Fürth

	Fürth;
	Herb
	Mapa
	Informacje
Państwo	Niemcy
Region	Bawaria
Powierzchnia	63,35 km²
Ludność	131 433
Nr kierunkowy	0911
Kod pocztowy	90762, 90763, 90765, 90766, 90768
	Strona internetowa

Fürth

Fürth – miasto na prawach powiatu w Niemczech, w kraju związkowym Bawaria, w rejencji Środkowa Frankonia, w regionie Industrieregion Mittelfranken. Siedziba powiatu Fürth, chociaż do niego nie należy. Razem z Norymbergą i Erlangen tworzy trójmiasto frankońskie. Czasami do trójmiasta zaliczany jest też Schwabach.

Miasto posiada około 128 000 mieszkańców, co czyni je drugim najludniejszym miastem Frankonii oraz szóstym Bawarii. Razem z sąsiednimi miastami region miejski posiada około 1,4 miliona mieszkańców.

Tutaj rzeki Rednitz i Pegnitz łączą się w rzekę Regnitz. Miasto leży też nad Kanałem Ren-Men-Dunaj oraz nad starym Kanałem Ludwika Dunaj-Men.

Miasto nosi tytuły miasta zabytków – Denkmalstadt oraz miasta nauki – Wissensschaftstadt.

Dzielnice[edytuj]

Altstadt – Stare średniowieczne miasto
Zentrum – część miasta z zabudową z XIX wieku na południe od starego miasta

Dawnej samodzielne miejscowości, obecnie dzielnice:

Atzenhof
Bislohe
Braunsbach
Burgfarrnbach
Dambach
Flexdorf
Herboldshof
Kronach
Mannhof
Oberfürberg
Poppenreuth
Ritzmannshof
Ronhof
Sack
Stadeln
Steinach
Unterfarrnbach
Unterfürberg
Vach
Weikershof

Charakterystyka[edytuj]

Historia[edytuj]

Nazwa Fürth pochodzi od niemieckiego Furt, po polsku bród. Historyczny bród istniał przy połączeniu rzek Rednitz i Pegnitz, gdzie podróżni dogodnie mogli pokonać owe rzeki.

Bród był znany i używany co najmniej od wczesnego średniowiecza a przy nim powstała osada. Leżał na skrzyżowaniu ważnych dróg handlowych z Frankfurtu nad Menem przez Würzburga do Ratyzbony oraz z Bambergu wzdłuż Regnitz na południe do Eichstätt. Królewski dwór powstał w VII lub VIII wieku. Pierwszy kościół pod wezwaniem św. Marcina powstał w połowie VIII wieku. Według legendy został wybudowany przez Karola Wielkiego w 793 roku, który uchodzi za założyciela miasta.

Nie jest pewne, czy w dokumencie cesarza Ludwika IV z 907 wzmiankowany loco Furt dicto to dzisiejszy Fürth. W dokumentach innego cesarza Fürth pojawia się bezsprzecznie dokładnie sto lat później. Wtedy cesarz Henryk II podarował locum Furti dictum biskupowi w Bambergu i tak już zostało prawie do końca istnienia św. Cesarstwa Rzymskiego Narodu Niemieckiego. Aczkolwiek sąsiednie wolne miasto Rzeszy Norymberga rościła sobie tak samo prawo do miasta jaki i jej burgrabiowie z dynastii Hohenzollern, także od późnego średniowiecza miasto podlegało trójwładzy biskupa, burgrabi oraz wschodniego sąsiada. Według legendy stąd pochodzi też herb miasta – koniczyna z trzema liśćmi. Faktycznie herb nadał biskup bamberski i symbolizuje św. Trójcę.

