Węgry: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipodróży
Usunięta treść Dodana treść
Anulowanie wersji 98536 autorstwa Świętokrzyskie3 (dyskusja)
Znacznik: Anulowanie edycji
Nie podano opisu zmian
Linia 10: Linia 10:
|strefa czasowa = +1
|strefa czasowa = +1
|powierzchnia = 93 030
|powierzchnia = 93 030
|ludność = 9 955 000
|język urzędowy = węgierski
|język urzędowy = węgierski
|religia = katolicy (58%)
|religia = katolicy (58%)
Linia 20: Linia 19:
|domena internetowa = .hu
|domena internetowa = .hu
}}
}}
[[Plik:Hu-map.png|mały|upright=1.9|Węgry]]
[[Plik:Hu-map.png|mały|upright=2.2|Węgry]]
'''Węgry''' (węg. ''Magyarország'') – państwo śródlądowe w Europie Środkowej.
'''Węgry''' (węg. ''Magyarország'') – państwo śródlądowe w Europie Środkowej.


Linia 66: Linia 65:


Przez ostatnie lata rząd Viktora Orbána prowadził politykę prospołeczną i opartą na usamodzielnieniu się kraju od UE. Ta polityka nie spodobała się jednak Europarlamentowi za co kraj ma zostać ukarany. Sytuację Węgier pogarsza jednocześnie zła polityka socjalna, bezrobocie i niski przyrost naturalny. Pomimo to narodowa partia Fidesz ma bardzo wysokie poparcie w węgierskim społeczeństwie.
Przez ostatnie lata rząd Viktora Orbána prowadził politykę prospołeczną i opartą na usamodzielnieniu się kraju od UE. Ta polityka nie spodobała się jednak Europarlamentowi za co kraj ma zostać ukarany. Sytuację Węgier pogarsza jednocześnie zła polityka socjalna, bezrobocie i niski przyrost naturalny. Pomimo to narodowa partia Fidesz ma bardzo wysokie poparcie w węgierskim społeczeństwie.

56 Węgry 6,64 Demokracja wadliwa Republika parlamentarna, unikameralizm
=== Społeczeństwo ===
=== Społeczeństwo ===


Linia 112: Linia 111:
[[Plik:Counties of Hungary 2006.png|mały|upright=2.2|Podział administracyjny Węgier]]
[[Plik:Counties of Hungary 2006.png|mały|upright=2.2|Podział administracyjny Węgier]]
{{Osobny artykuł|w:Podział administracyjny Węgier}}
{{Osobny artykuł|w:Podział administracyjny Węgier}}
Obszar państwa podzielony jest na 19 komitaów (''megye''), które dzielą się na 168 powiatów (''kistérség''), a te – na gminy (''települései'' – miejskie ''város'', obecnie 214, oraz wiejskie ''község'' i ''nagyközség'', obecnie 2898). Rangę równą powiatom mają miasta na prawach komitatu (''megyei jogú város'', obecnie 23). Szczególny status, równy komitatowi, ma stołeczny Budapeszt (''főváros''), który dzieli się na dzielnice (''kerület'').


Dzisiejszy podział administracyjny Węgier jest trzystopniowy. Obszar państwa jest podzielony na komitaty (''megye''; obecnie 19), które dzielą się na powiaty (dawniej ''kistérség'', obecnie ''járás'' – 175), a te – na gminy (''települései'' – miejskie ''város'', obecnie 346, oraz wiejskie ''község'' i ''nagyközség'', obecnie 2809). Rangę równą powiatom mają miasta na prawach komitatu (''megyei jogú város'', obecnie 23). Szczególny status, równy komitatowi, ma stołeczny Budapeszt (''főváros''), który dzieli się na dzielnice (''kerület''). Jednostki podziału administracyjnego Węgier I i II stopnia są jednostkami administracji rządowej, a III stopnia samorządu terytorialnego.
Stan obecny
Dzisiejszy podział administracyjny Węgier jest trzystopniowy. Obszar państwa jest podzielony na komitaty (megye; obecnie 19), które dzielą się na powiaty (dawniej kistérség, obecnie járás – 175), a te – na gminy (települései – miejskie város, obecnie 346, oraz wiejskie község i nagyközség, obecnie 2809). Rangę równą powiatom mają miasta na prawach komitatu (megyei jogú város, obecnie 23). Szczególny status, równy komitatowi, ma stołeczny Budapeszt (főváros), który dzieli się na dzielnice (kerület). Jednostki podziału administracyjnego Węgier I i II stopnia są jednostkami administracji rządowej, a III stopnia samorządu terytorialnego.
Komitaty
Komitaty
Komitat Siedziba
władz Powierzchnia
(w km²)[2] Liczba ludności
(2018)[3] Gęstość zaludnienia
(os./km², 2018)[4] Liczba gmin[4]
Miejskich Wiejskich
Budapeszt Budapeszt 525 1 749 734 3 332 1 –
Bács-Kiskun Kecskemét 8444 505 602 60 22 97
Baranya Pécs 4429 363 721 82 14 287
Békés Békéscsaba 5631 338 025 60 22 53
Borsod-Abaúj-Zemplén Miszkolc 7247 648 216 89 29 329
Csongrád Szeged 4262 400 238 94 10 50
Fejér Székesfehérvár 4358 416 691 96 17 91
Győr-Moson-Sopron Győr 4088 461 518 110 12 171
Hajdú-Bihar Debreczyn 6210 530 464 85 21 61
Heves Eger 3637 295 792 81 11 110
Jász-Nagykun-Szolnok Szolnok 5581 371 271 67 22 56
Komárom-Esztergom Tatabánya 2265 297 454 131 12 64
Nógrád Salgótarján 2544 190 937 75 6 125
Pest Budapeszt 6393 1 261 864 197 54 133
Somogy Kaposvár 6035 303 802 50 16 230
Szabolcs-Szatmár-Bereg Nyíregyháza 5936 558 361 94 28 201
Tolna Szekszárd 3703 219 317 59 11 98
Vas Szombathely 3336 253 305 76 13 203
Veszprém Veszprém 4493 341 425 76 15 202
Zala Zalaegerszeg 3784 270 634 72 10 248
Węgry Budapeszt 93 030 9 778 371 105 346 2 809


=== Komitaty ===

Komitat Siedziba władz

Budapeszt Budapeszt

Bács-Kiskun Kecskemét

Baranya Pécs

Békés Békéscsaba

Borsod-Abaúj-Zemplén Miszkolc

Csongrád Szeged

Fejér Székesfehérvár

Győr-Moson-Sopron Győr

Hajdú-Bihar Debreczyn

Heves Eger

Jász-Nagykun-Szolnok Szolnok

Komárom-Esztergom Tatabánya

Nógrád Salgótarján

Pest Budapeszt

Somogy Kaposvár

Szabolcs-Szatmár-Bereg Nyíregyháza

Tolna Szekszárd

Vas Szombathely

Veszprém Veszprém

Zala Zalaegerszeg
<!--
Miasta na prawach komitatu:
Miasta na prawach komitatu:
Békéscsaba
Békéscsaba
Linia 355: Linia 367:
4 Powiat Nagykanizsa Nagykanizsa 49 2 76 585 907,92 84
4 Powiat Nagykanizsa Nagykanizsa 49 2 76 585 907,92 84
5 Powiat Zalaegerszeg Zalaegerszeg 84 3 101 153 1044,55 97
5 Powiat Zalaegerszeg Zalaegerszeg 84 3 101 153 1044,55 97
6 Powiat Zalaszentgrót Zalaszentgrót 20 1 15 179 282,53 54
6 Powiat Zalaszentgrót Zalaszentgrót 20 1 15 179 282,53 54 -->

