Łosie (powiat gorlicki)

Łosie
Cerkiew Narodzenia NMP
Informacje
Państwo	Polska
Region	Powiat gorlicki
Ludność	797
Kod pocztowy	38-314

Łosie – wieś w Polsce położona w województwie małopolskim, w powiecie gorlickim, w gminie Ropa.

Informacje

Wieś położona przy dawnej, starej drodze wiodącej przez "Gorlickie Pieniny" do Wysowej, w odległości 18 km od Gorlic. Można tu dojechać z Szymbarku przez Bielankę. W Łosiu żyje 776 mieszkańców. Miejscowość ma charakter wsi letniskowej. Znajduje się tu poczta, nadleśnictwo i ośrodki wypoczynkowe. W 1947 autochtoniczna ludność łemkowska została wysiedlona w ramach Operacji "Wisła". Dawni mieszkańcy Łosia od wieków wyróżniali się dużą zaradnością. Zajmowali się handlem solą, winem węgierskim i bydłem. Słynęli z tradycji maziarskich. Nawet jeszcze do niedawna trudnili się produkcją mazi wyrabianej z ropy naftowej, a służącej do konserwowania i smarowania osi wozów. Maziarze łosiańscy rozwozili swą maź po calej Europie Środkowej co przynosiło im sławę i bogactwo oraz znajomość języków obcych. Zabudowa wsi świadczy o tym, iż niegdyś była zamożna. Osada stanowiąca własność królewską, w 1359 roku została nadana wraz z innymi w dolinie rzeki Ropy przez Kazimierza Wielkiego Janowi Gładyszowi. I tak przez długi czas Łosie było własnością rodów szlacheckich. W 1524 wieś rządząca się prawem niemieckim przeniesiona została na prawo wołoskie.

W XVI wieku stała się własnością Potockich, z rodu których wywodzi się Wacław Potocki uważany za najlepszego polskiego poetę XVII wieku. W czasie potopu szwedzkiego na początku popieral on swojego brata, który był stronnikiem króla szwedzkiego Karola Gustawa. Później w ramach rehabilitowania się za ten fakt prawie przez dwa lata jako porucznik chorągwi powiatu czchowskego walczył ze Szwedami i wrogimi oddziałami Rakoczego. Wacław Potocki wziął udział w oblężeniu Krakowa zimą 1656-57 r. pod dowództwem Jerzego Lubomirskiego. W odwecie wojsko Rakoczego napadło Łosie w maju 1657r.

Warto zobaczyć

Drewniana cerkiew greckokatolicka Narodzenia NMP z 1810 roku

Cmentarz wojenny nr 711 z okresu I wojny światowej.

W Łosiu uwagę zwraca cerkiew grekokatolicka z 1810 roku, która została znacznie rozbudowana w 1928 roku. Przy cerkwi znajduje się ładna, parawanowa dzwonnica z 1876 r. Wewnątrz znajduje się polichromia Mikołaja Golonki oraz ciekawy ikonostas barokowo-klasycystyczny z przełomu XVIII XIX wieku.

Składające się z prezbiterium, nawy i babińca cerkwie łemkowskie mogą występować w typie zachodniołemkowskim. W typie zachodniołemkowskim dominuje wieża zbudowana nad babińcem, nawa jest niższa, ale szersza, zaś prezbiterium jest najniższe, zakończone prosto lub wielobocznie. Z kolei w typie cerkwi wschodniołemkowskiej najwyższa jest nawa. cerkiew w Łosiu wzniesiono w stylu zachodniołemkowskim.

---