Fürth
Fürth | |
Herb | |
Mapa | |
Informacje | |
Państwo | Niemcy |
Region | Bawaria |
Powierzchnia | 63,35 km² |
Ludność | 132 032 |
Nr kierunkowy | 0911 |
Kod pocztowy | 90762, 90763, 90765, 90766, 90768 |
Strona internetowa |
Fürth – miasto na prawach powiatu w Niemczech, w kraju związkowym Bawaria, w rejencji Środkowa Frankonia, w regionie Industrieregion Mittelfranken. Siedziba powiatu Fürth, chociaż do niego nie należy. Razem z Norymbergą i Erlangen tworzy trójmiasto frankońskie. Czasami do trójmiasta zaliczany jest też Schwabach.
Miasto posiada około 128 000 mieszkańców, co czyni je drugim najludniejszym miastem Frankonii oraz szóstym Bawarii. Razem z sąsiednimi miastami region miejski posiada około 1,4 miliona mieszkańców.
Tutaj rzeki Rednitz i Pegnitz łączą się w rzekę Regnitz. Miasto leży też nad Kanałem Ren-Men-Dunaj oraz nad starym Kanałem Ludwika Dunaj-Men.
Miasto nosi tytuły miasta zabytków – Denkmalstadt oraz miasta nauki – Wissensschaftstadt.
Dzielnice
[edytuj]- Altstadt – Stare średniowieczne miasto
- Zentrum – część miasta z zabudową z XIX wieku na południe od starego miasta
Dawnej samodzielne miejscowości, obecnie dzielnice:
- Atzenhof
- Bislohe
- Braunsbach
- Burgfarrnbach
- Dambach
- Flexdorf
- Herboldshof
- Kronach
- Mannhof
- Oberfürberg
- Poppenreuth
- Ritzmannshof
- Ronhof
- Sack
- Stadeln
- Steinach
- Unterfarrnbach
- Unterfürberg
- Vach
- Weikershof
Charakterystyka
[edytuj]Historia
[edytuj]Nazwa Fürth pochodzi od niemieckiego Furt, po polsku bród. Historyczny bród istniał przy połączeniu rzek Rednitz i Pegnitz, gdzie podróżni dogodnie mogli pokonać owe rzeki.
Bród był znany i używany co najmniej od wczesnego średniowiecza a przy nim powstała osada. Leżał na skrzyżowaniu ważnych dróg handlowych z Frankfurtu nad Menem przez Würzburga do Ratyzbony oraz z Bambergu wzdłuż Regnitz na południe do Eichstätt. Królewski dwór powstał w VII lub VIII wieku. Pierwszy kościół pod wezwaniem św. Marcina powstał w połowie VIII wieku. Według legendy został wybudowany przez Karola Wielkiego w 793 roku, który uchodzi za założyciela miasta.
Nie jest pewne, czy w dokumencie cesarza Ludwika IV z 907 wzmiankowany loco Furt dicto to dzisiejszy Fürth. W dokumentach innego cesarza Fürth pojawia się bezsprzecznie dokładnie sto lat później. Wtedy cesarz Henryk II podarował locum Furti dictum biskupowi w Bambergu i tak już zostało prawie do końca istnienia św. Cesarstwa Rzymskiego Narodu Niemieckiego. Aczkolwiek sąsiednie wolne miasto Rzeszy Norymberga rościła sobie tak samo prawo do miasta jaki i jej burgrabiowie z dynastii Hohenzollern, także od późnego średniowiecza miasto podlegało trójwładzy biskupa, burgrabi oraz wschodniego sąsiada. Według legendy stąd pochodzi też herb miasta – koniczyna z trzema liśćmi. Faktycznie herb nadał biskup bamberski i symbolizuje św. Trójcę.
