Wikipodróże:Niepożądane edycje

Co nazywamy niepożądanymi edycjami?

Niepożądane edycje to wpisy w Wikipodróżach, które są wbrew zasadom i wytycznym tego projektu oraz utrudniają osiągnięcie zasadniczego celu, jakim jest stworzenie bezpłatnego, kompletnego, aktualnego i godnego zaufania przewodnika turystycznego świata. Poniżej przedstawiono przykłady szkodliwych edycji oraz wskazówki, jak z nimi postępować.

Trzeba podkreślić, że mówimy tu o niepożądanych edycjach, a nie o niepożądanych autorach. Wikipodróże są otwartym projektem, w którym edytować może każdy, kto ma wiedzę, chce się nią dzielić i współpracować z innymi w osiąganiu założonych celów. Tym, co utrzymuje przy życiu i napędza ten projekt, to współudział szerokich rzesz przygodnych czytelników i autorów, którzy dzielą się z innymi wiedzą turystyczną o miejscach wartych odwiedzenia na całym świecie.

Typowe przykłady

Bazgroły

Bazgroły to wpisy przypadkowe lub nie na temat. Na przykład: „Jasiu jest gupi”, „asdfasdfasdfasdf”, „Czy to działa???”. Większość bazgrołów to wypróbowywanie, czy w Wikipodróżach rzeczywiście każdy może edytować.

Często bazgroły to pierwszy etap na drodze do zostania wartościowym autorem Wikipodróży. Dlatego też trzeba do tego typu edycji podchodzić wyrozumiale, to znaczy przywracać/cofać je i tłumaczyć osobom, które ich dokonały, dlaczego nie jest to właściwe (w celu eksperymentowania należy używać brudnopisu lub innych podstron własnej przestrzeni nazw).

Czyszczenie (blanking)

Innym rodzajem niepożądanych edycji jest wyczyszczenie całej zawartości strony i zapisanie pustej strony.

Wandalizm

Wandalizm polega na celowej szkodliwej zmianie zawartości strony Wikipodróży, która niszczy lub uszkadza dotychczasową zawartość. Czasem trudne może być rozróżnienie między bazgrołami a wandalizmem. Powtarzające się lub dyskusyjne przypadki wandalizmu powinny być zgłaszane administratorom. Niekiedy odroczone usuwanie wandalizmów (poczekanie kilka godzin) może zniechęcić wandali przez znudzenie i odebranie im satysfakcji z wandalizowania.

Nie należy utrwalać wandalizmu – ani przez komentarze na stronie wandala, ani pisanie o wandalizmie w opisie zmian (ang. edit summary). Wandale i trolle uwielbiają, gdy zauważa się lub irytuje z powodu ich szkodnictwa („no spróbuj jeszcze raz to zrobić”, „dlaczego to robisz”, „nie wygrasz” itp.), dlatego nie należy karmić ich pustego ego. Po pewnym czasie nudno jest wandalizować bez żadnej reakcji, więc właściwe jest, żeby uczynić wandalizm jak najbardziej nudnym zajęciem.

Wiki spam

Wiki spam to rodzaj niepożądanej edycji, kiedy użytkownik lub bot udający użytkownika zamieszcza wiele niezwiązanych z tematem strony linków zewnętrznych. Powodem takich działań jest próba poprawienia rankingu własnego serwisu internetowego w wyszukiwarkach internetowych. Czasem dla osób, które działają w ten sposób, może nie mieć znaczenia, czy ich wpisy są usuwane, bo i tak lądują w historii strony, gdzie crawlery wyszukiwarek internetowych mogą je znaleźć. Zabronienie crawlerom indeksowania historii stron zapobiega zamiarom spamerów. Filtr spamowy może okazać się bardzo użyteczny w walce ze spambotami.

Błędy

Każdemu zdarza się popełniać błędy – błędy ortograficzne, literówki, braki interpunkcyjne, błędy merytoryczne, niewłaściwe nazwy stron i problemy z formatowaniem strony.
Najwłaściwszym postępowaniem w takich sytuacjach jest poprawianie tych błędów. Jeśli jakiś użytkownik nadal robi błędy, można mu zwrócić na to uwagę, pisząc na jego stronie dyskusji. Należy wtedy kulturalnie i po przyjacielsku wskazać, jakie błędy powtarzają się w jego/jej edycjach i dlaczego nie jest to poprawne (wskazując czasem odpowiednią stronę pomocy w ramach Wikipodróży).Subway Canada Menu Prices

Należy pamiętać, że prawie wszystkie błędy są spowodowane niewiedzą lub nieuwagą, a nie złośliwością i złą wolą. Dlatego należy zaznaczyć, że działalność użytkownika w projekcie jest cenna, ale że lepsze dla projektu jest zwrócenie w przyszłości uwagi na unikanie popełniania podobnych błędów.

