Krainy historyczne Polski
Polska od setek lat wykształciła wiele rodzajów podziału swojego terytorium. Jednym z nich jest podział historyczny, dawniej mający swe odbicie w administracji Rzeczypospolitej Polskiej. Badaniem tego jakże specyficznego podziału oprócz etnografów zajmują się również historycy i pasjonaci kultury polskiej. Poniżej znajduje się uproszczony podział naszego kraju z dość zaokrąglonymi danymi.
Uwagi: Jeżeli podana w tabeli kraina leży częściowo poza granicami administracyjnymi Polski, to dane podane na jej temat odnoszą się tylko i wyłącznie do jej polskiej części. Dotyczy to wszystkich danych, za wyjątkiem stolicy historycznej ulokowanej za granicą.
Kraina historyczna | Regiony historyczne | Położenie obecnie | Historyczna stolica | Najważniejsze miasta (historycznie) | Liczba mieszkańców | Powierzchnia |
---|---|---|---|---|---|---|
Pomorze Zachodnie | - Pomorze Przednie
- Pomorze Tylne |
Województwo zachodniopomorskie | Szczecin | Szczecin, Koszalin, Słupsk, Stargard, Wałcz | ok. 1,9 mln | |
Pomorze Wschodnie | - Kociewie
- Kaszuby - Żuławy - Ziemia lęborska - Ziemia bytowska |
Województwo pomorskie
Województwo zachodniopomorskie |
Kartuzy (Kaszuby)
Lębork (Z. lęborska) Bytów (Z. bytowska) |
Gdańsk, Wejherowo, Puck, Malbork, Tczew, Starogard Gdański, Pelplin, Gniew, Świecie, Elbląg, Bytów, Lębork | ok. 2,0 mln | |
Wielkopolska | - Ziemia kaliska
- Ziemia poznańska - Ziemia wschowska - Ziemia sieradzka - Ziemia wieluńska |
Województwo wielkopolskie | Poznań i Kalisz
Wschowa (ziemia wschowska) Sieradz (ziemia sieradzka) |
Poznań, Kalisz, Wschowa, Sieradz, Wieluń, Konin, Gniezno, Śrem, Ostrów Wielkopolski, Koło, Krotoszyn, Jarocin, Rawicz, Szamotuły, Środa Wielkopolska | ||
Ziemia Lubuska | Ziemia kostrzyńska
- Ziemia kiniecka - Ziemia myśliborska - Ziemia sulęcińska |
Województwo lubuskie | Lubusz (w Niemczech) | Kostrzyn nad Odrą, Słubice, Myślibórz | ||
Łużyce | - Łużyce Dolne | Województwo lubuskie | Chociebuż i Budziszyn (oba w Niemczech) | Zgorzelec, Żary, Lubań, Pieńsk | ||
Śląsk | - Dolny Śląsk | Województwo śląskie | Racibórz i Opole (Górny Śląsk)
Cieszyn (Śląsk Cieszyński) Wrocław (Dolny Śląsk) |
Wrocław, Cieszyn, Bielsko, Bytom, Gliwice, Świdnica, Nysa, Brzeg, Opole, Legnica, Głogów, Racibórz, Pszczyna, Piekary Śląskie, Jawor, Oleśnica, Namysłów | ok. 6,2 mln | |
Ziemia dobrzyńsko-chełmińska | - Ziemia dobrzyńska
- Ziemia chełmińska |
Województwo pomorskie | Dobrzyń nad Wisłą (Ziemia dobrzyńska)
Chełmno (Ziemia chełmińska) |
Dobrzyń nad Wisłą, Rypin, Lipno, Górzno, Chełmno, Grudziądz, Toruń, Golub-Dobrzyń, Brodnica, Wąbrzeźno, Lidzbark, Lubawa, Radzyń Chełmiński | ok. 0,2 mln (Z. dobrzyńska)
ok. 0,85 mln (Z. chełmińska) |
|
Prusy | - Warmia
- Mazury - Powiśle |
Województwo pomorskie | Królewiec | Lidzbark Warmiński, Ełk, Olsztyn, Frombork, Szczytno, Braniewo, Kwidzyn, Nidzica, Kętrzyn, Iława, Pisz | ok. 1,6 mln | ok. 24 000 km kwadratowych |
Ruś Czarna i Suwalszczyzna | - Suwalszczyzna
- Ruś Czarna |
Województwo podlaskie | Suwałki | Suwałki, Sejny, Augustów | ok. 0,25 mln | |
Dzukia | Województwo podlaskie | Olita (na Litwie) | Sokółka, Wasilków | |||
Podlasie | - Ziemia drohicka
- Ziemia mielnicka - Ziemia bielska - Ziemia białostocka |
Województwo podlaskie | Drohiczyn | Białystok, Drohiczyn, Siemiatycze, Mońki, Ciechanowiec, Tykocin, Łosice | ||
Polesie | - Ziemia włodawska
- Ziemia bialska |
Województwo podlaskie | Brześć (w Białorusi) | Włodawa, Biała Podlaska, Hajnówka, Terespol, Międzyrzec Podlaski | ok. 0,26 mln | |
Ruś Czerwona | - Ziemia przemyska
- Ziemia sanocka - Ziemia zamojska - Ziemia chełmska - Ziemia bełska - Bojkowszczyzna - Łemkowszczyzna wschodnia |
Województwo lubelskie | Lwów (na Ukrainie) | Rzeszów, Chełm, Przemyśl, Zamość, Krosno, Jarosław, Sanok, Łańcut, Przeworsk, Leżajsk, Szczebrzeszyn, Lubaczów, Tomaszów Lubelski, Ustrzyki Dolne | ||
Małopolska | - Ziemia łukowska
- Ziemia opoczyńska - Ziemia kielecka - Ziemia siewierska - Ziemia Krakowska - Sandomierszczyzna - Lubelszczyzna - Radomskie - Zagłębie Dąbrowskie - Sądecczyzna - Żywiecczyzna - Podhale - Łemkowszczyzna zachodnia |
Województwo małopolskie | Kraków | Kraków, Lublin, Częstochowa, Kielce, Siedlce, Biała, Siewierz, Tarnów, Nowy Targ, Nowy Sącz, Sandomierz, Dukla, Biecz, Wiślica, Będzin, Puławy, Opatów, Wieliczka, Kazimierz Dolny, Olkusz, Oświęcim, Bodzentyn, Żywiec | ||
Spisz i Orawa | - Spisz
- Orawa |
Województwo małopolskie | Lewocza - Spisz (na Słowacji)
Zwoleń - Orawa (na Słowacji) |
Niedzica, Jabłonka | ok. 0,07 mln | |
Mazowsze i Ziemia łęczycka | - Ziemia łęczycka
- Ziemia łowicka - Ziemia płocka - Ziemia kołbielska - Kurpiowszczyzna - Mazowsze właściwe |
Województwo mazowieckie | Płock, Czersk i Warszawa
Łęczyca (Ziemia łęczycka) |
Płock, Czersk, Warszawa, Łęczyca, Zakroczym, Grójec, Warka, Rawa, Mszczonów, Wyszogród, Sochaczew, Łowicz, Przasnysz, Ciechanów, Mława, Myszyniec, Ostrołęka, Kolno, Łomża, Wizna, Nur, Gostynin |