Ponieważ żaden z pretendentów nie zdobył dominującej pozycji, mieszkańcy cieszyli się de facto dużą swobodą i autonomią oraz tolerancją. Jak Norymberga w 1499 wypędziła wszystkich Żydów z swoich murów miastach, przenieśli się do Fürth i miasto szybko zyskało miano frankońskiej Jerozolimy. Reformacja została wprowadzona przez Hohenzollernów już w roku 1520. W 1632 doszło na polach i lasach pomiędzy Fürth a Zirndorfem do jednej z największych bitew Wojny Trzydziestoletniej – do Bitwy pod Starą Twierdzą. W ramach działań wojennych miasto zostało prawie doszczętnie splądrowane i spalone. Dopiero sprowadzenie uciekinierów przed prześladowaniami religijnymi z Francji i Holandii po 1685 toku, doprowadziło do odbudowy miasta. W 1792 miasto przejęli Prusy a w 1806 Bawaria.
W 1835 miasto zostało połączone pierwszą niemiecka koleją z Norymbergą. Żydowscy kupcy z Fürth, którzy nadal nie mogli osiedlać się w Norymberdze, w ten sposób dogodnie mogli rano transportować towary do Norymbergi a wieczorem wrócić do swoich magazynów w Fürth. 1843 r. doszło połączenie przez Kanał Ludwika Dunaj-Men z Morzem Północnym i Morzem Czarnym. Przemysł bardzo szybko się rozwijał w XIX wieku i nowobogackie mieszczaństwo budowało wiele willi i kamienic w mieście w stylu historyzmu, a potem secesji.
W trakcie Nocy Kryształowej zostały spalone synagogi miasta, w tym wczesnobarokowa z 1618 r. oraz stara barokowa szkoła żydowska Alte Schul z 1617, a stary cmentarz żydowski z 1607 został zdewastowany. Żydzi, którym nie udało się wyemigrować, jak rodzinie późniejszego amerykańskiego dyplomaty Henry Kissinger, zostali deportowani do gett i obozów koncentracyjnych. Około 900 z nich zostało zamordowanych. W odróżnieniu od Norymbergi Fürth nie został zniszczony w trakcie nalotów alianckich. Według jednej z hipotez miasto nie zostało zniszczone dlatego, ponieważ duża część kamienic należała do jego żydowskich obywateli, którzy i tak już dużo wycierpieli w trakcie holocaustu.
Ponieważ miasto posiadało prawie nie naruszoną infrastrukturę, dużo bezdomnych uciekinierów osiedliło się w Fürth po wojnie. Już w 1950 r. miasto przekroczyło liczbę 100 000 mieszkańców. W trakcie powojennego cudu gospodarczego tutaj działały firmy Grundig i Quelle. Za ojca niemieckiego cudu gospodarczego uchodzi minister gospodarki i kanclerz Ludwig Erhard urodzony w Fürth. Port nad nowym Kanałem Ren-Men-Dunaj został otworzony w 1971 roku. Od 1985 r. miasto jest połączone metrem z Norymbergą.
Gospodarka
[edytuj]Od dłuższego czasu Fürth, tak samo jak pobliska Norymberga, słynie jako zagłębie produkcji zabawek. Ważną gałęzią gospodarki dla miasta było też od zawsze piwowarstwo. Z sześciu browarów pozostał obecnie już tylko jeden na granicy miasta z Norymbergą – Tucher Bräu. Nowe energie w formie fotowoltaiki są tutaj również obecne. Od 1991 r. działa tutaj Solid – Solarenergie Informations- und Demonstrationszentrum.
Północno-zachodnia część miasta leży w regionie Knoblauchsland, które ciągnie się aż do Norymbergi i Erlangen. Jest tam bardzo żyzna ziemia, która jest wykorzystana do produkcji owoców i warzyw w szklarniach i na polach. Dawne wioski Poppenreuth, Sach, Braunsbach i Bislohe leżą tutaj przy granicy Norymbergą.
Klimat
[edytuj]Klimat jest umiarkowany. Fürth leży na wysokości około 300 metrów n.p.m. Jest tutaj zatem cieplej niż w Monachium położonym na południu, które leży na ponad 500 metrów n.p.m., ale chłodniej niż w Würzburgu położonym na północy, które leży na poniżej 200 metrów n.p.m. Fürth nie posiada tradycji winiarskiej, aczkolwiek w pobliżu miasta na Frankenhöhe i w Steigerwald uprawia się winorośla i spotkać można wiele prastarych winnic.
