Oman
Oman | |
Lokalizacja | |
Flaga | |
Główne informacje | |
Stolica | Maskat |
Ustrój polityczny | monarchia absolutna |
Waluta | 1 rial omański =100 baiza |
Powierzchnia | 309 500 |
Język | arabski |
Religia | islam |
Numer kierunkowy | +968 |
Domena internetowa | .om |
Strefa czasowa | UTC +4 |
Oman (arab. عمان) – państwo w Azji, leżące na Półwyspie Arabskim nad Morzem Arabskim i Zatoką Omańską. Graniczy ze Zjednoczonymi Emiratami Arabskimi, Arabią Saudyjską i Jemenem. Stolica mieści się w mieście Maskat. Oman należy do Ligi Państw Arabskich.
Charakterystyka
[edytuj]Geografia
[edytuj]Oman leży w strefie klimatu zwrotnikowego suchego i pomimo obecności wód Oceanu Indyjskiego, klimat prawie całego kraju posiada cechy kontynentalne. Cechą charakterystyczną aury Omanu są skrajności termiczne, niska wilgotność szczególnie we wnętrzu kraju i niskie opady. Na południowym zachodzie klimat przechodzi w odmianę skrajnie suchą. Trzeba jednak zaznaczyć fakt iż wschodnie wybrzeże kraju dostaje się nieco pod wpływ monsunów, to jednak przekłada się jedynie na nieco wyższą wilgotność powietrza i nieco łagodniejsze temperatury.
Temperatury są wysokie. Średnie temperatury w styczniu wahają się od 18 do 20°C. W górach na północy kraju jest chłodniej i występują spadki do 0°C. Wraz z nastanie wiosny temperatury szybko rosną i latem średnie wartości wynoszą od 29 do 35°C. W ciągu dnia od maja do października temperatury są bardzo wysokie i sięgają średnie 40°C, a na pustyni Ar-Rab al-Chali do 50°C. Niemal cały Oman cechuje się wysokimi amplitudami dobowymi. Jedynie wschodnie wybrzeże kraju jest pod tym względem nieco łagodniejsze.
Opady są niskie, lub nie występują w ogóle. Średnia roczna opadowa wynosi około 100 mm. We wnętrzu kraju, w szczególności na pustyniach średnia roczna to już tylko 25-50 mm. Zdarzają się lata, gdzie deszcze nie pada w ogóle. W górach opady są wyższe i dochodzą do 250 mm rocznie. W okresie letnim zaznacza się wpływ monsuny na wybrzeżu Oceanu Indyjskiego, co powoduję że opady przypadają tam na miesiące letnie, a nie zimowe jak to zwykle ma miejsce w krajach klimatu zwrotnikowego i podzwrotnikowego. Monsun jednak nie ma wpływu na ilość opadów deszczu. W Omanie czasami występują powodzie, związane z gwałtownymi i krótkotrwałymi ulewami. Częstym zjawiskiem występującym we wnętrzu kraju są burze piaskowe i piaskowo-pyłowe.
Mimo słabego wpływu monsunu letniego w Omanie raz na kilkanaście lat występują cyklony tropikalne, które powstają nad wodami Oceanu Indyjskiego i wędrują na północ. Czasami zdarza się, że taki cyklon nadciąga na wybrzeża Półwyspu Arabskiego. Jest to rzadkość, ale zjawisko to ma miejsce. Ostatni taki przypadek miał miejsce w czerwcu 2007 roku kiedy to cyklon Gonu spustoszył Oman, Zjednoczone Emiraty Arabskie i południowe wybrzeża Iranu.
Historia
[edytuj]Oman był położony na ważnych szlakach handlowych, dlatego już w drugim tysiącleciu p.n.e. produkowano kadzidła, wtedy też był bogatym i ważnym państwem. Znajdowało się tam miasto Irem. Przed islamizacją w VII wieku kraj był często niszczony przez wojny plemienne i perskie najazdy. W VIII wieku mieszkańcy Omanu przyjęli doktrynę ibadycką islamu i pod rządami wybranego przez siebie imama uniezależnili się od kalifatu Abbasydów. W X wieku kraj został podbity przez Seldżuków. Obieralni imamowie rządzili Omanem do XVIII wieku. W 1507 do portu zaczęli przypływać Portugalczycy i osiedlać się. W 1515 założyli obecną stolicę Omanu – Maskat. W 1650 Portugalczycy zostali wyparci przez Arabów, jednak w czasach nowożytnych Oman był także kilkakrotnie krótkotrwale okupowany przez Turcję i Persję. Obecnie panująca dynastia doszła do władzy pod koniec XVIII wieku. Następnie Oman popadł w zależność od Wielkiej Brytanii, pozostając jednakże krajem formalnie niepodległym (traktaty o przyjaźni, handlu i nawigacji). Bunty plemion z głębi kraju przeciwko władzy sułtana doprowadziły do podpisania przy udziale Brytyjczyków porozumienia, w wyniku którego w okresie 1913-1957 istniały de facto dwa państwa: sułtanat Maskatu i imamat Omanu. W 1951, na mocy układu z sułtanem, którym był wówczas Said III ibn-Taimur, Wielka Brytania potwierdziła niepodległość Omanu jako jednego państwa (Sułtanat Maskatu i Omanu). W latach 1783–1958 do Omanu należał także port Gwadar w Beludżystanie, sprzedany następnie przez sułtana Pakistanowi.
