Kraków, Lublin, Łódź, Rzeszów, Sandomierz, Słupsk, Stalowa Wola, Warszawa, Wrocław.
Samochodem[edytuj]
- Drogi krajowe:
- 17 (E372) Warszawa – Lublin – Hrebenne (dalej do Lwowa)
- 74 Piotrków Trybunalski – Kielce – Opatów – Hrubieszów – Zosin
- Drogi wojewódzkie:
- 837 Zamość – Piaski (w kierunku Lublina)
- 843 Zamość – Chełm (i dalej do Białej Podlaskiej)
- 849 Zamość – Józefów (na południe, na Roztocze)
Pociągiem[edytuj]
Od grudnia 2014 r. po rocznej przerwie przywrócono kursowanie do/z Zamościa pociągu pospiesznego - od 2017 r. jest to InterCity "Hetman/Galicja" do Wrocławia/Jeleniej Góry przez Rzeszów, Kraków, Częstochowę, Opole. Od czerwca 2011 r. inna spółka kolejowa – "Przewozy Regionalne" – obsługuje połączenia do Lublina. Niektóre z nich kursują dodatkowo podczas wakacji – do Rzeszowa i Bełżca. W połowie 2015 r. uruchomione zostały nowe przystanki kolejowe (osobowe) Zamość Starówka (w centrum, na wschód od Starego Miasta) i Zamość Wschód (Nowe Miasto), do których dojeżdżają wybrane połączenia (głównie szynobusy).
Komunikacja[edytuj]
W Zamościu działa Miejski Zakład Komunikacji, który obsługuje 25 autobusowych linii miejskich i podmiejskich.
Cena biletu normalnego w strefie miejskiej wynosi 2,70 zł, a ulgowego: 1,35 zł (uczniowie, studenci, kombatanci, emeryci, renciści). Dostępne są w kioskach oraz wybranych sklepach. Można je kupić również u kierowców, ale z dopłatą 0,40 zł (bilety normalne) i 0,20 zł (bilety ulgowe).
Dostępne są także bilety czasowe: na 1 godzinę (3,00 zł), 2 godz. (4,90 zł) i 12 godz. (6,80 zł) (również ulgowe – 50%); rodzice z dziećmi mogą ponadto skorzystać z biletu rodzinnego, ale ważnego tylko w weekendy (sob., niedz.) i święta (5 zł w strefie miejskiej, 7 zł we wszystkich podmiejskich).
Warto zobaczyć[edytuj]
Zabytki[edytuj]
- Ratusz – symbol miasta
- Rynek Wielki – główny plac Starego Miasta
- Kamienice przy Rynku Wielkim – m.in. dawnych Ormian
- Rynek Solny
- Rynek Wodny – z jedyną fontanną na Starym Mieście
- Akademia Zamojska – jedna z pierwszych polskich uczelni
- Pałac Zamoyskich – pierwszy wznoszony gmach od założenia miasta; przed nim wspaniały pomnik założyciela miasta, Jana Zamoyskiego
- Katedra – renesansowy zabytek klasy zerowej; obok dzwonnica z możliwością wejścia (sezonowo) i podziwiania widoku na zamojskie Stare Miasto
- Kościół św. Katarzyny
- Kościół św. Mikołaja
- Kościół Franciszkanów
- Dawny kościół i klasztor klarysek przy Rynku Wodnym – obecnie szkoła muzyczna
- Arsenał – dawna zbrojownia
- Twierdza – pozostałości umocnień zamojskiej twierdzy:
- bramy (Lubelskie, Lwowskie, Szczebrzeska),
- nadszańce,
- bastion,
- kojec,
- fragmenty murów obronnych
- Rotunda – na południe od Starego Miasta, miejsce upamiętniające zbrodnie z czasu II wojny światowej
- Synagoga – jedna z najcenniejszych i najlepiej zachowanych w Polsce
Inne obiekty, spoza listy zabytków, ale godne uwagi[edytuj]
- Jatki – obiekty dawnej ludności żydowskiej
- Mykwa – dawna łaźnia żydowska
Muzea i galerie[edytuj]
- Muzeum Zamojskie – ul. Ormiańska 24–30 (północna strona Rynku Wielkiego, tuż obok Ratusza, wejście w kamienicy nr 26)
- Muzeum Fortyfikacji i Broni "Arsenał" – ul. Zamkowa 2 (w Arsenale, na zachód od Katedry, pobliskiej dawnej prochowni oraz nowym pawilonie wystawowym)
- Muzeum Sakralne Katedry Zamojskiej – ul. Kolegiacka 3 (przy Katedrze, w tzw. "Wikarówce")
- Muzeum "Rotunda" – ul. Męczenników Rotundy (na południe od Starego Miasta)
- Centrum "Synagoga" oraz punkt informacyjno-kulturalny Szlaku Chasydzkiego – ul. Zamenhofa 9/ul. Bazyliańska (z wystawami o różnej tematyce)
- Okręgowe Muzeum Techniki Drogowej i Mostowej – ul. Rynek Wielki 6 (niewielkie, ale jedno z niewielu tego typu w Polsce)
- Muzeum 3 Dywizji Piechoty Legionów – ul. Piłsudskiego 36 (klub batalionowy jednostki wojskowej)
- Biuro Wystaw Artystycznych-Galeria Zamojska – ul. Staszica 27 (południowa strona Rynku Wielkiego)
