Görlitz

Görlitz
Herb
Mapa
Informacje
Państwo	Niemcy
Region	Saksonia
Powierzchnia	67,22 km²
Ludność	56 400
Nr kierunkowy	03581
Kod pocztowy	02826
Strona internetowa

Görlitz – miasto powiatowe w Niemczech, w kraju związkowym Saksonia, siedziba powiatu Görlitz na Górnych Łużycach. Leży po drugiej stronie Nysy od Zgorzelca.

Charakterystyka

Do 31 lipca 2008 roku Görlitz było miastem na prawach powiatu. Jest bardzo dobrze zachowane i przetrwało II wojnę światową w mniejszym lub większym stopniu. Wiele pieniędzy wydano w latach 90. na przywrócenie starego miasta. Znajduje się na szlakach kolejowych i autostradowych z Drezna do Wrocławia. Miasto często było wykorzystywane jako miejsce do kręcenia filmów (zwłaszcza tych, które rozgrywały się w czasie II wojny światowej i przed nią). Walkiria i The Grand Budapest Hotel to dwa bardziej znane przykłady. Görlitz jest również najbardziej wysuniętym na wschód punktem Niemiec i 15-ty południk na wschód, który określa czas środkowoeuropejski biegnący przez miasto. Tak więc duże części Europy można opisać jako „czas Görlitz”.

Dzielnice

Dla turystów najciekawsze są pierwsze trzy dzielnice.

• Stare Miasto (Altstadt)
• Przedmieście św. Mikołaja (Nikolaivorstadt)
• Centrum (Innenstadt)
• Miasto południowe (Südstadt)
• Biesnitz
• Klingewalde
• Königshufen
• Rauschwalde
• Weinhübel

Dojazd

Samolotem

Najbliższe lotnisko znajduje się w Dreźnie (DRS) (25 minut od dworca głównego w Dreźnie S-Bahn); jednak połączenia są ograniczone. Inne międzynarodowe porty lotnicze znajdują się w Lipsku/Halle (LEJ) (położone w pobliżu miasta Schkeuditz, około 20 minut koleją S-Bahn od dworca głównego w Lipsku), Berlinie i Wrocławiu (Polska). Przejazd z Berlina do Görlitz zajmuje od trzech do czterech godzin (z co najmniej jedną przesiadką) i od dwóch do trzech godzin (pociągi bezpośrednie) z Wrocławia do Görlitz.

Koleją

1 Dworzec Główny znajduje się na południu dzielnicy Centrum.

Od zachodu

Drezno jest ośrodkiem transportu kolejowego we wschodniej Saksonii. Pociągi regionalne kursują często i przejazd zajmuje około godziny. Sachsen Ticket kosztuje około 24 € (plus 3 € za dodatkową osobę w grupie) i obowiązuje we wszystkich pociągach regionalnych i tramwajach w Görlitz i Lipsku, ale nie w Dreźnie.

Od północy

Do Görlitz można dojechać pociągami regionalnymi z Cottbus, które mają połączenie z Berlinem.

Od wschodu

Istnieje kilka połączeń dziennie z Görlitz i częstsze połączenia z polskiego miasta partnerskiego Zgorzelec do Wrocławia. Polskie pociągi także zatrzymują się na Görlitz Hauptbahnhof.

Od południa

Jest linia regionalna łącząca Görlitz i Zittau na granicy czesko-polskiej / niemieckiej, czasem pociąg ten łączy się również z Libercem w Czechach.

Samochodem

Oś wschód-zachód

Görlitz leży na trasie europejskiej E40, która w Niemczech nazywa się autostradą A4, z Kolonii przez Chemnitz i Drezno. Ta autostrada łączy się z Wrocławiem i Katowicami po polskiej stronie granicy.

Od zachodu

Do Görlitz można dojechać drogą federalną (Bundesstraße) B6 z Bautzen przez Löbau i Reichenbach.

Od północy

Do Görlitz można dojechać drogą federalną (Bundesstraße) B115 z Cottbus, która łączy się z Berlinem. Jednak przechodząc przez wiele małych wiosek, trzeba brać pod uwagę znaczną ilość czasu.

Od południa

Do Görlitz można dojechać drogą federalną (Bundesstraße) B99 z Zittau przez Marienthal.