== Miasta ==
== Miasta ==
Według danych oficjalnych pochodzących z 2011 roku Węgry posiadały ponad 60 miast o ludności przekraczającej 20 tys. mieszkańców. Stolica kraju Budapeszt jako jedyne miasto liczyło ponad milion mieszkańców; 8 miast z ludnością 100-500 tys.; 10 miast z ludnością 50-100 tys., 27 miast z ludnością 25-50 tys. oraz reszta miast poniżej 25 tys. mieszkańców.
Według danych oficjalnych pochodzących z 2011 roku Węgry posiadały ponad 60 miast o ludności przekraczającej 20 tys. mieszkańców. Stolica kraju Budapeszt jako jedyne miasto liczyło ponad milion mieszkańców; 8 miast z ludnością 100-500 tys.; 10 miast z ludnością 50-100 tys., 27 miast z ludnością 25-50 tys. oraz reszta miast poniżej 25 tys. mieszkańców.
Linia 399: Linia 412:
* [[Zalakaros]]
* [[Zalakaros]]
* [[Zalaegerszeg]]
* [[Zalaegerszeg]]

Alfabetyczna lista miast na Węgrzech:
Zestawienie na podstawie publikacji węgierskiego Głównego Urzędu Statystycznego A Magyar Köztársaság helységnévkönyve 2010. január 1. zawierającej dane o powierzchni i liczbie ludności jednostek podziału terytorialnego Węgier oraz jednostek nomenklatury NUTS.
Liczba ludności 328 węgierskich miast według stanu w dniu 1 stycznia 2010 w przeliczeniu na podział administracyjny obowiązujący tego samego dnia.
Miasto Powiat Komitat Powierzchnia
(km²) Liczba ludności Gęstość zaludnienia
(osób/km²)
Abádszalók Tiszafüred Jász-Nagykun-Szolnok 132,23 4141 31
Abaújszántó Abaúj-Hegyköz Borsod-Abaúj-Zemplén 47,36 3123 66
Abony Cegléd Pest 127,97 15 375 120
Ács Komárom Komárom-Esztergom 103,84 7110 68
Adony Adony Fejér 61,05 3838 63
Ajka Ajka Veszprém 95,05 29 419 310
Albertirsa Cegléd Pest 72,96 12 416 170
Alsózsolca Miskolc Borsod-Abaúj-Zemplén 26,02 5976 230
Aszód Aszód Pest 16,20 6393 395
Bábolna Komárom Komárom-Esztergom 33,59 3688 110
Bácsalmás Bácsalmás Bács-Kiskun 108,32 6949 64
Badacsonytomaj Tapolca Veszprém 32,71 2150 66
Baja Baja Bács-Kiskun 177,61 37 638 212
Baktalórántháza Baktalórántháza Szabolcs-Szatmár-Bereg 35,25 4282 121
Balassagyarmat Balassagyarmat Nógrád 23,74 16 520 696
Balatonalmádi Balatonalmádi Veszprém 49,88 9036 181
Balatonboglár Fonyód Somogy 32,04 5920 185
Balatonföldvár Balatonföldvár Somogy 15,32 2073 135
Balatonfüred Balatonfüred Veszprém 46,45 13 401 289
Balatonfűzfő Balatonalmádi Veszprém 9,25 4314 466
Balatonkenese Balatonalmádi Veszprém 65,57 3216 49
Balatonlelle Fonyód Somogy 43,23 4921 114
Balkány Nagykálló Szabolcs-Szatmár-Bereg 89,99 6362 71
Balmazújváros Balmazújváros Hajdú-Bihar 205,45 17 480 85
Barcs Barcs Somogy 122,90 11 584 94
Bátaszék Szekszárd Tolna 63,54 6583 104
Bátonyterenye Bátonyterenye Nógrád 78,92 12 967 164
Battonya Mezőkovácsháza Békés 145,71 5726 39
Békés Békés Békés 127,23 20 182 159
Békéscsaba Békéscsaba[1] Békés 193,93 64 429 332
Bélapátfalva Bélapátfalva Heves 36,63 3088 84
Beled Kapuvár-Beled Győr-Moson-Sopron 26,47 2657 100
Berettyóújfalu Berettyóújfalu Hajdú-Bihar 170,98 15 407 90
Berhida Várpalota Veszprém 42,73 5995 140
Biatorbágy Budaörs Pest 43,80 12 294 281
Bicske Bicske Fejér 77,08 11 579 150
Biharkeresztes Berettyóújfalu Hajdú-Bihar 49,26 3870 79
Bodajk Mór Fejér 28,98 4101 142
Bóly Mohács Baranya 25,38 4002 158
Bonyhád Bonyhád Tolna 72,13 13 963 194
Borsodnádasd Ózd Borsod-Abaúj-Zemplén 28,07 3108 111
Budakalász Szentendre Pest 15,17 10 427 687
Budakeszi Budaörs Pest 37,10 14 179 382
Budaörs Budaörs Pest 23,59 28 894 1225
Budapeszt – Budapeszt[2] 525,13 1 721 556 3278
Bük Csepreg Vas 20,86 3410 163
Cegléd Cegléd Pest 244,87 38 325 157
Celldömölk Celldömölk Vas 52,39 10 956 209
Cigánd Bodrogköz Borsod-Abaúj-Zemplén 56,76 2792 49
Csanádpalota Makó Csongrád 77,76 3012 39
Csenger Csenger Szabolcs-Szatmár-Bereg 36,16 4785 132
Csepreg Csepreg Vas 49,54 3503 71
Csongrád Csongrád Csongrád 173,89 17 478 101
Csorna Csorna Győr-Moson-Sopron 91,73 10 663 116
Csorvás Orosháza Békés 90,18 5201 58
Csurgó Csurgó Somogy 59,42 5228 88
Dabas Dabas Pest 165,99 16 777 101
Debreczyn Debreczyn[1] Hajdú-Bihar 461,65 207 270 449
Demecser Ibrány-Nagyhalász Szabolcs-Szatmár-Bereg 36,98 4345 117
Derecske Derecske-Létavértes Hajdú-Bihar 103,58 9086 88
Dévaványa Szeghalom Békés 216,55 7888 36
Devecser Ajka Veszprém 64,11 4641 72
Dombóvár Dombóvár Tolna 78,48 19 896 254
Dombrád Kisvárda Szabolcs-Szatmár-Bereg 51,84 3985 77
Dorog Dorog Komárom-Esztergom 11,55 12 156 1052
Dunaföldvár Paks Tolna 111,42 8915 80
Dunaharaszti Ráckeve Pest 29,17 20 112 689
Dunakeszi Dunakeszi Pest 31,06 38 470 1239
Dunaújváros Dunaújváros[1] Fejér 52,67 48 187 915
Dunavarsány Ráckeve Pest 22,52 7264 323
Dunavecse Kunszentmiklós Bács-Kiskun 66,77 4036 60
Edelény Edelény Borsod-Abaúj-Zemplén 56,84 10 212 180
Eger Eger[1] Heves 92,24 56 593 614
Elek Gyula Békés 54,91 4985 91
Emőd Miskolc Borsod-Abaúj-Zemplén 49,38 5108 103
Encs Encs Borsod-Abaúj-Zemplén 25,80 6328 245
Enying Enying Fejér 82,78 6922 84
Ercsi Ercsi Fejér 65,31 8282 127
Érd Érd[1] Pest 60,54 64 394 1064
Fehérgyarmat Fehérgyarmat Szabolcs-Szatmár-Bereg 52,46 8008 153
Felsőzsolca Miskolc Borsod-Abaúj-Zemplén 16,25 6977 429
Fertőd Sopron-Fertőd Győr-Moson-Sopron 48,56 3453 71
Fertőszentmiklós Sopron-Fertőd Győr-Moson-Sopron 39,40 3816 97
Fonyód Fonyód Somogy 53,55 4886 91
Fót Dunakeszi Pest 37,40 18 799 503
Füzesabony Füzesabony Heves 46,34 7883 170
Füzesgyarmat Szeghalom Békés 127,34 5804 46
Gárdony Gárdony Fejér 63,50 9551 150
Göd Dunakeszi Pest 22,24 18 118 815
Gödöllő Gödöllő Pest 61,97 33 901 547
Gönc Abaúj-Hegyköz Borsod-Abaúj-Zemplén 37,30 2008 54
Gyál Gyál Pest 24,93 23 461 941
Gyomaendrőd Szarvas Békés 303,94 14 131 46
Gyömrő Monor Pest 26,51 16 133 609
Gyöngyös Gyöngyös Heves 55,31 32 607 590
Gyönk Tamási Tolna 38,12 2033 53