- Galeria Fotografii "Ratusz" – ul. Rynek Wielki 13 (Ratusz)
- Galeria "Nadszaniec" – ul. Łukasińskiego 2 (w nadszańcu przy bastionie VII)
- Kojec – park miejski, ul. Akademicka (duża makieta Starego Miasta i wystawa dotycząca jego rozwoju)
- Zamojskie Centrum Wystawowe "Szachy Świata" –
Trasy turystyczne[edytuj]
- Trasa turystyczna Bastionu VII i nadszańca (wnętrze bastionu, kurtyny, wnętrze nadszańca oraz wyjście na dach nadszańca) – ul. W. Łukasińskiego 4 (przejście tylko z przewodnikiem)
- Trasa turystyczna w podziemiach oficyny przy ratuszu – ul. Rynek Solny/ul. Pereca 35 (budynek Urzędu Miasta; przejście tylko z przewodnikiem w okresie od V do IX)
- Szlak im. Władysławy Podobińskiej
- Szlak Renesansu Lubelskiego
- Szlak rowerowy czerwony Zamość - Nielisz (Green Velo)
Inne atrakcje[edytuj]
- Ogród Zoologiczny – jedyny w województwie lubelskim (ul. Szczebrzeska 12, na zachód od Starego Miasta, naprzeciwko stacji kolejowej)
- Park miejski – z fontannami na stawie
Najbliższe okolice[edytuj]
Imprezy[edytuj]
W ciągu roku w Zamościu organizowane są liczne imprezy i wydarzenia kulturalne, zwłaszcza w półroczu letnim, które warto zobaczyć. Odbywają się one głównie na płycie Rynku Wielkiego, a są to m.in.:
- Zamojskie Lato Teatralne, podczas którego odbywają się spektakle na Rynku Wielkim,
- podobnie Międzynarodowy Festiwal Folklorystyczny „Eurofolk” z udziałem zespołów z całego świata (nie tylko z Europy),
- „Szturm Twierdzy Zamość” z inscenizacją bitwy z Kozakami i Tatarami przy zamojskich murach,
- Zamojski Festiwal Kultury z koncertami na Rynku Wielkim,
- Festiwal Kultury Włoskiej „Arte, Cultura, Musice E...” z koncertami i wystawami,
- Letni Festiwal Filmowy z projekcją filmów na Rynku Wielkim,
- festiwal jazzowy „Jazz na Kresach”
oraz wiele innych.
Liczne koncerty odbywają się także w niektórych pubach i klubach, m.in. w kawiarni „Pod Rektorską” – ul. Rynek Wielki 2, restauracji „Corner Pub” – ul. Żeromskiego 6. W pobliżu Starego Miasta położone są otwarte tereny zielone, gdzie organizowane są podobne wydarzenia.
Rozrywka[edytuj]
Dla rozrywki w mieście służy kilka obiektów, w których odbywają się dyskoteki bądź podobne imprezy, m.in. klub muzyczny "Retro" (Stare Miasto, ul. Staszica 2), "Broadway Club" (w pobliżu Starego Miasta, ul. Peowiaków 94), w wybranych pubach. W niektórych na Starym Mieście odbywają się ponadto nieco bardziej kameralne koncerty, m.in. Jazz Klubie "Kosz" (ul. Szczebrzeska 3 - dawna Brama Szczebrzeska) i w pubie "Corner Pub" (ul. S. Żeromskiego 6).
Poza większą kręgielnią "Balaboom" (CH Hop Stop, ul. Sadowa 8), niewielkie dostępne są także w hotelach "Artis" oraz "Wojto" (ul. Lwowska - Wólka Panieńska 21d), a w bilard można pograć w klubie "Metro" (ul. Łukasińskiego 2 - Nadszaniec). Aktywniejsze spędzanie wolnego czasu w formie wspinaczki oferuje Centrum wspinaczkowe "Climb Up" w Jatutowie pod Zamościem (przy drodze krajowej nr 17 w kierunku Tomaszowa Lub.).
Gastronomia[edytuj]
Najlepiej rozwinięta baza gastronomiczna (bary, restauracje, pizzerie, kawiarnie) znajduje się na Starym Mieście, zwłaszcza przy Rynku Wielkim, gdzie w letnim okresie rozkładane są dodatkowo liczne ogródki. Ponadto bary i restauracje zapewnione są w niemal każdym obiekcie noclegowym.
Noclegi[edytuj]
Opisy, ceny, fotografie oraz dane teleadresowe:
- Zamojskie Centrum Informacji Turystycznej i Historycznej – noclegi
- Zamość – noclegi, hotele i apartamenty
Najwięcej obiektów noclegowych skupia się na Starym Mieście, są tu dostępne:
- hotele:
- pozostałe obiekty:
W pobliżu zamojskiej Starówki nocleg można znaleźć także w pobliskich pokojach gościnnych „Pod Bastionem” (ul. Podwale 4b) [8], w Gościńcu „Kanclerz” (ul. Partyzantów 6) [9] oraz w większym Ośrodku Sportu i Rekreacji, gdzie dostępne są liczne pokoje gościnne (ul. Królowej Jadwigi 8) [10].
