Wyspa Słodowa
Informacje ogólne
[edytuj]
Wyspa znajdująca się w centrum miasta. Jest niezwykłą częścią Wrocławia która na przełomie dziejów budziła wiele kontrowersji i była obiektem licznych sporów. Ma bogatą przeszłość. Wiążą się z nią niezliczone historie. Położona w malowniczym lecz nieco ukrytym miejscu na Odrze w okolicach rynku. Zwykle jest obiektem zainteresowania spacerujących po wielu deptakach i podziwiających jej urok Wrocławian i turystów. Podczas imprez, które na wyspie się odbywają z reguły uśpiona wysepka odżywa co w szczególności widać w trakcie trwania Wrocławskich Juwenaliów. Bogato rozwinięta zieleń na wyspie sprawia, iż obecni tam spacerowicze często czują się jak w ogrodzie botanicznym. Trudno sobie dzisiaj komukolwiek wyobrazić Wrocław bez Wyspy Słodowej. Warto wspomnieć, że wyspa jest bezpośrednim sąsiadem jednej z najpiękniejszych części Wrocławia- Ostrowa Tumskiego.
Lokalizacja
[edytuj]
Wyspa Słodowa leży w samym centrum Wrocławia zwanym Starym Miastem. Jest ona sąsiadem wyspy Młyńskiej i wyspy Bielarskiej. Opływa ją Odra. Wyspa zamknięta jest w kwadracie tworzonym przez ulice Grodzką, ulicę św. Jadwigi oraz ulicę Bolesława Drobnera. Wyspa znajduje się w części miasta którą nie sposób pominąć zwiedzając przepiękny Wrocław. Każdy kto choć raz odwiedził to miasto w celach turystycznych lub aby rozerwać się nieco na wspaniałym koncercie z pewnością nie tylko słyszał ale i pewnie był na wyspie Słodowej. Nawet bez znajomości topografii miasta bardzo łatwo trafić w to miejsce.
Historia
[edytuj]Wyspa Słodowa jest małą śródmiejską wysepką położoną na Odrze w centrum miasta (tzw. Stare Miasto). W okolicy znajdują się także dwie inne wyspy nieco mniejsze lecz niemal równie urokliwe. Jest to Wyspa Młyńska i Wyspa Bielarska. Mają one z Wyspą Słodową kontakt poprzez kolejno most Młyński i most św. Klary- namiastką znajdujących się niegdyś na obu jego końcach Młynów św. Klary. Nazwa mostu pochodzi od faktu, iż młyny były własnością zakonu św. Klary. Wyspa nosiła niegdyś nazwę wyspy Bielarskiej Przedniej (Vorderbleiche). Nazwa pochodziła od cechu bielarzy płótna, którzy pracowali w tej okolicy.
Obszar wyspy był własnością zakonu św. Klary od średniowiecza, kiedy jeszcze znajdowała się poza granicami murów miejskich. W XVIII wieku rozbudowano fortyfikacje na prawym brzegu Odry. W roku ok. 1807-10 fortyfikacje rozebrano, wyspa zaś stała się własnością miasta. W tym okresie wybudowano także żelazne mosty pomiędzy wyspami i rozpoczęto zabudowę mieszkalną wyspy. Fragment Wyspy Słodowej pozostawał niezabudowany do końca lat 30. Zbudowano na nim m.in. sportowo-rekreacyjne schroniska dla młodzieży. W I połowie XX wieku zbudowany w oparciu o Wyspę trasę łączącą oba brzegi Odry. W czasie oblężenia Wrocławia pod koniec II wojny światowej większa część budynków na wyspie została zniszczona, ocalały nieliczne budowle, w tym młyny św. Klary.
Młyny te zachowały się do roku 1975, gdy zostały wysadzone w powietrze przez saperów. Podjęcie Decyzji ówczesnego prezydenta Wrocławia Mariana Czulińskiego o wyburzeniu została szeroko skrytykowana, głównie przez środowisko ludzi kultury, w tym m.in. Jerzego Waldorffa. Największe zastrzeżenia mieli architekci, urbaniści i konserwatorzy zabytków. Rok ich wyburzenia ogłoszony był "Rokiem Ochrony Zabytków". Pomimo, że obiekty te były w kiepskiej kondycji kryły w sobie rysy średniowiecznej architektury przemysłowej. Ceną za podjęcie tej decyzji dla Czulińskiego było niepowodzenie w drodze do stanowiska wojewody.
Prawie do końca XX wieku wyspą nikt się nie interesował. Do czasu gdy została ona uporządkowana i wyznaczono na niej nadodrzańskie trasy spacerowe. Dziś wyspa pełni głównie funkcje obiektu kumulującego liczne wydarzenia kulturalne, oraz ważnego dla Wrocławia elementu turystycznej atrakcji miasta
Kultura
[edytuj]Otoczona przez wody przepływające przez stolicę Dolnego Śląska Odry Wyspa Słodowa często gości różnego rodzaju imprezy cykliczne. Jedną z nich jest chociażby Noc Świętojańska, podczas której na zielonym gruncie, przy podmuchach wiatru rozpalane są ogromne ogniska. Pieśni, muzyka, tańce i wspólne biesiadowanie - a wszystko w niezwykłej scenerii, która w takie wieczory przywodzi na myśl bardziej polanę w lesie niż miejsce w samym sercu dużego miasta.