Ponieważ żaden z pretendentów nie zdobył dominującej pozycji, mieszkańcy cieszyli się de facto dużą swobodą i autonomią oraz tolerancją. Jak Norymberga w 1499 wypędziła wszystkich Żydów z swoich murów miastach, przenieśli się do Fürth i miasto szybko zyskało miano frankońskiej Jerozolimy. Reformacja została wprowadzona przez Hohenzollernów już w roku 1520. W 1632 doszło na polach i lasach pomiędzy Fürth a Zirndorfem do jednej z największych bitew Wojny Trzydziestoletniej – do Bitwy pod Starą Twierdzą. W ramach działań wojennych miasto zostało prawie doszczętnie splądrowane i spalone. Dopiero sprowadzenie uciekinierów przed prześladowaniami religijnymi z Francji i Holandii po 1685 toku, doprowadziło do odbudowy miasta. W 1792 miasto przejęli Prusy a w 1806 Bawaria.

W 1835 miasto zostało połączone pierwszą niemiecka koleją z Norymbergą. Żydowscy kupcy z Fürth, którzy nadal nie mogli osiedlać się w Norymberdze, w ten sposób dogodnie mogli rano transportować towary do Norymbergi a wieczorem wrócić do swoich magazynów w Fürth. 1843 r. doszło połączenie przez Kanał Ludwika Dunaj-Men z Morzem Północnym i Morzem Czarnym. Przemysł bardzo szybko się rozwijał w XIX wieku i nowobogackie mieszczaństwo budowało wiele willi i kamienic w mieście w stylu historyzmu, a potem secesji.

W trakcie Nocy Kryształowej zostały spalone synagogi miasta, w tym wczesnobarokowa z 1618 r. oraz stara barokowa szkoła żydowska Alte Schul z 1617, a stary cmentarz żydowski z 1607 został zdewastowany. Żydzi, którym nie udało się wyemigrować, jak rodzinie późniejszego amerykańskiego dyplomaty Henry Kissinger, zostali deportowani do gett i obozów koncentracyjnych. Około 900 z nich zostało zamordowanych. W odróżnieniu od Norymbergi Fürth nie został zniszczony w trakcie nalotów alianckich. Według jednej z hipotez miasto nie zostało zniszczone dlatego, ponieważ duża część kamienic należała do jego żydowskich obywateli, którzy i tak już dużo wycierpieli w trakcie holocaustu.

Ponieważ miasto posiadało prawie nie naruszoną infrastrukturę, dużo bezdomnych uciekinierów osiedliło się w Fürth po wojnie. Już w 1950 r. miasto przekroczyło liczbę 100 000 mieszkańców. W trakcie powojennego cudu gospodarczego tutaj działały firmy Grundig i Quelle. Za ojca niemieckiego cudu gospodarczego uchodzi minister gospodarki i kanclerz Ludwig Erhard urodzony w Fürth. Port nad nowym Kanałem Ren-Men-Dunaj został otworzony w 1971 roku. Od 1985 r. miasto jest połączone metrem z Norymbergą.

Gospodarka[edytuj]

Od dłuższego czasu Fürth, tak samo jak pobliska Norymberga, słynie jako zagłębie produkcji zabawek. Ważną gałęzią gospodarki dla miasta było też od zawsze piwowarstwo. Z sześciu browarów pozostał obecnie już tylko jeden na granicy miasta z Norymbergą – Tucher Bräu. Nowe energie w formie fotowoltaiki są tutaj również obecne. Od 1991 r. działa tutaj Solid – Solarenergie Informations- und Demonstrationszentrum.

Północno-zachodnia część miasta leży w regionie Knoblauchsland, które ciągnie się aż do Norymbergi i Erlangen. Jest tam bardzo żyzna ziemia, która jest wykorzystana do produkcji owoców i warzyw w szklarniach i na polach. Dawne wioski Poppenreuth, Sach, Braunsbach i Bislohe leżą tutaj przy granicy Norymbergą.

Klimat[edytuj]

Klimat jest umiarkowany. Fürth leży na wysokości około 300 metrów n.p.m. Jest tutaj zatem cieplej niż w Monachium położonym na południu, które leży na ponad 500 metrów n.p.m., ale chłodniej niż w Würzburgu położonym na północy, które leży na poniżej 200 metrów n.p.m. Fürth nie posiada tradycji winiarskiej, aczkolwiek w pobliżu miasta na Frankenhöhe i w Steigerwald uprawia się winorośla i spotkać można wiele prastarych winnic.

