Rezerwat przyrody Skałki Stoleckie

Rezerwat przyrody "Skałki Stoleckie" – faunistyczny rezerwat przyrody w południowo-zachodniej Polsce, w województwie dolnośląskim, w powiecie ząbkowickim, w gminie Ząbkowice Śląskie, we wsi Stolec, około 4,5 km na wschód od Ząbkowic Śląskich, na Wzgórzach Niemczańsko-Strzelińskich, na Przedgórzu Sudeckim.

Informacje

Współrzędne geograficzne: 50°35′30″N 16°52′30″E

Rezerwat został utworzony w 1965 r. zarządzeniem Ministra Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego dla ochrony rzadkich gatunków owadów oraz naturalnych zbiorowisk roślinnych, głównie dla zachowania i ochrony naturalnych stanowisk ciepło i sucholubnych owadów. Ma powierzchnię 2,03 ha, utworzony został w nieczynnym kamieniołomie wapienia, na południowym stoku Góry Wapiennej (398 m n.p.m.) koło wsi Stolec w celu ochrony najdalej na północ wysuniętego stanowiska występowania czterech gatunków owadów śródziemnomorskich, w tym obrostki murówki (pszczoły czarnej), budującej gniazda z gliny na skale wapiennej. Jest to jedyne w Polsce stanowisko tej pszczoły, której inne siedliska zniszczone zostały prawdopodobnie przez intensywne nawożenie upraw nawozami sztucznymi i pestycydami (chemicznymi środkami ochrony roślin).

Oprócz pszczoły także chroni się tutaj trzy gatunki błonkówek.

Z drzew i krzewów występują tutaj: dąb, brzoza, jarzębina, kruszyna pospolita, żarnowiec, dzika róża, bez czarny, a wśród roślin naskalnych unikatowy zdziczały – rozchodnik biały.

Zdziczały rozchodnik biały gatunek mający stanowisko w rezerwacie

Natura 2000

W 2007 r. został zatwierdzony obszar Natura 2000 PLH020012 o tej samej nazwie co rezerwat, ale powierzchni większej, bo 6,3 ha.

W sztolniach i komorach podziemnych dawnej kopalni rud srebra i wapienia znajduje się jedno z najbogatszych stanowisk nietoperzy na Dolnym Śląsku, reprezentowanych tu przez 12 gatunków m.in. mopek, nocek orzęsiony, nocek duży, nocek Bechsteina, nocek Natterera. Wśród nich najliczniej występującym jest mopek. W lutym 2003 r. naliczono 261 osobników różnych gatunków.

Turystyka

Przez rezerwat prowadzą szlaki turystyczne:

• Szlak czarny – czarny fragment szlaku prowadzący ze Szklar, przez Wzgórza Dobrzenieckie, Stolec i dalej,
• Szlak żółty – żółty szlak prowadzi z Barda przez Ząbkowice Śląskie do rezerwatu.

Gdzie dalej

• Ząbkowice Śląskie - miasto z ponad 700-letnią burzliwą historią, od momentu założenia w II połowie XIII w. aż do 1945 r. nosiło nazwę Frankenstein. Prawa miejskie przed 1287 r.

W latach 1454-1569 Ząbkowice były własnością czeskiego rodu Podiebradów. Karol I Podiebradowicz z Podiebradów, najpotężniejszy wówczas książę Śląska, w 1524 r. jako stolicę księstwa wybrał Ząbkowice budując w nich swoją rezydencję – pierwszy renesansowy zamek na Śląsku. Wiek XVIII i XIX były okresem rozwoju miasta. Powstało wiele nowych kamienic i budowli. Miasto liczyło wówczas ponad 4 000 mieszkańców i posiadało 444 domostwa plus 8 w wieżach. W II poł. XIX w. i na początku XX w. nastąpił najdynamiczniejszy w historii rozwój Ząbkowic. W 1858 r. miasto otrzymało bezpośrednie połączenie kolejowe z Jaworzyną Śląską, a w 1874 r. z Kamieńcem Ząbkowickim. Neogotycki ratusz miejski wybudowano w latach 1862-64. Oświetlenie nocne miasta zrealizowano po zbudowaniu w 1863 r. gazowni miejskiej, w 1894 r. wybudowano nowoczesne wodociągi miejskie, a potem nową kanalizację miejską. Po II wojnie światowej Ząbkowice, przedwojenny Frankenstein, wraz z terenem Dolnego Śląska weszły w granice Polski a niemiecka ludność miasta została wysiedlona w nowe granice Niemiec. W okresie powojennym, wiele indywidualnych osób angażowało się w proces renowacji i zachowania zabytków miasta. W 1964 r. odrestaurowano Krzywą Wieżę, którą po 23 latach ponownie udostępniono zwiedzającym, a w 1972 r. utworzono Regionalną Izbę Pamiątek przy ul. Krzywej. Do ciekawych zabytków zaliczymy kościół parafialny pw. św. Anny, ul. św. Wojciecha 7, z XIV w./XV w., zespół klasztorny dominikanów, z XIV w.-XVIII w., mury obronne, z XIII/XIV w., most św. Jana, z 1553 r., dwór opatów henrykowskich, obecnie klasztor, ul. Krzywa 12 (d.10), z 1710 r., domy z XV w.