Sierra Leone

Sierra Leone
Lokalizacja
Herb
Flaga
Główne informacje
Stolica	Freetown
Ustrój polityczny	republika
Waluta	leone
Powierzchnia	71 740
Liczba ludności	5 867 426
Język	angielski
Numer kierunkowy	+232
Domena internetowa	.sl
Strefa czasowa	UTC +0

Sierra Leone – państwo w zachodniej Afryce graniczące na północy z Gwineą, a na południowym wschodzie z Liberią.

Charakterystyka

Sierra Leone odzyskuje siły po ostatnio trwających wojnach.

Geografia

Z wyjątkiem półwyspu, na którym leży stolica kraju, tereny nadbrzeżne i wyspy Tasso, Banana, Sherbro oraz York są bagnistymi terenami nizinnymi, na których występują lasy namorzynowe. Reszta kraju to w większości wyżynny, pagórkowaty płaskowyż (ok. 300 m n.p.m.) pokryty lasami, w części wschodniej znajdują się góry z najwyższym szczytem - Bintumani (Loma Mansa) (1948 m n.p.m.). Największe rzeki to Mano, Moro, Sierra Leone, Sewa, Pampana, Rokel, Great Scarcies i Little Scarcies. Granice mają łączną długość 958 km. Z tego z Gwineą 652 km, a z Liberią 306 km. Linia brzegowa ma długość 402 km.

Fauna i flora

Świat zwierząt nie jest tak wyniszczony jak szata roślinna. W kraju występuje ponad 100 gatunków ptaków i wiele gatunków gadów i płazów. Z ssaków najczęściej występującym gatunkiem są małpy w sumie 11 gatunków. W północnej części kraju żyją antylopy. Wiele gatunków jest zagrożonych wyginięciem. Do rzadkości należą takie gatunki jak karłowate hipopotamy, słonie i lamparty.

W kraju istnieją jedynie dwa obszary chronione, o niewielkiej powierzchni 800 km². Są to Park Narodowy Outamba-Kilimi leżący w północno-zachodniej części kraju, oraz rezerwat zwierzęcy – Tiwai Island na rzece Moa.

Pierwotnie niemal cały kraj porośnięty był wiecznie zielonym lasem tropikalnym i jedynie na północy kraju występowały lasy w mozaice z wilgotnymi sawannami. Obecnie szata roślinna została znacznie przeobrażona przez działalność człowieka. Na południu zamiast pierwotnego lasu tropikalnego rośnie las wtórny z niskimi drzewami i krzewami. Lasy te urozmaicone są rozległymi terenami trawiastymi. W sumie lasy zajmują około 30% powierzchni kraju. Wzdłuż brzegów występują lasy namorzynowe, a tereny w głębi państwa stanowią głównie sawanny lub tereny rolnicze.

Klimat

W Sierra Leone temperatury powietrza wynoszą średnio od 25 do 28 stopni.

Gospodarka

Sierra Leone jest jednym z najbiedniejszych państw na świecie. ONZ zalicza ten kraj do grupy jednych z najsłabiej rozwiniętych państwa świata (tzw. LDC – Least Developed Countries). Swoją gospodarkę opiera prawie wyłącznie na wydobyciu diamentów. Obecne są też złoża innych minerałów, takich jak ruda tytanu - rutyl, boksyty. Około dwóch trzecich ludności żyje z rolnictwa i rybołówstwa, jednak te dziedziny, podobnie jak cała gospodarka i infrastruktura są bardzo słabo rozwinięte. PKB na jednego mieszkańca wynosi 941 USD (2007).

Społeczeństwo

Społeczeństwo Sierra Leone to około 20 plemion, stanowiących blisko 90% ludności kraju. Ilość ta mocno wpływa na atmosferę panującą w państwie, targanym ciągłymi konfliktami. Ludność Sierra Leone w 68% żyje poniżej progu ubóstwa, czego efektem jest stan tutejszej gospodarki i wygląd całego społeczeństwa (medycyna, nastroje wśród mieszkańców itd.). Należy bardzo uważać, aby nie zarazić się wirusem Ebola, szerzącym się wśród tutejszej ludności.

Zwyczaje

Zawsze należy poprosić o pozwolenie na fotografowanie, zwłaszcza jeśli obiektem mają być budynki wojskowe, urzędowe czy też ceremonie religijne i obiekty kultury ludowej (np. maski i stroje ludowe). Zakazane jest również noszenie ubiorów podobnych do mundurów wojskowych i policyjnych (należy unikać nawet koszulek i spodni typu moro). Przyczyną są niedawne wydarzenia (konflikty wewnętrzne), więc dla bezpieczeństwa i nie urażenia tutejszej ludności odpowiednia będzie odzież inna niż wcześniej wspomniana.

Przygotowania

Wybór czasu podróży

Czas podróży należy dostosować do tutejszego klimatu podrównikowego, wybitnie wilgotnego, z wyraźną sezonowością oraz różnorodnymi środowiskami od sawann do lasów tropikalnych. Zależnie od celu podróży, chcąc odwiedzić np. nadmorskie Freetown, warto wiedzieć, że idealnym okresem będzie polska zima. Podobna pogoda występuje głównie w południowej i środkowej części państwa.

Wizy

Obywatele polscy udający się do Sierra Leone muszą mieć ważną wizę. Można ją uzyskać w Ambasadzie Sierra Leone w Berlinie lub w Moskwie. Należy zawsze mieć ze sobą co najmniej fotokopię paszportu i miejscowej wizy w celu wylegitymowania się lokalnym władzom.