Győr Győr[1] Győr-Moson-Sopron 174,62 130 478 747
Gyula Gyula Békés 255,80 32 132 126
Hajdúböszörmény Hajdúböszörmény Hajdú-Bihar 370,78 31 636 85
Hajdúdorog Hajdúböszörmény Hajdú-Bihar 100,65 9055 90
Hajdúhadház Hajdúhadház Hajdú-Bihar 87,80 12 506 142
Hajdúnánás Hajdúböszörmény Hajdú-Bihar 259,62 17 291 67
Hajdúsámson Hajdúhadház Hajdú-Bihar 69,47 13 108 189
Hajdúszoboszló Hajdúszoboszló Hajdú-Bihar 238,70 23 282 98
Hajós Kalocsa Bács-Kiskun 89,92 3222 36
Halásztelek Ráckeve Pest 8,64 8889 1029
Harkány Siklós Baranya 25,69 3990 155
Hatvan Hatvan Heves 66,17 20 718 313
Herend Veszprém Veszprém 19,56 3447 176
Heves Heves Heves 99,31 10 595 107
Hévíz Hévíz Zala 8,31 4318 520
Hódmezővásárhely Hódmezővásárhely[1] Csongrád 487,98 47 201 97
Ibrány Ibrány-Nagyhalász Szabolcs-Szatmár-Bereg 60,48 6924 114
Igal Kaposvár Somogy 36,06 1290 36
Isaszeg Gödöllő Pest 54,83 11 346 207
Izsák Kiskőrös Bács-Kiskun 113,76 5985 53
Jánoshalma Jánoshalma Bács-Kiskun 132,21 9189 70
Jánossomorja Mosonmagyaróvár Győr-Moson-Sopron 148,97 5911 40
Jászapáti Jászberény Jász-Nagykun-Szolnok 78,16 9106 117
Jászárokszállás Jászberény Jász-Nagykun-Szolnok 77,17 7962 103
Jászberény Jászberény Jász-Nagykun-Szolnok 221,35 27 065 122
Jászfényszaru Jászberény Jász-Nagykun-Szolnok 76,16 5720 75
Jászkisér Jászberény Jász-Nagykun-Szolnok 130,11 5317 41
Kaba Püspökladány Hajdú-Bihar 95,04 6000 63
Kadarkút Kadarkút Somogy 39,74 2595 65
Kalocsa Kalocsa Bács-Kiskun 53,18 17 359 326
Kaposvár Kaposvár[1] Somogy 113,59 68 018 599
Kapuvár Kapuvár-Beled Győr-Moson-Sopron 96,05 10 389 108
Karcag Karcag Jász-Nagykun-Szolnok 368,63 20 527 56
Kazincbarcika Kazincbarcika Borsod-Abaúj-Zemplén 36,67 29 256 798
Kecel Kiskőrös Bács-Kiskun 114,48 8844 77
Kecskemét Kecskemét[1] Bács-Kiskun 321,36 112 233 349
Kemecse Ibrány-Nagyhalász Szabolcs-Szatmár-Bereg 38,94 4744 122
Kenderes Karcag Jász-Nagykun-Szolnok 111,24 4840 44
Kerekegyháza Kecskemét Bács-Kiskun 81,28 6349 78
Keszthely Keszthely Zala 75,98 21 053 277
Kisbér Kisbér Komárom-Esztergom 52,18 5426 104
Kisköre Heves Heves 68,42 2818 41
Kiskőrös Kiskőrös Bács-Kiskun 102,23 14 332 140
Kiskunfélegyháza Kiskunfélegyháza Bács-Kiskun 256,30 30 640 120
Kiskunhalas Kiskunhalas Bács-Kiskun 227,58 28 862 127
Kiskunmajsa Kiskunmajsa Bács-Kiskun 221,99 11 745 53
Kistarcsa Gödöllő Pest 11,02 11 435 1038
Kistelek Kistelek Csongrád 69,19 7156 103
Kisújszállás Karcag Jász-Nagykun-Szolnok 205,27 11 611 57
Kisvárda Kisvárda Szabolcs-Szatmár-Bereg 35,91 16 863 470
Komádi Berettyóújfalu Hajdú-Bihar 144,65 5373 37
Komárom Komárom Komárom-Esztergom 70,19 19 705 281
Komló Komló Baranya 46,55 25 519 548
Kozármisleny Pécs Baranya 14,45 5986 414
Körmend Körmend Vas 52,79 11 924 226
Körösladány Szeghalom Békés 123,79 4733 38
Kőszeg Kőszeg Vas 54,66 12 020 220
Kunhegyes Tiszafüred Jász-Nagykun-Szolnok 148,94 7705 52
Kunszentmárton Kunszentmárton Jász-Nagykun-Szolnok 143,65 8668 60
Kunszentmiklós Kunszentmiklós Bács-Kiskun 172,11 8680 50
Lábatlan Esztergom Komárom-Esztergom 26,35 5044 191
Lajosmizse Kecskemét Bács-Kiskun 164,66 11 140 68
Lengyeltóti Lengyeltóti Somogy 39,57 3295 83
Lenti Lenti Zala 73,80 8143 110
Létavértes Derecske-Létavértes Hajdú-Bihar 116,62 7119 61
Letenye Letenye Zala 41,72 4189 100
Lőrinci Hatvan Heves 23,53 6079 258
Maglód Monor Pest 22,36 11 639 521
Mágocs Sásd Baranya 42,54 2472 58
Makó Makó Csongrád 229,23 24 029 105
Mándok Záhony Szabolcs-Szatmár-Bereg 28,91 4301 149
Marcali Marcali Somogy 104,40 11 664 112
Máriapócs Nyírbátor Szabolcs-Szatmár-Bereg 22,09 2079 94
Martfű Szolnok Jász-Nagykun-Szolnok 23,08 6593 286
Martonvásár Ercsi Fejér 31,25 5756 184
Mátészalka Mátészalka Szabolcs-Szatmár-Bereg 41,40 17 216 416
Medgyesegyháza Mezőkovácsháza Békés 64,29 3781 59
Mélykút Jánoshalma Bács-Kiskun 123,46 5306 43
Mezőberény Békés Békés 118,53 11 128 94
Mezőcsát Mezőcsát Borsod-Abaúj-Zemplén 103,09 6083 59
Mezőhegyes Mezőkovácsháza Békés 155,44 5299 34
Mezőkeresztes Mezőkövesd Borsod-Abaúj-Zemplén 74,26 3964 53
Mezőkovácsháza Mezőkovácsháza Békés 62,59 6175 99
Mezőkövesd Mezőkövesd Borsod-Abaúj-Zemplén 100,56 16 770 167
Mezőtúr Mezőtúr Jász-Nagykun-Szolnok 289,72 17 943 62
Mindszent Hódmezővásárhely Csongrád 59,35 6826 115
Miszkolc Miszkolc[1] Borsod-Abaúj-Zemplén 236,66 169 226 715
Mohacz Mohács Baranya 112,23 18 993 169
Monor Monor Pest 48,29 18 521 384
Mór Mór Fejér 108,61 14 327 132
Mórahalom Mórahalom Csongrád 83,15 6072 73
Mosonmagyaróvár Mosonmagyaróvár Győr-Moson-Sopron 85,35 32 605 382
Nádudvar Püspökladány Hajdú-Bihar 225,91 8911 39
Nagyatád Nagyatád Somogy 70,60 11 050 157
Nagybajom Kadarkút Somogy 108,06 3493 32
Nagyecsed Mátészalka Szabolcs-Szatmár-Bereg 43,87 6258 143
Nagyhalász Ibrány-Nagyhalász Szabolcs-Szatmár-Bereg 44,31 5630 127
Nagykálló Nagykálló Szabolcs-Szatmár-Bereg 68,55 10 043 147
Nagykanizsa Nagykanizsa[1] Zala 148,40 50 101 338
Nagykáta Nagykáta Pest 81,61 12 690 155
Nagykőrös Cegléd Pest 227,94 24 898 109
Nagymányok Bonyhád Tolna 10,68 2297 215
Nagymaros Vác Pest 34,37 4731 138
Nyékládháza Miskolc Borsod-Abaúj-Zemplén 24,67 4978 202
Nyergesújfalu Esztergom Komárom-Esztergom 39,50 7543 191
Nyíradony Hajdúhadház Hajdú-Bihar 96,59 7864 81
Nyírbátor Nyírbátor Szabolcs-Szatmár-Bereg 66,73 12 249 184
Nyíregyháza Nyíregyháza[1] Szabolcs-Szatmár-Bereg 274,54 117 832 429
Nyírlugos Nyírbátor Szabolcs-Szatmár-Bereg 58,38 2789 48
Nyírmada Baktalórántháza Szabolcs-Szatmár-Bereg 38,82 4811 124
Nyírtelek Nyíregyháza Szabolcs-Szatmár-Bereg 67,92 6938 102
Ócsa Gyál Pest 81,66 9064 111
Orosháza Orosháza Békés 202,22 29 629 147
Oroszlány Oroszlány Komárom-Esztergom 75,86 18 701 247
Ostrzyhom Esztergom Komárom-Esztergom 100,35 30 914 308