Kultura
[edytuj]W Fürth działają dwa większe teatry, teatr miejski oraz Comödie i kilka kin. Istotną częścią kultury miasta jest jej żydowska przeszłość, której ślady można spotkać prawie na każdym kroku. Tutaj urodzony pisarz Jakob Wassermann pozostawił pomnik niematerialny w formie powieści Żydzi z Zirndorfu.
Ważnym aspektem subkultury miasta jest piłka nożna, a przede wszystkim klub Greuther Fürth, u którego w przeszłości grało dużo żydowskich piłkarzy, wygrywając mistrzostwa Niemiec w 1914, 1926 i 1929 oraz zasilając niemiecką reprezentację wieloma graczami w latach 20. Dobra pasja „żydowskiego” klubu skończyła się wraz z dojściem Hitlera do władzy. Obecnie Greuther Fürth gra z reguły w drugiej Bundeslidze od czasu do czasu zyskując awans do pierwszej Bundesligi. Stadion, obecnie zwany Sportpark Ronhof, znajduje się w dzielnicy Ronhof na północ od centrum.
Język
[edytuj]W Fürth mówi się po niemiecku. Dialekt frankoński, którego odmianą jest gwara w Fürth, nie jest tożsamy z dialektem bawarskim i znacząco się od niego różni. Dialektem frankońskim obecnie mówią przede wszystkim starsze osoby. Młodzi mieszkańcy mówią raczej standardowym niemieckim z akcentem frankońskim. Wiele osób w Fürth ma pochodzenie zagraniczne a zatem często ojczystym językiem imigrantów pierwszej generacji jest turecki, polski, rosyjski etc. Większość mieszkańców miasta mówi po angielsku.
Dojazd
[edytuj]Samolotem
[edytuj]W sąsiadującej Norymberdze znajduje się port lotniczy imienia Albrechta Dürera. Można też lądować w Frankfurcie nad Menem lub Monachium.
Koleją
[edytuj]Pierwszym połączeniem kolejowym w Niemczech była linia z Norymbergi do Fürth. Znajduje się tu główna stacja kolejowa – Fürth Hauptbahnhof – na południe od starego miasta.
Autokarem
[edytuj]Fürth nie posiada głównego dworca autokarowego. Nieopodal głównego dworca kolejowego w Norymberdze znajduje się najbliższy centralny dworzec autokarowy – Zentraler Omnibusbahnhof Nürnberg. Z niego można dojechać do głównego dworca w Fürth albo pociągiem lub metrem.
Samochodem
[edytuj]Fürth jest ważnym węzłem drogowym.
Krzyżują się tutaj następujące autostrady:
Krzyżują się tutaj następujące drogi federalne:
Statkiem
[edytuj]Fürth leży nad Kanałem Ren-Men-Dunaj, nad którym posiada port. Obok nowego kanału przebiega stary Kanał Ludwika Dunaj-Men, który na terenie miasta jest już prawie całkiem zasypany. Jego korytem biegnie obecnie autostrada A73. Rzeki Pegnitz oraz Rednitz łączą się tutaj i powstaje z nich rzeka Regnitz. One nie nadają się na terenie miasta do żeglugi, można na nich uprawiać kajakarstwo. Klub kajakarski z torem na rzece Rednitz znajduje się na południu miasta w dzielnicy Weikershof.
Rowerem
[edytuj]Miasto posiada wiele dróg rowerowych. Najłatwiej dotrzeć do starego miasta drogami wzdłuż rzeki Pegnitz, Rednitz lub Regnitz. Fürth leży nad następującymi drogami rowerowymi:
Komunikacja
[edytuj]Stare miasto można dogodnie zwiedzić pieszo lub na rowerze.
Samochód
[edytuj]Do centrum miasto można dogodnie dojechać samochodem. Trudniej jest się po nim poruszać, ze względu na wiele dróg jednokierunkowych i ulic z ograniczonym ruchem drogowym. Jeszcze trudniej jest znaleźć parking. W centrum znajdują się parkingi jedno- i wielopoziomowe.
Parkingi jednopoziomowe
[edytuj]Łatwiej znaleźć parking na południe od torów kolejowych. Place z płatnymi miejscami parkingowymi:
- Fürther Freiheit. Friedrichstraße 8, 90762 Fürth.