Autobusem

2 Dworzec autokarowy znajduje sie przy dworcu kolejowym i jest obslugiwany miedzy innymi przez Flixbus.

Komunikacja

Pieszo

Najprawdopodobniej będziesz przebywać na Starym Mieście i w centrum miasta przez większość swojego pobytu. Obszary te są wystarczająco ograniczone i dobre do chodzenia pieszo.

Tramwajem

Dwie linie tramwajowe łączą przedmieścia z centrum miasta. Zewnętrzne regiony przedmieść znajdują się w odległości 5–6 km od centrum miasta. Podróż tramwajem trwa około 15 minut. Opłata za przejazd dla dorosłych wynosi 1,40 €, bilet dzienny to 3 € (2014). Potwierdź swój bilet, gdy tylko wsiądziesz do tramwaju. Tramwaj nie przecina Nysy.

Görlitz jest częścią ZVON, regionalnej sieci transportowej. Obowiązują również wszystkie bilety ZVON z innych miast i pociągów regionalnych, które obejmują strefę taryfową Görlitz, podobnie jak bilet Sachsen.

Autobusem

Przedmieścia, które nie są objęte tramwajami, można do nich dojechać lokalnymi autobusami. Bilety kupowane na tramwaje obowiązują również w autobusach. Potwierdź swój bilet natychmiast po wejściu do autobusu.

Warto zobaczyć

Görlitz, jako największe miasto w Niemczech, nie zniszczone w czasie wojny, ma średniowieczne, barokowe i renesansowe stare miasto, otoczone pasem XIX-wiecznych kamienic, willi i terenów przemysłowych, które rozciąga się po Nysie, aż do wschodniego Görlitz, obecnie Zgorzelec w Polsce. Tylko odległe obrzeża mają nowsze budynki. Görlitz jest tłem dla kilku filmów (osadzonych w Niemczech sprzed 1945 r.) Od 1990 r., gdzie jego historyczne budynki stoją za innymi (obecnie zniszczonymi i odbudowanymi) niemieckimi miastami. Boom filmowy przyniósł miastu przydomek „Görliwood” w prasie, a jeśli masz szczęście, może się zdarzyć, że w czasie Twojego pobytu będzie kręcony film.

Po zjednoczeniu Niemiec większość budynków została odnowiona. To sprawia, że Görlitz jest wyjątkowym miastem dziedzictwa z kilkoma tysiącami zabytkowych budynków. Po prostu spaceruj po mieście i ciesz się atmosferą.

Kościóły

• 1 Kościół św. Piotra i Pawła (Pfarrkirche St. Peter und Paul). Spektakularny gotycki kościół z końca XV wieku.
• św. Grób (Heiliges Grab). Replika św. grobu z Jerozolimy.
• Kościół Mariacki (Frauenkirche). Gotycki kościół.
• Kościół św. Trójcy (Dreifaltigkeitskirche). Gotycki kościół pofranciszkański.
• Kaplica św. Barbary (Nikolaikirche). Gotycka kaplica przy kościele św. Trójcy
• Kaplica św. Anny (Annenkapelle). Gotycka kaplica przy gimnazjum św. Anny
• Katedra św. Jakuba (Jakobuskathedrale). Neogotycki kościół katolicki.
• Kościół św. Mikołaja (Nikolaikirche). Gotycki kościół, obecnie muzeum.
• Kościół św. Krzyża (Heiligkreuzkirche). Neoromański kościół.
• Kościół św. Ducha (Heiliggeistkirche). Neoromański kościół.
• Kościół Lutra (Lutherkirche). Neoromański kościół.

• 
  św. Piotra i Pawła
• 
  Mariacki
• 
  św. Trójcy
• 
  św. Mikołaja
• 
  św. Barbary
• 
  św. Jakuba
• 
  św. Krzyża

Synagogi

• Duża synagoga
• Mała synagoga

• 
  Duża synagoga
• 
  Fasada
• 
  Wnętrze
• 
  Wnętrze
• 
  Kopuła
• 
  Drzwi

Mury obronne

• Baszta wołów (Ochsenbastei) - gotycka baszta od strony Nysy.
• Baszta mariacka/gruba (Frauenturm/Dicker Turm) - gotycka baszta z barokowym hełmem
• Baszta cesarska (Kaisertrutz) - pierwotnie gotycka, obecnie barokowa twierdza. Nazwa pochodzi z oblężenia miasta od strony baszty przez wojska cesarskie w 1641 roku w trakcie wojny trzydziestoletniej.
• Baszta Hothera (Hotherbastei) - gotycka baszta od strony przedmieścia Nikolaivorstadt.
• Ciemna brama (Finstertor) - gotycka brama na dawne przedmieście Nikolaivorstadt
• Wieża Mikołajska (Nikolaiturm) - gotycka wieża od strony przedmieścia Nikolaivorstadt
• Wieża Rychbaska (Reichenbacher Turm) - gotycka wieża z renesansowym hełmem

