Benin: Różnice pomiędzy wersjami
Usunięcie |
|||
Linia 20: | Linia 20: | ||
== Charakterystyka == |
== Charakterystyka == |
||
=== Geografia === |
=== Geografia === |
||
Północną część kraju pokrywa sawanna z akacjami i baobabami, natomiast na wybrzeżu rosną namorzyny. Wewnątrz kraju występują lasy suche, okresowo zrzucające liście. Zdarzają się również enklawy wilgotnych, wiecznie zielonych lasów. Tutejsze parki narodowe, tj. Pendjari i W du Niger, rezerwaty dzikich zwierząt reprezentowane przez takie gatunki jak m.in. lamparty, antylopy, słonie, hieny i wiele gatunków małp, stanowią dużą atrakcję turystyczną. |
|||
=== Klimat === |
=== Klimat === |
||
=== Historia === |
=== Historia === |
||
Począwszy od XIII wieku na tereny te zaczęły napływać ludy Adża. Powstało wtedy kilka państewek, z których pierwsze pojawiły się na wybrzeżu. Były to Allada i Ouidah. W XV wieku obszar ten odkryli dla Europy Portugalczycy. Od XVII wieku na wybrzeżu faktorie i forty budowała Francja, Anglia i Niemcy. Państwa Adża utrzymywały z przybyszami kontakty handlowe, sprzedawały głównie niewolników. W drugiej połowie XVII wieku najważniejszą siłą polityczną w tym rejonie stał się Dahomej. W ciągu XVIII wieku Dahomej podporządkował sobie państewka ludu Adża i zmonopolizował handel z Europejczykami. Od połowy XIX wieku wskutek zakazu handlu niewolnikami zmianom uległa gospodarka Dahomeju. Niewolnicy zatrudnieni zostali na plantacjach władcy. |
|||
W 1851 roku Dahomej podpisał traktat handlowy z Francją. W 1890 roku w wyniku traktatu Dahomej oddał Kotonu i Porto-Novo pod francuski protektorat. Dahomej sprzeciwiał się dalszemu poszerzaniu wpływów Francji. Opór zakończył się karną ekspedycją Francji w 1892 roku. W 1894 roku Dahomej stał się kolonią, a w 1904 roku został przyłączony do Francuskiej Afryki Zachodniej. W trakcie kolonialnych rządów dobrze rozwinęło się szkolnictwo, w wyniku czego powstała dość liczna wykształcona elita. W 1915 i 1923 miały miejsce powstania antyfrancuskie. Po 1945 roku narastał ruch wyzwoleńczy. W 1957 roku Francja została zmuszona do dopuszczenia do udziału w rządzie przedstawicieli ludności tubylczej, a w 1958 uznała Dahomej za republikę autonomiczną w ramach Wspólnoty Francuskiej. Pełna niepodległość ogłoszona została w 1960 roku. |
|||
Pierwszym prezydentem republiki został Hubert Maga. W 1963 roku wojsko obaliło go w wyniku puczu. Przez kolejne dziewięć lat doszło do kilku następnych zamachów. W 1972 roku polityczny chaos zakończył przewrót majora Mathieu Kérékou. W 1974 roku ogłosił on obowiązywanie w kraju orientacji marksistowskiej a rok później zmienił nazwę kraju na Ludowa Republika Beninu. W republice ludowej pełnię władzy sprawowała Partia Ludowej Rewolucji, z Kérékou jako przewodniczącym. Nowy rząd znacząco zreformował politykę gospodarczą i przeprowadził nacjonalizację najważniejszych przedsiębiorstw, szkolnictwa i banków. W 1980 roku Kérékou został prezydentem. W 1989 roku po wcześniejszych niepokojach społecznych i gospodarczych ruszył proces demokratyzacji. W 1990 roku wprowadzono system wielopartyjny, z nazwy państwa usunięto termin „Ludowa”. Pierwsze wolne wybory w 1991 roku wygrał opozycjonista Nicéphore Soglo. Nieudolna polityka gospodarcza Soglo doprowadziła do powrotu do władzy Kérékou. Były dyktator wygrał wybory prezydenckie w 1996 i 2001 roku. Wybory w 2006 i 2011 zwyciężył liberalny ekonomista Yayi Boni. Benin stanowi rzadki w Afryce przykład udanego przejścia do demokracji. |