Kultura[edytuj]

W Fürth działają dwa większe teatry, teatr miejski oraz Comödie i kilka kin. Istotną częścią kultury miasta jest jej żydowska przeszłość, której ślady można spotkać prawie na każdym kroku. Tutaj urodzony pisarz Jakob Wassermann pozostawił pomnik niematerialny w formie powieści Żydzi z Zirndorfu.

Ważnym aspektem subkultury miasta jest piłka nożna, a przede wszystkim klub Greuther Fürth, u którego w przeszłości grało dużo żydowskich piłkarzy, wygrywając mistrzostwa Niemiec w 1914, 1926 i 1929 oraz zasilając niemiecką reprezentację wieloma graczami w latach 20. Dobra pasja „żydowskiego” klubu skończyła się wraz z dojściem Hitlera do władzy. Obecnie Greuther Fürth gra z reguły w drugiej Bundeslidze od czasu do czasu zyskując awans do pierwszej Bundesligi. Stadion, obecnie zwany Sportpark Ronhof, znajduje się w dzielnicy Ronhof na północ od centrum.

Język[edytuj]

W Fürth mówi się po niemiecku. Dialekt frankoński, którego odmianą jest gwara w Fürth, nie jest tożsamy z dialektem bawarskim i znacząco się od niego różni. Dialektem frankońskim obecnie mówią przede wszystkim starsze osoby. Młodzi mieszkańcy mówią raczej standardowym niemieckim z akcentem frankońskim. Wiele osób w Fürth ma pochodzenie zagraniczne a zatem często ojczystym językiem imigrantów pierwszej generacji jest turecki, polski, rosyjski etc. Większość mieszkańców miasta mówi po angielsku.

Dojazd[edytuj]

Samolotem[edytuj]

W sąsiadującej Norymberdze znajduje się port lotniczy imienia Albrechta Dürera. Można też lądować w Frankfurcie nad Menem lub Monachium.

Koleją[edytuj]

Pierwszym połączeniem kolejowym w Niemczech była linia z Norymbergi do Fürth. Znajduje się tu główna stacja kolejowa – Fürth Hauptbahnhof – na południe od starego miasta.

Autokarem[edytuj]

Fürth nie posiada głównego dworca autokarowego. Nieopodal głównego dworca kolejowego w Norymberdze znajduje się najbliższy centralny dworzec autokarowy – Zentraler Omnibusbahnhof Nürnberg. Z niego można dojechać do głównego dworca w Fürth albo pociągiem lub metrem.

Samochodem[edytuj]

Fürth jest ważnym węzłem drogowym.

Krzyżują się tutaj następujące autostrady:

A3 z Elten przy granicy holenderskiej do Pasawy przy granicy austriackiej
A73 z Feucht do Suhl

Krzyżują się tutaj następujące drogi federalne:

B8, Emmerich przy granicy holenderskiej do Pasawy przy granicy austriackiej
B14, Waidhaus przy granicy czeskiej do Stockach nad Jeziorem Bodeńskim

Statkiem[edytuj]

Fürth leży nad Kanałem Ren-Men-Dunaj, nad którym posiada port. Obok nowego kanału przebiega stary Kanał Ludwika Dunaj-Men, który na terenie miasta jest już prawie całkiem zasypany. Jego korytem biegnie obecnie autostrada A73. Rzeki Pegnitz oraz Rednitz łączą się tutaj i powstaje z nich rzeka Regnitz. One nie nadają się na terenie miasta do żeglugi, można na nich uprawiać kajakarstwo. Klub kajakarski z torem na rzece Rednitz znajduje się na południu miasta w dzielnicy Weikershof.

Rowerem[edytuj]

Miasto posiada wiele dróg rowerowych. Najłatwiej dotrzeć do starego miasta drogami wzdłuż rzeki Pegnitz, Rednitz lub Regnitz. Fürth leży nad następującymi drogami rowerowymi:

Main-Donau-Kanal-Radweg z Bamberg do Kelheim

Komunikacja[edytuj]

Stare miasto można dogodnie zwiedzić pieszo lub na rowerze.