Ózd Ózd Borsod-Abaúj-Zemplén 91,70 34 930 381
Őriszentpéter Őriszentpéter Vas 33,56 1187 35
Örkény Dabas Pest 36,44 4901 134
Pacsa Pacsa Zala 22,70 1816 80
Paks Paks Tolna 154,08 19 736 128
Pálháza Sátoraljaújhely Borsod-Abaúj-Zemplén 6,76 1038 154
Pannonhalma Pannonhalma Győr-Moson-Sopron 29,58 3917 132
Pápa Pápa Veszprém 91,68 32 583 355
Pásztó Pásztó Nógrád 72,60 9711 134
Pécel Gödöllő Pest 43,64 15 198 348
Pécsvárad Pécsvárad Baranya 36,03 4041 112
Pecz Pecz[1] Baranya 162,78 157 680 969
Pétervására Pétervására Heves 33,87 2507 74
Pilis Monor Pest 47,30 11 457 242
Pilisvörösvár Pilisvörösvár Pest 24,30 13 537 557
Polgár Polgár Hajdú-Bihar 97,46 8068 83
Polgárdi Székesfehérvár Fejér 72,16 6973 97
Pomáz Szentendre Pest 49,03 16 871 344
Pusztaszabolcs Adony Fejér 51,67 6087 118
Putnok Ózd Borsod-Abaúj-Zemplén 34,73 6826 197
Püspökladány Püspökladány Hajdú-Bihar 186,95 14 915 80
Rácalmás Dunaújváros Fejér 40,64 4470 110
Ráckeve Ráckeve Pest 64,09 9964 155
Rakamaz Tiszavasvári Szabolcs-Szatmár-Bereg 42,64 4789 112
Rákóczifalva Szolnok Jász-Nagykun-Szolnok 35,94 5424 151
Répcelak Sárvár Vas 13,82 2396 173
Rétság Rétság Nógrád 19,78 2967 150
Rudabánya Kazincbarcika Borsod-Abaúj-Zemplén 16,46 2605 158
Sajóbábony Miskolc Borsod-Abaúj-Zemplén 13,43 2827 210
Sajószentpéter Miskolc Borsod-Abaúj-Zemplén 34,85 12 327 354
Salgótarján Salgótarján[1] Nógrád 100,84 37 632 373
Sándorfalva Segedyn Csongrád 55,77 8030 144
Sárbogárd Sárbogárd Fejér 189,34 12 715 67
Sarkad Sarkad Békés 125,57 10 262 82
Sárospatak Sárospatak Borsod-Abaúj-Zemplén 139,19 13 060 94
Sárvár Sárvár Vas 64,65 14 906 231
Sásd Sásd Baranya 14,88 3339 224
Sátoraljaújhely Sátoraljaújhely Borsod-Abaúj-Zemplén 73,47 15 901 216
Segedyn Segedyn[1] Csongrád 281,00 169 713 604
Sellye Sellye Baranya 25,18 2786 111
Siklós Siklós Baranya 50,92 9829 193
Simontornya Tamási Tolna 33,83 4154 123
Siófok Siófok Somogy 124,66 24 279 195
Solt Kalocsa Bács-Kiskun 132,67 6470 49
Soltvadkert Kiskőrös Bács-Kiskun 108,86 7501 69
Sopron Sopron[1] Győr-Moson-Sopron 169,06 59 685 353
Sümeg Sümeg Veszprém 64,13 6327 99
Szabadszállás Kunszentmiklós Bács-Kiskun 164,62 6141 37
Szarvas Szarvas Békés 161,57 17 412 108
Százhalombatta Érd Pest 28,06 18 482 659
Szécsény Szécsény Nógrád 45,83 5838 127
Szeghalom Szeghalom Békés 217,13 9228 42
Székesfehérvár Székesfehérvár[1] Fejér 170,89 101 973 597
Szekszárd Szekszárd[1] Tolna 96,28 33 805 351
Szendrő Edelény Borsod-Abaúj-Zemplén 53,56 4183 78
Szentendre Szentendre Pest 43,82 25 724 587
Szentes Szentes Csongrád 353,25 28 927 82
Szentgotthárd Szentgotthárd Vas 67,73 8881 131
Szentlőrinc Szentlőrinc Baranya 27,82 6974 251
Szerencs Szerencs Borsod-Abaúj-Zemplén 36,68 9321 254
Szigethalom Ráckeve Pest 9,12 17 050 1870
Szigetszentmiklós Ráckeve Pest 45,65 33 759 740
Szigetvár Szigetvár Baranya 39,51 10 910 276
Szikszó Szikszó Borsod-Abaúj-Zemplén 36,23 5470 151
Szob Szob Pest 17,97 2952 164
Szolnok Szolnok[1] Jász-Nagykun-Szolnok 187,24 74 656 399
Szombathely Szombathely[1] Vas 97,50 79 438 815
Tab Tab Somogy 25,86 4396 170
Tamási Tamási Tolna 111,96 8537 76
Tápiószele Nagykáta Pest 36,99 6167 167
Tapolca Tapolca Veszprém 63,48 16 035 253
Tata Tata Komárom-Esztergom 78,17 24 906 319
Tatabánya Tatabánya[1] Komárom-Esztergom 91,43 69 988 765
Téglás Hajdúhadház Hajdú-Bihar 38,33 6625 173
Tét Tét Győr-Moson-Sopron 56,35 3976 71
Tiszacsege Balmazújváros Hajdú-Bihar 136,40 4599 34
Tiszaföldvár Kunszentmárton Jász-Nagykun-Szolnok 80,34 11 455 143
Tiszafüred Tiszafüred Jász-Nagykun-Szolnok 162,18 10 970 68
Tiszakécske Kecskemét Bács-Kiskun 133,27 11 435 86
Tiszalök Tiszavasvári Szabolcs-Szatmár-Bereg 58,72 5665 96
Tiszaújváros Tiszaújváros Borsod-Abaúj-Zemplén 46,04 16 582 360
Tiszavasvári Tiszavasvári Szabolcs-Szatmár-Bereg 126,59 12 833 101
Tokaj Tokaj Borsod-Abaúj-Zemplén 28,19 4824 171
Tolna Szekszárd Tolna 71,08 11 518 162
Tompa Kiskunhalas Bács-Kiskun 81,57 4614 57
Tótkomlós Orosháza Békés 125,05 5955 48
Tököl Ráckeve Pest 38,49 10 227 266
Törökbálint Budaörs Pest 29,40 13 368 455
Törökszentmiklós Törökszentmiklós Jász-Nagykun-Szolnok 185,16 21 506 116
Tura Aszód Pest 55,92 7942 142
Túrkeve Mezőtúr Jász-Nagykun-Szolnok 236,52 9049 38
Újfehértó Nagykálló Szabolcs-Szatmár-Bereg 140,88 13 253 94
Újkígyós Békéscsaba Békés 54,92 5376 98
Újszász Szolnok Jász-Nagykun-Szolnok 58,20 6491 112
Üllő Monor Pest 48,10 11 292 235
Vác Vác Pest 61,60 34 115 554
Vaja Mátészalka Szabolcs-Szatmár-Bereg 28,61 3570 125
Vámospércs Hajdúhadház Hajdú-Bihar 58,19 5306 91
Várpalota Várpalota Veszprém 77,26 20 690 268
Vásárosnamény Vásárosnamény Szabolcs-Szatmár-Bereg 65,66 8813 134
Vasvár Vasvár Vas 55,10 4326 79
Vecsés Monor Pest 36,16 20 830 576
Velence Gárdony Fejér 33,37 5166 155
Vép Szombathely Vas 32,89 3411 104
Veresegyház Veresegyház Pest 28,56 16 124 565
Veszprém Veszprém[1] Veszprém 126,90 63 898 504
Vésztő Szeghalom Békés 125,70 6946 55
Villány Siklós Baranya 22,02 2467 112
Wyszegrad Szentendre Pest 33,27 1864 56
Záhony Záhony Szabolcs-Szatmár-Bereg 6,87 4160 606
Zalaegerszeg Zalaegerszeg[1] Zala 99,85 61 705 618
Zalakaros Zalakaros Zala 17,17 1808 105
Zalalövő Zalaegerszeg Zala 52,64 3033 58
Zalaszentgrót Zalaszentgrót Zala 81,62 7205 88
Zamárdi Siófok Somogy 45,15 2366 52
Zirc Zirc Veszprém 37,40 7098 190
Zsámbék Pilisvörösvár Pest 33,66 5395 160
== Ciekawe miejsca ==
== Ciekawe miejsca ==
* [[Balástya]] – malownicza miejscowość położona około 25 km na północ od [[Szeged]]u, z ciekawymi zabytkami takimi jak kościół, stary cmentarz, jeziora oraz parki.
* [[Balástya]] – malownicza miejscowość położona około 25 km na północ od [[Szeged]]u, z ciekawymi zabytkami takimi jak kościół, stary cmentarz, jeziora oraz parki.

