Podhale

Podhale – region historyczno-kulturowy w południowej Polsce u północnego podnóża Tatr, w dorzeczu górnego Dunajca z wyłączeniem obszarów leżących na prawym brzegu Białki i prawym brzegu Dunajca, poniżej ujścia Białki.

Historyczną stolicą regionu jest Nowy Targ, będący obecnie największym miastem Podhala i jednym z największych w województwie małopolskim. Oprócz niego do innych ważnych miejscowości należą: Zakopane, Szaflary i Biały Dunajec.

Położenie i klimat

Północną granicę Podhala stanowią Grce, a południową (zwaną "Skalnym Podhalem") wyznaczają miejscowości Bukowina Tatrzańska, Brzegi, Łysa Polana, Zakopane, Kiry, Witów, Chochołów i Koniówka.

Podhale obejmuje swym zasięgiem m.in.:

gmina Biały Dunajec;
gmina Bukowina Tatrzańska;
gmina Bystra-Sidzina;
gmina Czarny Dunajec;
gmina Czorsztyn;
gmina Kościelisko;
Nowy Targ;
gmina Nowy Targ;
gmina Poronin;
gmina Raba Wyżna;
gmina Szaflary;
gmina Spytkowice;
Zakopane.

Wysokości bezwzględne tej krainy wahają się od 600 do 900 m n.p.m. Zimy są tutaj mroźne ze średnią temperaturą stycznia -6 °C i częstymi zamgleniami, lata natomiast – stosunkowo ciepłe (ze średnią temperaturą lipca 16 °C) i suche.

Kultura

Bogata kultura ludowa rozwinęła się wśród wolnej od dawna od powinności pańszczyźnianych ludności góralskiej. Podobnie jak w przypadku ludności kurpiowskiej i łowickiej, miało to związek z jej znaczną swobodą.

Zabytki i atrakcje

Nowy Targ (Gorczański Park Narodowy, Muzeum Podhalańskie, drewniany kościół św. Anny, rynek z ratuszem)
Zakopane (Gubałówka, Muzeum Tatrzańskie, Muzeum Przyrodnicze TPN, drewniane wille, ulica Krupówki, Wielka Krokiew, Kasprowy Wierch)
Zespół klasztorny, rynek i muzeum w Starym Sączu
Drewniana zabudowa Chochołowa
Spa termalne w Chochołowie, Szaflarach i Bukowinie Tatrzańskiej
Skałki Dursztyńskie
Rynek w Starym Sączu
Rezerwat przyrody "Przełom Białki"
Pałac Głowińskich i kościół w Rabie Wyżnej
Dwór Tetmajerów i kościół w Łopusznej
Dolina Kościeliska i kościół w Kościelisku
Remiza OSP Dzianisz Dolny i kościół w Dzianiszu
Kaplica św. Anny w Witowie
Zabytkowe wiejskie kościoły z drewna (np. w Harklowej, Zębie czy Spytkowicach)
Drewniany kościół w Dębnie (obiekt z Listy Światowego Dziedzictwa UNESCO)
Tatrzański i Gorczański Park Narodowy
Rzeki Czarny Dunajec, Biały Dunajec i Białka

Bezpieczeństwo

Nad bezpieczeństwem oprócz własnej profilaktyki, czuwają różne służby do których należą policja, straż pożarna, pogotowie ratunkowe, GOPR, pogotowie energetyczne, gazowe, wodociągowe i wiele innych. Informacje o najbliższej placówce danej służby można znaleźć np. na stronie internetowej gminy, w której aktualnie się znajdujemy lub dzwoniąc pod numer 112.