Przepisy celne

Nie ma ograniczeń przy wwożeniu dewiz, jednakże większą ilość gotówki lepiej zadeklarować na granicy, aby uniknąć problemów przy opuszczaniu kraju.

Dojazd

Przejścia graniczne

Najważniejsze przejścia graniczne znajdują się w Kopoto, Fodia, Kukuna, Medina-Oula, Heremakono, Gberia Fotombu, Tuludansaia, Kiridu, Karamon, Manson, Galema, Kondu, Kailahun, Koindu, Komadu i Fairo. Najwięcej przejść można znaleźć przy granicy z Gwineą, ale są one rozlokowane bardzo rzadko.

Regiony

Sierra Leone podzielone jest na 3 prowincje i Obszar Zachodni o statusie prowincji. Jednostki te dzielą się dalej na łącznie 14 dystryktów:

   Prowincja Północna ze stolicą w Makeni

   Dystrykt Bombali ze stolicą w Makeni
   Dystrykt Kambia ze stolicą w Kambii
   Dystrykt Koinadugu ze stolicą w Kabali
   Dystrykt Port Loko ze stolicą w Port Loko
   Dystrykt Tonkolili ze stolicą w Magburaka

   Prowincja Południowa ze stolicą w Bo

   Dystrykt Bo ze stolicą w Bo
   Dystrykt Bonthe ze stolicą w Bonthe
   Dystrykt Moyamba ze stolicą w Moyamba
   Dystrykt Pujehun ze stolicą w Pujehun

   Prowincja Wschodnia ze stolicą w Kenemie

   Dystrykt Kenema ze stolicą w Kenemie
   Dystrykt Kailahun ze stolicą w Kailahun
   Dystrykt Kono ze stolicą w Koidu

   Obszar Zachodni ze stolicą we Freetown

   Dystrykt Miejski Obszaru Zachodniego ze stolicą we Freetown
   Dystrykt Wiejski Obszaru Zachodniego ze stolicą we Freetown

Miasta

Według danych oficjalnych pochodzących z 2004 roku Sierra Leone posiadało ponad 30 miast o ludności przekraczającej 3,5 tys. mieszkańców. Stolica kraju Freetown jako jedyne miasto liczyło ponad pół miliona mieszkańców; 2 miasta z ludnością 100÷500 tys.; 2 miasta z ludnością 50÷100 tys.; 1 miasto z ludnością 25÷50 tys. oraz reszta miast poniżej 25 tys. mieszkańców.

Największe miasta w Sierra Leone według liczebności mieszkańców (stan na 04.12.2004):

Lp.	Miasto	Prowincja	Liczba ludności
1.	Freetown	Obszar Zachodni	772 873
2.	Bo	Południowa	149 957
3.	Kenema	Wschodnia	128 402
4.	Koidu	Wschodnia	82 899
5.	Makeni	Północna	80 840

Język

Krio język kreolski pochodzenia angielskiego, rozumiany przez większość. Języki rodzime są tożsame z głównymi grupami etnicznymi, których w Sierra Leone jest kilkanaście. Największe z nich to dominujący na południu Mende oraz Temne na północy.

Gastronomia

Tutejsza kuchnia opiera się głównie o bazę do wielu dań, która składa się z liści (zazwyczaj warzywnych), a jest to plasas - przypominający zupę sos, będący dodatkiem do ryżu lub makaronu. Podstawą plasas mogą być liście szczawiu, szpinak lub liście słodkiego ziemniaka. Są również zupy o innych smakach, jak na przykład zupa pieprzowa. Plasas jak i innych przekąsek można spróbować w małych lokalach, położonych zwykle w okolicach bazarów, placów autobusowych i innych często odwiedzanych przez podróżnych miejscach. Spożywana jest także ogromna ilość ryb oraz produktów wyprodukowanych przez tutejszych rolników. W Sierra Leone warzy się tylko jeden gatunek jasnego piwa, Star Lager (na licencji Browaru Kumasi, Ghana).

Bezpieczeństwo

W Sierra Leone z uwagi na wysoki wskaźnik przestępczości należy być bardzo ostrożnym, szczególnie po zachodzie słońca. Dokumenty oraz wszelkie cenne przedmioty należy przechowywać w sejfie hotelowym, a przy sobie nosić tylko niezbędne kwoty oraz poświadczone kopie dokumentów.

Zdrowie

Na całym obszarze Sierra Leone występuje wysokie zagrożenie malarią, cholerą i wieloma chorobami przewodu pokarmowego. Obowiązkowe jest regularne szczepienie na żółtą febrę. Szczepionki wykonuje Państwowa Inspekcja Sanitarna. Średnia długość życia w latach: kobiety: 45,5; mężczyźni: 40,3. Sierra Leone ma najwyższy na świecie wskaźnik zgonów podczas porodów oraz zgonów kobiet w ciąży.

Kontakt

Przedstawicielstwa dyplomatyczne

Przedstawicielstwa dyplomatyczne akredytowane w Sierra Leone

Brak placówki - państwo obsługiwane przez Ambasadę RP w Abudży (Nigeria).

Przedstawicielstwa dyplomatyczne akredytowane w Polsce

Brak placówki - Polskę obsługuje Ambasada Republiki Sierra Leone w Moskwie (Rosja).

---