Województwo lubelskie

Województwo lubelskie - położone w południowo-wschodniej części Polski województwo, zajmujące tereny pomiędzy między Wisłą a Bugiem. Jego stolicą jest Lublin, od którego bierze swą nazwę.

Charakterystyka[edytuj]

Województwo graniczy z: Ukrainą i Białorusią, a także z województwami:

Geografia[edytuj]

Województwo jest położone we wschodniej części Polski, między Wisłą a Bugiem (jedynie część powiatu puławskiego leży po zachodniej stronie Wisły). Graniczy z czterema polskimi województwami, dwoma obwodami (wołyńskim i lwowskim), położonymi na Ukrainie i z obwodem brzeskim, należącym do Republiki Białorusi.

Fizycznogeograficznie terytorium województwa lubelskiego zajmuje obszary kilku regionów geograficznych Polski, którymi są Kotlina Sandomierska, Wyżyna Lubelska, Wyżyna Wołyńska, Polesie Wołyńskie, Roztocze, Polesie Zachodnie i Nizina Południowopodlaska. Najwyżej położony punkt znajduje się na Roztoczu Wschodnim – jest nim wierzchołek Krągłego Goraju – 388,7 m n.p.m. (okolice wsi Huta Lubycka, pow. tomaszowski), natomiast najniższe miejsce, 106,7 m n.p.m., leży w Dolinie Środkowej Wisły koło wsi Piotrowice w powiecie ryckim.

Fauna i flora[edytuj]

Przyroda regionu lubelskiego, mimo iż do II wojny światowej położonego w centrum Polski, została w dużym stopniu zachowana. Dzięki licznym formom ochrony przyrody, możemy nadal podziwiać jej bogactwo i różnorodność. Chronią ją liczne w województwie parki, rezerwaty przyrody, użytki ekologiczne i inne formy tego typu. Do największych skarbów regionu z pewnością należą żółw błotny, żuraw i tarpan. Z kolei świat roślinny reprezentuje wiele okazałych gatunków, z których najważniejszymi są chociażby dęby, stanowiące coraz częściej rzadkość.

Klimat[edytuj]

Klimat województwa lubelskiego odzwierciedla wpływy mas powietrza kontynentalnego i oceanicznego. Charakteryzują go występujące tu zazwyczaj długie i słoneczne lata, częste i mroźne zimy, a także umiarkowane opady.

Historia[edytuj]

Gospodarka[edytuj]

Lubelskie to przede wszystkim jeden z największych i najważniejszych regionów rolniczych Polski. Bogate zaplecze czystej ekologicznie żywności sprzyja rozwojowi przemysłu spożywczego: owocowo-warzywnego, cukrowniczego, młynarskiego, mleczarskiego, mięsnego, piwowarskiego, spirytusowego i tytoniowego. To także znane zagłębie zielarskie i pszczelarskie - lubelskie herbatki i syropy ziołowe oraz miody pitne są bardzo poszukiwane na krajowych i europejskich rynkach.

Ważne miejsce w strukturze gospodarczej regionu zajmuje przemysł wydobywczy - Lubelskie to największe po Śląsku węglowe zagłębie kraju, a Kopalnia Węgla Kamiennego w Bogdance od wielu lat przewodzi stawce najbardziej rentownych i zarazem bezpiecznych kopalń w Polsce. Ziemia lubelska bogata jest także w zasoby surowców budowlanych, takich jak: wapień, margiel, kreda, glina, piasek budowlany i szklarski, co znajduje odbicie w dużej liczbie cementowni i zakładów materiałów budowlanych, produkujących cegłę tradycyjną i klinkierową, wyroby silikatowe, beton komórkowy i prefabrykaty betonowe. Znaczne są też pokłady ropy naftowej i gazu ziemnego, eksploatowane m.in. w okolicach Lublina, Świdnika i Stężycy. Kolejnym bogactwem są wody mineralne, z których słynie przede wszystkim uzdrowisko Nałęczów.

Gospodarka regionu to także przemysł chemiczny, drzewny i meblarski, metalowy i maszynowy, w tym przemysł lotniczy.

Dojazd[edytuj]

Samolotem[edytuj]

Koleją[edytuj]

Samochodem[edytuj]

Busem[edytuj]

W województwie funkcjonuje wiele firm świadczących lokalne przewozy busami, łącząc wszystkie większe miasta województwa jak również miasta w całej Polsce.

W województwie lubelskim podróżowanie busem jest o wiele bardziej popularne niż autobusem, dlatego wiele lokalnych firm świadczących przewozy autobusowe zostało wypartych przez firmy których flota składa się z busów.

Autobusem[edytuj]

Podział administracyjny[edytuj]

Powiaty[edytuj]

Miasta[edytuj]

Ciekawe miejsca[edytuj]

Przyroda[edytuj]

Poleski Park Narodowy
Roztoczański Park Narodowy
Rezerwat przyrody "Nad Tanwią"

Transport[edytuj]

Port lotniczy Lublin zlokalizowany jest w Świdniku, około 10 km od centrum Lublina. Lotnisko zajmuje 250 ha, a pas startowy ma 2,5 km długości i jest ono skomunikowane szynobusem z Dworcem PKP Lublin. Około 12 km na południowy zachód od miasta leży lotnisko Lublin-Radawiec w Radawcu Dużym.

Województwo lubelskie jest właścicielem 13 autobusów szynowych, kupionych przez Urząd Marszałkowski, a także leasinguje 5 jednostek elektrycznych.