Wersja z 21:31, 5 gru 2019

Węgry

Węgry
Magyarország
Flaga
Lokalizacja
Informacje
Stolica Budapeszt
Ustrój republika parlamentarna
Waluta Forint (HUF)
Strefa czasowa +1
Powierzchnia 93 030 km²
Liczba ludności 9 603 634, 9 599 744
Język urzędowy węgierski
Religia dominująca katolicy (58%)
Kod telefoniczny +36
Kod samochodowy H
Domena internetowa .hu
Węgry

Węgry (węg. Magyarország) – państwo śródlądowe w Europie Środkowej.

Charakterystyka

Geografia

Węgry są nieomal w całości położone w nizinnej i równinnej Kotlinie Panońskiej. Wyjątkami są Średniogórze Północnowęgierskie – makroregion należący do Karpat (pasma górskie Börzsöny, Gödöllő, Cserhát, Mátra (z najwyższym szczytem Węgier Kékes), Góry Bukowe, Góry Tokajsko-Slańskie) na północnym wschodzie kraju oraz należące do Alp Wzgórza Kőszeg i Góry Soprońskie na północnym zachodzie.

Największe rzeki Węgier to Dunaj, Cisa i Drawa. Na Węgrzech leży największe jezioro Europy Środkowej – Balaton. W mieście Hévíz znajduje się największe na świecie jezioro termiczne – Hévíz.

Fauna i flora

Klimat

Węgry leżą w strefie klimatu umiarkowanego ciepłego. W lecie temperatura dochodzi nawet do 30 stopni, a zima jest dość łagodna - temperatura oscyluje w granicach zera.

W środkowej części Wielkiej Niziny Węgierskiej opady są niskie i wynoszą poniżej 500 mm. Aura cechuje się przewagą opadów letnich, a na nizinach występują częste i długotrwałe susze. Większe ilości opadów mogą występować w terenach górskich i wyżynnych.

Historia

W starożytności tereny obecnych Węgier zamieszkiwali Prasłowianie, Madziarowie i Awarowie. Przez wiele wieków zachodnia część kraju stanowiła obszar podwładny Imperium Rzymskiemu, który należał do prowincji Panonia. Do wieku ósmego region był regularnie pustoszony i zasiedlany przez nowe plemiona. W IX w. Węgry znalazły się częściowo w granicach państwa wielkomorawskiego. Od 896 dorzecze środkowego Dunaju i Cisy zasiedlali prawie wyłącznie Węgrzy (Madziarzy).Wkrótce potem podbili państwo wielkomorawskie i podjęli grabieżcze wyprawy na Bizancjum i zachodnią Europę, ale zostali powstrzymani na rzeką Lech, przez cesarza Ottona I (955). Państwo węgierskie powstało za panowania Gejzy i Stefana I Świętego z dynastii Arpadów, wraz z chrystianizacją kraju w obrządku łacińskim. W XI w. po przyłączeniu Siedmiogrodu i Słowacczyzny ukształtowało się terytorium narodowego w łuku Karpat. Na początku XIII w. została zawarta trwała unia personalna z Chorwacją.