|||
W 2016 roku w Beninie zniesiono karę śmierci za wszystkie przestępstwa. |
|||
=== Polityka === |
=== Polityka === |
||
Linia 145: | Linia 153: | ||
== Transport == |
== Transport == |
||
== |
== Kultura == |
||
=== Święta państwowe === |
|||
{| class="wikitable" |
|||
|+Święta państwowe |
|||
!Data |
|||
!Polska nazwa |
|||
!Oryginalna nazwa |
|||
|- |
|||
|1 stycznia |
|||
|Nowy Rok |
|||
|– |
|||
|- |
|||
|10 stycznia |
|||
|Dzień Suwerenności Państwowej |
|||
|– |
|||
|- |
|||
|2 lutego |
|||
|– |
|||
|Eid-ul-Adha |
|||
|- |
|||
|12 kwietnia |
|||
|Poniedziałek Wielkanocny |
|||
|– |
|||
|- |
|||
|2 maja |
|||
|Urodziny Proroka |
|||
|Eid-Milad Nnabi |
|||
|- |
|||
|20 maja |
|||
|Wniebowstąpienie |
|||
|– |
|||
|- |
|||
|1 sierpnia |
|||
|Dzień Niepodległości |
|||
|– |
|||
|- |
|||
|15 sierpnia |
|||
|Wniebowzięcie |
|||
|– |
|||
|- |
|||
|26 października |
|||
|Dzień Sił Zbrojnych |
|||
|– |
|||
|- |
|||
|1 listopada |
|||
|Wszystkich Świętych |
|||
|– |
|||
|- |
|||
|14 listopada |
|||
|– |
|||
|Koniec ramadanu |
|||
|- |
|||
|25 grudnia |
|||
|Boże Narodzenie |
|||
|–<br /> |
|||
|} |
|||
=== Język === |
|||
Językiem urzędowym jest francuski. |
Językiem urzędowym jest francuski. |
||
=== Religia === |
|||
Dane na 2010 rok: |
|||
* Katolicyzm – 30% |
|||
* Islam – 23,8% |
|||
* Protestantyzm – 23,2% (głównie: zielonoświątkowcy, baptyści i metodyści) |
|||
* Tradycyjne religie plemienne – 18,1% |
|||
* Ateizm – 5%. |
|||
Liczba wyznawców lokalnych wierzeń jest zaniżona - wiele osób, które nominalnie identyfikują się jako chrześcijanie lub muzułmanie praktykują również tradycyjne religie. |
|||
== Zakupy == |
== Zakupy == |
Wersja z 18:39, 29 gru 2019
Benin | |
Lokalizacja | |
Flaga | |
Główne informacje | |
Stolica | Porto-Novo |
Ustrój polityczny | republika |
Waluta | frank CFA |
Powierzchnia | 112 620 |
Liczba ludności | 8 295 000 |
Język | francuski |
Religia | animizm, chrześcijaństwo, islam |
Numer kierunkowy | +229 |
Domena internetowa | .bj |
Strefa czasowa | UTC +1 |
Benin – państwo w Afryce nad Zatoką Gwinejską. Graniczy z Burkiną Faso, Nigrem, Nigerią i Togo oraz członek Unii Afrykańskiej.
Charakterystyka
Geografia
Północną część kraju pokrywa sawanna z akacjami i baobabami, natomiast na wybrzeżu rosną namorzyny. Wewnątrz kraju występują lasy suche, okresowo zrzucające liście. Zdarzają się również enklawy wilgotnych, wiecznie zielonych lasów. Tutejsze parki narodowe, tj. Pendjari i W du Niger, rezerwaty dzikich zwierząt reprezentowane przez takie gatunki jak m.in. lamparty, antylopy, słonie, hieny i wiele gatunków małp, stanowią dużą atrakcję turystyczną.