Samochód[edytuj]

Do centrum miasto można dogodnie dojechać samochodem. Trudniej jest się po nim poruszać, ze względu na wiele dróg jednokierunkowych i ulic z ograniczonym ruchem drogowym. Jeszcze trudniej jest znaleźć parking. W centrum znajdują się parkingi jedno- i wielopoziomowe.

Parkingi jednopoziomowe[edytuj]

Łatwiej znaleźć parking na południe od torów kolejowych. Place z płatnymi miejscami parkingowymi:

Fürther Freiheit. Friedrichstraße 8, 90762 Fürth.
Max-Grundig-Anlage przy Fürther Freiheit. Königswarterstraße 26, 90762 Fürth.
Park+Ride U-Bahnstation Hardhöhe. Soldnerstraße 30, 90766 Fürth.

Parkingi wielopoziomowe[edytuj]

Parkingi wielopoziomowe i podziemne z płatnymi miejscami parkingowymi blisko centrum:

Parkhaus. Mathildenstraße 6, 90762 Fürth.
Tiefgarage City-Center. Königstraße 114, 90762 Fürth.
Parkhaus. Friedrichstraße 13, 90762 Fürth.
Parkhaus Hornschuch-Center. Gebhardtstraße 17, 90762 Fürth.
Tiefgarage Stadthalle. Rosenstraße 50, 90762 Fürth.
Tiefgarage SATURN. Kapellenstraße 6, 90762 Fürth.
Parkhaus Comödie. Ottostraße 27, 90762 Fürth.
Parkhaus Scherbsgraben 15, 90766 Fürth.

Autobusy[edytuj]

Fürth posiada wiele linii autobusowych. Wszystkie linie przejeżdżają przez plac przed dworcem głównym. Linia 33 kursuje do lotniska w Norymberdze. Większość linii jest obsługiwana przez zakłady miejskie Infra. Linie pozamiejskie są obsługiwane przez inne przedsiębiorstwa.

Tramwaje[edytuj]

Tramwaje, które kursowały pomiędzy Fürth a Norymbergą zostały zlikwidowane z powstaniem linii metra U1. W miejsce szyn postała ulica.

Metro[edytuj]

Fürth posiada jedną linię metra U1, która prowadzi z dzielnicy Hardhöhe i przez dworzec dalej do centrum Norymbergi. Na terenie miasta Fürth U1 posiada siedem stacji.

Kolej[edytuj]

Fürth posiada kolej podmiejską – S-Bahn (linia S1) i R-Bahn (linia 1, 2, 11 i 12). S-Bahn i R-Bahn można szybko dotrzeć do odległych dzielnic i okolicznych miast. Fürth posiada osiem dworców kolejowych na liniach do Bambergu, Würzburgu i Cadolzburgu (tak zwana Rangaubahn). Wszystkie linie spotykają się na dworcu głównym, gdzie prowadzą dalej do głównego dworca w Norymberdze.

Warto zobaczyć[edytuj]

Kościoły[edytuj]

Kościół św. Michała, gotycka fara głównego miasta
Kościół św. Piotra i Pawła, gotycka fara Poppenreuth
Kościół św. Jana, gotycka fara Burgfarrnbach
Kościół Najświętszej Marii Panny, klasycystyczny kościół w centrum miasta
Kościół Zmartwychwstania Pańskiego, klasycystyczny kościół w centrum miasta
Kościół św. Henryka, neobarokowy kościół na południu miasta
Kościół św. Pawła, neogotycki kościół na południu miasta

św. Michała
św. Piotra i Pawła
św. Jana
NMP
Zmartwychwstania
św. Henryka
św. Pawła

Zabytki świeckie[edytuj]

Ratusz, wzorowany na Palazzo Vecchio we Florencji
Zamek w dzielnicy Burgfarrnbach, barokowa rezydencja
Loża, budynek w stylu mauretańskim
Hala pogrzebowa, na cmentarzu komunalnym

Ratusz
Zamek w dzielnicy Burgfarrnbach
Loża
Hala pogrzebowa

Fontanny[edytuj]

Fontanna centaura
Fontanna grajka
Fontanna ewangelisty
Fontanna Billinganlage
Fontanna młodości
Fontanna Króla Ludwika II
Fontanna rajska
Fontanna w parku miejskim
Fontanna na Löwenplatz
Fontanna na Adenauer-Anlage