Wyjazd[edytuj]

Planując wyjazd do województwa lubelskiego, należy wiedzieć, że występuje tu klimat zbliżony do ogólnopolskiego, choć śnieg może się tu utrzymywać aż do kwietnia. Ponadto planując przyjazd samochodem na tutejsze tereny, trzeba liczyć się z możliwymi utrudnieniami pogodowymi (m.in. porannymi, gęstymi mgłami) i drogowymi, na które składa się mała ilość dróg w dobrym stanie i znaczna większość szlaków złej jakości. Planując spacery po bagnach warto zabrać zapasowe obuwie i odzież, a chcąc zwiedzać regionalne muzea, lepiej zawczasu upewnić się o ich dostępności.

Warto zobaczyć[edytuj]

Zamość – arcydzieło renesansu, na Liście Światowego Dziedzictwa UNESCO,
Kazimierz Dolny – urokliwe miasteczko artystów położone nad Wisłą,
Lublin – stolica województwa i najważniejsze miasto na wschodniej ścianie Polski, z urokliwą starówką i kresową atmosferą
Lubartów
Dęblin - niewielkie miasto nad Wisłą, znane głównie dzięki tutejszej Wyższej Szkoły Oficerskiej Sił Powietrznych (będącej jedyną w Polsce), oprócz tego warto wiedzieć, że znajduje się tu piękna twierdza i niewielki rynek, w pobliżu stoi warte odwiedzenia Muzeum Sił Powietrznych; na uwagę zasługuje też zespół pałacowy i Kościół pw. Chrystusa Miłosiernego.
Krasnobród - uzdrowiskowa miejscowość w sercu Roztocza która zachowała swój dawny sielski klimat. Utrzymujący się do dziś podział miasteczka na Podzamek i Podklasztor sięga XVII w. Podzamek wyrósł wokół rezydencji właścicieli - pałacu Leszczyńskich (dziś mieści się tu dziecięce sanatorium im. Janusza Korczaka). Podklasztor był osadą w sąsiedztwie klasztoru dominikanów i tu, w jego centrum znajduje się najcenniejszy zabytek Krasnobrodu, zespół klasztorny. Pod koniec XIX w. Krasnobród stał się znany dzięki jednemu z pierwszych w Europie sanatoriów przeciwgruźliczych, założonemu przez dr Alfreda Rose, w którym gruźlicę leczono kumysem, jednakże brak dobrych połączeń komunikacyjnych przyczynił się do upadku placówki.
Mięćmierz – stara osada flisacka, dziś letniskowa wieś położona nad Wisłą 3 km od centrum Kazimierza Dolnego, utrzymana w charakterze skansenu, dzięki pokrytym strzechą, wiekowym chałupom, niektóre zostały tu przeniesione z innych miejscowości i mieszkalnemu dziś wiatrakowi, też przeniesionemu.
Szczebrzeszyn miasteczko z zabytkowymi dwoma kościołami, najstarszą czynna cerkwią, synagogą odrestaurowaną na Dom Kultury, najstarszym zachowanych cmentarzy żydowskich, ruinami zamku i pomnikami świerszcza (W Szczebrzeszynie chrząszcz brzmi w trzcinie i Szczebrzeszyn z tego słynie - Jan Brzechwa).
Nałęczów – uzdrowisko kardiologiczne z parkiem, sanatoriami, pijalnią wód mineralnych, wąwozami, muzeami Bolesława Prusa i Stefana Żeromskiego.
Wąwolnica (powiat puławski) – wieś z rynkiem miejskim, kościołem pw. św. Wojciecha, kaplicą Matki Bożej Kębelskiej (miejsce kultu Matki Boskiej Kębelskiej, przyciągające pielgrzymów z kraju i zagranicy) z Muzeum Regionalnym.
Wojciechów – Wieża Ariańska wybudowana w I poł. XVI w., jedyna na Lubelszczyźnie budowla typu obronno-mieszkalnego, gotycko-renesansowa. W niej mieści się jedyne w Polsce Muzeum Kowalstwa powstałe w 1993 r.

Warto spróbować[edytuj]

cebularz - danie z żydowskiej kuchni lubelskiej, na który składa się placek z cebulą, czosnkiem i serem.
forszmak - zapiekanka ziemniaczana powstała na bazie pieczonego mięsa, śledzi, bulionu, cebuli i jajek.
kaszak - rodzaj pieczywa, o owalnym kształcie, na który składa się chleb z kaszą gryczaną wymieszaną z twarogiem i sezamem.
ser zamojski - rodzaj sera pochodzącego z Zamojszczyzny.

Gastronomia[edytuj]

Kuchnia lubelska[edytuj]

Jest to regionalna odmiana kuchni polskiej, ważna dla obszarów między Zamościem, a Lublinem. Występują tu silne związki z kuchnią rosyjską i białoruską, z którymi lubelska gastronomia jest związana od średniowiecza. Podstawę kuchni lubelskiej stanowią potrawy z mąki okraszane skwarkami z mięsa czy słoniny. Charakterystycznym produktem Lubelszczyzny były i są pierogi. Oprócz nich, występuje wiele innych znanej w całej Polsce potraw pochodzących z regionu, np. cebularz czy wywodzący się z Rosji kulebiak (pieczone ciasto z kminkiem).

Bezpieczeństwo[edytuj]

W województwie lubelskim działa centrum powiadamiania ratunkowego, które znajduje się w Lublinie i które obsługuje zgłoszenia alarmowe kierowane do numerów alarmowych 112, 997, 998 i 999.