Angola

Angola
Lokalizacja
Flaga
Główne informacje
Stolica	Luanda
Ustrój polityczny	republika
Waluta	kwanza
Powierzchnia	1 246 700
Język	portugalski
Religia	katolicyzm, protestantyzm
Numer kierunkowy	+244
Domena internetowa	.mu

Angola - państwo w południowo-zachodniej Afryce nad Oceanem Atlantyckim, członek Unii Afrykańskiej. Sąsiaduje z Demokratyczną Republiką Konga, Namibią, Kongiem oraz Zambią. W przeszłości była kolonią portugalską. Posiada znaczne zasoby surowców naturalnych, w tym ropy naftowej i diamentów.

Charakterystyka

Geografia

Angola jest największym krajem afrykańskim, w którym językiem urzędowym jest portugalski. Żyje tu około 30 milionów osób, wśród których większość posługuje się językiem portugalskim.

Angola leży na obszarze płaskowyżu południowoafrykańskiego, nad brzegami Atlantyku. Kraj zajmuje prawie 1,25 mln², z których dużą większość stanowią wyżyny. Średnia wysokość terenu w Angoli to 500–600 m n.p.m. Państwo graniczy z następującymi państwami (podano długość granicy):

• Demokratyczna Republika Konga - 2 511 km
• Kongo - 201 km
• Namibia - 1 376 km
• Zambia - 1 110 km

Linia brzegowa Angoli liczy 1 600 km długości.

Klimat

Angola leży w strefie klimatu podrównikowego suchego na południu i wilgotnego na północy. Tylko południowo-zachodnia część kraju leży w strefie klimatu zwrotnikowego. W południowo-zachodniej części Angoli znajduje się północny kraniec pustyni Namib. Panuje tam klimat zwrotnikowy suchy.

Temperatury są dosyć zróżnicowane, wpływa na nie szerokość geograficzna, a także wysokość bezwzględna danego obszaru. Na północy, a zwłaszcza w północno-wschodniej części kraju, panują temperatury typowe dla klimatu równikowego - wahają się od 22 do 28 °C. Na południu kraju temperatury są niższe, zwłaszcza w obszarze nadbrzeżnym, i wynoszą tylko 16 do 22 °C. I tylko w miesiącach letnich te wartości są wyższe o kilka stopni. Jest to spowodowane zimnym Prądem Benguelskim, który ochładza powietrze i obniża wilgotność. Jednak im dalej na wschód, tym temperatury są wyższe. Zimny prąd oceaniczny wywołuje także dość powszechne na całym pustynnym wybrzeżu Namib mgły.

Opady na południu są niskie, zwłaszcza we wspomnianym wyżej rejonie, będącym pod wpływem zimnego prądu morskiego. Wysokość opadów waha się od 40 do 100 mm. Rośnie w kierunku północnym i północno-wschodnim. Średnia roczna wysokość opadów na północy kraju to około 1000 mm, w północno-wschodniej części kraju, cechującej się klimatem najbardziej typowym dla strefy równikowej, opady dochodzą do 1 800 mm. Pora deszczowa trwa od października do maja z kulminacyjnymi opadami w kwietniu. Długość pory deszczowej zmniejsza się w kierunku południowym.

Historia

Tereny współczesnej Angoli zasiedlili prawdopodobnie w I tysiącleciu p.n.e. Buszmeni. Plemiona te od VII wieku naszej ery były wypierane przez ludy Bantu na południe. Bantu zorganizowali tu zaawansowane w rozwoju królestwa. Północna część kraju w XIV wieku znalazła się pod panowaniem Królestwa Kongo. W centralnej części Angoli znajdowało się królestwo Ndongo. Do połowy XV wieku Ndongo było zależne od Kongo, panował w nim ustrój wczesnofeudalny z pozostałościami niewolnictwa. W tym samym czasie utworzone zostało królestwo Matamba z siedzibą nad rzeką Kuango. Od początku XVI wieku wybrzeże kraju było opanowywane przez Portugalczyków. Przybysze z Europy interweniowali w miejscowe konflikty i uczynili kraj miejscem handlu niewolników. W 1592 roku Portugalczycy utworzyli administracyjny zarząd kolonialny. W latach 1580–1597 trwało powstanie tubylcze stłumione przez kolonialistów. W latach 1623–1648 Portugalczycy toczyli wojnę z władczynią Ndongo, Anną Nzingą. W latach 1640–1648 wybrzeże kraju przejściowo opanowała Holandia, wyparta z tych terenów przez Portugalczyków. W 1671 roku doszło do portugalskiego podboju Ndongo i Matamby co umożliwiło kolonialistom podróż w głąb kraju.

Pod koniec XIX wieku Angola została nazwana przez kolonialistów Portugalską Afryką Zachodnią. Wojska portugalskie zajęły cały obszar kraju dopiero na początku lat 20. Akt Kolonialny z 1930 roku uczynił Angolę posiadłością zarządzaną przez metropolię. Do połowy XX wieku Portugalczycy całkowicie wyeliminowali tradycyjne elity władzy. W 1951 roku Angola została połączona z Portugalią jako zamorska prowincja. W 1954 roku ogłoszono Statut krajowców, który dzielił Angolczyków na tzw. assimilados (zasymilowanych) i tzw. indigenos (tubylców). Assimilados liczący zaledwie 0,25% ludności kraju otrzymali obywatelstwo portugalskie, indigenos zostali pozbawieni praw obywatelskich. W tym samym czasie miała miejsca masowa emigracja Portugalczyków na te tereny.