- Max-Grundig-Anlage przy Fürther Freiheit. Königswarterstraße 26, 90762 Fürth.
- Park+Ride U-Bahnstation Hardhöhe. Soldnerstraße 30, 90766 Fürth.
Parkingi wielopoziomowe
[edytuj]Parkingi wielopoziomowe i podziemne z płatnymi miejscami parkingowymi blisko centrum:
- Parkhaus. Mathildenstraße 6, 90762 Fürth.
- Tiefgarage City-Center. Königstraße 114, 90762 Fürth.
- Parkhaus. Friedrichstraße 13, 90762 Fürth.
- Parkhaus Hornschuch-Center. Gebhardtstraße 17, 90762 Fürth.
- Tiefgarage Stadthalle. Rosenstraße 50, 90762 Fürth.
- Tiefgarage SATURN. Kapellenstraße 6, 90762 Fürth.
- Parkhaus Comödie. Ottostraße 27, 90762 Fürth.
- Parkhaus Scherbsgraben 15, 90766 Fürth.
Autobusy
[edytuj]Fürth posiada wiele linii autobusowych. Wszystkie linie przejeżdżają przez plac przed dworcem głównym. Linia 33 kursuje do lotniska w Norymberdze. Większość linii jest obsługiwana przez zakłady miejskie Infra. Linie pozamiejskie są obsługiwane przez inne przedsiębiorstwa.
Tramwaje
[edytuj]Tramwaje, które kursowały pomiędzy Fürth a Norymbergą zostały zlikwidowane z powstaniem linii metra U1. W miejsce szyn postała ulica.
Metro
[edytuj]Fürth posiada jedną linię metra U1, która prowadzi z dzielnicy Hardhöhe i przez dworzec dalej do centrum Norymbergi. Na terenie miasta Fürth U1 posiada siedem stacji.
Kolej
[edytuj]Fürth posiada kolej podmiejską – S-Bahn (linia S1) i R-Bahn (linia 1, 2, 11 i 12). S-Bahn i R-Bahn można szybko dotrzeć do odległych dzielnic i okolicznych miast. Fürth posiada osiem dworców kolejowych na liniach do Bambergu, Würzburgu i Cadolzburgu (tak zwana Rangaubahn). Wszystkie linie spotykają się na dworcu głównym, gdzie prowadzą dalej do głównego dworca w Norymberdze.
Warto zobaczyć
[edytuj]Kościoły
[edytuj]- Kościół św. Michała, gotycka fara głównego miasta
- Kościół św. Piotra i Pawła, gotycka fara Poppenreuth
- Kościół św. Jana, gotycka fara Burgfarrnbach
- Kościół Najświętszej Marii Panny, klasycystyczny kościół w centrum miasta
- Kościół Zmartwychwstania Pańskiego, klasycystyczny kościół w centrum miasta
- Kościół św. Henryka, neobarokowy kościół na południu miasta
- Kościół św. Pawła, neogotycki kościół na południu miasta
- św. Michała
- św. Piotra i Pawła
- św. Jana
- NMP
- Zmartwychwstania
- św. Henryka
- św. Pawła
Zabytki świeckie
[edytuj]- Ratusz, wzorowany na Palazzo Vecchio we Florencji
- Zamek w dzielnicy Burgfarrnbach, barokowa rezydencja
- Loża, budynek w stylu mauretańskim
- Hala pogrzebowa, na cmentarzu komunalnym
- Ratusz
- Zamek w dzielnicy Burgfarrnbach
- Loża
- Hala pogrzebowa
Fontanny
[edytuj]- Fontanna centaura
- Fontanna grajka
- Fontanna ewangelisty
- Fontanna Billinganlage
- Fontanna młodości
- Fontanna Króla Ludwika II
- Fontanna rajska
- Fontanna w parku miejskim
- Fontanna na Löwenplatz
- Fontanna na Adenauer-Anlage
- Fontanna centaura
- Fontanna grajka
- Fontanna młodości
- Fontanna Króla Ludwika II
- Park miejski
Place
[edytuj]- Rynek, średniowieczne centrum miasta
- Plac dworcowy, plac wokół fontanny centaura
- Billinganlage, plac wokół fontanny z nowoczesnymi rzeźbami
- Dr.-Konrad-Adenauer-Anlage, plac w centrum miasta z fontanną, parkiem i placem zabaw
- Dr.-Max-Grundig-Anlage, plac w centrum miasta z fontanną Paradiesbrunnen
- Fürther Freiheit, plac w centrum miasta z 19. wieku
