Liechtenstein

Z Wikipodróży
Świat > Eurazja > Europa > Europa Środkowa > Liechtenstein
Liechtenstein

Liechtenstein
Flaga
Lokalizacja
Informacje
Stolica Vaduz
Ustrój monarchia konstytucyjna
Waluta frank (CHF, Fr., SFr.)
1 Fr. = 100 centymów
Strefa czasowa UTC +1 – zima
UTC +2 – lato
Powierzchnia 160 km²
Liczba ludności 37 922
Język urzędowy niemiecki (dialekt alemański)
Religia dominująca katolicyzm
Kod telefoniczny +423
Napięcie elektryczne 230 V / 50 Hz
Typ gniazdka J
Kod samochodowy FL
Ruch samochodowy prawostronny
Domena internetowa .li
Mapa Liechtensteinu

Liechtenstein – bardzo małe europejskie księstwo położone w Alpach między Austrią i Szwajcarią. Posiada dobrze rozwiniętą ofertę turystyczną; większość turystów zwiedza stołeczny Vaduz lub korzysta z infrastruktury górskiej.

Charakterystyka[edytuj]

Jest to państwo o ścisłych związkach ze Szwajcarią, wysokim poziomie dochodu narodowego z rozbudowanym systemem bankowym i stanowi siedzibę licznych przedsiębiorstw zagranicznych. Turystów zainteresują liczne muzea (głównie w Vaduz), 400 km szlaków turystycznych, ośrodek narciarski Malbun, zabytki.

Historia[edytuj]

Ziemie dzisiejszego Liechtensteinu w starożytności zamieszkiwały prawdopodobnie plemiona Retów. Po podboju rzymskim zostały one zromanizowane i do XII wieku mieszkańcy używali języka retoromańskiego – stąd liczne nazwy geograficzne mają mało germańskie brzmienie (np. Malbun, Vaduz, Valüna). W późnym średniowieczu na terenie dzisiejszego państwa osiedlili się chłopi ze szwajcarskiego Wallis, którzy do początku XX wieku utrzymali odrębny dialekt i obyczaje. Politycznymi przodkami Księstwa były Władztwo Schellenberg, zajmujące północne 1/5 terytorium, które wydzieliło się w IX wieku, oraz Hrabstwo Vaduz, wydzielone z Hrabstwa Werdenberg w 1342 r. Obie ziemie te nabył kolejno w 1699 i 1712 r. bogaty austriacki ród Liechtensteinów, który w 1719 r. zjednoczył je tworząc współczesne księstwo. Liechtenstein uniknął połączenia z Niemcami w XIX wieku ze względu na oddzielenie Austrią i Szwajcarią od reszty jednoczonych ziem, oraz bliskie związki rodu panującego z Habsburgami. Po I wojnie światowej kraj zbliżył się politycznie i gospodarczo ze Szwajcarią, a rodzina książęca osiedliła się w Vaduz dopiero w 1938 r. po aneksji Austrii przez Niemcy. Małe państwo jest ważnym centrum finansowym przyciągającym niskimi podatkami firmy z całego świata, co skutkuje ponawianymi oskarżeniami o bycie rajem podatkowym.

Geografia[edytuj]

Księstwo Liechtenstein znajduje się na terenie Alp Wschodnich, najwyższym szczytem Liechtensteinu jest Grauspitz (2599 m n.p.m.). Od zachodu granicę ze Szwajcarią wyznacza Górny Ren i wzdłuż niego skupia się większość ludności. Państwo dzieli się na 11 gmin, które skupiają kilkanaście wsi – żadna miejscowość nie jest oficjalnie rozpoznana jako miasto, choć centrum Vaduz ma miasteczkowy charakter. Księstwo zajmuje fragment Doliny Górnego Renu oraz Doliny Saminy na wschodzie. Oddziela je masyw górski Drei Schwestern (2052 m n.p.m.), a przejazd między obszarami zapewnia przełęcz Steg. Tradycyjnie państwo dzieli się na północny Unterland i południowy Oberland, będące dawnymi Władztwem Schellenberg i Hrabstwem Vaduz. Mimo bycia jednym z najmniejszych niezależnych państw świata, powierzchnia Liechtensteinu jest 2,5-krotnie większa niż San Marino i 81-krotnie większa niż Monako; jest to też jedno z dwóch państw na świecie, którego sąsiedzi nie mają dostępu do morza.

Klimat[edytuj]

Kraj posiada klimat górski, z mroźnymi i śnieżnymi zimami oraz umiarkowanie ciepłymi latami.

Fauna i flora[edytuj]

Flora kraju jest typowo alpejska i charakteryzuje się występowaniem pięter roślinnych. Wśród fauny często spotykanym zwierzęciem są świstaki.

