Przejdź do zawartości

Haczów

Z Wikipodróży
Haczów

Haczów
Drewniany kościół w Haczowie. Na liście UNESCO
Informacje
Państwo Polska
Region Województwo podkarpackie
Wysokość 284 m n.p.m.
Ludność 3304
Nr kierunkowy (+48) 13
Kod pocztowy 36-213
Strona internetowa

Haczów – wieś w Polsce, położona w województwie podkarpackim, w powiecie brzozowskim, w gminie Haczów, siedziba gminy, rozciąga się wzdłuż Wisłoka, lewego dopływu Sanu.

Drewniany kościół w Haczowie
Kościół po remoncie
Dwór w Haczowie na mapie z 1851r.
Kaplica w Haczowie

Charakterystyka

[edytuj]

Położenie geograficzne: 49°40′09″N 21°53′28″E

Wieś leży na wschód od Krosna i na zachód od Brzozowa, rozciąga się na długości 7 km wzdłuż rzeki Wisłok i zajmuje powierzchnię ok. 25 km².

W latach 1975-1998 miasto administracyjnie należało do ówczesnego województwa krośnieńskiego.

Haczów leży na uboczu, ale ma się czym szczycić.

Początki miejscowości sięgają 1352 r., przywilej lokacyjny potwierdził 7 lutego 1388 r. Władysław Jagiełło.

Pod koniec XIV w. został zbudowany kościół pw. Wniebowzięcia NMP – drewniany gotycki kościół o konstrukcji zrębowej. Jest to największy drewniany kościół gotycki w Polsce i Europie i jednocześnie najstarszy kościół drewniany w Polsce. Wnętrze kościoła zdobi polichromia figuralna z 1494 r.,którą odkryto w 1956 r. podczas prac konserwatorskich. Znajdują się tutaj gotyckie rzeźby, wszystkie pochodzą z XV w. W XVII w. do kościoła gotyckiego dobudowano barokową wieżę, i obiegające kościół drewniane soboty.

W 1948 r. nabożeństwa zostały przeniesione do nowego kościoła, wybudowanego tuż przed II wojną światową.

W 2003 r. kościół ten wraz z kościołem w Bliznem oraz innymi zabytkowymi drewnianymi kościołami Małopolski został umieszczony na liście światowego dziedzictwa kulturalnego UNESCO.

Dojazd

[edytuj]

Samolotem

[edytuj]

Port lotniczy Rzeszów

Koleją

[edytuj]

Samochodem

[edytuj]

Dojazd jest łatwy. Mimo, że Haczów leży „na końcu świata”, to znajdziemy go bez problemu. Od najbliższej dużej miejscowości, którą jest Rzeszów (odalony o 57 km) pojedziemy międzynarodową drogą E371 w kierunku granicy ze Słowacją. Zjeżdżamy z niej w Jabłonicy Polskiej. Drogowskaz wskazuje Haczów. Musimy dojechać do ronda w centrum wsi i skręcić w pierwszą ulicę w prawo lub wcześniej, zaraz za mostem na Wisłoku przy sklepie. Z tej drugiej drogi zobaczymy kościół na wprost (ok. 250 m od skrętu).

Autobusem

[edytuj]

Statkiem

[edytuj]

Komunikacja

[edytuj]

Warto zobaczyć

[edytuj]

Haczowski kościół znalazł się na bardzo prestiżowej liście UNESCO w doborowym towarzystwie, razem z zabytkowymi drewnianymi kościołami Małopolski. Wybór to nieprzypadkowy, bo sam „dzierży” kilka rekordów...

Otóż powstała w XIV w. świątynia jest prawdopodobnie najstarszym drewnianym kościołem zrębowym w Polsce i największym drewnianym kościołem gotyckim na świecie. Na pierwszy rzut oka trudno się zorientować, bo górująca nad nim wieża oraz okalające go soboty (niskie podcienia na słupach, z jednospadowym dachem) są dużo młodsze, pochodzą z XVII stulecia i reprezentują styl barokowy. Reszta budowli jest jednak taka jak niemal 600 lat temu.

Kościół pięknie wtapia się w wyjątkowy krajobraz tych okolic, ale największy zachwyt wywołuje jego wnętrze. Ołtarz główny, najbardziej okazała część jego wyposażenia, pochodzi z czasów przebudowy świątyni, czyli z XVII w. Jednak zachowało się także wyposażenie oryginalne. Te najstarsze i najcenniejsze zabytki to wspaniała piętnastowieczna (z początku wieku) pieta, malowane krzyże z tego samego okresu i młodsza o 100 lat kamienna chrzcielnica.

Koniecznie trzeba przyjrzeć się drzwiom. Metalowe gotyckie okucia są przykładem wysokiej klasy rzemiosła. Z końca XV w. pochodzi zachwycająca polichromia. Próżno szukać takiej w Europie. Ta z Haczowa jest najstarsza i, wydaje się, najpiękniejsza. Odkryto ją podczas prac konserwatorskich całkiem niedawno, w połowie lat 50. XX w.

Godna szczególnej uwagi jest pieta. Figura Matki Boskiej Bolesnej słynie z cudów. Miejscowi modlą się do niej od wieków i mówią, że „przyszła wodą”, podczas powodzi rzeki Wisłok. Zatrzymała się u stóp starego kościoła. Mówią, że wybrała ich, by otaczać Haczów opieką. Umieścili ją zatem w nowej świątyni, skąd czuwa nad haczowianami. Od 2003 r., dzięki UNESCO, wie o niej cały świat.

Kościół jest najcenniejszym zabytkiem we wsi, bodaj jedynym wartym zobaczenia. Co prawda znajduje się tu też kaplica z 1820 r., podworski park i klasycystyczne nagrobki podkomorzego Adama Rosnowskiego i jego żony, ale to dla osób szczególnie zainteresowanych.

Okazały pałac Ostaszewskich z I poł. XIX w., przebudowany prawie 100 lat później przez wynalazcę i erudytę - Adama Ostoję-Ostaszewskiego. Budowlę otacza 18-hektarowy park z zabytkowym drzewostanem. Zespół dworski tworzy dwór z cegły, wzniesiony zapewne w pierwszej połowie XIX wieku, niegdyś własność Truskolaskich i Dzieduszyckich. Na północ od dworu usytuowany jest drewniany spichlerz folwarczny z I połowy XIX wieku.


Najbliższe okolice

[edytuj]
  • Jasionów Zespół dworski: dwór z cegły, wzniesiony zapewne w pierwszej połowie XIX w., niegdyś własność Truskolaskich i Dzieduszyckich. Na północ od dworu usytuowany jest drewniany spichlerz folwarczny z I połowy XIX w.
  • Trześniów. Murowany kościół pod wezwaniem św. Stanisława Biskupa z XIXw., według projektu Jana Sasa-Zubrzyckiego. Najcenniejszym zabytkiem sztuki w kościele jest obraz z Chrystusem Boleściwym z końca XV wieku. W parku dworskim w otoczeniu starodrzewia znajduje się również oficyna murowana z II poł. XIX w., drewniany spichlerz, murowana rządcówka, murowana owczarnia oraz zarosłe stawy.

Praca

[edytuj]

Nauka

[edytuj]

Zakupy

[edytuj]

Gastronomia

[edytuj]

Festiwale, imprezy

[edytuj]

Nocleg

[edytuj]

Kontakt

[edytuj]

Bezpieczeństwo

[edytuj]

Informacje turystyczne

[edytuj]

Wyjazd

[edytuj]

Zobacz też

[edytuj]

http://www.podkarpackie.travel.pl - trasy, noclegi, agroturystyka


Geographical Coordinates