Hum
| Hum | |
 | |
| Herb | |
 | |
| Informacje | |
| Państwo | Chorwacja |
| Region | Żupania istryjska |
| Ludność | 28 |
Hum – miasto w Chorwacji, w żupanii istryjskiej. Jest to najmniejsze miasto świata. W 2018 r. liczyło sobie zaledwie 28 mieszkańców. Leży w Istrii, na północ od Puli. Miasto otoczone jest kamiennymi murami, wewnątrz których oprócz domów, znajduje się Kościół św. Hieronima wzniesiony prawdopodobnie w XII wieku.
Historia
[edytuj]Prapoczątki miasta, leżącego u nasady półwyspu Istria, na terenie, który przez wieki był pograniczem, wiązane są z XI wiekiem. Wówczas obszar ten należał do Państwa Frankońskiego i z inicjatywy poszczególnych władców – feudałów – powstały lokalne twierdze.
Pierwsza wzmianka o mieście Hum pochodzi z dokumentów z 1102 roku. Wówczas nosiło nazwę Hlm, zaś dokumentach nosiło łacińską nazwę Cholm, która pochodziła od włoskiej nazwy Colmo, co w języku polskim oznacza "grzbiet", "wzgórze" lub "pagórek". Twierdza, a raczej rodzaj strażnicy usytuowana została na wzgórzu o podłużnym kształcie, wydatnie wyniesionym ponad obszarem źródliskowym rzeki Mirna.
Przez większość dziejów Hum znajdował się na obszarze nadgranicznym, w związku z czym funkcja obronna stanowiła praktycznie rację bytu tego ośrodka. Najważniejszym obiektem w Hum był zamek, do którego przylegał niewielki zespół domów otoczonych murem. Ze względu na szczupłość miejsca i konieczność skutecznej obrony, powierzchnia miasteczka nigdy nie przekroczyła 0,5 ha. Oprócz zamku w mieście ulokowano kościół parafialny, dzwonnicę, kilkanaście domów – w tym budynek pełniący funkcję ratusza. Już poza murami, w XII wieku wzniesiono niewielki kościół pod wezwaniem Św. Hieronima, otoczony cmentarzem. Obronność miasteczka niekiedy okazywała się skuteczna, ale bywało ono także zdobywane przez napastników lub trawione pożarami.
W XII wieku stała się posiadłością patriarchów akwilejskich. W latach 1153-1248 Hum był częścią Księstwa Meranii. Od 1412 miasto przeszło pod panowanie Republiki Weneckiej. W 1552 roku w ramach obrony miasta obok bramy miejskiej wybudowano dzwonnicę i wieżę strażniczą. W czasie wojny 1612-1618 miasto zostało spalone, a następnie odbudowane. Pod koniec XVIII wieku Hum znalazł się pod panowaniem Cesarstwa Austriackiego.
W 1802 r. na miejscu starego kościoła burmistrz Juraj Gržinića wybudował drugi kościół, pod wezwaniem Wniebowzięcia NMP z klasycystyczną fasadą.
W 1918 roku miasto zostało zdominowane przez ludność pochodzenia włoskiego. W tym okresie miasto liczyło nawet 450 mieszkańców. Prawie wszyscy opuścili to miejsce, uciekając przed partyzantką pod dowództwem Tito. Od 1991 roku Hum jest częścią Chorwacji.
Do początków XX wieku w mieście zachowano umiejętność posługiwania się głagolicą. W kościele Wniebowzięcia NMP zachowały się ścienne pisma głagolickie, napisane w okresie formacyjnym głagolicy (druga połowa XII wieku) i są jednym z najstarszych przykładów chorwackiej kultury literackiej w średniowieczu. W miejskim muzeum można obejrzeć kilka pism głagolickich.
Warto zobaczyć
[edytuj]- W humskim muzeum można zobaczyć rzeźby, symbole celtyckie oraz litery i teksty pisane głagolicą.
- Kościół św. Hieronima
- Kościół Wniebowzięcia NMP
- Dzwonnicę kościelną
- Zachowany średniowieczny układ urbanistyczny miasta wraz z murami oraz główną bramą miejską
- Stacje kolejową
Warto spróbować
[edytuj]W Hum produkuje się tak zwaną Humską Biskę, czyli domowej roboty brandy, której składnikiem jest między innymi biała jemioła. Warto jej spróbować choćby ze względu na lecznicze właściwości. Mówi się, że napój, którego przepis ma 2000 lat i ma związek z druidzką magią Celtów, jest jednym z najlepszych leków na niskie i wysokie ciśnienie oraz miażdzycę.
Gastronomia
[edytuj]W mieście znajduje się jedyna restauracja – Humska Konoba.
Noclegi
[edytuj]Dostępne są dwa dwuosobowe łóżka (plus ewentualna dostawka), a przenocować można za 80 kun za osobe na 1 dobę.