• 
  Baszta wołów
• 
  Baszta mariacka
• 
  Baszta cesarska
• 
  Wiaża Mikołajska
• 
  Wieża Rychbaska

Zabytki

• Ratusz - renesansowy ratusz
• Wieża ratuszowa - stary gotycki ratusz
• Waga - renesansowa waga
• Apteka ratuszowa - renesansowa apteka
• Vogtshof - renesanowa zagroda, obecnie akademik
• Schönhof - jeden z przykładów tego bogatego dziedzictwa architektonicznego, Schönof jest jednym z najstarszych budynków renesansowych w Niemczech.
• Waidhaus - gotycki spichlerz.
• Brązowy jeleń - barokowa kamienica.
• Kamienieca biblijna - renesanowa kamienica.
• Kamienieca Untermarkt 23 - renesanowa kamienica.
• Kamienieca Neißstraße 30 - barokowa kamienica.

• 
  Stary ratusz
• 
  Nowy ratusz
• 
  Apteka
• 
  Schönhof
• 
  Kamienieca biblijna
• 
  Neißstraße 30

Budynki

• Teatr miejski - klasycystyczny teatr
• Hala miejska - secesyjny teatr
• Sądy - neorenesansowy budynek
• Budynek stanów - neogorycki budynek spotkań stanów
• Dom handlowy - secesyjny sklep
• Kliniki - neogotycki szpital
• Dworzec główny - neobarokowy dworzec
• Koszary myśliwskie - neogotyckie koszary
• Browar Landskron - neogotycki browar

• 
  Teatr
• 
  Dom handlowy
• 
  Dom handlowy
• 
  Dworzec główny
• 
  Sądy

Szkoły

• Gimnazjum św. Anny - gotycki i neogotycki budynek
• Gimnazjum Augustum - neogotycki budynek
• Gimnazjum im. Joliot Curie - neobarokowy budynek
• Szkoła staromiejska - neorenesansowy budynek

• 
  Gimnazjum św. Anny
• 
  Kaplica św. Anny
• 
  Gimnazjum Augustum
• 
  Gimnazjum im. Joliot Curie
• 
  Szkoła staromiejska

Muzea

• Górnołużycka biblioteka naukowa (Oberlausitzische Bibliothek der Wissenschaften)
• Muzeum miejskie (Kulturhistorisches Museum)
  • Kamienicka barokowa Neißstraße 30 (Barockhaus Neißstraße 30)
  • Baszta cesarska (Kaisertrutz)
  • Wieża Rychenbaska (Reichenbacher Turm)
• Muzeum przyrodniczne Senckenberg (Senckenberg Museum für Naturkunde)
• Muzeum śląskie (Schlesisches Museum)
• Muzeum fotografii (Museum der Fotografie)
• Muzeum Liczyrzepy (Rübezahl-Museum)
• Muzeum zabawek (Spielzeugmuseum)
• Wystawa techniczna w dworcu Hagenwerder (Ausstellung im Bahnhof Hagenwerder)

• 
  Górnołużycka biblioteka naukowa
• 
  Muzeum miejskie
• 
  Muzeum miejskie
• 
  Muzeum Senckenberg
• 
  Muzeum śląskie

Fontanny

• Muschelminna
• Fontanna Neptuna
• Fontanna św. Jerzego
• Fontanna klasztorna
• Fontanny na baszcie wołów
• Fontanna taśma wody

Pomniki

• Kolumna Justycji
• Pomnik Jakuba Böhme
• Pomnik Fryderyka Schiller
• Pomnik Wolfganga Goethe
• Pomnik Alexandra Humboldt
• Pomnik Marcina Luter
• Pomnik Gottloba Demiani
• Pomnik Theodora Körner
• Znacznik 15 południka (który określa czas środkowoeuropejski)

Cmentarze

• Cmentarz św. Mikołaja
• Cmentarz żydowski
• Cmentarz Tauchritz‎
• Cmentarz komunalny