Klimat
Historia
Począwszy od XIII wieku na tereny te zaczęły napływać ludy Adża. Powstało wtedy kilka państewek, z których pierwsze pojawiły się na wybrzeżu. Były to Allada i Ouidah. W XV wieku obszar ten odkryli dla Europy Portugalczycy. Od XVII wieku na wybrzeżu faktorie i forty budowała Francja, Anglia i Niemcy. Państwa Adża utrzymywały z przybyszami kontakty handlowe, sprzedawały głównie niewolników. W drugiej połowie XVII wieku najważniejszą siłą polityczną w tym rejonie stał się Dahomej. W ciągu XVIII wieku Dahomej podporządkował sobie państewka ludu Adża i zmonopolizował handel z Europejczykami. Od połowy XIX wieku wskutek zakazu handlu niewolnikami zmianom uległa gospodarka Dahomeju. Niewolnicy zatrudnieni zostali na plantacjach władcy.
W 1851 roku Dahomej podpisał traktat handlowy z Francją. W 1890 roku w wyniku traktatu Dahomej oddał Kotonu i Porto-Novo pod francuski protektorat. Dahomej sprzeciwiał się dalszemu poszerzaniu wpływów Francji. Opór zakończył się karną ekspedycją Francji w 1892 roku. W 1894 roku Dahomej stał się kolonią, a w 1904 roku został przyłączony do Francuskiej Afryki Zachodniej. W trakcie kolonialnych rządów dobrze rozwinęło się szkolnictwo, w wyniku czego powstała dość liczna wykształcona elita. W 1915 i 1923 miały miejsce powstania antyfrancuskie. Po 1945 roku narastał ruch wyzwoleńczy. W 1957 roku Francja została zmuszona do dopuszczenia do udziału w rządzie przedstawicieli ludności tubylczej, a w 1958 uznała Dahomej za republikę autonomiczną w ramach Wspólnoty Francuskiej. Pełna niepodległość ogłoszona została w 1960 roku.
Pierwszym prezydentem republiki został Hubert Maga. W 1963 roku wojsko obaliło go w wyniku puczu. Przez kolejne dziewięć lat doszło do kilku następnych zamachów. W 1972 roku polityczny chaos zakończył przewrót majora Mathieu Kérékou. W 1974 roku ogłosił on obowiązywanie w kraju orientacji marksistowskiej a rok później zmienił nazwę kraju na Ludowa Republika Beninu. W republice ludowej pełnię władzy sprawowała Partia Ludowej Rewolucji, z Kérékou jako przewodniczącym. Nowy rząd znacząco zreformował politykę gospodarczą i przeprowadził nacjonalizację najważniejszych przedsiębiorstw, szkolnictwa i banków. W 1980 roku Kérékou został prezydentem. W 1989 roku po wcześniejszych niepokojach społecznych i gospodarczych ruszył proces demokratyzacji. W 1990 roku wprowadzono system wielopartyjny, z nazwy państwa usunięto termin „Ludowa”. Pierwsze wolne wybory w 1991 roku wygrał opozycjonista Nicéphore Soglo. Nieudolna polityka gospodarcza Soglo doprowadziła do powrotu do władzy Kérékou. Były dyktator wygrał wybory prezydenckie w 1996 i 2001 roku. Wybory w 2006 i 2011 zwyciężył liberalny ekonomista Yayi Boni. Benin stanowi rzadki w Afryce przykład udanego przejścia do demokracji.
W 2016 roku w Beninie zniesiono karę śmierci za wszystkie przestępstwa.
Polityka
87 Benin 5,61 Demokracja wadliwa Republika
Gospodarka
Dojazd
Samochodem
Samolotem
Największym portem lotniczym jest międzynarodowy port lotniczy w Kotonu.
Statkiem
Regiony
Departamenty: Alibori Atacora Atlantique Borgou Collines Couffo Donga Littoral Mono Ouémé Plateau Zou
Miasta
Według danych oficjalnych pochodzących z 2002 roku Benin posiadał ponad 60 miast o ludności przekraczającej 10 tys. mieszkańców. Siedziba władz Kotonu jako jedyne miasto liczyło ponad pół miliona mieszkańców; stolica kraju Porto-Novo plasuje się dopiero na trzecim miejscu i razem z Godomey i Parakou kwalifikują się do miast z ludnością 100÷500 tys.; 4 miasta z ludnością 50÷100 tys.; 18 miast z ludnością 25÷50 tys. oraz reszta miast poniżej 25 tys. mieszkańców.