Kultura i sztuka[edytuj]

Kultura ludowa Liechtensteinu jest zbliżona do sąsiednich regionów Austrii i Szwajcarii; wpływ na nią miał też katolicyzm. Bogaty ród von und zu Liechtenstein (piąta najzamożniejsza rodzina monarsza świata) jest znanym mecenasem sztuki, dzięki czemu oferta kulturalna kraju jest dość bogata jak na region rolniczy z dala od większych miast.

Społeczeństwo[edytuj]

Kraj w większości katolicki. Ludność ma poczucie odrębności państwowej. Spora mniejszość imigrancka, poza tym większość zatrudnionej ludności mieszka na co dzień w sąsiednich obszarach Austrii i Szwajcarii.

Regiony[edytuj]

Podział administracyjny Liechtensteinu

Kraj jest podzielony na 11 gmin, które składają się na dwa historyczne regiony Unterland na północy wokół wzgórza Schellenberg i większy Oberland na południu wokół Vaduz.

Oberland

Gminy: Balzers, Triesen, Triesenberg (ze wsiami Malbun, Masescha, Steg), Vaduz, Schaan, Planken

Unterland

Gminy: Gamprin (ze wsią Bendern), Eschen (ze wsią Nendeln), Mauren (ze wsią Schaanwald), Schellenberg, Rugell

Miasta[edytuj]

Liechtenstein oficjalnie nie posiada żadnego miasta i wszystkie miejscowości mają status wsi. Mimo tego Vaduz – stolica i siedziba władz centralnych – ma w centrum charakter miasteczkowy z deptakiem, nowoczesnymi budynkami i licznymi muzeami. Miejscowość tworzy około 15-tysięczną aglomerację, skupiającą blisko połowę mieszkańców księstwa. Według danych oficjalnych pochodzących z 2011 roku Liechtenstein posiadał 11 miast. Każde z miast jest siedzibą gminy, o takiej samej nazwie jak to miasto. Miasto Schaan oraz stolica kraju Vaduz liczyli ponad 5 tys. mieszkańców oraz reszta miast poniżej 5 tys. mieszkańców.

Największe miasta w Liechtensteinie według liczebności mieszkańców (stan na 31. grudzień 2011):

L.p. Miasto Region Liczba ludności

1. Schaan Oberland 5 853

2. Vaduz Oberland 5 236

3. Triesen Oberland 4 834

4. Balzers Oberland 4 526

Inne ciekawe miejsca[edytuj]

  • Balzers posiada dobrze zachowany i udostępniony do zwiedzania średniowieczny zamek
  • Malbun jest głównym ośrodkiem sportów zimowych i miejscowością letniskową
  • Schaan położone na północ od Vaduz posiada główną stację kolejową państwa, można zwiedzić galerię sztuki
  • Schellenberg położony na niewielkim wzgórzu posiada dwie ruiny średniowiecznych zamków i nieduże muzeum
  • Triesenberg położony na wzgórzu kilkaset metrów nad doliną Renu posiada zachowaną drewnianą zabudowę i muzeum poświęcone osadnikom z Wallis
  • Valüna dolina alpejska w której można kupić lokalnie produkowany ser i zrobić prosty szlak turystyczny.

Strona turystyczna księstwa posiada dobrze opisaną ofertę turystyczną w języku angielskim i niemieckim.

Wybrane szlaki turystyczne piesze[edytuj]

  • Fürstensteig – szlak wykuty w skale nad Vaduz pod koniec XIX wieku oferuje wspaniałe widoki na Dolinę Górnego Renu i alpejskie urwiska. Szlak zaczyna się i kończy w przysiółku Gaflei (dojazd linią autobusową 22); szczegóły (po niemiecku)
  • Szlak Księżnej Giny – szlak turystyczny wokół Malbun na wysokościach do 2359 m n.p.m. (dojazd linią autobusową 21); opis (angielski, niemiecki)
  • Drei Schwestern – nieco bardziej wymagający szlak na dominujący nad Vaduz szczyt Drei Schwestern (2052 m n.p.m.), szlak może być przedłużeniem Fürstensteigu; opis (angielski, niemiecki)
  • Szlak Panoramiczny Liechtensteinu – trzydniowa trasa przez całe Księstwo, całość ma 44 km i zajmuje około 21 godzin; opis części 1, części 2, części 3 (po angielsku i niemiecku).

Wybrane szlaki turystyczne rowerowe[edytuj]

  • Liechtensteinski szlak nadreński – łatwy szlak rowerowy wzdłuż Renu wiedzie między szwajcarskimi miasteczkami Sargans i Altstätten przez teren Księstwa, ma 56 km, z czego 45 km po drogach asfaltowych; szczegóły (po niemiecku).

