Elektrownia wodna Struga

Elektrownia wodna Struga – unikatowa elektrownia w pobliżu małej wsi kaszubskiej Soszyca, położona w Polsce, w województwie pomorskim, w powiecie bytowskim, w gminie Parchowo nad Słupią, na Pojezierzu Bytowskim.

Na wschód od Soszycy znajduje się jedna z najstarszych na świecie do dziś funkcjonujących elektrowni wodnych - Elektrownia wodna Struga na Słupi. Jest to obiekt zabytkowy, wymieniony w wykazie unikatowych obiektów dziedzictwa kulturowego, znajdujących się pod opieką państwa.

Współrzędne geograficzne: 54°15′03″N 17°34′49″E

To pierwsza tego typu elektrownia wodna w Europie. Powstała w 1896 r. i była niemałym wyzwaniem inżynierskim. Młodsza od niej jest Elektrownia Wodna "Kamienna" – mała elektrownia wodna o mocy 0,96 MW na rzece Drawa (dopływ Noteci), w powiecie strzelecko-drezdeneckim, w województwie lubuskim. Budowę jej rozpoczęto co prawda również w 1896 r. (w pięć lat po uruchomieniu pierwszej elektrowni wodnej na świecie), ukończono jednak w 1903 r. a prąd początkowo wykorzystywano do produkcji karbidu, dopiero od 1909 r. elektrownia zasilała w energię pobliskie miejscowości.

Kilometr poniżej wypływu Słupi z Jeziora Żukówko zainstalowany został jaz zamykający koryto rzeki i kierujący jej wody do sztucznego kanału o długości ok. 1700 m prowadzącego do elektrowni. Na odcinku 4 km uzyskano spadek przekraczający 14 m. Ten sztuczny kanał ma bardzo strome koryto, w pobliżu którego należy zachować najwyższą ostrożność, bowiem wielokrotnie rwąca z dużą prędkością woda spowodowała liczne wypadki.

Do Soszycy często przybywali młodzi inżynierowie, aby podziwiać m.in. ponad 100-letnie żarówki z włóknem węglowym i generator firmy AEG, nadal sprawnie działający.

Przed modernizacją w 2012 r. zainstalowane były: turbina Francisa firmy Schichau Elbląg z 1896 r. i prądnica firmy AEG z 1920 r.

Sensacją techniczną elektrowni był także jedyny zachowany na kontynencie europejskim wirnik płaszczowy, zamontowany w latach 30. XX w.

Obecnie zainstalowane są: turbina: Francisa typu TF-900 z 2009 r. i prądnica firmy Dolmel typu GBBH-1728SX z 2012 r. o mocy maksymalnej 525 kVA.

Zwiedzanie elektrowni wodnej „Struga” jest możliwe w miesiącach czerwiec-wrzesień, w godzinach 8:00 – 15:00, w zorganizowanych grupach, po wcześniejszej rezerwacji.

Elektrownia w Soszycy nie posiada jednak walorów architektonicznych, dlatego polecam ją głównie pasjonatom energetyki.

Rzeką Słupią można płynąć kajakiem; w jednym ze spływów brał udział kardynał Karol Wojtyła, późniejszy papież Jan Paweł II i ten fakt upamiętnia tablica na głazie.

Strony internetowe:

Film:

http://www.youtube.com/watch?v=8aodJhyLA44