Lata 1962-1976 to okres walki wojsk rządowych z popieraną przez Jemen Południowy lewicową partyzantką w regionie Zufar. Jako pierwszy do walki z rządem stanął Front Wyzwolenia Zufaru łączący lewicowe poglądy z panarabizmem, w 1968 roku Front przeistoczył się w Ludowy Front Wyzwolenia Okupowanej Zatoki Perskiej. Na początku 1969 roku dzięki wsparciu militarnemu Południowego Jemenu, partyzanci zajęli duże połacie zachodniej części Zufaru. Rebelia upadła w 1976 roku na skutek irańskiej i brytyjskiej interwencji zbrojnej.
W 1970 po pałacowym zamachu stanu panującego sułtana zastąpił jego syn – Kabus ibn-Said, który zmienił oficjalną nazwę państwa na Sułtanat Omanu. W 1975 Oman został ostatecznie zjednoczony przez sułtana. Rewolucja w Iranie, a także wojna irańsko-iracka przyczyniły się do umocnienia stosunków Omanu z USA, które zainstalowały swoje bazy w zamian za pomoc ekonomiczną, handlową i wojskową. Znaczne dochody państwa pochodzą z eksploatowanych od lat 50. XX wieku bogatych złóż ropy naftowej.
Polityka
[edytuj]W Omanie panuje monarchia dziedziczna. Głową państwa jest obecnie sułtan Kabus ibn Sa’id. W kraju nie ma (w w zachodnim rozumieniu tych pojęć) parlamentu i konstytucji, ani partii politycznych, obowiązuje prawo muzułmańskie (szariat).
Rolę konstytucji pełni tzw. prawo podstawowe, ustanowione dekretem królewskim nr 101/96 przez sułtana Kabusa ibn Sa’ida listopada 1996 roku. Pierwsze poprawki zostały wniesione dekretem królewskim nr 99/2011, 19 października 2011. Ustanawia ono islam jako religię państwową, zasady sukcesji w obrębie rodu królewskiego wywodzącego się od Saida Turki ibn Sa’ida, gwarantuje podstawowe wolności obywatelskie, reguluje zasady funkcjonowania rządu i aparatu państwowego w oparciu o prawo, rozdzielność funkcji w administracji i biznesie, wprowadza niezależne sądownictwo oraz dwuizbowy parlament.
Gospodarka
[edytuj]Najwięcej zysku przynosi Omanowi eksport ropy naftowej. Ważną rolę odgrywa przemysł. Produkt krajowy brutto na jednego mieszkańca wynosi 9294 USD. W latach 1996–2000 rozpoczęto prywatyzację sektora państwowego i otwarcie gospodarki dla zagranicznych inwestorów (porozumienia z 2005 przewidują rozbudowę sektora energetycznego i sieci telefonii komórkowej) oraz program rozwoju lokalnego rynku pracy (głównie szkolenia zawodowe) celem ograniczenia zatrudnienia cudzoziemców. W 2000 roku Oman został członkiem WTO, a w 2006 zniesiono cła w handlu z USA.
Dojazd
[edytuj]Samochodem
[edytuj]Polscy obywatele mogą przez 3 miesiące posługiwać się polskim prawem jazdy. Po upływie tego okresu zmuszeni są do wyrobienia omańskiego prawa jazdy poprzez złożenie odpowiedniego formularza w urzędzie, dokonaniu wpłaty (ok. 20 RO), wręczeniu 2 zdjęć i zdaniu testu wzroku. Na wyrobienie prawa jazdy czeka się od 5 do 10 minut.
Wynajęcie samochodu na miesiąc kosztuje od 140 RO (ręczna skrzynia biegów), lub 150 (automatyczna).
Samolotem
[edytuj]Głównym portem lotniczym Omanu jest port lotniczy w Maskacie. Alternatywa – przelot do Dubaju i przejazd autobusem na miejsce.
Koleją
[edytuj]W Omanie kolej nie funkcjonuje.
Autobusem
[edytuj]Komunikacja publiczna w Omanie jako taka nie funkcjonuje. Między głównymi miastami Soharem, Nizwą, Salala, Maskat działają dwaj przewoźnicy. Bilety są tanie (Maskat – Salala ponad 1000 km ok. 10-15 riali omańskich).