Po wygaśnięciu Arpadów (1301) tron objęli Andegaweni. Za rządów Karola Roberta i Ludwika I Wielkiego nastąpił rozkwit państwa: zwierzchnictwo nad Księstwem Wołoskim, Bośnią i Serbią, przywrócenie panowania w Dalmacji, 1370–82 unia personalna z Polską i przejściowe przyłączenie Rusi Halickiej. Za panowania następcy Ludwika, Zygmunta Luksemburskiego, Węgry utraciły dominującą pozycję na Półwyspie Bałkańskim. Jego zaangażowanie w wojny husyckie i sprawy Niemiec doprowadziło do osłabienia władzy królewskiej. Powtarzające się od początku XV w. najazdy tureckie skłoniły część magnatów do odnowienia unii z Polską. Na tron powołano w roku 1440 Władysława III Warneńczyka (I. Ulászló). Po jego śmierci pod Warną, w 1444 faktyczną władzę na Węgrzech objął J. Hunyady, który odniósł nad Turkami świetne zwycięstwo pod Belgradem (1456).

W 1515 Władysław II zawarł w Wiedniu układ z cesarzem Maksymilianem I, zapewniający Habsburgom sukcesję w Czechach i na Węgrzech po wygaśnięciu Jagiellonów. Jego syn i następca, Ludwik II, 1526 zginął w bitwie z Turkami pod Mohaczem. Zgodnie z układem wiedeńskim tron przypadł Ferdynandowi I Habsburgowi, ale średnia szlachta opowiedziała się za królem narodowym, Janem Zápolyą, wojewodą siedmiogrodzkim. Walka obu pretendentów do tronu, w trakcie której Zápolya przyjął zwierzchnictwo tureckie, nie została rozstrzygnięta. Przy Ferdynandzie I pozostały zachodnie Węgry ze stolicą w Preszburgu (Pozsóny, ob. Bratysława), przy Zápolyi — stanowiące wschodnią część kraju księstwo siedmiogrodzkie; środkowe Węgry z Budą zajęli 1541 Turcy. W XVI w. szerzyła się na Węgrzech reformacja (zwłaszcza w Siedmiogrodzie), wśród Węgrów najwięcej zwolenników zdobył kalwinizm. Habsburgowie, popierając kontrreformację, usiłowali narzucić w opanowanej przez siebie części kraju rządy absolutne; natrafiło to na opór szlachty, niezależnie od wyznania (powstanie I. Bocskaia, G. Bethlena). W 1678 wybuchło największe z powstań kuruców pod wodzą I. Thökölyego, które, poparte przez Turcję, doprowadziło 1683 do wojny. Dzięki pomocy Polski i potem Świętej Ligi Habsburgowie odparli atak Turków na Wiedeń i rozciągnęli panowanie na całe Węgry (pokój w Karłowicach 1699). Również Siedmiogród został włączony do domen Habsburgów.

Absolutystyczne rządy wywołały 1703 powstanie ogólnonarodowe, któremu przewodził Franciszek II Rakoczy, obwołany 1705 księciem Węgier; 1707 sejm w Ónod ogłosił detronizację Habsburgów. Po stłumieniu 1711 powstania Habsburgowie częściowo przywrócili rządy absolutne. Zaangażowanie Austrii w wojny z rewolucyjną i napoleońską Francją doprowadziło do złagodzenia formy jej panowania na Węgrzech. Przywrócenie rządów absolutnych przez Franciszka I po upadku Napoleona wywołało opór szlachty; 1825 na sejmie węg. w Preszburgu ukształtowało się stronnictwo reformatorskie (I. Széchenyi, L. Kossuth). W czasie rewolucji 1848–49 władzę na Węgrzech objął rząd narodowy L. Batthyányego, a po rozpoczęciu interwencji austriackiej — Komitet Obrony Narodowej Kossutha. Wojska węgierskie (w Siedmiogrodzie dowodzone przez J. Bema) odniosły wiele zwycięstw. Sejm w Debreczynie proklamował detronizację Habsburgów i niepodległość Węgier (IV 1849). Dopiero interwencja Rosji doprowadziła do stłumienia rewolucji. Zwycięscy Austriacy wprowadzili na Węgrzech rządy terroru. Z czasem klęski w wojnie z popieraną przez Francję Sardynią (1859), a zwłaszcza Prusami (1866) zmusiły ich do porozumienia z ugodowym stronnictwem F. Déaka. W 1867 została zawarta ugoda prowadząca do powstania 1868 monarchii austro-węgierskiej, w której Węgry (z Siedmiogrodem) uzyskały całkowitą niezależność w sprawach wewnętrznych. Ttego samego roku doszło do ugody chorwacko-węgierskiej, która przyznawała Chorwacji autonomię w Królestwie Węgierskim. Władzę na Węgrzech objęła opowiadająca się za ugodą Partia Liberalna. Jej rządy sprzyjały szybkiemu rozwojowi gospodarki, zwłaszcza przemysłu. W 1903 przeciwko liberałom zjednoczyła się opozycja sejmowa, domagająca się usamodzielnienia Węgier (utworzenia armii narodowej i węgierskiego banku emisyjnego, wprowadzenia granicy celnej z Austrią). W wyborach parlamentarnych 1905 liberałowie utracili władzę na rzecz koalicji partyjnej skupionej wokół Partii Niepodległości. w ciągu kilku lat rządów nie udało się koalicji uzyskać większej niezależności Węgier od Austrii. Podobnie jak liberałowie koalicja popierała madziaryzację mniejszości narodowych na Węgrzech (1907 Lex Apponyi wprowadzała obowiązkową naukę języka węgierskiego w szkołach lud.). W 1910 władzę objęła Narodowa Partia Pracy, opowiadająca się za kontynuowaniem ugody z Austrią.

W okresie rozpadu monarchii austro-węgierskiej, po rozpoczętej 31 października 1918 r. rewolucji Węgry zostały 16 listopada 1918 ogłoszone republiką, której prezydentem został Mihály Károlyi. W marcu 1919 władzę przejęli komuniści i socjaldemokraci, proklamując Węgierską Republikę Rad – dyktaturę pod przywództwem Béli Kuna. Węgierska Republika Rad przetrwała przez 133 dni i została obalona w wyniku inwazji wojsk rumuńskich i czechosłowackich. W 1920 Węgry utraciły, w wyniku traktatu w Trianon dostęp do morza oraz dwie trzecie swego terytorium (Burgenland, Słowacja, Zakarpacie, Siedmiogród, Wojwodina, Chorwacja i Slawonia), z 325 tys. km² pozostało 93 tys. km². W wyniku ustaleń traktatu Węgry utraciły również niemal dwie trzecie ludności (pozostało 8 z 21 milionów). Poza granicami Węgier znalazło się 3,5 milionów Węgrów (co stanowiło ⅓ tego narodu), głównie w południowej Słowacji i siedmiogrodzkim Seklerlandzie oraz części Wojwodiny, w tym obszary o zwartym osadnictwie i większości węgierskiej. Węgry uznane za pozostałość Austro-Węgier i stronę wojującą w I wojnie światowej zostały obarczone na kolejne 33 lata płatnością reparacji wojennych. Oprócz tego zmniejszono liczebność armii węgierskiej do 32 tysięcy i zakazano obowiązkowej służby wojskowej. Politycy francuscy (Georges Clemenceau) otwarcie przyrzekli Węgrom w chwili podpisania traktatu możliwość jego rewizji w oparciu o kryterium etnograficzne i statut Ligi Narodów, obietnica ta nie została dotrzymana. Wobec postanowień traktatu na Węgrzech w całym okresie międzywojennym dominowała chęć rewizji jego postanowień, uznawanych za sprzeczne z zasadą samostanowienia narodów. Zdominowało to politykę zagraniczną Królestwa Węgier i jego stosunki z sąsiadami.