Fontanna centaura
Fontanna grajka
Fontanna młodości
Fontanna Króla Ludwika II
Park miejski

Place[edytuj]

Rynek, średniowieczne centrum miasta
Plac dworcowy, plac wokół fontanny centaura
Billinganlage, plac wokół fontanny z nowoczesnymi rzeźbami
Dr.-Konrad-Adenauer-Anlage, plac w centrum miasta z fontanną, parkiem i placem zabaw
Dr.-Max-Grundig-Anlage, plac w centrum miasta z fontanną Paradiesbrunnen
Fürther Freiheit, plac w centrum miasta z 19. wieku
Hallplatz, plac w centrum miasta pomiędzy sądem a teatrem
Targ owocny, dawny rynek owoców i warzyw
Targ węgielny, plac przed ratuszem
Hornschuchpromenade, plac z zabudową historyzmu i secesji

Rynek
Plac dworcowy
Paradiesbrunnen
Targ węgielny
Hornschuchpromenade

Zieleń miejska[edytuj]

Park miejski, park pomiędzy starym miastem a rzeką Pegnitz
Park Miasta Południowego, nowy nowoczesny park w miejsce koszar wojska USA
Las miejski, las na wzgórzach południowo-zachodnich dzielnic
Cmentarz Miejski, komunalny cmentarz
Nowy Cmentarz Żydowski, kirkut przy cmentarzu komunalnym
Stary Cmentarz Żydowski, kirkut na południe od starego miasta
Błonia Rednitz, Pegnitz i Regnitz, duże łąki wzdłuż rzek miasta

Park miejski
Las miejski
Cmentarz Miejski
Nowy Cmentarz Żydowski

Dla dzieci[edytuj]

Playmobil Funpark w pobliskim Zirndorf
Zagroda z dzikami w lesie miejskim
Zagroda z łososiami w lesie miejskim
wiele miejsc i placów zabaw

Pływalnie[edytuj]

Fürthermare, termy, pływalnia kryta, pływalnia otwarta oraz sauny na zachód od starego miast po drugiej stronie Rednitz
Hallenbad Stadeln, pływalnia kryta w północnej części miasta
Jugendbad Burgfarrnbach, pływalnia dla młodzieży, do lat 14, na zachodni części miasta
Rzeka Rednitz i Pegnitz – dawniej były tu oficjalne pływanie, obecnie miejscowi kąpią się przy Badehaus. Miasto wybudowało dogodne schody z promenady do rzeki naprzeciwko starego Badehaus. Oficjalnie nie wolno się kąpać, ale w ciepłe dni jest tu pełno korzystających z kąpieli w rzece.

Sport[edytuj]

Pole golfowe koło Solarberg
Pola minigolf w parku miejskim, w centrum przy rzekach, Burgfarrnbach
boiska przy Charly-Mai-Anlage w centrum miasta
klub kajakowy w Weikershof
hale tenisowe Noris na granicy z Norymbergą
szlaki fitness w lesie miejskim
górka saneczkowa w lesie miejskim
sieć dróg rowerowych

Zdrój[edytuj]

W Fürth biją oprócz gorących źródeł wykorzystanych w termach Fürthermare też wody lecznicze. Miasto na początku XX wieku miało otrzymać przydomek Zdrój i nazywać się Bad Fürth. Miejscowe źródełka lecznicze są ogólnie dostępne w trzech miejscach:

Źródło Gustawa Adolfa, na południu miasta nad rzeką Rednitz
Źródło Espan, na Kleine Mainau w zachodniej części miasta nad rzeką Pegnitz
Źródło Króla Ludwika, na zachodzie miasta nad rzeką Pegnitz, dawniej tutaj znajdował się kurpark

Źródło Króla Ludwika
Źródło Gustawa Adolfa
Źródło Espan
Pegnitz w Fürth

Miejsca widokowe[edytuj]