Bunt przeciw zasadom

Niekiedy użytkownicy piszą po swojemu i sprzeciwiają się ustalonym zasadom i wytycznym. Taki sprzeciw jest buntem przeciw zasadom. Tego typu uporczywe edycje bez uwzględniania zasad projektu nie jest niczym dobrym ani pożądanym, jednak może stać się przyczynkiem do ponownego przyjrzenia się, czy dana regulacja jest rzeczywiście najlepsza z punktu widzenia dobra całego projektu. W rzadkich przypadkach regulację należy zmienić, częściej należy ją przeformułować i dodać lepsze jej wyjaśnienia, dlaczego ta regulacja została wprowadzona i czemu służy.

Kwestionowanie zasad może czasami dobrze służyć społeczności Wikipodróży. Dzięki temu zasady mogą stać się bardziej przejrzyste, lepiej opisane, umotywowane i lepiej służące celom projektu. Lepiej jest, gdy zasady są oparte na wkładzie większej liczby osób („co dwie głowy to nie jedna”) i powoduje to, że projekt staje się bardziej społecznościowy.

Strona Wikipodróże:Pub podróżnika jest właściwym miejscem na poruszanie spraw już istniejących i nowych zasad funkcjonowania projektu.

Zaleca się unikanie kwitowania pytań czy kwestionowania zasad projektu za pomocą stwierdzenia „Jest tak i tak ma być”. Użytkownicy chcą być i czuć się częścią społeczności i mieć swój głos w procesie podejmowania decyzji. Jest to sprawa indywidualna, czy użytkownik akceptuje całkowicie daną zasad,ę czy też uważa, że trzeba ją zmienić. W wypadkach problematycznych zaleca się podjęcie dyskusji na stronie dyskusji danej zasady, a nie trwanie w sprzeciwie i edytowanie wbrew tej zasadzie.

Naruszenie praw autorskich

Naruszenie praw autorskich ma miejsce, kiedy tekst lub pliki medialne nie pochodzą od użytkownika i nie są zgodne z licencją, która obowiązuje w Wikipodróżach. Tego typu sytuacje mają często miejsce, kiedy dany użytkownik jest tak zaangażowany w projekt, że ważniejsze dla niego staje się, by Wikipodróże miały jak najwięcej treści, nie zwracając uwagi na to, że musi to być oryginalna zawartość lub zawartość o odpowiedniej licencji.

W wypadku naruszenia praw autorskich należy wycofać taką edycję i napisać na stronie dyskusji tego hasła, dlaczego była ona niezgodna z prawami autorskimi Wikipodróży. Niekiedy wskazane jest pozostawienie użytkownikowi informacji o tej sprawie i skierowanie go do odpowiedniej zasady obowiązującej w projekcie. Zwykle łagodność i uprzejme, przyjacielskie napomnienie jest najlepszym postępowaniem.

Podobnie jest z ilustracjami, które naruszają prawa autorskie – należy je oznaczyć jako do usunięcia (odpowiedni szablon), podając jako powód NPA. Informacja dla osoby, która przekazała takie zdjęcie z wyjaśnieniem niewłaściwości takiego postępowania, jest też wskazana.

Trudniejsze przypadki

Kilka przykładów trudniejszych przypadków.

Niedobry bagaż

Jednym z przykładów problemów, z którymi możemy się spotkać w Wikipodróżach to swego rodzaju „niedobry bagaż”, jaki niektórzy mogą wnosić do projektu. Każdy z nas ma swoje opinie, ideały, poglądy i cele nadrzędne, ale kiedy użytkownik w ogóle nie zwraca uwagi na zasady i wytyczne projektu, a używa go wyłącznie jako pole do promocji własnych poglądów i/lub wypełniania założeń – to wtedy mamy problem.