Formalnie Węgry ogłoszono ponownie monarchią, jednak tron pozostał nieobsadzony. Dwukrotne próby odzyskania korony przez króla Karola IV nie powiodły się, a na czele państwa jako regent stanął były admirał austro-węgierskiej floty – Miklós Horthy.

W wyniku kryzysu gospodarczego i rewizjonistycznej propagandy, nastąpiło zbliżenie z III Rzeszą, przystąpienie do Paktu Trzech i od czerwca 1941 udział w II wojnie światowej po stronie Państw Osi. W sierpniu 1943 rząd Węgier i regent Horthy zaproponował aliantom traktat pokojowy, co w marcu 1944 spowodowało zajęcie Węgier przez Wehrmacht. Wobec konsekwentnych prób zawarcia zawieszenia broni podejmowanych, również po niemieckiej okupacji Węgier, przez regenta i rząd węgierski, w październiku 1944 (po wkroczeniu Armii Czerwonej na terytorium Węgier) Niemcy dokonali zamachu stanu na Węgrzech, uprowadzając i internując regenta Miklosa Horthy’ego i wprowadzając rząd marionetkowy Ferenza Szalasiego i faszystowskiej partii strzałokrzyżowców. Już w październiku 1944 część Węgier została zajęta przez Armię Czerwoną (wojska węgierskie walczyły wyłącznie na wschodnim froncie), ostatnie walki zakończyły się na terenie Węgier 4 kwietnia 1945.

Po wojnie kraj należał do bloku wschodniego, będącego pod kontrolą ZSRR. Próba odzyskania niepodległości i demokratyzacji w 1956 (powstanie węgierskie) zakończyła się krwawą radziecką interwencją zbrojną.

W roku 1989 Węgry podważyły żelazną kurtynę dzielącą bloki wschodni i zachodni, otwierając granicę z Austrią. W 1990 przeprowadzono demokratyczne wybory. W 1999 Węgry przystąpiły do NATO, a w 2004 do Unii Europejskiej.

25 kwietnia 2011 roku prezydent Pal Schmitt podpisał nową Konstytucję Węgier, która weszła w życie 1 stycznia 2012 roku. Konstytucja m.in. zmieniła nazwę państwa z Republika Węgierska na Węgry.

Kultura i sztuka

Węgrzy są w Europie narodem o tyle nietypowym, że przez długi czas nieznane było ich pochodzenie; oni sami chętnie widzieli swych przodków w Hunach. W rzeczywistości pra-Węgrzy, tak jak przodkowie Finów, Estończyków oraz innych ludów ugrofińskich, wywodzą się z północnej Azji. Mimo że po osiedleniu się nad Dunajem i Cisą szybko przyjęli wzorce zachodnioeuropejskiej kultury – byli wręcz określani jako wschodni bastion Europy – zachowali wiele ze swej odrębności. Turcy uważają Węgrów za swoich pobratymców, bardziej jednak po to, by podkreślić swoją obecność w Europie, niż opierając się na solidnych podstawach.

Zupełną odrębność zachowała wiejska muzyka ludowa. Pieśni typu lamentu, zwykle śpiewane przez kobiety, zachowały archaiczny rytm i brzmienie, niespotykane u innych narodów europejskich. Nierówny rytm łączy się w nich z uderzeniem akcentem na pierwszą sylabę jaki występuje w języku węgierskim. Brzmienia powszechnie uważane za ludową muzykę węgierską, jak rozsławiony na świecie czardasz, w rzeczywistości mają pochodzenie cygańskie. Tego rodzaju muzyka taneczna powstała z połączenia ludowej muzyki Romów i muzyki miast. Ta grupa etniczna przybywała na teren Węgier od XV wieku i jak żadna inna wpłynęła na życie muzyczne kraju. Dzięki Węgrom i tutejszym kompozytorom muzyka cygańska stała się sławna na całym świecie. Sami Romowie, mimo wieków asymilacji, podobnie jak w wielu innych krajach pozostają jednak nadal na dnie piramidy społecznej.

Polityka

Węgry to państwo demokratyczne, o ustroju republiki parlamentarnej. Władzę najwyższą pełni prezydent kraju, stojący na czele rządu Węgier. Jest on wybierany pięcioletnią kadencję i pełni władzę naczelną nad siłami zbrojnymi. Ponadto przysługuje mu prawo inicjatywy ustawodawczej oraz weta ustawodawczego.

Przez ostatnie lata rząd Viktora Orbána prowadził politykę prospołeczną i opartą na usamodzielnieniu się kraju od UE. Ta polityka nie spodobała się jednak Europarlamentowi za co kraj ma zostać ukarany. Sytuację Węgier pogarsza jednocześnie zła polityka socjalna, bezrobocie i niski przyrost naturalny. Pomimo to narodowa partia Fidesz ma bardzo wysokie poparcie w węgierskim społeczeństwie.

Społeczeństwo

Zwyczaje

Przygotowania

Wybór czasu podróży

Wizy

Obywateli państw członków Unii Europejskiej, w tym Polski wizy nie obowiązują. Granicę przekracza się na podstawie ważnego paszportu lub dowodu osobistego. W razie braku posiadania dokumentów, należy liczyć się z możliwą kontrolą policyjną.

Przepisy celne

Przepisy celne nie odbiegają od unijnych.

Wymiana waluty

Najłatwiej wymienialną walutą jest euro – złotówka poza dużymi miastami (Budapeszt, Szeged) i kurortami jest niewymienialna.

Ubezpieczenia

Rozmówki

Dojazd

Samolotem

Największy port lotniczy jest w Budapeszcie – tam lata też Wizzair, m.in. z Warszawy. Oprócz tego lotniska pasażerskie znajdują się w Debreczynie i Sármellék.

Pociągiem

Bezpośrednie połączenie z Krakowa do Budapesztu jest dość drogie (440 zł w obie strony), jednak z Budapesztu do Krakowa, jeśli zakupi się bilet kilka dni wcześniej można jechać pociągiem EC za 6400 HUF (ok. 90 zł).

Samochodem

Najlepiej przez drogę E75, E77 lub E371 (a dalej E71). Cieszyn – Budapeszt (droga E75) – ok. 360 km, Chyżne – Budapeszt (droga E77) – ok. 280 km, Barwinek – Budapeszt (droga E371) – ok. 300 km

Autobusem

Połączenia z Polski do Węgier realizowane są przez wiele firm przewozowych. Sprawdź najlepsze połączenia na Węgry

Przejścia graniczne

Głównymi przejściami granicznymi są:

Przejścia graniczne ze Słowacją, Austrią i Słowenią zostały zniesione z powodu wejścia w/w państw do strefy Schengen.