Parki

• Park miejski
• Park nadbrzeżny
• Park Friedenshöhe
• Park Volksbad
• Park Nikolaizwinger
• Park Ochsenzwinger
• Park pociągu Oldtimer
• Zoo Tierpark
• Ogród góry oliwnej
• Park Winnica

Place

• Rynek Górny
• Rynek Dolny
• Plac Klasztorny
• Plac Pocztowy
• Ulica Elżbiety
• Plac Demianiego
• Plac Mariacki
• Plac Lutera
• Plac Wilhelma
• Plac sześciu miast
• Plac Brautwiesen

Mosty

• 3 Most staromiejski - pierwotnie gotycki most odbudowany nowoczesnie w XXI wieku
• 4 Most Jana Pawła II - most drogowy
• 5 Viadukt kolejowy - most kolejowy

Warto zrobić

• śląski kiermasz bożonarodzeniowy (Schlesischer Christkindelmarkt)
• święto starego miasta (Görlitzer Altstadtfest)
• Odwiedź Muzeum Śląskie - muzeum poświęcone historii Śląska.
• Spacer wzdłuż brzegu rzeki Nysa i podziwianie widoków na starsze budynki i obfitość przyrody.
• Zwiedzanie katedry i głównej ulicy Starego Miasta.
• Wybierz się na spacer po Nysie do Polski, korzystając z nowej kładki dla pieszych i uzyskaj z daleka inną perspektywę starego miasta.
• Podejdź do 1 góry Landeskrone. Landeskrone wznosi się około 200 m nad poziomem miasta, a spacer w górę trwa około godziny od przystanku tramwajowego w Biesnitz (linia tramwajowa nr 2 z centrum miasta). Przy przyjemnej pogodzie jest to dobry spacer na popołudnie.
• odwiedź nowe 2 jezioro Berzdorfer See na południowych granicach miasta. To jezioro powstało w ostatnich latach w celu rekultywacji kopalni odkrywkowej, która została zamknięta na początku lat dziewięćdziesiątych. Postały ładne plaże i przystanie przy jeziorze włącznie z gastronomią i placami zabaw.

• 
  śląski kiermasz bożonarodzeniowy
• 
  święto starego miasta
• 
  Landeskrone
• 
  Jezioro Berzdorfer See
• 
  Jezioro Berzdorfer See

Praca

Do dużych pracodawców należą:

• Birkenstock
• Siemens
• Bombardier
• Deutsche Bahn

Urząd pracy znajduje się na Elisabethstraße 37.

Wydział sądu pracy w Budziszynie znajduje się w Görlitz w budynku sądów przy Postplatz 18.

Nauka

Uniwersytet:

• Hochschule Zittau/Görlitz

Licea:

• niemiecko-polskie Augustianum
• Curie Gymnasium

Podstawowe:

• niemiecko-polskie Innenstadtschule

Zakupy

• Pamiątki z różnych śląskich sklepów z pamiątkami na starym mieście. Często znajdziesz porcelanę o charakterystycznym wzorze. Porcelana ta znana jest jako „Bunzlauer Keramik” (ceramika bolesławiecka), nazwana na cześć niemieckiej nazwy miasta Bolesławiec w Polsce.
• Antykwariści na Starym Mieście zawsze mają ładne okazje. Liczba książek obcojęzycznych jest jednak ograniczona.
• Przynieś butelkę lokalnego piwa. Nazywa się Landskron, na cześć pobliskiej góry. Jest to (z racji Görlitz najdalej na wschód wysunięte miasto w Niemczech) najbardziej wysunięty na wschód browar Niemiec.

Centra Handlowe

• Citycenter w centrum
• Centrum Handlowe Niesky Strasse na północy
• Centrum Handlowe Königshufen na północy
• Centrum Handlowe Weinhübel na południu
• Zgorzelec Plaza po polskiej stronie

Supermarkety

W centrum są Norma, Aldi Nord, Penny, Lidl, Netto, disca i Edeka. W dworcu głównym jest mały sklep bio o nazwie Bio im Bahnhof.

