Dobra (powiat łobeski)
Dobra Dobra koło Nowogardu | |
Herb | |
Mapa | |
Informacje | |
Państwo | Polska |
Region | Województwo zachodniopomorskie |
Powierzchnia | 2,37 km² |
Wysokość | 72-92 m n.p.m. |
Ludność | 2324 |
Nr kierunkowy | (+48) 91 |
Kod pocztowy | 72-210 |
Dobra, Dobra koło Nowogardu, rzadziej Dobra Nowogardzka – miasto w północno-zachodniej Polsce, w województwie zachodniopomorskim, w powiecie łobeskim, siedziba władz gminy Dobra.
Informacje
[edytuj]Historia
[edytuj]W X-XIII był tu słowiański gród opolny na półwyspie jeziora, obok niego leżała osada palowa (fragmenty tych obiektów archeologowie odnaleźli w latach 60-tych XX wieku podczas upustu wód z jeziora w pobliżu miasta). W XIII w. treny te zostały zagarnięte przez Brandenburgię, jej lennicy Dziewiczowie rozpoczęli wówczas budowę zamku, wokół niego powstała osada. Prawa miejskie sprzed 1331 roku, pierwsza wzmianka o „civitas” w bulli papieskiej. W XIV w. Dobra i okolice jako lenno stały się na 470 lat własnością rodu von Dewiz. W roku 1647 na skutek epidemii dżumy liczba mieszkańców Dobrej zmniejszyła się z ponad 600 do 48 osób. W XVII i XVIII w mieście miały miejsce bunty przeciwko feudałom. W XVIII rozebrano mury miejskie i umocnienia. Przez Dobrą przechodziły dwie linie Stargardzkiej i Reskiej Kolei Wąskotorowej. Pierwsza z nich ze Stargardu została wybudowana w maju 1895 r., a zamknięta w 2001 r. Druga linia kolei biegała z Dobrej do Łobza, należała ona do Reskiej Kolej Wąskotorowej i została uruchomiona w lipcu 1896 r. Połączenie to funkcjonowało nieprzerwanie do roku 1991. 3 marca 1945 do miasta wkroczyły oddziały I Armii Wojska Polskiego.
W 1946 roku zmieniono urzędowo niemiecką nazwę miasta – Daber, na polską nazwę – Dobra.
W 2007 roku powierzchnię miasta powiększono o 4,38 ha.
Geografia
[edytuj]Miasto leży na pograniczu Wysoczyzny Łobeskiej i Pojezierza Ińskiego, czyli w pasie Pojezierza Zachodniopomorskiego.
Według danych z 1 stycznia 2009 powierzchnia miasta wynosi 2,37 km².
Dobra jest położona przy drodze wojewódzkiej nr 144 i nr 146, między Chociwlem na południu (14 km) i Nowogardem na północy (17 km).
W granicach administracyjnych miasta znajduje się jezioro Tuczno, w południowo-zachodniej części miasta. W Dobrej ma źródło struga Dobrzenica, która przepływa przez miasto i biegnie w kierunku północnym.
W latach 1946–1998 miasto administracyjnie należało do woj. szczecińskiego. Do 2001 roku w powiecie goleniowskim, a obecnie w powiecie łobeskim.
Dojazd
[edytuj]Samolotem
[edytuj]Najbliższy port lotniczy znajduje się w Goleniowie
Pociągiem
[edytuj]Przez miasto przechodzi nieczynna linia wąskotorowa. Najbliższy czynny dworzec kolejowy znajduje się w Łobzie, przez który przechodzi linia kolejowa nr 202 z której można dojechać m.in. do Gdańska. W latach 1902–1945 istniała także normalnotorowa linia kolejowa do Nowogardu.
Samochodem
[edytuj]W mieście krzyżują się dwie drogi wojewódzkie: 146 i 144.