- Hallplatz, plac w centrum miasta pomiędzy sądem a teatrem
- Targ owocny, dawny rynek owoców i warzyw
- Targ węgielny, plac przed ratuszem
- Hornschuchpromenade, plac z zabudową historyzmu i secesji
- Rynek
- Plac dworcowy
- Paradiesbrunnen
- Targ węgielny
- Hornschuchpromenade
Zieleń miejska
[edytuj]- Park miejski, park pomiędzy starym miastem a rzeką Pegnitz
- Park Miasta Południowego, nowy nowoczesny park w miejsce koszar wojska USA
- Las miejski, las na wzgórzach południowo-zachodnich dzielnic
- Cmentarz Miejski, komunalny cmentarz
- Nowy Cmentarz Żydowski, kirkut przy cmentarzu komunalnym
- Stary Cmentarz Żydowski, kirkut na południe od starego miasta
- Błonia Rednitz, Pegnitz i Regnitz, duże łąki wzdłuż rzek miasta
- Park miejski
- Las miejski
- Cmentarz Miejski
- Nowy Cmentarz Żydowski
Dla dzieci
[edytuj]- Playmobil Funpark w pobliskim Zirndorf
- Zagroda z dzikami w lesie miejskim
- Zagroda z łososiami w lesie miejskim
- wiele miejsc i placów zabaw
Pływalnie
[edytuj]- Fürthermare, termy, pływalnia kryta, pływalnia otwarta oraz sauny na zachód od starego miast po drugiej stronie Rednitz
- Hallenbad Stadeln, pływalnia kryta w północnej części miasta
- Jugendbad Burgfarrnbach, pływalnia dla młodzieży, do lat 14, na zachodni części miasta
- Rzeka Rednitz i Pegnitz – dawniej były tu oficjalne pływanie, obecnie miejscowi kąpią się przy Badehaus. Miasto wybudowało dogodne schody z promenady do rzeki naprzeciwko starego Badehaus. Oficjalnie nie wolno się kąpać, ale w ciepłe dni jest tu pełno korzystających z kąpieli w rzece.
Sport
[edytuj]- Pole golfowe koło Solarberg
- Pola minigolf w parku miejskim, w centrum przy rzekach, Burgfarrnbach
- boiska przy Charly-Mai-Anlage w centrum miasta
- klub kajakowy w Weikershof
- hale tenisowe Noris na granicy z Norymbergą
- szlaki fitness w lesie miejskim
- górka saneczkowa w lesie miejskim
- sieć dróg rowerowych
Zdrój
[edytuj]W Fürth biją oprócz gorących źródeł wykorzystanych w termach Fürthermare też wody lecznicze. Miasto na początku XX wieku miało otrzymać przydomek Zdrój i nazywać się Bad Fürth. Miejscowe źródełka lecznicze są ogólnie dostępne w trzech miejscach:
- Źródło Gustawa Adolfa, na południu miasta nad rzeką Rednitz
- Źródło Espan, na Kleine Mainau w zachodniej części miasta nad rzeką Pegnitz
- Źródło Króla Ludwika, na zachodzie miasta nad rzeką Pegnitz, dawniej tutaj znajdował się kurpark
- Źródło Króla Ludwika
- Źródło Gustawa Adolfa
- Źródło Espan
- Pegnitz w Fürth
Miejsca widokowe
[edytuj]- Alte Veste – wieża widokowa w lesie miejskim na granicy z Zirndorf
- Solarberg – nasypana góra koło kanału
- Wieża ratuszowa – nie zawsze otwarta
- Wieża kościoła Zmartwychwstania Pańskiego – nie zawsze otwarta
- Wieżowiec Sparkasse – nie zawsze otwarty
- Wieżowiec przy dworcu – nie zawsze otwarty
- Z Alte Veste
- Z Solarberg
Najbliższe okolice
[edytuj]Fürth sąsiaduje na północy z Erlangen, na wschodzie z Norymbergą a na południu przez Norymbergę z Schwabach. Na zachód od miasta rozciąga się powiat Fürth, historyczny region o nazwie Rangau nad rzekami Bibert i Zenn. Tutaj znajdują się miasta Stein, Roßtal, Zirndorf, Cadolzburg i Langenzenn. Powiat sąsiaduje z powiatami Roth na południu, z Ansbach na zachodzie oraz z Bad Windsheim-Neustadt an der Aisch na północy.