Alte Veste – wieża widokowa w lesie miejskim na granicy z Zirndorf
Solarberg – nasypana góra koło kanału
Wieża ratuszowa – nie zawsze otwarta
Wieża kościoła Zmartwychwstania Pańskiego – nie zawsze otwarta
Wieżowiec Sparkasse – nie zawsze otwarty
Wieżowiec przy dworcu – nie zawsze otwarty

Z Alte Veste
Z Solarberg

Najbliższe okolice[edytuj]

Fürth sąsiaduje na północy z Erlangen, na wschodzie z Norymbergą a na południu przez Norymbergę z Schwabach. Na zachód od miasta rozciąga się powiat Fürth, historyczny region o nazwie Rangau nad rzekami Bibert i Zenn. Tutaj znajdują się miasta Stein, Roßtal, Zirndorf, Cadolzburg i Langenzenn. Powiat sąsiaduje z powiatami Roth na południu, z Ansbach na zachodzie oraz z Bad Windsheim-Neustadt an der Aisch na północy.

Praca[edytuj]

Urząd pracy znajduje się we wschodniej części miasta przy Ludwig-Quellen-Str. 20, 90762 Fürth, Tel. +49 9112024 400, Fax: +49 911 2024-444, email: Fuerth@arbeitsagentur.de

Bezrobocie – poniżej 5%.

Do największych przedsiębiorstw w Fürth należał Grundig i Quelle, obie firmy zostały założone tutaj. Z ostatniej jeszcze pozostał ubezpieczyciel Ergo.

Fürth słynie jako zagłębie producentów zabawek. Tutaj mają swoją siedzibę:

Simba-Dickie-Group
Bruder
w sąsiadującym Zirndorf ma siedzibę Playmobil

Obecnie do największych pracodawców w Fürth należy:

Siemens
BSH Hausgeräte GmbH
Sellbytel Group
Centrosolar Group
Atos SE
Computec Media
Leonhard Kurz
uvex
RUAG Ammotec
Trolli
Tucher Bräu

Do firm budowlanych należą:

Wohnungsbaugesellschaft Fürth
Schultheiß
P+P Group

Nauka[edytuj]

Fürth nosi nazwę miasta nauki (Wissenschaftsstadt). Znajdują się tutaj instytuty Uniwersytetu Fryderyka i Aleksandra w Erlangen i Norymberdze (FAU). Miasto posiada też dwie własne szkoły wyższe:

Zentralinstitut für Neue Materialien und Prozesstechnik (szkoła wyższa o profilu nauk ścisłych)
Wilhelm Löhe Hochschule für angewandte Wissenschaften (szkoła wyższa o profilu socjalnym i medycznym)

oraz

Fraunhofer-Institut Technikum Neue Materialien (badania nad nowymi materiałami)

Fürth posiada również trzy licea (Gymnasium), ze względu na dynamiczny przyrost populacji czwarte jest w planach:

Hardenberg-Gymnasium (rok założenia 1833)
Heinrich-Schliemann-Gymnasium (rok założenia 1896)
Helene-Lange-Gymnasium (rok założenia 1907)

W mieście znajdują się dwie publiczne i jedna prywatna szkoła realna (Realschule):

Hans-Böckler-Schule
Leopold-Ullstein-Realschule
Max-Grundig-Schule

Poza tym istnieją 22 szkoły podstawowe (Grundschule) i zawodowe (Hauptschule).

Zakupy[edytuj]

Przewodnik dla konsumentów

FLAIR Fürth – stara galeria handlowa, obecnie w przebudowie do jesieni 2021
Neuen Mitte Fürth – nowe centrum zakupowe w centrum miasta
Hornschuch Center w centrum
CARRÉ Fürther Freiheit w centrum
Wochenmarkt – targi ze świeżymi warzywami i owocami w centrum
Phönix Center na południu miasta
deptak Schwabacher Straße ma wiele sklepów
ulica Rudolf-Breitscheid-Straße ma wiele sklepów
przy skrzyżowaniu ulic Fronmüllerstraße i Schwabacher Straße na południu miasta znajduje się centrum handlowe
przy południowej Schwabacher Straße jest wielu dealerów samochodów
IKEA – w dzielnicy Poppenreuth
OBI – przy ulicy Am Annaberg
Hornbach – przy ulicy Magazinstraße
producent gumisiów Trolli ma własny sklep firmowy przy Oststraße / Hans-Bornkessel-Straße

Discounter Norma ma swoją główna siedzibę w Fürth.