Gastronomia

Na Starym Mieście jest kilka bardzo dobrych restauracji. W porównaniu do większych miast, takich jak Drezno czy Berlin, jedzenie w Görlitz jest raczej tanie. Serwowana kuchnia to głównie lokalna saksońska lub śląska kuchnia, która tradycyjnie obejmuje mięso, sos i ziemniaki. Wypróbuj śląskie danie „Śląskie Niebo” („Schlesisches Himmelreich”), danie wieprzowe gotowane w sosie śliwkowym.

Kilka miłych restauracji na Starym Mieście:

• Vierradenmühle, Hotherstraße 20, ☏ +49 3581 406661.
• Zur Goldenen Sonne, Demianiplatz 54.
• Zum Nachtschmied, Obermarkt 18, ☏ +49 3581 411657.
• Zum Flyns, Langenstraße 1, ☏ +49 3581 400697.

Piwo

Niemcy słyną z długiej tradycji warzenia piwa, a Görlitz i wschodnia Saksonia nie są wyjątkiem. W Görlitz znajduje się browar nazywany Landskron Brauerei (ostatecznie należący do Carlsberg). Eibau to kolejny lokalny browar, oddalony o około 20 km.

Głównym produktem browaru Landskron jest pilsner. Pilsner można porównać do tego, co jest znane jako lager poza Niemcami, jednak ten typ jest mocniejszy i ma bardziej charakterystyczny smak chmielu.

Browar produkuje również piwa sezonowe, na przykład „Maibock”, piwo, które jest sprzedawane tylko wiosną i jest silniejsze niż zwykłe piwo pilzneńskie. Innymi znanymi w okolicy pilsnerami są Radeberger lub Freiberger, które pochodzą z browarów w pobliżu Drezna.

Browar Eibau około 20 km od Görlitz jest najbardziej znany ze swojego ciemnego piwa. Ciemne piwa różnią się od pilsnerów: używają palonego słodu, który nadaje piwu głęboki, ciemny kolor i wyrazisty smak.

Inne ciemne piwo znane w okolicy pochodzi z browaru Köstritzer, który znajduje się w Turyngii, około 400 km na zachód od Görlitz.

Festiwale, imprezy

• ViaThea
• Festywal Jazzowy
• Jarmark Bożonarodzeniowy

Noclegi

Tanio

• Backpackers hostel Eol777 Görlitz, Bahnhofstr 1a (5 minut od głównego dworca kolejowego i 5 minut od centrum miasta i Altstadt), +49 15257196915, ✉ Goerlitzhostel@Yahoo.com. Zameldowanie: 14:00, wymeldowanie: brak określonej godziny. Jedyny hostel turystyczny w mieście: tani, przytulny, czysty i przyjazny. 13 €.

Umiarkowanie

• Dreibeiniger Hund, Büttnerstr. 13, 02826 Görlitz, +49 3581 423980, faks: +49 3581-423979, ✉ info@dreibeinigerhund.de

Drogo

• Parkhotel Görlitz Superior, Uferstr. 17f, ☏ +49 3581-6620, faks: +49 3581-662662, ✉ empfang@parkhotel-goerlitz.de.
• Romantik Hotel Tuchmacher, Peterstr. 8, 02826 Görlitz, +49 3581 47310, faks: +49 3581-4831111, ✉ hotel@tuchmacher.de.

Kontakt

• Strona internetowa

Bezpieczeństwo

Miasto jest bezpieczne. Główna komenda policji znajduje się w centrum przy Conrad-Schiedt-Straße 2, główny urząd celny na południe od dworca przy Fichtestraße 2, urząd skarbowy w centrum przy Sonnenstraße 7, prokuratura na starym mieście przy Obermarkt 22 a sądy w centrum przy Postplatz 18. W Görlitz są polskojęzyczni adwokaci.

Zdrowie

Szpital komunalny Städtisches Klinikum znajduje się przy Girbigsdorfer Str. 1-3, szpital katolicki St. Carolus przy Carolusstraße 212. W Görlitz są polskojęzyczni lekarze i farmaceuci. Większość przychodnii i aptek znajduje się w dzielnicy centrum.

Informacje turystyczne

• Strona internetowa
• Adres: Obermarkt 32, 02826 Görlitz

Gdzie dalej

• Reichenbach
• Löbau
• Herrnhut
• Budziszyn
• Marienthal
• Żytawa
• Oybin
• Jonsdorf
• Olbersdorf
• Góry Königshain
• Góry Żytawskie
• Szwajcaria Saksońska
• Góry Izerskie
• Karkonosze
• Jelenia Góra
• Bolesławiec