Za dnia wyspa jest wspaniałym miejscem do przechadzek dla spragnionych chwili wytchnienia studentów okolicznych uczelni, ale także biznesmenów czy rodzin z dziećmi. Wieczorami zaś dzięki licznym latarniom i uroczemu widokowi pięknie podświetlanych okolicznych budynków (szczególnie Uniwersytetu Wrocławskiego), wyspa staje się wymarzonym miejscem na romantyczne randki. Wyspa Słodowa jest też częstym miejscem koncertów, szczególnie podczas długiego majowego weekendu oraz Juwenaliów. Pod przejrzystym niebem, nad wodami Odry można wtedy zrelaksować się przy spokojnej muzyce, lub wyszaleć się przy nieco cięższych dźwiękach
Przyroda
[edytuj]
Roślinność Wyspy Słodowej to w głównej mierze drzewa liściaste. Gatunki drzew są zróżnicowane i zgodne z klimatem Dolnego Śląska - są to głównie dęby, czy jesiony. Wyspa Słodowa to także tereny nie zadrzewione. Występują tutaj rośliny takie, jakie występują w miejscach naświetlonych, na łąkach i wzdłuż dróg, czyli na przykład storczyk plamisty, dąbrówka rozłogowa, gajowiec żółty, arnika górska, dziewięćsił bezłodygowy, wierzbówka wąskolistna, starzec gajowy oraz naparstnica. Na wyspie spotkać można wielorakie gatunki ptaków. Ponadto sprawniejszym obserwatorom czasami udaje się na wyspie dostrzec przemykającą w tle wiewiórkę. W okalającej wyspę Odrze znajduje się mnóstwo rzecznych ryb.
Turystyka
[edytuj]
Ponieważ wyspa Słodowa jest jednym z ładniejszych miejsc we Wrocławiu stała się ona obiektem zainteresowania turystów. Prócz ciekawej historii którą owiany jest obraz tego miejsca ważnym atrybutem jest jej atrakcyjność zarówno dla ludzi odwiedzających miasto jak i jego mieszkańców. Wyspa to piękne miejsce. W dzień rozświetlane promieniami słońca rozbijającego się o fale Odry. W nocy zaś uroku i magicznego pierwiastka wyspie nadają liczne latarnie w blasku których z pewnością narodziło się niejedno gorące uczucie. Z wyspy szczególnie wieczorami ujrzeć można niezwykły obraz Wrocławia zbudowanego z wielu pięknych kamienic i zabytkowych budynków, kryjących pod swoimi dachami niezliczone historie. Ciekawym elementem wysp są mosty łączące je ze sobą oraz „stałym lądem”. W okresie studenckich swawoli i zabaw Juwenaliowych oraz majowego weekendu turyści na pewno nie będą mogli narzekać na nudę i brak perspektyw na aktywne spędzenie wolnego czasu. W tym okresie wyspa oferuje wiele rozrywek- są to głównie koncerty. Niestety turyści bezpowrotnie w 1975 roku stracili możliwość zwiedzania młynów znajdujących się niegdyś na wyspie Słodowej i Młyńskiej, za sprawą fatalnej decyzji ówczesnych władz o ich wysadzeniu. Dla osób spragnionych dłuższego pobytu na wyspie w jej okolicy zlokalizowane są hotele. O krok od wyspy Słodowej na wyspie Młyńskiej goście Wrocławia mogą spędzić noc i posilić się w hotelu Tumskim lub w pobliskim hotelu Park Plaza znajdującym się na prawym brzegu Odry.
Ciekawostki
[edytuj].jpg)
Wyspa Słodowa to także nazwa uliczki, łączącej samą Wyspę Słodową, poprzez Wyspę Młyńską, z przebiegającą po Mostach Młyńskich ulicą św. Jadwigi. Jest to także powodem tego, iż jeden z wrocławskich hoteli - hotel Tumski (w latach sześćdziesiątych- internat i Technikum Spożywcze), posiada adres: Wyspa Słodowa 10 pomijając fakt, że tak naprawdę leży na Wyspie Młyńskiej. Wyspę Słodową, która połączona była jedynie mostem św. Klary z Wyspą Bielarską i mostem Słodowym z Wyspą Młyńską w 2003 roku połączono z prawym brzegiem Odry na tyłach hotelu Park Plaza i byłego aresztu wojskowego trzecią przeprawą - pieszą kładką Słodową podwieszoną na charakterystycznych parabolicznych dźwigarach. Wyspa Słodowa jest jednym z miejsc we Wrocławiu które było świadkiem największej ilości dużych wydarzeń kulturalnych. Jest ona jednym z głównych miejsc rozrywki studentów podczas corocznych imprez z cyklu Juwenaliów.
Linki i Źródła
[edytuj]
Bibliiografia
[edytuj]- Wrocław. Przewodnik turystyczny, Janusz Czerwiński, Wydawnictwo Dolnośląskie , Czerwiec 2004
- Nad Wrocławiem, Halina Okólska, Via Nova , Sierpień 2006
- Encyklopedia Wrocławia, Wydawnictwo Dolnośląskie , Wrzesień 2006