Druzno

Druzno – płytkie, zarastające jezioro deltowe na Żuławach Wiślanych. Jezioro położone jest w Polsce, w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie elbląskim, w gminie Elbląg. Stanowi część Zalewu Wiślanego odciętą aluwiami.

Informacje

Powierzchnia jeziora wynosi od 1147,5 do 1790,1 ha (w zależności od wiejących wiatrów i temperatury otoczenia), wymiary ok. 9,7 × 2 km, głębokość średnia 1,2 m, głębokość maksymalna 2,5 m. Średnia objętość wody w zbiorniku 17 352 000 m³. Wysokość 0,1 m n.p.m. Jezioro zajmuje 27. miejsce w klasyfikacji największych jezior polskich.

Współrzędne geograficzne początku ścieżki dydaktycznej w rezerwacie: 54°03′54″N, 19°27′05″E

Przed wiekami Druzno było częścią zatoki morskiej, leżącą na wysokości 0,3 m n.p.m. Z czasem przybrało formę jeziora o wydłużonym kształcie leżącego na osi północ-południe. W 1/3 długości, na wysokości ujścia rzeki Elszki, jest przewężenie dzielące Druzno na dwa rozległe akweny. Jego specyfika polega na tym, że zmienia swój poziom. Nawet o cały metr. Powodują to wiatry wiejące jesienią i zimą oraz letnie, intensywne parowanie i przesiąkanie wody na tereny depresyjne.

Przez Druzno przechodzi tor wodny stanowiący przedłużenie Kanału Elbląskiego.

Na podstawie przeprowadzonych w 2003 r. badań czystości wody jeziora zaliczono je do wód pozaklasowych.

Do jeziora uchodzi kilka niewielkich cieków wodnych, między innymi: Balewka, Brzeźnica, Burzanka, Dzierzgoń, Elszka, Kowalewka, Marwicka, Młynówka, Tina (jedno odgałęzienie w dolnym biegu), Wąska.

Wyjątkowość jeziora w skali kraju

Jest to miejsce wyjątkowe w skali kraju, a może i całej Europy (niekiedy nazywane „Polską Amazonią”).

Jezioro Druzno swym wyglądem nie przypomina większości jezior w Polsce. Zdecydowana większość tafli tego jeziora porośnięta jest nymfeidami, czyli roślinami o pływających liściach: grzybieniami, grążelem a także bardzo rzadkim grzybieńczykiem (jest to najdalej na północ wysunięte stanowisko tej rośliny w Europie, rośliny objętej w Polsce ścisłą ochroną gatunkową). Piękno grzybieńczyka najlepiej podziwiać z daleka. W okresie kwitnienia zmienia on kolor jeziora z zielonego na żółty.

Rezerwat przyrody

Jezioro wraz z pobliskimi terenami tworzy florystyczny rezerwat „Jezioro Drużno” (mimo że rezerwat został nazwany od jeziora Druzno, w jego nazwie występuje niepoprawna wersja nazwy jeziora – Drużno).

Jest to miejsca lęgowe ptactwa wodnego i błotnego, głównie kaczek, perkozów, mew i rybitw, również drobnych ptaków wróblowych. Dodatkowo obszar rezerwatu pokrywa się z obszarami Natura 2000 Jezioro Druzno (PLH280028) (Specjalny obszar ochrony siedlisk) oraz o większej powierzchni Jezioro Drużno (PLB280013) (Obszar specjalnej ochrony ptaków). W 2002 r. ze względu na bogactwo roślinne i bioróżnorodność został objęty międzynarodową formą ochrony i wpisany na listę ramsarską.

Rezerwat jest praktycznie zamknięty dla turystów. Są jednak dwa sposoby, by podziwiać to fenomenalne miejsce.

Rejs Kanałem Elbląskim, który biegnie przez środek jeziora. W tym miejscu trzeba mocno podkreślić, że można poruszać się wyłącznie po kanale, poza nim obecność turystów jest nielegalna, co dla nierozważnych podróżników – ze względu na częste patrole policji rzecznej – może skończyć się mandatem.
Ścieżka dydaktyczna i wieża widokowa w południowej części rezerwatu. To zdecydowanie najlepsze miejsce dla obserwacji ptaków na jeziorze.

Emporium Truso

W IX w. nad tym jeziorem, w okolicach dzisiejszego Janowa znajdowało się pruskie emporium (emporion, w starożytności plac miejski, na którym składowano towary przywożone drogą morską) handlu bałtyckiego - Truso. Wulfstan opowiada, że jechał z Haede (Haithabu, Hedeby), że przybył do Truso w siedem dni i nocy, że okręt szedł przez całą drogę pod pełnymi żaglami (…) A taż Wisła wypływa z ziemi Słowian i spływa do Zalewu Estyjskiego a ten Zalew Estyjski jest co najmniej piętnaście mil szeroki. Od wschodu spływa tutaj do Zalewu Estyjskiego rzeka Ilfing (Elbląg) – z tego jeziora (Druzno) nad którego brzegiem stoi Truso. To fragment przekazu Wulfstana, wysłannika króla angielskiego Alfreda Wielkiego, który ok. 890 r. odbył podróż morską między duńskim Hedeby, a położonym w rejonie ujścia Wisły wielkim emporium Truso. Pozostał po nim ten jeden jedyny przekaz, spisany osobiście przez angielskiego króla w zarysie geografii Europy i legenda, która miała być na zawsze nierozwiązaną tajemnicą.

Jednakże archeolog elbląski dr Marek Jagodziński w 1982 r. odkrył Truso nad wschodnim brzegiem jeziora Druzno w pobliżu Janowa, ucinając wielowiekową dyskusję nad tym, czy naprawdę istniało i gdzie było położone.

Dziś już wiadomo, że było to ogromne, jak na owe czasy, niezmiernie ważne emporium rzemieślniczo - handlowe i portowe na szlaku łączącym Skandynawię oraz kraje nadbałtyckie z południem Europy i krajami arabskimi. A stworzyli je i zamieszkiwali… Wikingowie. Świadczą o tym znalezione w dużych ilościach młotki Thora, główki Walkirii, zapinki, skandynawska biżuteria, cechy zabudowań i łodzie. Ogrom skarbów, jakie dotychczas odnaleziono - wagi, ciężarki, monety (arabskie, duńskie wodany, angielskie pensy) - już jest imponujący, a to według Marka Jagodzińskiego jest cząstką tego, co nad brzegiem Druzna czeka na wydobycie.

Dostępność dla wędkarzy

Jezioro Druzno jest dostępne dla wędkarzy, choć z licznymi obostrzeniami (np. dopuszczalne są tylko przynęty sztuczne, obowiązują znaczące limity oraz wymiary ochronne, np. można zabrać maksymalnie 2 szczupaki nie mniejsze niż 50 cm i nie większe niż 80 cm). Okręg Polskiego Związku Wędkarskiego w Elblągu jest na 30 lat dzierżawcą i prawnym użytkownikiem rybackim tego unikatu na skalę światową. To, obok Pasłęki z Pierzchalskim zbiornikiem zaporowym, drugi rezerwat we władaniu PZW. To przełom w myśleniu władz o poziomie zorganizowanego wędkarstwa nie tylko elbląskiego.

http://ptasieogrody.pl/wiki/Rezerwat_Jezioro_Drużno