Praca
[edytuj]Urząd pracy znajduje się we wschodniej części miasta przy Ludwig-Quellen-Str. 20, 90762 Fürth, Tel. +49 9112024 400, Fax: +49 911 2024-444, email: Fuerth@arbeitsagentur.de
Bezrobocie – poniżej 5%.
Do największych przedsiębiorstw w Fürth należał Grundig i Quelle, obie firmy zostały założone tutaj. Z ostatniej jeszcze pozostał ubezpieczyciel Ergo.
Fürth słynie jako zagłębie producentów zabawek. Tutaj mają swoją siedzibę:
- Simba-Dickie-Group
- Bruder
- w sąsiadującym Zirndorf ma siedzibę Playmobil
Obecnie do największych pracodawców w Fürth należy:
- Siemens
- BSH Hausgeräte GmbH
- Sellbytel Group
- Centrosolar Group
- Atos SE
- Computec Media
- Leonhard Kurz
- uvex
- RUAG Ammotec
- Trolli
- Tucher Bräu
Do firm budowlanych należą:
- Wohnungsbaugesellschaft Fürth
- Schultheiß
- P+P Group
Nauka
[edytuj]Fürth nosi nazwę miasta nauki (Wissenschaftsstadt). Znajdują się tutaj instytuty Uniwersytetu Fryderyka i Aleksandra w Erlangen i Norymberdze (FAU). Miasto posiada też dwie własne szkoły wyższe:
- Zentralinstitut für Neue Materialien und Prozesstechnik (szkoła wyższa o profilu nauk ścisłych)
- Wilhelm Löhe Hochschule für angewandte Wissenschaften (szkoła wyższa o profilu socjalnym i medycznym)
oraz
- Fraunhofer-Institut Technikum Neue Materialien (badania nad nowymi materiałami)
Fürth posiada również trzy licea (Gymnasium), ze względu na dynamiczny przyrost populacji czwarte jest w planach:
- Hardenberg-Gymnasium (rok założenia 1833)
- Heinrich-Schliemann-Gymnasium (rok założenia 1896)
- Helene-Lange-Gymnasium (rok założenia 1907)
W mieście znajdują się dwie publiczne i jedna prywatna szkoła realna (Realschule):
- Hans-Böckler-Schule
- Leopold-Ullstein-Realschule
- Max-Grundig-Schule
Poza tym istnieją 22 szkoły podstawowe (Grundschule) i zawodowe (Hauptschule).
Zakupy
[edytuj]- FLAIR Fürth – stara galeria handlowa, obecnie w przebudowie do jesieni 2021
- Neuen Mitte Fürth – nowe centrum zakupowe w centrum miasta
- Hornschuch Center w centrum
- CARRÉ Fürther Freiheit w centrum
- Wochenmarkt – targi ze świeżymi warzywami i owocami w centrum
- Phönix Center na południu miasta
- deptak Schwabacher Straße ma wiele sklepów
- ulica Rudolf-Breitscheid-Straße ma wiele sklepów
- przy skrzyżowaniu ulic Fronmüllerstraße i Schwabacher Straße na południu miasta znajduje się centrum handlowe
- przy południowej Schwabacher Straße jest wielu dealerów samochodów
- IKEA – w dzielnicy Poppenreuth
- OBI – przy ulicy Am Annaberg
- Hornbach – przy ulicy Magazinstraße
- producent gumisiów Trolli ma własny sklep firmowy przy Oststraße / Hans-Bornkessel-Straße
Discounter Norma ma swoją główna siedzibę w Fürth.
