Powiat sieradzki
Powiat sieradzki – powiat w Polsce (w zachodniej części województwa łódzkiego), utworzony w 1999 r. w ramach reformy administracyjnej. Jego siedzibą jest miasto Sieradz. W latach 1975-1999 powiat nie istniał bowiem wtedy powiaty nie istniały, a wśród kilkudziesięciu województw istniało też województwo sieradzkie.
Położony jest w zachodniej części województwa łódzkiego w pasie Nizin Środkowopolskich. Jest największym powiatem w województwie łódzkim pod względem powierzchni 1491 km². Jedynie na południu występuje wąski pas wyżynny, wyróżniający się w krajobrazie, zaliczany do Wyżyny Krakowsko-Wieluńskiej. Cały obszar powiatu leży w dorzeczu Warty.
Powiat jest częścią historycznej Ziemi Sieradzkiej, potem Księstwa Sieradzkiego i województwa sieradzkiego. Od 1793 r. był powiatem ziemskim.
Powiat składa się z 11 samorządowych jednostek administracyjnych, które stanowią miasto Sieradz, gminy miejsko-wiejskie Błaszki, Warta i Złoczew oraz gminy wiejskie Burzenin, Brąszewice, Brzeźnio, Goszczanów, Klonowa, Sieradz i Wróblew. Ludność powiatu sieradzkiego liczy 120,8 tys. osób, co stanowi 4,7% ogólnej liczby mieszkańców województwa łódzkiego (trzecia lokata w regionie pod względem liczebności po Łodzi i powiecie zgierskim)oraz 0,31% mieszkańców kraju. Ludność powiatu zmniejsza się zarówno w miastach, jak i na obszarach wiejskich. Tylko w gm. Sieradz i gm. Brzeźnio odnotowano wzrost liczby mieszkańców. Urbanizacja w powiecie 43,88%.
Powiat sieradzki ma charakter rolniczo-przemysłowy. Lasy stanowią 18,5% ogólnej powierzchni.
W powiecie zarejestrowane są 154 obiekty zabytkowe i 10 stanowisk archeologicznych. Jest wiele miejsc upamiętniających ważne wydarzenia związane z walkami o niepodległość. Architekturę reprezentują liczne kościoły i zespoły klasztorne, pałace i zespoły dworsko-parkowe. Zachowały się średniowieczne układy urbanistyczne w Sieradzu, Warcie i Burzeninie.
Obszary o prawnie chronionych walorach przyrodniczych i krajobrazowych zajmują 22,9% powierzchni powiatu. Znajduje się tu część Parku Krajobrazowego Międzyrzecza Warty i Widawki oraz 6 rezerwatów przyrody o łącznej powierzchni 2616 ha.To m.in. Rezerwat przyrody Półboru, Rezerwat przyrody Wrząca, Rezerwat przyrody Nowa Wieś.
Także Rezerwat ornitologiczny „Jeziorsko” utworzony w 1998 r. obejmuje ochroną płytką części zbiornika „Jeziorsko” z ostojami wielu ptaków wodnych i wodno-błotnych. Bogata awifauna przelotna klasyfikuje rezerwat do ostoi ptaków o znaczeniu europejskim. Stwierdzono około 250 gatunków ptaków, w tym 150 lęgowych. Dominują tu mewy śmieszki, rybitwy, czaple, żurawie, kolonijnie gnieżdżą się kormorany. Z rzadkich gatunków spotkać tu można rybitwę białowąsą, mewę małą i srebrzystą, brodźca, biegusa, bataliony, bociany czarne, a z ptaków drapieżnych kobuzy, sokoły wędrowne i orły bieliki.
Zarejestrowano 307 pomników przyrody i 2 zespoły przyrodniczo-krajobrazowe „Góry Wapienne” i „Lipiczeńskie Błota” o łącznej pow. 725,5 ha.
W stolicy województwa – Sieradzu urodzili się Antoni Cierpikowski – słynny w świecie fryzjer oraz Ary Sternfeld – wybitny teoretyk kosmonautyki.