Wołga
Wołga (ros. Волга, tatar. Idel) - rzeka w europejskiej części Rosji. Największa i najdłuższa rzeka Europy i Rosji przeduralskiej (3 531 km), największa i najdłuższa na świecie rzeka uchodząca do jeziora. Płynie wyłącznie przez Rosję, a jedna z rzek delty płynie na granicy z Kazachstanem. W wyniku prowadzonej w czasach radzieckich budowy licznych zbiorników retencyjnych i regulacji koryta bieg Wołgi został skrócony o ponad 160 km.
Geografia rosyjska dzieli Wołgę na trzy odcinki: górny – do ujścia Oki, średni – do ujścia Kamy i dolny, położony od Uljanowska, po Wołgograd i ujście do Morza Kaspijskiego. Głównymi dopływami są Mołoga, Szeksna, Kostroma, Unża, Wietługa, Kama, Samara, Wielki Irgiz, Oka, Sura, Swijaga. Około 80 rzek spośród ponad 200 dopływów stanowią cieki uchodzące w delcie, zajmującej około 13 tys. km², co czyni ją największą na całym Starym Kontynencie.
Gospodarka[edytuj]
Już od wczesnego średniowiecza był to ważny szlak komunikacyjny i handlowy między północą a południowym wschodem. Przekazy arabskie podają listy towarów, jakie szlakiem wołżańskim eksportowane były na Wschód. Były to futra i skóry, miecze i strzały, kora białej topoli i brzozy, zęby rybie, ambra, miód, wosk, świece, sokoły, barany, krowy itd.
Wołga stanowi najważniejszą śródlądową arterię wodną Rosji, żeglowna jest na długości ponad 3400 km, od Rżewa do ujścia. W systemie rzecznym Wołgi 41 tys. km rzek jest spławnych, a ponad 17 tys. km – żeglownych.
W górnym biegu Wołga ma połączenie z Morzem Bałtyckim poprzez Kanał Wołżańsko-Bałtycki i z Morzem Białym poprzez Kanał Białomorsko-Bałtycki. W dolnym biegu ma połączenie z Morzem Azowskim i Czarnym poprzez Kanał Wołga-Don. Bezpośrednie połączenie kanałowe z Wołgą posiada także Moskwa – Kanał imienia Moskwy. Przewozy obejmują głównie: drewno, ropę naftową, materiały budowlane, zboże i sól.
Energetyczne zasoby Wołgi zostały w dużym stopniu wykorzystane przez tzw. Wołżansko-Kamską Kaskadę Hydroenergetyczną – łańcuch zapór i elektrowni wodnych na całej długości rzeki. Dla celów energetycznych oraz żeglugowych wybudowano na Wołdze szereg ogromnych sztucznych zbiorników: Iwankowski („Moskiewskie Morze”, 327 km² powierzchni), Uglicki (249 km²), Rybiński (4580 km²), Gorkowski (1570 km²), Kujbyszewski (6450 km²), Saratowski i Wołgogradzki (3165 km²). Dzięki temu zmniejszyły się wahania poziomu wody w rzece, dawniej przewyższające 10 m, a u ujścia Kamy nawet 17 m.
Miasta[edytuj]
Największe miasta nad Wołgą to Twer, Czerepowiec, Rybińsk, Jarosław, Kostroma, Niżny Nowogród, Czeboksary, Kazań, Uljanowsk, Togliatti, Samara, Saratów, Wołgograd, Astrachań.
Regiony[edytuj]
Głównymi regionami Rosji, przez które przepływa rzeka są: obwód twerski, obwód jarosławski, obwód iwanowski, obwód kostromski, obwód niżnonowogordzki, Mari El, Czuwaszja, Tatarstan, obwód uljanowski, obwód samarski, obwód saratowski, obwód wołgogradzki i astrachański.