Białystok

Białystok
Herb
Mapa
Informacje
Państwo	Polska
Region	Województwo podlaskie
Powierzchnia	102,12 km²
Wysokość	120-160 m n.p.m.
Ludność	294 242
Nr kierunkowy	+48 85
Kod pocztowy	15-XXX
Strona internetowa

Plac Kościuszki

Ogród Branickich

Białystok - miasto w północno-wschodniej Polsce, siedziba władz województwa podlaskiego i powiatu białostockiego. Leży na Nizinie Północnopodlaskiej, nad rzeką Białą.

Charakterystyka

Położenie

Białystok leży na Wysoczyźnie Białostockiej, będącej częścią makroregionu Nizina Północnopodlaska. Znajduje się w centralnej części województwa podlaskiego. Historycznie Białystok leży na Podlasiu. Uwarunkowania geograficzne (miasto leży w sąsiedztwie Białorusi, Litwy i Rosji) i historyczne sprawiły, że Białystok jest miejscem, gdzie od wieków żyli wspólnie ludzie różnych kultur, wyznań i narodowości, co ukształtowało specyficzny charakter miasta.

Historia

Pomimo długiej pradawnej historii, pierwsza wzmianka o Białymstoku pojawia się dopiero w XV wieku. W 1426 roku Maciej z Tykocina otrzymał od księcia Witolda wieś Bielszczany Stok. Przez kolejne dziesięciolecia przyszłe miasto pozostawało niewielką wsią, w okolicach której kolejni właściciele budowali dwory. Dopiero w XVI lub na pocz. XVII wieku Piotr Wiesiołowski wzniósł na tych obszarach murowany zamek. Budowlę zaprojektował nie byle kto, bo sam królewski architekt Hiob Bretfus - budowniczy m. in. zamku w Tykocinie. Po potopie szwedzkim Białystok trafił w ręce Stefana Czarnieckiego (była to nagroda za wojenne zasługi dowódcy). Gdy słynny hetman zmarł, jego posiadłości przypadły rodowi Branickich. Prawdopodobnie pod koniec XVII wieku wieś otrzymała prawa miejskie. Co ciekawe okres świetności miasta przypadł na czas upadku Rzeczypospolitej czyli na wiek XVIII. Było to związane z działalnością Jana Klemensa Branickiego, który postanowił rozbudować rodową siedzibę z iście magnackim rozmachem. Powstały ratusz, teatr, poczta, ale też loża masońska. Paradoksalnie miastu przysłużył się też wielki pożar z 1753 roku. Zniszczenie przez ogień starej części miasta sprawiło, że Braniccy mogli odbudować je według nowoczesnych wzorców. Białystok robił na zapraszanych gościach bardzo pozytywne wrażenie - wielu z nich podkreślało, że wyróżniał się spośród innych polskich miast.

Okres prosperity skończył się wraz z utratą przez Polskę niepodległości. Zarówno Prusacy jak i Rosjanie nie troszczyli się zbytnio o rozwój miasta. Wszystko zmieniło się po powstaniu listopadowym, kiedy po wprowadzeniu granicy celnej w Kongresówce Białystok stał się ważnym ośrodkiem przemysłu włókienniczego. Jego rozwój porównywano do Łodzi, która pełniła podobną rolę w Królestwie Polskim. Powstawały liczne fabryki i stacja linii kolejowej Warszawa-Petersburg. Miasto borykało się jednak z problemami etnicznymi i społecznymi.

Duże zniszczenia przyniosła I wojna światowa i wojna polsko-bolszewicka. Na uwagę zasługuje fakt, że to właśnie w Białymstoku Julian Marchlewski próbował stworzyć bolszewicki rząd Polskiej Republiki Rad. Kolejny okres szybkiego rozwoju miasta przerwała II wojna światowa. Białystok został zajęty najpierw przez sowietów, a w 1941 roku przez Niemców. Szczególnie ucierpiała społeczność żydowska - z ponad 40 tysięcy tutejszych Żydów wojnę przeżyło niecałe 7 tysięcy. Część z nich zginęła podczas powstania w getcie białostockim. W 1945 roku miasto znalazło się w granicach państwa polskiego stając się równocześnie stolicą województwa białostockiego (od 1999 roku województwa podlaskiego).

