Nysa

	Nysa;
	Herb
	Mapa
	Informacje
Państwo	Polska
Region	Województwo opolskie
Powierzchnia	27,6 km²
Ludność	45 tys.
Nr kierunkowy	77
Kod pocztowy	da 48-300 a 48-304
	Strona internetowa

Nysa

Nysa (niem. Neisse, czes. Nisa) jest jednym z większych miast województwa opolskiego. Miasto położone w południowo-zachodniej części województwa. Leży w dolinie Nysy Kłodzkiej u stóp Sudetów Wschodnich. Bardzo urokliwe i pełne zabytków, jedno z najpiękniejszych miast na Śląsku Opolskim, posiada bogatą historię, tradycję i kulturę z licznymi pamiątkami z czasów swojej świetności.

Charakterystyka

Historia

W latach świetności było również nazywane „Śląskim Rzymem” (Roma Silesia), nazwa ta wzięła swój początek od czasów, w których w Nysie mieli swoją siedzibę biskupi wrocławscy. Przez prawie 500 lat była stolicą biskupiego Księstwa Nyskiego, później prawie 200 lat znajdowała się pod panowaniem pruskim. Miasto przechodziło kilkakrotnie wojny, oblężenia oraz splądrowania, straszliwe zarazy, a także okres fanatyzmu religijnego (Wielka Inkwizycja). W roku 1946 tuż po II Wojnie Światowej miasto przyjęło nazwę NYSA, która pozostała do dnia dzisiejszego.

Początkowo była to osada słowiańska, lokowana na prawie flamandzkim. W 1223 roku Nysie zostały nadane prawa miejskie. Dzięki umiejscowieniu miasta na skrzyżowaniu szlaków handlowych Nysa zawdzięcza swój początek i rozkwit już w wiekach średnich. Jan Długosz przypisuje jej założenie Bolesławowi Krzywoustemu.

W XIII wieku sprowadzono do Nysy dwa zakony: zakon rycerski bożogrobców oraz Franciszkanów. W tym samym stuleciu miasto przeżyło kilka tragedii wojennych: w 1241 roku najazd Mongołów, w 1249 roku wojny między Henrykiem III, a Bolesławem Rogatką oraz walki w 1284 roku między księciem Henrykiem IV, a biskupem wrocławskim Tomaszem II. W 1268 roku Nysa uzyskuje prawo bicia własnej monety.

Do 1810 roku była stolicą księstwa biskupiego (rezydencja biskupów wrocławskich). W tym czasie miasto stało się nie tylko ośrodkiem handlowym, ale i kościelnym. W roku 1740 wybuchają wojny austriacko-pruskie, w wyniku, których Nysa wraz ze Śląskiem przechodzi w 1742 roku pod panowanie pruskie. Właśnie wtedy miasto zostało rozbudowane w potężną twierdzę, której fragmenty zachowały się do dziś i są zaliczane do największych w Polsce.

W 1945 roku podczas II wojny światowej miasto zostało zbombardowane i zniszczone w 80% wskutek oblężenia przez Armię Czerwoną i próbami odbicia przez armię niemiecką. Nysa była jednym z najbardziej zniszczonych miast II Wojny Światowej.

Inne informacje

Urząd Miasta znajduje się przy ul. Kolejowej 1, tel. 77-408-05-00.

Burmistrzem miasta jest Kordian Kolbiarz.

Współrzędne geograficzne: 50°28′17,9 N 17°20′2,8 E

Punkt Informacji Turystycznej Bastion św. Jadwigi ul. Piastowska 19, tel. 77 4334971, www.informacja-turystyczna.nysa.pl

Dojazd

Autobusem

Rozkład jazdy PKS

Pociągiem

Połączenia kolejowe z Nysą zapewnia PKP oraz spółka Polregio, pociągi kursują w kierunku Opola, Brzegu, Kluczborka, Gliwic, Głuchołaz, Wrocławia, Kłodzka i Kędzierzyna-Koźle .

Transport

Nysa jest miastem stosunkowo niewielkim, ale rozkład jazdy komunikacji miejskiej na pewno przyda się nie jednemu podróżnikowi

Rozkład jazdy MZK

Dane kontaktowe MZK
Ul. Piłsudskiego 59
48-303 Nysa
tel. 77-433 01 71
[mzk_nysa@op.pl]

Warto zobaczyć

Rynek wraz z położonym na nim renesansowym Domem Wagi Miejskiej (powstał w 1604 roku), jest symbolem kwitnącego w Nysie handlu. W latach międzywojennych mieściły się tu waga i wzorzec miary łokcia. Pamiątką po tych czasach jest wmurowana w elewację południową kula armatnia. Obecnie znajduje się tu Biblioteka Miejska oraz czytelnia naukowa.

Fontanna Trytona powstała w latach 1700-1701. Barkowa fontanna jest nieodłącznym elementem pejzażu miasta, wzorowana na rzymskiej fontannie G.L Berniniego.