Odległości drogowe od innych miast:
- 63 km – Szczecin
- 93 km – Świnoujście
- 109 km – Koszalin
- 116 km – Gorzów Wielkopolski
- 132 km – Piła
- 159 km – Neubrandenburg (De)
- 177 km – Słupsk
- 198 km – Stralsund (De)
Warto zobaczyć
[edytuj]- ruiny zamku von Dewitzów – budowla z XIII w. (budowana w latach ok. 1287–1295). W roku 1308 zniszczony przez Brandenburczyków. W 1338 zamek znalazł się w rękach Ulryka I von Dewitza, który otrzymał go wraz z ziemią doberską przekazaną w lenno przez księcia Warcisława IV. Rodzina von Dewitzów władała zamkiem do 1808 roku. Rozbudowywany przez 530 lat zamek stał się najsilniejszą i najobszerniejszą fortecą Księstwa Pomorskiego. W roku 1538 Jobst I von Dewitz ukończył renowację zamku. Zburzono część pierwotnej budowli, a w jej miejsce wzniesiono dwa budynki – północny (Stary Dom) i południowy (Nowy Dom). W okresie świetności zamek posiadał 13 pokoi, dwie duże sale oraz dwie reprezentacyjne „złote komnaty”, po jednej w obu skrzydłach. Po wojnie trzydziestoletniej północna część zamku została rozdzielona pomiędzy spadkobierców i zaczęła popadać w ruinę. Po okresie napoleońskim południowa część zamku została wysadzona w celu pozyskania materiału budulcowego. W roku 1846 ruiny i majątek von Dewitzów wykupił Karol Juliusz Luepcke. W roku 1862 rozpoczął konserwację obiektu, którą ukończył w latach 1905–1906 generał Henryk von Diest.
- kościół św. Klary – „według K. Kality-Skwirzyńskiej, budowany był w trzech etapach. W pierwszej połowie XV wieku wzniesiono prezbiterium i zakrystię. W drugim etapie – od końca XV do początku XVI wieku – wybudowano korpus nawowy, kaplicę z lożą kolatorską i kaplicę NMP. Sklepienia założono dopiero po wielkim pożarze w 1539 r. Najmłodszym elementem jest dzwonnica wybudowana w końcu XIX wieku.”
- budynek mieszkalny przy ul. Kościuszki 3
- Pensjonat „Taber” (ul. Kościuszki 4) – najstarszy budynek mieszkalny wybudowany na przełomie XVII i XVIII wieku. Obecnie pełni funkcję pensjonatu, wcześniej urzędu stanu cywilnego.
- dom przy ul. Bohaterów Westerplatte 25
- stacja kolei wąskotorowej
- zabytkowy cmentarz
- park dworski
Najbliższe okolice
[edytuj]Kultura
[edytuj]W lipcu na Rynku ma miejsce dwudniowy Jarmark Doberski, będący imprezą o charakterze rodzinnym. Impreza odbywa się od 1999 roku i nawiązuje do średniowiecznych jarmarków w Dobrej. Towarzyszy mu inscenizacja bitwy o zamek i biesiady rycerskiej, konkurs w jedzeniu Kiełbasy Doberskiej, turnieje rycerskie, biegi uliczne, rowerowe wyścigi przełajowe Szlakiem Olbrzymów, warsztaty taneczne. Program imprezy jest kierowany zarówno dla dorosłych dzieci i młodzieży. W czasie jarmarku odbywają się występy sceniczne, gry i zabawy, warsztaty garncarskie, przejażdżki konne.
Od 2006 roku na przełomie stycznia i lutego organizowany jest Rycerski Zjazd Zimowy, na który przybywają bractwa rycerskie goszczące latem w czasie Jarmarku Doberskiego.
Nauka
[edytuj]W mieście znajduje się szkoła podstawowa oraz Gimnazjum im. Unii Europejskiej.
Kawiarnie i restauracje
[edytuj]- Kawiarnia Samba
- Restauracja Taber
Noclegi
[edytuj]W mieście znajduje się pensjonat Taber. Inne najbliższe hotele znajdują się w Łobzie i okolicach.