Witów (powiat piotrkowski)

Witów – wieś w Polsce położona w województwie łódzkim, w powiecie piotrkowskim, w gminie Sulejów nad rzeką Strawą, 6 km na południowy wschód od Piotrkowa Trybunalskiego.

Współrzędne geograficzne: 51°21′53″N 19°44′20″E

W latach 1975-1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa piotrkowskiego.

Zabytki

We wsi znajdują się cenne zabytki architektury m.in. pozostałości dawnego opactwa o.o. norbertanów, założonego w 1179 r., który wg Jana Długosza mieli w 1260 r. zniszczyć Tatarzy a kościół odbudowany został w 1470 r. w stylu gotyckim, i w poł. XVIII w. gruntownie przebudowany w stylu barokowym. W tym stanie kościół zachował się do naszych czasów, jedynie w 1902 r. podwyższono obie wieże o 1 kondygnację. Zachowane jedno skrzydło klasztoru jest obecnie plebanią kościoła.
Otaczające klasztor fortyfikacje rozebrano w XIX w. pozostawiając tylko bramę wjazdową.
Inne zabytki to stara kuźnia oraz średniowieczna kapliczka.

Kościół pw. św. Małgorzaty i św. Augustyna, poklasztorny, obecnie parafialny jest budowlą o typie bazylikowym. W fasadzie, nad wklęsłą częścią środkową wolutowy szczyt.
Wewnątrz ściany ozdobione pilastrami oraz dekoracją stiukową wykonaną przez F. Urbańskiego (XVIII w.). Dekoracje o motywach roślinnych utrzymane w stylu rokokowym; zespół ołtarzy – późnobarokowy. W ołtarzu głównym z 1747 obraz Zwiastowania MB szkoły włoskiej z początku XVIII w., uznawany za cudowny. Nagrobki opatów, m.in. gotycki z ok. 1480 i gotycko-renesansowy z pocz. XVI w. Na uwagę zasługuje też marmurowa chrzcielnica z 1646 r. oraz boczne ołtarze z 1743 r.
W zabytkowej wieży bramnej z XV w., murowanej, z cegły gotyckiej o wiązaniu polskim z użyciem cegły glazurowanej, stanowiącej pozostałość obwarowań z XV w. - m.in. z dwóch stron strzelnice - zachowały się ślady dawnych urządzeń obronnych, a także gotyckie sklepienie łukowe i rzeźbione w piaskowcu odrzwia poźnogotyckie.
Na pierwszym piętrze zrekonstruowane sklepienie krzyżowe, w przyziemiu ostrołukowa brama przejazdowa. W 2 połowie XIX w. przerobiono bramę na dzwonnicę, nadbudowując III kondygnację i nakrywając całość kopulastym dachem. W latach 1964—1966 przeprowadzono rekonstrukcję bramy, która w dolnej kondygnacji odzyskała swój średniowieczny charakter.
Drewniany kościół cmentarny pw. św. Marcina zbudowany przed 1657 r. ma konstrukcję zrębową. We wnętrzu sporo cennych dzieł sztuki, pochodzących niemal w całości z kościoła klasztornego.
W połowie drogi pomiędzy kościołami znajduje się kapliczka słupowa ufundowana w 1651 r. przez o.o. norbertan na pamiątkę zwycięstwa pod Beresteczkiem.

Rejestr zabytków

Według rejestru zabytków KOBiDZ (IDN) na listę zabytków wpisane są obiekty:

kościół cmentarny pw. św. Marcina, drewniany, 1835, nr rej.: 187-IX-33 z 24.07.1948 oraz 194 z 28.09.1967
zespół klasztorny norbertanów, 1 poł. XVIII w.:
- kościół, obecnie parafialny pw. św. Małgorzaty, nr rej.: 163-IX-9 z 7.07.1948 oraz 192 z 28.09.1967
- klasztor, obecnie plebania, nr rej.: 164-IX-10 z 7.07.1948 oraz 193 z 28.09.1967
- wieża obronna (dzwonnica-brama), nr rej.: 167-IX-13 z 7.07.1948 oraz 54/195 z 28.09.1967
- ogród (park), nr rej.: 327 z 31.08.1983
- kuchnia, nr rej.: 359 z 8.01.1986
- spichrz, nr rej.: 360 z 8.01.1986

Linki zewnętrzne

Strona witowskiej parafii http://www.parafiawitow.netstrefa.com/

↑ http://www.nid.pl/app/site.php5/getFile/idm,5.html KOBiDZ (IDN): Rejestr zabytków nieruchomych, województwo łódzkie