Pamiątki
[edytuj]- zabawki dla dzieci (Playmobil, Bruder etc.)
- gumisie Trolli
- lokalne piwo Grüner
- pierniki
- kiełbaski
- pocztówki
Kultura
[edytuj]Teatry
[edytuj]- Teatr miejski, Königstr. 116, 90762 Fürth. Tel.: +49 911 974 24 00, Fax: +49 911 9 742444, email: stadttheater@fuerth.de
- Teatr Comödie, Theresienstraße 1, 90762 Fürth. Tel.: +49 911 749 34 0
- Kulturforum, Würzburger Str. 2, 90762 Fürth. Tel.: +49 911 974 24 00, Fax: +49 911 9 74-24 44
Muzea
[edytuj]Kina
[edytuj]- Kino Babylon, Nürnberger Straße 3, 90762 Fürth. Tel.: +49 911 7330966
- Kino Uferpalast, Würzburger Str. 2, 90762 Fürth. Tel.: +49 911 973 84 43
- Kino Cineplex, Gebhardtstraße 8, 90762 Fürth. Tel.: +49 911 8100110
Kuchnia
[edytuj]W Fürth można znaleźć restauracje oferujące kuchnię z całego świata. Lokalna kuchnia jest odmianą kuchni frankońskiej.
Do lokalnych specjalności kuchni frankońskiej należy między innymi:
- Schäuferla
- pstrąg z Szwajcarii Frankońskiej
- karp pieczony
- karp po niebiesku
- kiełbaski frankońskie
- kiełbaski norymberskie
- pierniki norymberskie
- szparagi
- piwo jasne: Grüner Bier, Ammerndorfer Bier, Cadolzburger Bier, Zirndorfer Landbier, Brauerei Simon, Schanzenbräu.
- Obstler – wysokoalkoholowy trunek z dystylacji owoców, głównie z Szwajcarii Frankońskiej
- Schäuferla
- kiełbaski norymberskie
- szparagi
- Obstler
Gastronomia
[edytuj]= Przy Gustavstraße
[edytuj]- Schwarzes Kreuz, Königstr. 81, 90762 Fürth. Tel.: +49 911 97 90 78-60.
- Zum alten Rentamt, Gustavstraße 61, 90762 Fürth. Tel.: +49 911 747407.
- Zum Tannenbaum, Helmstraße 10, 90762 Fürth. Tel.: +49 911 76 60 485.
- Stubenhocker, Marktplatz 7, 90762 Fürth
Centralnie
[edytuj]- Grüner Brauhaus, Theresienstraße 1, 90762 Fürth. Tel.: +49 911 74929947.
- Our Place, Beim Liershof 3, 90762 Fürth.
- Kupferpfanne, Königstr. 85, 90762 Fürth. Tel.: +49 911 771277
- Gustavstraße
- Zum alten Rentamt
- Zum Tannenbaum
- Schwarzes Kreuz
- Grüner Baum
Życie nocne
[edytuj]- ulica Gustavstraße na starym mieście jest zagłębiem knajp i restauracji
- Frieda
- Kofferfabrik
- Café Badehaus
Imprezy
[edytuj]- marzec: Klezmer Festival – największy festiwal muzyki żydowskiej w Europie
- maj: New Orleans Festival – muzyka międzynarodowa na placu Fürther Freiheit
- czerwiec i wrzesień: pchli targ Grafflmarkt na ulicy Gustavstraße na starym mieście
- lipiec: Fürth Festival – muzykanci grają na różnych placach miasta, zakończenie na Fürther Freiheit
- wrzesień: Michaelis-Kirchweih – największy odpust w Bawarii
- październik: Die Lange Nacht der Wissenschaften długa noc nauki
- grudzień: Fürther Weihnachtsmarkt średniowieczny kiermasz bożonarodzeniowy na Fürther Freiheit
Noclegi
[edytuj]Tanie
[edytuj]- Hotel am Stadtpark – przy parku miejskim
- PrimaVera Parco – w dzielnicy południowej
- PrimaVera Centro – w centrum
- Altstadt-Hotel – na starym mieście
- Pension Central – w centrum
- Holmbecks Hotel – w dzielnicy południowej
Średnie
[edytuj]- Hotel Bavaria Fürth 3,5* – blisko granicy z Norymbergą.