Największe miasta w Beninie: Największe miasta w Beninie według liczebności mieszkańców (stan na 11.05.2013): L.p. Miasto Departament Liczba ludności 1. Kotonu Littoral 678 874 2. Godomey Atlantique 330 000 3. Porto-Novo Ouémé 263 616 4. Parakou Borgou 254 254 5. Abomey-Calavi Atlantique 135 000 6. Bohicon Zou 105 000 7. Djougou Donga 95 000 Alfabetyczna lista miast w Beninie (obok nazwy podana ludność):
Abomey 59 672 mieszk. Abomey-Calavi 61 450 Adja-Ouèrè 16 905 Adjarra 16 255 Akpro-Missérété 22 491 Allada 14 915 Aplahoué 21 443 Athiémé 10 925 Avrankou 13 734 Banikoara 23 203 Bantè 15 297 Bassila 25 441 Bembèrèkè 24 594 Bétérou Bohicon 65 974 Bori Boukoumbé 16 843 Comé 29 069 Copargo 19 020 Cové Dassa-Zoumé 23 068 Djakotomey 15 111 Djidja 15 549 Djougou 63 626 Dogbo-Tota 31 107 Ekpé 34 917 Ganvie Glazoué 12 822 Godomey 153 447 Gogounou 10 679 Grand Popo Ifangni 20 524 Kalalé 21 584 Kandi 27 227 Kérou 34 246 Kétou 25 102 Klouékanmè 16 908 Kobli 17 809 Kotonu 665 100 Kouandé 20 723 Lalo 10 038 Lokossa 36 954 Malanville 36 056 Matéri 17 887 Natitingou 40 443 N’Dali 15 314 Nikki 45 571 Ouèssè 11 253 Ouidah 37 647 Ouinhi 11 552 Parakou 149 819 Péhunco 27 101 Pèrèrè 10 782 Pobé 33 249 Porga Porto-Novo 223 552 Sakété 26 036 Savalou 28 952 Savé 26 440 Ségbana 16 115 Sèmè-Kpodji 12 582 Sinendé 25 984 Tanguiéta 20 167 Tchaourou 20 838 Tori-Bossito 12 481 Toucountouna 11 785 Toviklin 13 562 Za-Kpota 16 994 Zè 10 987 Zinvié 13 212
Ciekawe miejsca
Obiekty z listy światowego dziedzictwa UNESCO
- Królewskie pałace Abomeyu
Transport
Kultura
Święta państwowe
Data | Polska nazwa | Oryginalna nazwa |
---|---|---|
1 stycznia | Nowy Rok | – |
10 stycznia | Dzień Suwerenności Państwowej | – |
2 lutego | – | Eid-ul-Adha |
12 kwietnia | Poniedziałek Wielkanocny | – |
2 maja | Urodziny Proroka | Eid-Milad Nnabi |
20 maja | Wniebowstąpienie | – |
1 sierpnia | Dzień Niepodległości | – |
15 sierpnia | Wniebowzięcie | – |
26 października | Dzień Sił Zbrojnych | – |
1 listopada | Wszystkich Świętych | – |
14 listopada | – | Koniec ramadanu |
25 grudnia | Boże Narodzenie | – |
Język
Językiem urzędowym jest francuski.
Religia
Dane na 2010 rok:
- Katolicyzm – 30%
- Islam – 23,8%
- Protestantyzm – 23,2% (głównie: zielonoświątkowcy, baptyści i metodyści)
- Tradycyjne religie plemienne – 18,1%
- Ateizm – 5%.
Liczba wyznawców lokalnych wierzeń jest zaniżona - wiele osób, które nominalnie identyfikują się jako chrześcijanie lub muzułmanie praktykują również tradycyjne religie.
Zakupy
Gastronomia
Noclegi
Bezpieczeństwo
Zdrowie
Kontakt
Przedstawicielstwa dyplomatyczne
Przedstawicielstwa dyplomatyczne akredytowane w Beninie
Państwo obsługiwane przez Ambasadę RP w Abudży.
Przedstawicielstwa dyplomatyczne akredytowane w Polsce
Adres: Englerallee Str. 23, 14195 Berlin
Telefon: + 30 2363 147 10/40
Fax: + 30 2363 147 10/40
e-mail: contacts@botschaft-benin.de
|
To jest zarys artykułu. Na razie zawiera schemat artykułu i niewiele więcej. Możesz pomóc, uzupełniając artykuł choćby o podstawowe informacje, doprowadzając go do statusu użytecznego. |