Pamiątki[edytuj]

zabawki dla dzieci (Playmobil, Bruder etc.)
gumisie Trolli
lokalne piwo Grüner
pierniki
kiełbaski
pocztówki

Kultura[edytuj]

Teatry[edytuj]

Teatr miejski, Königstr. 116, 90762 Fürth. Tel.: +49 911 974 24 00, Fax: +49 911 9 742444, email: stadttheater@fuerth.de
Teatr Comödie, Theresienstraße 1, 90762 Fürth. Tel.: +49 911 749 34 0
Kulturforum, Würzburger Str. 2, 90762 Fürth. Tel.: +49 911 974 24 00, Fax: +49 911 9 74-24 44

Muzea[edytuj]

Kina[edytuj]

Kino Babylon, Nürnberger Straße 3, 90762 Fürth. Tel.: +49 911 7330966
Kino Uferpalast, Würzburger Str. 2, 90762 Fürth. Tel.: +49 911 973 84 43
Kino Cineplex, Gebhardtstraße 8, 90762 Fürth. Tel.: +49 911 8100110

Kuchnia[edytuj]

W Fürth można znaleźć restauracje oferujące kuchnię z całego świata. Lokalna kuchnia jest odmianą kuchni frankońskiej.

Do lokalnych specjalności kuchni frankońskiej należy między innymi:

Schäuferla
pstrąg z Szwajcarii Frankońskiej
karp pieczony
karp po niebiesku
kiełbaski frankońskie
kiełbaski norymberskie
pierniki norymberskie
szparagi
piwo jasne: Grüner Bier, Ammerndorfer Bier, Cadolzburger Bier, Zirndorfer Landbier, Brauerei Simon, Schanzenbräu.
Obstler – wysokoalkoholowy trunek z dystylacji owoców, głównie z Szwajcarii Frankońskiej

Schäuferla
kiełbaski norymberskie
szparagi
Obstler

Gastronomia[edytuj]

= Przy Gustavstraße[edytuj]

Schwarzes Kreuz, Königstr. 81, 90762 Fürth. Tel.: +49 911 97 90 78-60.
Zum alten Rentamt, Gustavstraße 61, 90762 Fürth. Tel.: +49 911 747407.
Zum Tannenbaum, Helmstraße 10, 90762 Fürth. Tel.: +49 911 76 60 485.
Stubenhocker, Marktplatz 7, 90762 Fürth

Centralnie[edytuj]

Grüner Brauhaus, Theresienstraße 1, 90762 Fürth. Tel.: +49 911 74929947.
Our Place, Beim Liershof 3, 90762 Fürth.
Kupferpfanne, Königstr. 85, 90762 Fürth. Tel.: +49 911 771277

Gustavstraße
Zum alten Rentamt
Zum Tannenbaum
Schwarzes Kreuz
Grüner Baum

Życie nocne[edytuj]

ulica Gustavstraße na starym mieście jest zagłębiem knajp i restauracji
Frieda
Kofferfabrik
Café Badehaus

Imprezy[edytuj]

marzec: Klezmer Festival – największy festiwal muzyki żydowskiej w Europie
maj: New Orleans Festival – muzyka międzynarodowa na placu Fürther Freiheit
czerwiec i wrzesień: pchli targ Grafflmarkt na ulicy Gustavstraße na starym mieście
lipiec: Fürth Festival – muzykanci grają na różnych placach miasta, zakończenie na Fürther Freiheit
wrzesień: Michaelis-Kirchweih – największy odpust w Bawarii
październik: Die Lange Nacht der Wissenschaften długa noc nauki
grudzień: Fürther Weihnachtsmarkt średniowieczny kiermasz bożonarodzeniowy na Fürther Freiheit

Noclegi[edytuj]

Tanie[edytuj]

Hotel am Stadtpark – przy parku miejskim
PrimaVera Parco – w dzielnicy południowej
PrimaVera Centro – w centrum
Altstadt-Hotel – na starym mieście
Pension Central – w centrum
Holmbecks Hotel – w dzielnicy południowej

Średnie[edytuj]

Hotel Bavaria Fürth 3,5* – blisko granicy z Norymbergą.
Schwarzes Kreuz – w centrum
Hotel am Forum – przy hali miejskiej
Werner´s – w centrum

Drogie[edytuj]

Hotel Forsthaus 4* – przy lesie miejskim.
NH Fürth Nürnberg 4* – w centrum.
Mercure 4* – w dzielnicy Fürth-Poppenreuth
Hotel Pyramide 4,5* – przy Europaallee.