Drugą połowę XX wieku stanowią liczne wystąpienia niepodległościowe, w efekcie których 11 listopada 1975 roku doszło do otrzymania przez Angole niepodległości, wraz z którą wiązało się utworzenie konstytucji kraju. Niestety pomimo zakończenia wojny o niepodległość, doszło do wybuchu wojny domowej, która trwała aż do 2002 roku. Angola w ostatnich latach wojny domowej zaangażowała się też w wojny w innych regionach Afryki. W czasie wojny domowej w Republice Konga, w październiku 1997 doszło do interwencji wojsk Angoli, w wyniku czego prezydent tego kraju, premier Yhombi-Opango i ich zwolennicy zostali zmuszeniu do ucieczki z kraju, a prezydentem kraju został Denis Sassou-Nguesso.

Gospodarka

Gospodarka Angoli ze względu na trwające niemal bezustannie przez ćwierćwiecze działania wojenne znajduje się w stanie dezorganizacji. ONZ zalicza Angolę do grupy najsłabiej rozwiniętych państwa świata (tzw. LDC – Least Developed Countries). Pomimo bogatej bazy surowców naturalnych, dochody na mieszkańca należą do najniższych na świecie. Wydobycie ropy naftowej i związane z tym przedsięwzięcia są głównym źródłem dochodów, dając 45% PKB i stanowią 90% eksportu Angoli. Ze względu na trwające działania wojenne, prowadzone pomimo podpisania w grudniu 1994 porozumienia pokojowego, a także z uwagi na liczne pozostałe w ziemi miny, nie ma chętnych do uprawy ziemi, co zmusza do importowania znacznych ilości żywności. Aby móc w pełni korzystać ze swych bogatych zasobów (między innymi złota, diamentów, rozległych lasów, łowisk na Atlantyku i złóż ropy naftowej), Angola musi doprowadzić do zawarcia trwałego pokoju, a także zreformować rząd. Pomimo działań wojennych w 1998 wzrost gospodarczy wyniósł w następnym roku 4%. Dziś jednak tempo wzrostu gospodarczego Angoli wynosi 19,1%. Jest to spowodowane hossą na rynku ropy naftowej. Jednak wewnętrzne walki odstraszają od inwestycji poza sektorem paliwowym. Bogactwa naturalne i możliwości z nimi związane nie mogą zostać wykorzystane, gdyż Angola musi spłacać długi za broń i amunicję, wykorzystując ropę, złoto i diamenty.

Dojazd

Samolotem

Największym portem lotniczym jest międzynarodowy port lotniczy w Luandzie.

Podział administracyjny

Podział administracyjny Angoli

Angola podzielona jest na 18 prowincji.

1. Bengo
2. Benguela
3. Bié
4. Kabinda
5. Cuando-Cubango
6. Kwanza Północna
7. Kwanza Południowa
8. Cunene
9. Huambo
10. Huíla
11. Luanda
12. Lunda Południowa
13. Lunda Północna
14. Malanje
15. Moxico
16. Namibe
17. Uíge
18. Zair

Miasta

Według danych pochodzących z Simple Maps, Angola posiada 2 miasta liczące w zespołach miejskich ponad 1 milion mieszkańców. Stolica kraju kraju Luanda jako jedyne miasto liczy ponad 5 milionów mieszkańców. Angola posiada także 6 miast z ludnością 100÷500 tys. i 5 miast z ludnością 50÷100 tys. Pozostałe miasta liczą poniżej 50 tys. mieszkańców.

• Luanda
• Benguela
• Huambo
• Lobito
• Namibe
• Luena
• Malanje

Ciekawe miejsca

• Park Narodowy Iona
• Park Narodowy Quiçama
• Park Narodowy Bicuar
• Wodospad Kalandula
• Wodospady Ruacana Falls
• Wodospady Epupa Falls
• Półwysep Mussulo (popularny cel plażowiczów i surferów)
• Sagrada Familia, Museu da Moeda i Fortaleza de São Miguel w Luandzie
• Pozostałości przedkolonialne w M'banza-Koongo (obiekt UNESCO)
• Miradouro da Lua (klif z unikatowym widokiem)

Język

Językiem urzędowym jest portugalski. Oprócz niego w kraju używa się języka umbundu, kimbundu, kongo i kilkudziesięciu innych.

Bezpieczeństwo

Przedstawicielstwa dyplomatyczne

Przedstawicielstwa dyplomatyczne akredytowane w Angoli

Ambasada Rzeczypospolitej Polskiej w Luandzie

Rua Damião de Góis 64, Alvalade, C.P. 1340, Luanda, Angola

Telefon: +244 222 327 199

Strona www: https://luanda.msz.gov.pl/pl/

E-mail: luanda.amb.sekretariat@msz.gov.pl

Przedstawicielstwa dyplomatyczne akredytowane w Polsce

Ambasada Angoli w Warszawie

ul. Urodzajna 12

02-954 Warszawa

Telefon: +48 22 844 09 94

E-mail: recepcjaambang@gmail.com

---