Codziennie kursują także autobusy na trasie Maskat – Dubaj – Maskat.
Statkiem
[edytuj]Podział administracyjny
[edytuj]W 2011 roku dekretem sułtańskim nr 114/2011 z 26 października 2011 Oman podzielony został na 11 prowincji (muhafaz); dalszy podział obejmuje 61 wilajetów (będących odpowiednikami polskich powiatów).
Prowincje Omanu to:
- Zufar
- Prowincja Centralna
- Az-Zahira
- Ad-Dachilijja
- Prowincja Północno-Wschodnia
- Prowincja Południowo-Wschodnia
- Maskat
- Dżanub al-Batina
- Szamal al-Batina
- Al-Burajmi
- Musandam
Miasta
[edytuj]Według danych oficjalnych pochodzących ze spisu ludności w grudniu 2010 roku Oman posiadał 33 miasta o ludności przekraczającej 10 tys. mieszkańców. Stolica kraju, Maskat, z nieco ponad 20 tys. mieszkańców plasowała się dopiero na 20. miejscu wśród największych miast; 5 miast z ludnością 100÷500 tys.; jedno miasto z ludnością 50÷100 tys.; 8 miast z ludnością 25÷50 tys.; reszta miast liczyła poniżej 25 tys. mieszkańców.
Ciekawe miejsca
[edytuj]Obiekty z listy światowego dziedzictwa UNESCO
[edytuj]- Fort Bahla
- Stanowiska archeologiczne Bat, Al-Chutm i Al-Ajn
- Systemy nawadniania typu afladż
- Szlak kadzidła
Zamki i fortyfikacje
[edytuj]- Fort Mutrah w Maskacie
- Fort w Suharze
- Fortyfikacje w Nizwie
- Fort Al Rustaq
- Fort Al Hazm
- Twierdza Al Jalali
- Zamek Almawalik
- Fort Bahla
- Zamek Barka obok Maskatu
- Zamek Jabreen w Bahla
- Fort Nakhal
Transport
[edytuj]Sieć transportowa w Omanie jest w rozbudowie. Główny szlak stanowi szosa Maskat-Salala. Międzynarodowe lotniska pasażerskie znajdują się w Maskacie i Salala. Sieć kolejowa na terenie kraju nie istnieje.
Język
[edytuj]Językiem urzędowym w Omanie jest arabski. Ze względu na dużą populację ekspatriantów z łatwością można się porozumieć także w języku angielskim.
Zakupy
[edytuj]W kraju funkcjonują głównie targowiska i niewielkie sklepy. Na jarmarkach (znanych tu jako suk) można zakupić owoce, warzywa, ryby, wyroby tytoniowe i wiele różnych rzeczy użytku codziennego. Targi w miastach odbywają się prawie codziennie, a na wsiach zazwyczaj raz lub dwa razy w tygodniu.
Poza tym w kraju (głównie w Maskacie) można znaleźć centra handlowe, ale nie ma ich wiele.
Gastronomia
[edytuj]Noclegi
[edytuj]Bezpieczeństwo
[edytuj]Oman jest bezpiecznym państwem przy zachowaniu odpowiednich środków ostrożności. Przestrzega się panie przed przemieszczaniem się samotnie wieczorami.
W przypadku niestosownych zaczepek i zachęt do nawiązania rozmowy z obcymi Omańczykami, lepiej nie wdawać się w dyskusje i zignorować ich. Niewinna rozmowa może być zrozumiana jako okazanie zainteresowania danym mężczyzną.
Należy dostosować się do wymagań kulturowych krajów i zakrywać ramiona oraz nosić spódniczki/spodnie co najmniej do kolan. W przeciwnym wypadku możemy nawet zostać zatrzymani przez ochronę, np. hipermarketu i poproszeni o jego opuszczenie.
Na plażę kobiety powinny wybierać się zawsze w towarzystwie mężczyzny. Bikini jest dopuszczalne.
Zdrowie
[edytuj]Kontakt
[edytuj]Przedstawicielstwa dyplomatyczne
[edytuj]Przedstawicielstwa dyplomatyczne akredytowane w Omanie
[edytuj]AMBASADA RP W RIJADZIE
Al-Wurud Area, Villa 20, Umar Bin Dhafr Street, P. O. Box 94016, 11693 Rijad, Arabia Saudyjska
Telefon: +966 11 45 49 274
Faks: +966 11 45 49 210
Strona www: https://rijad.msz.gov.pl/pl/
E-mail: riyadh@msz.gov.pl
Przedstawicielstwa dyplomatyczne akredytowane w Polsce
[edytuj]Ambasada Sułtanatu Omanu w Berlinie
Clayallee 82
14195 Berlin
Telefon: +49 30 810 05 10
Fax: +49 30 810 05 199
Strona www: http://www.oman-embassy.de
E-mail: botschaft-oman@t-online.de