Barokowa Piękna Studnia została zbudowana w 1686 roku i nakryta misterną metalową czaszą. Studnia została zbudowana przez Wilhelma Hellewega i jest najlepszym dowodem na to, że nyscy rzemieślnicy byli jednymi z najlepszych.

Pałac biskupów wrocławskich zbudowany w stylu barokowym. Pałac powstał na przełomie XVII i XVIII wieku. Budowę rozpoczął Karol Habsburg. W 1810 roku pałac był siedzibą Sądu Grodzkiego. Został spalony podczas II Wojny Światowej. Po wojnie został odbudowany, a obecnie mieści się w nim nyskie muzeum.

Wieża Bramy Wrocławskiej została wzniesiona w połowie XIV wieku, stanowiła część obwarowań miejskich. Jest jedną z 4 zabytkowych bram (Wrocławska, Ziębicka, Celna, Bracka), z których zachowały się tylko Ziębicka i Wrocławska. Obecnie Wieża jest dostępna do zwiedzania dla turystów.

Wieża Bramy Ziębickiej została wzniesiona w połowie XIV wieku, w renesansie częściowo przebudowana. We wnęce nad wejściem znajduje się rzeźba „Lwa ziębickiego”. Obecnie wieża jest niedostępna do zwiedzania dla turystów.

Bazylika Mniejsza to największa i najważniejsza nyska świątynia, pod wezwaniem św. Jakuba i św. Agnieszki. Pod względem kubatury jest jedną z najpotężniejszych gotyckich świątyń w Polsce. Jej dach o powierzchni 4 tys.m², pokryty dachówką typu mnich i mniszka, zaliczany jest do najbardziej stromych w Europie. W kościele pochowanych jest ośmiu biskupów wrocławskich i jest to największy na Śląsku zbiór nagrobków biskupich po katedrze wrocławskiej. W 2009 r. kościół otrzymał tytuł honorowy bazyliki mniejszej od papieża Benedykta XVI, a prezydent Polski nadał mu tytuł Pomnika Historii.

Dzwonnica znajduje się przy kościele św. Jakuba i św. Agnieszki. Budowę rozpoczęto w 1474 roku, lecz nigdy nie ukończono. Wieża jest zbudowana w stylu gotyckim. Dach wieży dzwonniczej wraz z dzwonami spłonął podczas II Wojny Światowej i nigdy nie został odbudowany. W wieży znajduje się galeria wystawiennicza dzieł sztuki sakralnej, m.in. naczyń liturgicznych, rzeźb, lichtarzy, będących od stuleci w posiadaniu parafii św. Jakuba w Nysie. Na zachodniej ścianie wmurowano płytę kamienną z datą 1512 r.

Kościół św. Piotra i św. Pawła powstał w latach 1720-1727. Zbudowano go w stylu barokowym. Do kościoła przylega budynek klasztorny. Od 1190 roku był siedzibą Strażników Bożego Grobu. W 1810 roku władze pruskie urządziły w nim szpital, a w 1945 roku klasztor przekazano kościołowi. Obecnie znajduje się tam Wyższe Seminarium Duchowne Śląska Opolskiego.

Kościół św. Jakuba i św. Agnieszki powstał w latach 1424-1430. Zbudowany w stylu gotyckim. Kościół został zbudowany na pozostałościach romańsko-gotyckiej bazyliki. Wyposażony w ołtarz główny i kilka ołtarzy pobocznych wykonanych w stylu barokowym. W 1945 roku kościół zniszczył pożar. Dzięki żmudnej pracy został odbudowany w 1966 roku.

Carolinum dawny zespół kolegium gimnazjalnego jezuitów (1722-1725). Jest jednym z członów zabudowań Rynku Solnego. Nauki pobierał tu król Polski Michał Korybut Wiśniowiecki. Obecnie znajduje się tu I Liceum Ogólnokształcące w Nysie.

Dom Komendanta to barokowa budowla mieszkalna, która powstała w I połowie XVIII wieku. Od 1743 roku siedziba pruskiego komendanta twierdzy. W 1915 roku urządzono w nim muzeum. Po wojnie został odbudowany, a od 1981 roku jest siedzibą Zespołu Szkół i Placówek Artystycznych w Nysie.

Dwór Biskupi – po pierwszej wojnie śląskiej Nysa znalazła się w rękach pruskich. Zaistniałą wtedy konieczność stworzenia siedziby dowództwa garnizonu Twierdzy Nysa, na którą wybrano barokowy budynek przy dzisiejszej ul. Grodzkiej. Funkcję tę pełnił, aż do drugiej połowy XIX w. Później stał się własnością magistratu nyskiego. W 1897 roku w czterech pomieszczeniach na parterze otwarto ekspozycję zabytków, tworząc w ten sposób najstarsze na Górnym Śląsku muzeum. W 1916 roku muzeum przejęło cały budynek.