Jedna z podstawowych zasad projektu bądź fair mówi, że nie mamy żadnych szczególnych poglądów na sprawy kulturowe, religijne, narodowe, polityczne i podobne niezwiązane z turystyką. Nie mamy także żadnych preferencji, jeśli chodzi o sprawy związane z turystyką, a staramy się przedstawić możliwie najszerszy zakres informacji do oceny i wyboru naszych czytelników-turystów. Poza tym nie polecamy żadnej konkretnej firmy turystycznej czy obiektu turystycznego, ale staramy się prezentować o nich uczciwe i bezstronne informacje.

Najwłaściwszą metodą postępowania w przypadku wpisów, które coś promują lub przedstawiają w stronniczy sposób, to usunięcie tych reklamowych fragmentów i jeśli to rzeczywiście jest potrzebne opisanie tego zagadnienia w sposób bezstronny. Należy spłaszczyć sformułowania o charakterze promocyjnym do wniosków, które można z tego wyciągnąć. Jeśli to konieczne, dobrze jest napisać, co i dlaczego się zrobiło na stronie dyskusji danego artykułu i być może przekazać o tym informacji osobie, która pierwotnie wstawiła taki wpis.

Trolling, czyli trollowanie

W społecznościach internetowych już od wielu lat notorycznie pojawia się zjawisko, które nazywamy trollingiem. Polega ono na tym, że osoby, które nazywamy trollami, zajmują się wprowadzaniem zamętu w społeczności, z czego czerpią satysfakcję. Niekończące się debaty, obrażanie dyskutantów, stawianie spraw na ostrzu noża i wyciąganie coraz to nowych problemów tym zajmują się trolle. Choć czasem może się wydawać inaczej, to nie mają oni innych celów i im więcej osób przez maksymalnie długi czas daje im się wciągnąć do dyskusji, tym bardziej są zadowoleni.

Ponieważ określenie troll zwykle jest obraźliwe (jeśli się go użyje wobec dyskutanta), lepiej się powstrzymać od takich epitetów w dyskusjach w Wikipodróżach. Najlepszą taktyką w walce z trollami jest ich ignorowanie, stąd często powtarzane zalecenie brzmi: „nie karmić trolla!”

Recydywa

Może się zdarzyć, że ktoś mimo grzecznych, ale stanowczych upomnień dalej, celowo dokonuje niepożądanych edycji. Wtedy należy cofać takie edycje. Cofać, cofać, cofać – aż do skutku.

Miejmy nadzieję, że nasza społeczność i poważne podejście są silniejsze niż wola tego kogoś, kto chce na swoją modłę przerobić część naszego przewodnika turystycznego. Wydaje się, że choć na początku jest to denerwujące i zajmujące cenny czas, to w ogólnym rozrachunku jest to korzystne dla funkcjonowania projektu.

Jeśli masz już dość użerania się ze niepożądanymi edycjami, zostaw to, ktoś inny się tym zajmie. W niektórych przypadkach może będzie trzeba poprosić innych użytkowników o pomoc. Mądra zasada Jedi mówi, że lepiej zająć się konstruktywną pracą nad hasłami niż nadmiernie angażować się w personalne utarczki.

Najtrudniejsze sprawy

Blokada użytkownika

W wyjątkowych wypadkach można wykorzystać możliwość oferowaną przez oprogramowanie Mediawiki i zablokować użytkownika lub numer IP od edytowania na pewien czas lub na stałe.

Zablokowanie użytkownika to ostatnia deska ratunku.

Zablokowanie użytkownika musi być zgłoszone, a decyzja musi być przedyskutowana.

Blokada użytkownika to bardzo poważna sprawa i niewłaściwe jej zastosowanie stanowi nadużycie uprawnień administratora.

Boty i ich błędy

Bot przez swoje masowe edycje, jeśli jest niewłaściwie zastosowany lub błędnie napisany, może wyrządzić poważne szkody w projekcie.

W takich przypadkach najwłaściwszą metodą jest zablokowanie takiego bota i zwrócenie się do jego operatora z prośbą o wyjaśnienie zaistniałej sytuacji.

Blokady zakresów IP

Blokowanie zakresów numerów IP jest dokładniej opisane tutaj i jest domeną doświadczonych administratorów.

Zobacz też

• Meatball:SoftSecurity – wzorcowe opracowanie na temat radzenia sobie ze szkodliwymi edycjami