- Schwarzes Kreuz – w centrum
- Hotel am Forum – przy hali miejskiej
- Werner´s – w centrum
Drogie
[edytuj]- Hotel Forsthaus 4* – przy lesie miejskim.
- NH Fürth Nürnberg 4* – w centrum.
- Mercure 4* – w dzielnicy Fürth-Poppenreuth
- Hotel Pyramide 4,5* – przy Europaallee.
Bezpieczeństwo
[edytuj]Fürth w ogólnoniemieckiej statystyce od 2014 jest na pierwszym miejscu najbezpieczniejszego dużego miasta w Niemczech. Tutaj w przeliczeniu na liczbę mieszkańców dochodzi do najmniejszej liczby przestępstw.
Główna siedziba policji znajduje się w centrum:
- Polizeiinspektion Fürth, Kapellenstraße 10, 90762 Fürth. Tel.: +49 911 759050
Główna siedziba sądu rejonowego znajduje się w centrum:
- Amtsgericht Fürth, Bäumenstrasse 32, 90762 Fürth. Tel.: +49 0911 74380
Zdrowie
[edytuj]Główna klinika komunalna, Klinikum Fürth, znajduje się blisko centrum po zachodniej stronie rzeki Regnitz. Przy klinice jest przystanek autobusowy, stacja metra oraz dworzec kolejowy, wszystkie nazwane Klinikum Fürth:
- Klinikum Fürth, Jakob-Henle-Straße 1, 90766 Fürth. Tel.: +49 911 75800, Fax: +49 911 75801890.
W mieście jest dużo lekarzy ogólnych i specjalistów oraz aptek. Zawsze co najmniej jedna apteka ma dyżur nocny i przez weekend.
- Hirsch-Apotheke, Rudolf-Breitscheid-Straße 1, 90762 Fürth. Tel.: +49 911 774926, Fax: +49 911 7498233, email: info@hirsch-apotheke-fuerth.de. godziny otwarcia: Po, Wt, Cz 8.00 – 19.00, Sr + Pi 8.00 – 18.30, So 9.00 – 18.00.
- Poppenreuther Apotheke, Hans-Vogel-Str. 54, 90765 Fürth. Tel.: +911 21070385, Fax: +911 032124734085, email: popp-apo@email.de. godziny otwarcia: Po – So 8.00 – 20.00.
- West Apotheke, Komotauer Str. 45, 90766 Fürth. Tel.: +49 911 731854, Fax: +49 911 733669, email: info@west-apotheke-fuerth.de. godziny otwarcia: Po – Pi 8.30 – 18.00, So 8.00 – 13.00.
Informacje turystyczne
[edytuj]- Tourist-Information, Bahnhofplatz 2, 90762 Fürth. Po-Pi 10–18, So 10–13. Tel. +49 911 2395870.
Przewodniki
[edytuj]- Jo Seuss: 111 Orte in Fürth & Erlangen, die man gesehen haben muss. Emons Verlag, Okt. 2014, ISBN 978-3954514168,
Gdzie dalej
[edytuj]Miasta
[edytuj]- Ansbach – średniowieczne miasto z barokową rezydencją Hohenzollernów
- Bamberg – gotyckie miasto biskupie – na liście UNESCO
- Cadolzburg – średniowieczne miasteczko z gotyckim zamkiem Hohenzollernów
- Erlangen – barokowe miasto uniwersyteckie
- Norymberga – średniowieczne miasto sąsiedzkie
- Würzburg – średniowieczne miasto biskupie z barokowym pałacem biskupim – na liście UNESCO
- Zirndorf – średniowieczne miasteczko z Playmobil-Funpark
Regiony
[edytuj]- Frankenhöhe – góry na zachodzie
- Steigerwald – góry na północnym zachodzie
- Fränkische Schweiz – góry na północnym wschodzie
- Hersbrucker Alb – góry na wschodzie
- Fränkische Alb – góry na południu
- Fränkisches Seenland – sztuczne pojezierze na południu