Powierzchnia województwa to 9412 km² (3% powierzchni kraju), a liczba mieszkańców – 1 038 000 (2,8% ludności Polski). Dzieli się na 11 powiatów, 1 miasto na prawach powiatu oraz 71 gmin.
Województwo jest położone w południowo-zachodniej Polsce, przy granicy z Republiką Czeską. Oprócz tego region graniczy z czterema województwami: dolnośląskim, wielkopolskim, łódzkim i śląskim. Województwo opolskie leży historycznie w zachodniej części Górnego Śląska, nazywanego często Śląskiem Opolskim.
Klimat województwa opolskiego posiada charakter typowy dla Śląska, który nie odbiega mocno od jego sąsiadów. Występują tu niewielkie opady, a pory roku są typowe dla całego kraju (chłodna zima i upalne lato). Wiatry kształtują m.in. położone niedaleko góry, a także amerykańskie wiatry z nad Atlantyku.
Pierwsze województwo opolskie zostało utworzone w 1950 r., w 1975 odłączone od niego zostały powiat raciborski i powiat oleski; ten ostatni, powiększony terytorialnie, powrócił w granice województwa w wyniku reformy administracyjnej w 1999 r.
W 2012 r. produkt krajowy brutto woj. opolskiego wynosił 34,3 mld zł, co stanowiło 2,1% PKB Polski. Produkt krajowy brutto na 1 mieszkańca wynosił 33,9 tys. zł (80,8% średniej krajowej), co plasowało opolskie na 11. miejscu względem innych województw.
Gospodarkę regionu napędzają głównie firmy takie jak: Grupa Azoty ZAK w Kędzierzynie-Koźlu, ArcelorMittal Poland Oddział w Zdzieszowicach (największy producent koksu w Polsce), Huta Małapanew w Ozimku (najstarsza huta działająca w Polsce), Kler w Dobrodzieniu, Przedsiębiorstwo Wyrobów Cukierniczych „Odra” w Brzegu (jedno z największych polskich przedsiębiorstw cukierniczych), biuro podróży Itaka w Opolu, Spółdzielnia „Pionier” w Prudniku i Elektrownia Opole.
W województwie opolskim znajduje się 798 km eksploatowanych linii kolejowych (14. miejsce w kraju), z czego 362 km to linie jednotorowe, natomiast 436 km – dwu- i więcej torowe. 440 km linii kolejowych jest zelektryfikowanych (stan na dzień 31 grudnia 2013). W 2017 roku statystyczny mieszkaniec województwa opolskiego jechał 5,3 raza pociągiem.
W województwie znajduje się 30 czynnych dworców kolejowych, 3 z nich są wpisane do rejestru zabytków (stan na dzień 31 października 2014).
Województwo opolskie jest właścicielem 20 pojazdów szynowych: 10 spalinowych i 10 elektrycznych.