Bezpieczeństwo[edytuj]

Fürth w ogólnoniemieckiej statystyce od 2014 jest na pierwszym miejscu najbezpieczniejszego dużego miasta w Niemczech. Tutaj w przeliczeniu na liczbę mieszkańców dochodzi do najmniejszej liczby przestępstw.

Główna siedziba policji znajduje się w centrum:

Polizeiinspektion Fürth, Kapellenstraße 10, 90762 Fürth. Tel.: +49 911 759050

Główna siedziba sądu rejonowego znajduje się w centrum:

Amtsgericht Fürth, Bäumenstrasse 32, 90762 Fürth. Tel.: +49 0911 74380

Zdrowie[edytuj]

Główna klinika komunalna, Klinikum Fürth, znajduje się blisko centrum po zachodniej stronie rzeki Regnitz. Przy klinice jest przystanek autobusowy, stacja metra oraz dworzec kolejowy, wszystkie nazwane Klinikum Fürth:

Klinikum Fürth, Jakob-Henle-Straße 1, 90766 Fürth. Tel.: +49 911 75800, Fax: +49 911 75801890.

W mieście jest dużo lekarzy ogólnych i specjalistów oraz aptek. Zawsze co najmniej jedna apteka ma dyżur nocny i przez weekend.

Hirsch-Apotheke, Rudolf-Breitscheid-Straße 1, 90762 Fürth. Tel.: +49 911 774926, Fax: +49 911 7498233, email: info@hirsch-apotheke-fuerth.de. godziny otwarcia: Po, Wt, Cz 8.00 – 19.00, Sr + Pi 8.00 – 18.30, So 9.00 – 18.00.
Poppenreuther Apotheke, Hans-Vogel-Str. 54, 90765 Fürth. Tel.: +911 21070385, Fax: +911 032124734085, email: popp-apo@email.de. godziny otwarcia: Po – So 8.00 – 20.00.
West Apotheke, Komotauer Str. 45, 90766 Fürth. Tel.: +49 911 731854, Fax: +49 911 733669, email: info@west-apotheke-fuerth.de. godziny otwarcia: Po – Pi 8.30 – 18.00, So 8.00 – 13.00.

Informacje turystyczne[edytuj]

Tourist-Information, Bahnhofplatz 2, 90762 Fürth. Po-Pi 10–18, So 10–13. Tel. +49 911 2395870.

Przewodniki[edytuj]

Jo Seuss: 111 Orte in Fürth & Erlangen, die man gesehen haben muss. Emons Verlag, Okt. 2014, ISBN 978-3954514168,

Wyjazd[edytuj]

Miasta[edytuj]

Ansbach – średniowieczne miasto z barokową rezydencją Hohenzollernów
Bamberg – gotyckie miasto biskupie – na liście UNESCO
Cadolzburg – średniowieczne miasteczko z gotyckim zamkiem Hohenzollernów
Erlangen – barokowe miasto uniwersyteckie
Norymberga – średniowieczne miasto sąsiedzkie
Würzburg – średniowieczne miasto biskupie z barokowym pałacem biskupim – na liście UNESCO
Zirndorf – średniowieczne miasteczko z Playmobil-Funpark

Regiony[edytuj]

Frankenhöhe – góry na zachodzie
Steigerwald – góry na północnym zachodzie
Fränkische Schweiz – góry na północnym wschodzie
Hersbrucker Alb – góry na wschodzie
Fränkische Alb – góry na południu
Fränkisches Seenland – sztuczne pojezierze na południu

Linki[edytuj]