Twierdza Nysa – W 1740 roku rozpoczęły się wojny śląskie, w wyniku których Śląsk na przeszło 200 lat przeszedł pod panowanie pruskie. Jako miasto przygraniczne Nysa zostaje zamieniona w twierdzę. Nabiera charakteru garnizonowego i opasana zostaje systemem fortyfikacji.

Witryna przedstawiająca pozostałości fortyfikacji

Rekreacja

Jezioro Nyskie

Jezioro Nyskie – zbiornik retencyjny zbudowany na Nysie Kłodzkiej w 1971 roku.

Nad zachodnim, piaszczystym brzegiem Jeziora Nyskiego znajdują się ośrodki rekreacyjne, pierwszym od zapory jest Ośrodek Rekreacja "AKWA Marina" . Można tu wynająć domek kempingowy, pokoje gościnne, rozstawić namiot i ustawić przyczepę. Do dyspozycji turystów są:

strzeżone kąpieliska,
kort tenisowy,
boiska sportowe,
parkingi,
baza gastronomiczna,
wypożyczalnia sprzętu pływającego i sportowego (łodzie żaglowe, motorowe, wiosłowe, kajaki, pontony, rowerki wodne itp.)

Wstęp na teren Ośrodka:

Wejście w godz. 7.00-18.00

Normalny – 4,00 zł
Ulgowy – 3,00 zł
Rodzinny - od 4 osób - 5 zł

Wejście w godz. 18.00-22.00

Normalny – 2,00 zł
Ulgowy – 1,00 zł
Rodzinny - od 4 osób - 2,5 zł

Jezioro Nyskie w liczbach
Powierzchnia	2040 ha
Długość	ok. 2,3 km
Szerokość	ok. 2 km
Pojemność	ok. 113,6 mln m³

Parki

Wszystkie dane dotyczące Parku Miejskiego w Nysie, oraz informacje dotyczące tras spacerowych znajdują się na stronie

Gastronomia

Restauracje, pizzerie

Pizzeria „Grześ” ul. Wrocławska 15; tel. 77-409-34-080
Restauracja Fryderyk u. Szopena 12; tel. 77 421 04 26
Pizzeria „Lucia” ul. Sudecka 11; tel. 77-433-00-63
Restauracja Trąba ul. Prudnicka; tel. 77-433-98-74
Pizzeria „Redos” ul. Wyspiańskiego 1a; tel. 77-433-49-72
„Bistro Madame” ul. Rynek 26; tel: 77-433-48-80
„Alibaba” ul. Wyzwolenia tel: 77-433-51-61
Fratelli Sossi, ul. Piastowska 19, tel. 730225599
Bar Popularny, ul. Rynek 23, tel. 77 4484904
Restauracja Kasia, ul. Mickiewicza 25, tel 602498380
Restauracja Tiffany, ul. Wrocławska 17, tel. 77 4355577

Puby

„Alaska” ul. Sudecka; tel. 77-433-71-24
„Pod Zielonym Kogutem” ul. Prudnicka 12; tel. []
„C’Estlavie” Winiarnia; ul. Bielawska 5a; tel. 77-435-21-11

Kawiarnie

„Bombonierka” Rynek, ul. Celna 14a; 48-300 Nysa; tel: 77-433-02-30

Rozrywka

Kina

"Kino Cinema N3D", al. Lompy 3; 48-300 Nysa, ☎ 77-433-39-52. Repertuar kina można znaleźć na stronie www.kino.nysa.pl.

Noclegi

Hotele

Hotel Fryderyk - Nysa, ul. Szopena 12; hotel@fryderyk.nysa.pl tel. 77 4210426
Hotel Piast - Nysa, ul. Krzywoustego 14; tel. 77 4334086
Hotel Europejski - Nysa, ul. Otmuchowska 21k, tel. 77 4334404
Willa Navigator - Nysa, ul. Wyspiańskiego 11, tel. 77 4334170
Motelik Lux - Nysa, ul. Grodkowska 13a, tel. 77 4339918

Centrum biznesowo-hotelowe Confero ul. Piłsudskiego; 40 48-300 Nysa; tel: 77 4333058
Motel Tank ul. Grodkowska 9; 48-300 Nysa, tel. 668 235 286
Court Park, Aleja Lompy, tel. 77 4338888

Domki letniskowe

Ośrodek Wypoczynkowy Błękitna Zatoka

Linki zewnętrzne

Źródła książkowe

„Nysa wczoraj i dziś” – Oficyna Wydawnicza KASTRA Nysa, Urząd Miasta i Gminy w Nysie
„Nysa” – Tekst” Sp. z o.o.
"Twierdza Nysa - wspólne dziedzictwo kulturowe pogranicza" - Urząd Miasta i Gminy w Nysie, Nysa 2020
"Przewodnik Miejski Szlak Turystyczny w Nysie" - Urząd Miasta i Gminy w Nysie, Nysa 2018

Na niniejszej stronie wykorzystano treści ze strony: Nysa opublikowanej w portalu Wikitravel; autorzy: w historii edycji; prawa autorskie: na licencji CC-BY-SA 1.0