Dojazd[edytuj]

Samolot[edytuj]

Najbliższy większy port lotniczy znajduje się w Zurychu, około 1,5h jazdy samochodem lub pociągiem z Vaduz. Bliżej położone są mniejsze porty lotnicze w Sankt Gallen (Szwajcaria), Hohenems (Austria) i Friedrichshafen (Niemcy).

Pociąg[edytuj]

Przez Liechtenstein przebiega linia kolejowa łącząca Buchs z Feldkirch. Mimo przejeżdżających pociągów nocnych z Zurychu do Wiednia, nie zatrzymują się one w państwie. Z Buchs i Feldkirch kursują lokalne pociągi zatrzymujące się na stacjach Schaan-Vaduz i Nendeln. Z Buchs, Feldkirch lub Sargans można skorzystać także z autobusu.

Samochód[edytuj]

Wzdłuż zachodniej granicy kraju przejeżdża szwajcarska autostrada A13, którą można dojechać z Zurychu, Włoch i Niemiec. Pobliskie Feldkirch jest skomunikowane z resztą Austrii i Niemcami za pomocą autostrady A14. Międzynarodowe prawo jazdy nie jest konieczne, lokalne przepisy drogowe i oznaczenia są zbliżone do szwajcarskich.

Autobus[edytuj]

Autobusy Liemobil dojeżdżają do dworców kolejowych w Buchs (linia 12), Feldkirch (11, 13, 14), Sargans (11, 12E) i Sevelen (24).

Rower[edytuj]

Istnieje możliwość dojechania do Liechtensteinu dobrze przygotowanym i łatwym szlakiem rowerowym wzdłuż Renu.

Transport[edytuj]

Kraj posiada bardzo dobrą sieć transportu publicznego Liemobil. Istnieje kilkanaście linii zapewniających dojazd do każdej wsi i do stacji kolejowych w sąsiednich państwach. Głownymi węzłami przesiadkowymi są Vaduz, Schaan i Bendern.

Przez państwo przejeżdża linia kolejowa z Buchs do Feldkirch, obsługiwana przez koleje austriackie ÖBB.

Porozumiewanie się[edytuj]

Językiem urzędowym jest język niemiecki. Spora część ludności zna dobrze język angielski, a także inne języki (włoski, francuski, serbsko-chorwacki i in.)

Zakupy[edytuj]

Walutą obowiązującą w Liechtensteinie jest frank szwajcarski, jednak dość powszechnie jest akceptowane euro, zazwyczaj w niekorzystnym dla kupującego przeliczniku 1:1.

Wielu turystów kupuje w Liechtensteinie pamiątki i gadżety turystyczne. Cenione są pocztówki ze zdjęciem rodziny panującej i znaczki pocztowe.

Wyżywienie i kulinaria[edytuj]

W Liechtensteinie można znaleźć restauracje oferujące posiłki kuchni regionalnej i międzynarodowej.

Rozrywki i życie nocne[edytuj]

Życie nocne w Liechtensteinie jest znikome, pojedyncze miejsca można znaleźć przede wszystkim w Vaduz.

Zakwaterowanie[edytuj]

Najtańszą opcją jest camping w Triesen (15 franków za osobę). Istnieją inne możliwości noclegu, w tym trzy schroniska górskie.

Nauka[edytuj]

Istnieje jeden nieduży uniwersytet na którym można studiować kierunki ekonomiczne i architekturę.

Praca[edytuj]

Mimo, że uzyskanie pozwolenia na pracę nie należy do najłatwiejszych, ponad połowa osób zatrudnionych w kraju mieszka w sąsiednich państwach. Zatrudnienie można znaleźć przede wszystkim w finansach, rolnictwie, usługach.

Bezpieczeństwo[edytuj]

Nie występuje szczególne zagrożenie przestępczością. Nie ma ograniczeń w podróżowaniu.

Zdrowie[edytuj]

W Liechtensteinie nie ma żadnych szczególnych zagrożeń zdrowotnych i nie są wymagane żadne specjalne środki ostrożności czy szczepienia ochronne.

Numery telefonów alarmowych:

  • Pogotowie ratunkowe 112
  • Policja 117
  • Straż pożarna 118

Aspekty kulturowe[edytuj]

Mieszkańcy kraju są dumni ze swojej odrębności i szanują swojego księcia. W dobrym tonie jest uszanowanie tego oraz nietraktowanie tubylców jak Niemców, Austriaków czy Szwajcarów.

Kontakt[edytuj]

Przedstawicielstwa dyplomatyczne[edytuj]

Brak polskiej placówki dyplomatycznej. Państwo podlega kompetencji terytorialnej Ambasady RP w Bernie (Szwajcaria).

Brak placówki – Polskę obsługuje Ambasada Księstwa Liechtensteinu w Bernie (Szwajcaria).