Podział administracyjny

Podział administracyjny Węgier

Dzisiejszy podział administracyjny Węgier jest trzystopniowy. Obszar państwa jest podzielony na komitaty (megye; obecnie 19), które dzielą się na powiaty (dawniej kistérség, obecnie járás – 175), a te – na gminy (települései – miejskie város, obecnie 346, oraz wiejskie község i nagyközség, obecnie 2809). Rangę równą powiatom mają miasta na prawach komitatu (megyei jogú város, obecnie 23). Szczególny status, równy komitatowi, ma stołeczny Budapeszt (főváros), który dzieli się na dzielnice (kerület). Jednostki podziału administracyjnego Węgier I i II stopnia są jednostkami administracji rządowej, a III stopnia samorządu terytorialnego.

Komitaty

Komitat Siedziba władz

Budapeszt Budapeszt

Bács-Kiskun Kecskemét

Baranya Pécs

Békés Békéscsaba

Borsod-Abaúj-Zemplén Miszkolc

Csongrád Szeged

Fejér Székesfehérvár

Győr-Moson-Sopron Győr

Hajdú-Bihar Debreczyn

Heves Eger

Jász-Nagykun-Szolnok Szolnok

Komárom-Esztergom Tatabánya

Nógrád Salgótarján

Pest Budapeszt

Somogy Kaposvár

Szabolcs-Szatmár-Bereg Nyíregyháza

Tolna Szekszárd

Vas Szombathely

Veszprém Veszprém

Zala Zalaegerszeg

Miasta

Według danych oficjalnych pochodzących z 2011 roku Węgry posiadały ponad 60 miast o ludności przekraczającej 20 tys. mieszkańców. Stolica kraju Budapeszt jako jedyne miasto liczyło ponad milion mieszkańców; 8 miast z ludnością 100-500 tys.; 10 miast z ludnością 50-100 tys., 27 miast z ludnością 25-50 tys. oraz reszta miast poniżej 25 tys. mieszkańców.

Ciekawe miejsca

  • Balástya – malownicza miejscowość położona około 25 km na północ od Szegedu, z ciekawymi zabytkami takimi jak kościół, stary cmentarz, jeziora oraz parki.
  • Zalaszantó – największa w Europie buddyjska stupa, na północ od Balatonu.
  • Hajdúszoboszló – bardzo popularne kąpieliska termalne.

Obiekty z listy światowego dziedzictwa UNESCO

  • Budapeszt – panorama nadbrzeży Dunaju (m.in. Góra Gellerta) i dzielnica zamkowa w Budzie
  • Cmentarz wczesnochrześcijański w Peczu
  • Jaskinie Krasu Aggtelek i Słowackiego Krasu (wspólnie ze Słowacją)
  • Krajobraz kulturowy Jeziora Fertö/Nezyderskiego (wspólnie z Austrią)
  • Krajobraz kulturowy Tokaju
  • Opactwo benedyktyńskie w Pannonhalma i jego otoczenie
  • Puszta – Park Narodowy Hortobágy
  • Wieś Hollókő

Transport

Na miejscu najlepiej poruszać się własnym samochodem.

Język

Językiem urzędowym jest węgierski. Można sobie poradzić, znając język angielski, jednak w zachodniej części kraju, w tym nad jeziorem Balaton i w jego okolicach przydaje się znacznie bardziej znajomość niemieckiego.

Zakupy

Ceny zbliżone są do cen w Polsce, jednak ceny paliwa są wyższe o około 70 groszy, za to alkohol (np. Tokaj) jest tańszy.

Gastronomia

Standarową, węgierską potrawą jest langosz (placek drożdżowy ze śmietaną i serem) oraz papryka – większość dań (np. leczo) jest ich bazą. Oprócz tego popularne są także chłodnik z wiśni (meggyleves), gulasz, duszona wieprzowina (pörkölt) i tatar. W pobliżu Dunaju i Balatonu serwowane są ryby, a w Tokaju słynne regionalne wina. Najbardziej polecane z nich to Tokaj Aszú i tokajskie wytrawne.

Noclegi

  • Grandhotel Galya - duży, czterogwiazdkowy hotel w pobliżu granicy ze Słowacją, z podstawowym wyposażeniem (cena ok. 550 zł/os.)
  • Mandarin Hostel - hotel w Budapeszcie, z bardzo miłą obsługą i dość dobrymi warunkami hotelowymi (cena za noc ok. 100 zł/os.)
  • Avenue Hostel - hotel w Budapeszcie, położony niedaleko centrum miasta, darmowy internet, pościel, wygodne pokoje, restauracja (cena za noc ok. 80 zł/os.)
  • The Museum Guesthouse 10 Karoly Korut – schronisko położone dość centralnie, darmowy internet, pościel (cena ok. 60 zł/os. w pokoju 6-os.; 07.2009)

Noclegi na dziko

Oficjalnie spanie na dziko jest zabronione. Jeśli chcemy rozbijać namiot poza campingiem, należy ulokować go w osłoniętym, zacisznym miejscu.

Nauka

Praca

Bezpieczeństwo

Węgry są bezpiecznym krajem. Jak w każdym kraju, należy zachować ostrożność podczas wielkich festiwali i imprez.

Zdrowie

Obywatele państw Unii Europejskiej leczeni są na zasadach wzajemności. Oznacza to, że przyjezdnym, a nawet turystom, przysługują te same prawa i obowiązki, co obywatelowi Węgier. Podstawą uzyskania pomocy jest karta EKUZ.

  • Porada lekarska: bezpłatna, na podstawie skierowania. Stomatolog – tylko nagłe przypadki leczone są bezpłatnie, w podstawowym zakresie.
  • Leki: w zależności od grupy są bezpłatne, płatne ryczałtem lub od 50 do 90%.
  • Pogotowie: w uzasadnionych przypadkach (nagłych) nieodpłatne. Tel. nr 104.
  • Szpital: leczenie podstawowe jest bezpłatne, dodatkowe usługi i badania płatne w 100%

Rekomendowane jest posiadanie odrębnego, prywatnego ubezpieczenia kosztów leczenia, w tym transportu do Polski. Przy zawieraniu ubezpieczenia należy wybrać firmę, która nie wymaga od nas wyłożenia gotówki, a potem dokonuje jej zwrotu po powrocie do kraju, ponieważ możemy nie dysponować taką kwotą.

Kontakt

Telefon

Kod telefoniczny na Węgry to +36.

Internet

Poczta

Informacje turystyczne

Przedstawicielstwa dyplomatyczne

Przedstawicielstwa dyplomatyczne akredytowane na Węgrzech

Ambasada Rzeczypospolitej Polskiej w Budapeszcie

1068 Budapeszt, Városligeti fasor 16.

Telefon: +36 14 13 82 00

Faks: +36 13 51 17 22

Strona www: https://budapeszt.msz.gov.pl/pl/

E-mail: budapeszt.amb.sekretariat@msz.gov.pl

Przedstawicielstwa dyplomatyczne akredytowane w Polsce

Ambasada Republiki Węgierskiej w Warszawie

ul. Chopina 2

00-559 Warszawa

Telefon: +48 22 537 56 60

Fax: +48 22 621 85 61

Strona www: https://varso.mfa.gov.hu/pol

E-mail: mission.vao@mfa.gov.hu



Na niniejszej stronie wykorzystano treści ze strony: Węgry opublikowanej w portalu Wikitravel; autorzy: w historii edycji; prawa autorskie: na licencji CC-BY-SA 1.0