Śródka (powiat międzychodzki)
Śródka – wieś w Polsce, położona w województwie wielkopolskim, w powiecie międzychodzkim, w gminie Chrzypsko Wielkie nad jeziorem Chrzypskim (304 ha) i rzeką Oszczynicą.
Informacje[edytuj]
Współrzędne geograficzne: 52°37′45″N 16°15′19″E
Wieś położona jest przy szosie Kwilcz – Wróblewo, w atrakcyjnej części gminy Chrzypsko Wielkie, nad 3 jeziorami:
- Jeziorem Wielkim (powierzchnia 262 ha)
- Jeziorem Kuchennym (63 ha, głębokość 17 m)
- Jeziorem Liśnia (ok. 19 ha)
W 1933 r. k. Śródki profesor J. Kostrzewski odkrył na dawnym terenie leśnym 12 grobów z młodszej epoki brązu. W grobach znaleziono sporo naczyń, tzw. dwustożkowych i in.
Historia[edytuj]
Najdawniejsza wzmianka o Śródce pochodzi z 1389 r., wymieniony został wówczas nie znany bliżej Tomasz ze Śródki. Ok. 1700 r. miejscowość przeszła w ręce rozgałęzionej rodziny Kurnatowskich, a w 1763 r. – przez małżeństwo – w ręce przybyłej ze Śląska rodziny von Seydlitz-Kurzbach, która władała nią do 1945 r.
Warto zobaczyć[edytuj]
W latach 1858-1861 wzniesiono tu neogotycki pałac o zróżnicowanej bryle architektonicznej, będący jedną z ciekawszych budowli pałacowych z XIX w. w Wielkopolsce. Autor projektu nie jest znany, lecz z racji opracowania elewacji i dekoracji oraz układu pomieszczeń przypuszcza się, iż wywodzi się z kręgu wybitnego architekta niemieckiego K. F. Schinkla.
W ostatnich latach pałac przeszedł w ręce prywatne i został odrestaurowany. Na terenie pałacu powstał hotel i restauracja gdzie goście mogą rozkoszować się pięknem przyrody przyległego do pałacu parku, o powierzchni 2,7 ha oraz okolicznych jezior.
W sąsiedztwie wsi występuje kilka jezior (m.in. 1 km na północ Jezioro Wielkie o pow. 261 ha, głęb. 30 m, z 3 wyspami).
Na skraju lasu na pn. od wsi rośnie kilkanaście pomnikowych dębów o obwodach ok. 7 m.
Na wschód od pałacu ciągnie się powstały w poł. XIX w., park o powierzchni 2,7 ha, w którym rosną m.in. stare dęby o obwodach ponad 5 m.
Na zachód – za szosą – folwark z zabudowaniami z końca XIX w. Folwark należy dziś do Skarbu Państwa i jest dzierżawiony.
Na początku XX w. obszar majątku wynosił 988 ha. Znajdowała się w nim gorzelnia, zajmowano się hodowlą bydła rasy oldenburskiej. Po drugiej wojnie światowej dobra Śródki przeszły w ręce Skarbu Państwa, po czym zostały włączone do utworzonego na tym terenie państwowego gospodarstwa rolnego.
Dojazd[edytuj]
PKP – st. kol. w Chrzypsku Wielkim, 2,5 km na zach. PKS – przystanek (do Międzychodu, Wronek i Szamotuł).
Turystyka[edytuj]
Do Nojewa i Kłodziska wiedzie szlak P-6. Bez znaków nad Jez. Kuchennym do Chrzypska Małego, 3,5 km.
Ochrona przyrody[edytuj]
Śródka leży na terenie Sierakowskiego Parku Krajobrazowego oraz na obszarze Natura 2000.
|