Dojazd

Samolotem

Lotnisko Białystok - Krywlany

Pociągiem

Na dworzec kolejowy najszybciej można dotrzeć autobusem, bądź taksówką.
Z dworca dojedziemy do Warszawy Wschodniej, Centralnej i Zachodniej.

Samochodem

• Z Warszawy: Drogą krajową nr 8 (w niektórych miejscach zmienia swoją nazwę na trasę europejską E67), lub drogą wojewódzką nr 678
• Z Gdańska: Drogą ekspresową S7, następnie drogą krajową nr 58 do Szczytna, krajową 53 do Łomży, i krajową 64 do Białegostoku
• Ze Szczecina: Drogą ekspresową S3, autostradą A2, drogą ekspresową S8
• Z Wrocławia: Trasą europejską E67, następnie trasą europejską E30 i krajową 8
• Z Katowic: Trasą europejską E75 następnie drogą krajową nr 8
• Z Krakowa: Trasą europejską E77 następnie droga krajową nr 8
• Z Lublina: Drogą krajową nr 19

Autobusem

Na trasie z Warszawy jak i z lotniska Chopina, do stacji PKS w Białymstoku działa kilka firm przewozowych.

Komunikacja

Aglomerację białostocką obsługuje Zarząd Białostockiej Komunikacji Miejskiej. Białystok jest największym miastem w Polsce posiadającym tylko jeden rodzaj komunikacji miejskiej, autobusową. Na niektórych ulicach zostały wydzielone pasy dla autobusów.

Sieć składa się z 49 linii, obsługujących miasto oraz jego przedmieścia (linia 100–109, 112, 200–202). Poza Białymstokiem ZBKM oferuje transport do Wasilkowa, Kurian, Juchnowca, Choroszczy, Henrykowa, Klewinowa, Janowicz i Wojszków.

Warto zobaczyć

• 1 Pałac BranickichPałac Branickich
• Kościół Farny
• Rynek Kościuszki
• Ratusz
• Domek Napoleona
• Pałac Lubomirskich

Aktywny wypoczynek

• Lodowisko (latem tor rolkowy)
• Pływalnie

Nauka

• Uczelnie
  • Politechnika Białostocka
  • Uniwersytet w Białymstoku
  • Uniwersytet Medyczny w Białymstoku
  • Uniwersytet Muzyczny w Białymstoku
  • Wyższa Szkoła Finansów i Zarządzania w Białymstoku
  • Wyższa Szkoła Administracji Publicznej w Białymstoku
  • Wyższa Szkoła Ekonomiczna w Białymstoku
  • Wyższa Szkoła Menadżerska w Białymstoku
  • Akademia Teatralna im. Aleksandra Zelwerowicza w Warszawie, Wydział Sztuki Lalkarskiej w Białymstoku

Zakupy

W ciągu ostatnich kilku lat, na terenie miasta powstało kilka galerii handlowych. Najchętniej odwiedzanymi są:

• Galeria Biała
• Galeria Alfa
• Galeria Jurowiecka

Rozrywka

• Kina
  • Kino Helios (Galeria Biała)
  • Kino Helios (Galeria Alfa)
  • Kino Forum
  • Kino Ton
  • Kino Pokój – kino studyjne

Zakwaterowanie

• Hotel Ibis
• Hotel Cristal
• Hotel Gołębiewski
• Hotel Branicki

Gdzie dalej

• Białowieski Park Narodowy i Białowieża
• Supraśl
• Tykocin
• Hajnówka