Przy tej samej ulicy (nieco dalej na zachód) położony jest Ośrodek Rekreacyjno-Wypoczynkowy „Duet” (ul. Królowej Jadwigi 14), oferujący w pełni wyposażone domki i pole namiotowe (kemping) [11].
Sporo obiektów znajduje się ponadto przy wylocie z miasta na północ w kierunku Lublina:
- hotele:
- pozostałe obiekty:
- motel „Korona” (ul. Sikorskiego 7)
- pensjonat „Myka” (ul. Starowiejska 25a) [17]
We wschodniej części Zamościa - na Nowym Mieście, tuż przy dworcu autobusowym mieści się hotel „Jubilat”*** (ul. Wyszyńskiego 52)[18], a bliżej centrum czynny jest hotel „Polak” (ul. Orla 3a, dawniej motel) [19].
Można skorzystać także z innych obiektów, takich jak:
- zajazd „Orzeł” (ul. Lipska 63c) [20]
- bursy międzyszkolne (nr 1 – ul. Okrzei 6, nr 2 – ul. Szczebrzeska 41 [21])
W okresie wakacji dostępne jest schronisko (sezonowe) w szkole podstawowej nr 4 (ul. Zamoyskiego 4) [22].
Informacja turystyczna[edytuj]
Najwięcej szczegółów można dowiedzieć się w Zamojskim Centrum Informacji Turystycznej i Historycznej, jakie mieści się w Ratuszu (na parterze) i jest czynne cały rok. Turysta znajdzie tam wiele informacji o obiektach wartych zwiedzenia, o bazie noclegowej i gastronomicznej, o połączeniach komunikacyjnych z innymi miastami, również przewodniki, mapy i pamiątki. Tu można także załatwić usługi przewodnickie.
Drugi, nowy punkt informacji turystycznej ZCITiH mieści się przy ul. W. Łukasińskiego 2e (budynek dawnych koszar kozackich, Planty za bastionem VII).
Zakupy[edytuj]
Na Starym Mieście nie brakuje sklepów z podstawowymi produktami, tj. są tu liczne sklepy spożywcze, ale także konkretnych branż (obuwie, odzież, pamiątki, księgarnie). Większe obiekty handlowe to markety i supermarkety położone w pobliskich częściach miasta. Najbliższy większy sklep to market PSS „Delikatesy” przy ul. Piłsudskiego 2a (niedaleko na północ od Starego Miasta).
W jednym z nadszańców (ul. Łukasińskiego 2) mieści się największy obiekt handlowy na Starym Mieście – ten fragment dawnych fortyfikacji w latach 2008–2010 został gruntownie wyremontowany, a obecnie, poza stoiskami handlowymi, mieści się w nim wystawa związana z rozwojem zamojskiej twierdzy (Muzeum Rozwoju Fortyfikacji). W jego pobliżu, w dobudowanym wzdłuż ul. W. Łukasińskiego pasie boksów handlowych, dostępne są inne sklepy (m.in. z pamiątkami, dziełami sztuki).
Inne większe obiekty handlowe to:
- CH Hop Stop Sadowa (m.in. market "Biedronka") – ul. Sadowa 8 (centrum miasta, nie daleko na północ - ok. 250 m - od parku miejskiego)
- CH Galeria Twierdza (największe w mieście, m.in. supermarket „Intermarché”) – ul. Przemysłowa 10 (ok. 1,5 km na północ od Starego Miasta)
- CH E.Leclerc (dawniej CH Echo/CH Atrium) – ul. Wyszyńskiego 13 (niedaleko dworca autobusowego)
- CH Hop Stop Hrubieszowska (m.in. market "Stokrotka") – ul. Hrubieszowska 9 (dworzec autobusowy)
- CH Lwowska („Carrefour”) – ul. Lwowska 56 (przy wylocie z miasta na południowy wschód)
- CH Galeria Revia Park („Biedronka”, „Spar”) – ul. Lubelska 40 (przy wylocie z miasta na północ)
- Kaufland – ul. Wyszyńskiego 1
Wyjazd[edytuj]
Busem[edytuj]
W Zamościu działa kilka firm oferujących transport busem:
Busami można dostać się stąd także do pobliskich mniejszych miejscowości, również chętnie odwiedzanych przez turystów i podróżników, szczególnie na Roztoczu – Józefów, Krasnobród, Szczebrzeszyn, Zwierzyniec.
Zamość jest również dobrym miejscem, z którego można dostać się do Lwowa, a szczególnie z położonego bliżej granicy Tomaszowa Lubelskiego (dojazd z Zamościa licznymi autobusami i busami), skąd dostępne są bezpośrednie połączenia autobusowe.
Linki zewnętrzne[edytuj]
|