Jurata

	Jurata;
	Informacje
Państwo	Polska
Region	Województwo pomorskie
Nr kierunkowy	(+48) 58
Kod pocztowy	84-141

Jurata

Jurata – osada, położona na Mierzei Helskiej nad Morzem Bałtyckim. Kurort wypoczynkowy z kąpieliskiem morskim, w Polsce, w województwie pomorskim, w powiecie puckim, w gminie Jastarnia.

Charakterystyka

W 1954 r. nastąpiło administracyjne połączenie Boru, Jastarni, Juraty i Kuźnicy pod nazwą Jastarnia a w 1973 r. nadano całości prawa miejskie. W 2017 roku Bór został przekazany Helowi, a Jurata i Kuźnica stały się osobnymi miejscowościami.

Współrzędne geograficzne: 54°41′05″N 18°42′54″E.

Przez Juratę przebiega linia kolejowa zbudowana przez wojsko w 1922 r., łącząca Hel z Gdynią. Znajduje się przystanek kolejowy i autobusowy (także regularnych linii mikrobusowych), stacja paliw, posterunek policji oraz kościół parafialny pw. Matki Bożej Nieustającej Pomocy. W Juracie są liczne domy wypoczynkowe i hotele.

W bezpośrednim sąsiedztwie Juraty, na obszarze Helu (Hel-Bór) znajduje się ośrodek wypoczynkowy prezydenta RP, błędnie niekiedy sytuowany w Juracie.

Historia

To jedyna miejscowość na polskim wybrzeżu powstała „na surowym korzeniu” w XX w. Spółka akcyjna „Lasmet” w 1923 r. od Lasów Państwowych wydzierżawiła na 90 lat 180 ha terenu aby urządzić luksusowy kurort. Prace budowlane rozpoczęto w 1928 r. a w 1931 r. zaczęto sprzedawać pierwsze 3-pokojowe domki letniskowe. Zakupili je mieszkańcy różnych zakątków Polski. W latach 30. XX w. powstały, istniejące do dziś pensjonaty Bałtyk, Lido, Marina, Mrozik.

Od momentu założenia, w 1928 r., Jurata stała się miejscem wakacyjnych spotkań elit finansowych, intelektualnych i artystycznych z całego kraju. Prawdopodobnie właśnie w Juracie Wojciech Kossak namalował swoje dzieła: "Zaślubiny Polski z morzem" i "Na straży polskiego morza". W tym samym domu mieszkały i tworzyły również jego córki: Maria Pawlikowska-Jasnorzewska i Magdalena Samozwaniec. Innym malarzem, który był częstym gościem w Juracie był Mieczysław Lurczyński. Razem z Kossakiem wystawiał swoje obrazy w galerii u innego artysty, Poznańskiego, w jego willi przy ul. Międzymorze 3. Sama willa jest typowym przykładem modernistycznej architektury z lat 30. XX w. W tym okresie powstało w Juracie wiele hoteli i pensjonatów oraz luksusowych domków.

Po wojnie wszystkie obiekty upaństwowiono, Jurata zachowała jednak swój letniskowy klimat. W latach 1960-1975 wybudowano tu wiele ośrodków zakładowych, resortowych i związkowych, i na szczęście nie wybudowano bloków mieszkalnych. Zbudowano też drewniane molo spacerowe prowadzące w głąb wyjątkowo w tym miejscu płytkiej Zatoki Puckiej.

Po zmianach ekonomiczno-ustrojowych 1989 r. do Juraty napłynęli bogaci inwestorzy, którzy doprowadzili do przekształcenia miejscowości w luksusowy kurort.

Nazwa

Nazwa miejscowości została wybrana w drodze plebiscytu. Jurata to imię żmudzkiej bogini. Legenda głosi że wbrew woli ojca, boga Gorka, zakochała się w ubogim rybaku. Spotkała ją za to kara – jej podwodny bursztynowy pałac został roztrzaskany na kawałki, a jego okruchy do dziś odnaleźć można na brzegu morza. Jeden z pomników w Juracie przedstawia boginię Juratę.

Zabytki

ul. Kasztanowa 1, Pensjonat Automobilklubu, lata 30. XX w.
ul. Kasztanowa 9, willa „Tamara”, lata 30. XX w.
ul. Mestwina 22, dom letni, lata 30. XX w.
ul. Mestwina 39, dom letni, 1933-34 r.
ul. Mestwina 62, dom letni, ok. 1930 r.
ul. Mestwina 64, willa, lata 30. XX w.
ul. Mestwina 66, dom letni, 1935-36 r.
ul. Mestwina 68, dom letni, 1932 r.
ul. Międzymorze 3, pensjonat
ul. Międzymorze 12, dom letni, lata 30. XX w.
ul. Ratibora 3, dom letni, lata 30. XX w.
ul. Ratibora 7, Pensjonat „Bałtyk”, lata 30. XX w.
ul. Ratibora 15, Pensjonat „Bargina”, ob. „Zatoka”, lata 30. XX w.
ul. Ratibora 16, Pensjonat „Helunia”, ok. 1936 r.
ul. Ratibora 25, dom letni, lata 30. XX w.
ul. Ratibora 30, dom letni, lata 30. XX w.
ul. Ratibora 39, willa „Zofia”, lata 30. XX w.
ul. Ratibora 42, willa „Jola”, ob. posterunek policji, lata 30. XX w.
ul. Świętopełka 2, Pensjonat „Hungaria”, ok. 1935 r.
ul. Świętopełka 5, dom letni, ok. 1935 r.
ul. Świętopełka 7, Pensjonat „Rodzina Urzędnicza”, ob. Hotel „Fregata”, lata 30. XX w.
ul. Wojska Polskiego 8, Pensjonat „Wielkopolanka”, 1935-38 r., ob. rozbudowany
ul. Wojska Polskiego 17, Pensjonat „Florida”, lata 30. XX w.
ul. Wojska Polskiego 18, budynek poczty, lata 30. XX w., ob. zmodernizowany
ul. Wojska Polskiego 20, Hotel „Lido”, lata 1932-33
ul. Wojska Polskiego 28, dom letni „Biedronka”, lata 30. XX w.
pensjonat "Mrozik" w stylu modernistycznym z lat 30. XX w.

Warto zobaczyć

Plaża
Molo
Deptak przy ulicy Międzymorze
Ścieżka przyrodnicza "Żyzne lasy z orlicą"

Ludzie związani z Juratą

Wojciech Kossak
Maria Pawlikowska-Jasnorzewska
Jan Kiepura
Antoni Pieper