Przejdź do zawartości

Koleją po Polsce

Z Wikipodróży
Koleją po Polsce

Dworce

[edytuj]

Jeden z najokazalszych dworców w Polsce, obecnie w trakcie remontu. Aleksandrów Kujawski był stacją graniczną na granicy rosyjsko-pruskiej. 24 października 1861 roku otwarto linię kolejową Bydgoszcz-Toruń, a 1 grudnia tego samego roku uruchomiono linię Łowicz-Kutno. Pierwszy budynek dworca powstał w 1862 roku. 1 lipca 1867 roku uruchomiono linię do Ciechocinka. W lutym 1863 roku pracownicy stacji- powstaniec Jan Karłowicz i pracownik komory celnej- Konstanty Adamowicz przechwycili tajną korespondencję rosyjsko-pruską o współpracy zaborców przeciwko polskiemu powstaniu. Rząd Narodowy opublikował zdobyty na stacji dokument kompromitujący Prusy i Rosję na arenie międzynarodowej. Dworzec w Aleksandrowie stanowił również miejsce przerzutu ludzi, broni i pieniędzy. W latach 80. XIX wieku dworzec rozbudowano, przy okazji wzbogacając go o okazało skrzydło południowe, a w skrzydle północnym urządzono okazałe apartamenty dworskie. 3 i 4 września 1879 roku w apartamentach spotkali się car rosyjski Aleksander II i cesarz niemiecki Wilhelm I. Odzyskanie niepodległości, wraz z likwidacją granicy spowodowało ograniczenie roli stacji.

Dworzec z 1928 r. przypominający dworek szlachecki. W środku znajduje się duży hol z antresolą i kilka pomieszczeń bocznych. W pobliżu interesujące zabytkowe obiekty: wieża ciśnień, budynek jednokanałowej parowozowni z czasów budowy Kolei Warszawsko-Terespolskiej (obecnie zaadaptowany na obiekt handlowy), drewniany dom naczelnika stacji z początku XX w. wraz z parkiem.

Dworzec kolejowy w Białymstoku powstał w 1861 roku przy budowie kolei warszawsko-petersburskiej. Jest uznawany za jeden z najpiękniejszych dworców kolejowych w Polsce. Na dworcu znajduje się tablica upamiętniająca podróże Marszałka Piłsudskiego do Wilna. Jest to kolejny dworzec po remoncie.

Najważniejszy dworzec na południu województwa śląskiego. Powstał w 1855 r. na szlaku Kolei Północnej, łączącej Wiedeń z Krakowem. W okresie zaboru austriackiego był jednym z największych dworców w Galicji. Wnętrze budynku zdobią piękne wzory w stylu pompejańskim, a zewnętrzna elewacja ma charakter neorenesansowy. Cała budowla, swoją bryłą nawiązuje do nurtu austriackich dworców prowincjonalnych. W latach 1994-2001 przy dworcu działał niewielki skansen, którego tabor został ostatecznie przetransportowany do lokomotywowni w Krakowie i skansenu w Chabówce.

Jeden z największych w Polsce i prawdopodobnie w Europie zbiór taboru normalnotorowego oraz wąskotorowego. W skład kolekcji wchodzą nie tylko parowozy, ale również lokomotywy spalinowe czy lokomotywy elektryczne (m.in. ET21-001, EU07-001). Największymi „perełkami” skansenu prowadzonego przez PKP Cargo są: parowóz Ol12, parowóz OKz32-2, wagon motorowy SN61, elektrowóz ET21-001 czy wiele unikatowych wagonów pasażerskich. Na terenie muzeum wybudowany został peron do obsługi pociągów turystycznych. Do jego budowy użyto elementów z dawnego dworca Kraków Główny. W Chabówce znajduje się również interesująca restauracja z wystrojem kolejowym.

Stacja osobowa w Częstochowie posiada cztery perony, z których peron 2., mierzący 565 m, uważany jest za najdłuższy w Polsce. Obecny dworzec z 1996 r. obejmuje obydwie strony stacji – od alei Wolności gmach z przestronnym holem, gdzie podróżni mają do dyspozycji aż trzy poziomy, z czego dwa położone na tarasach. Całość pokrywa potężny dach wsparty na 22 pylonach o wysokości 11,5 m i średnicy 1 metra, osłaniający także część dziedzińca. Po stronie wschodniej (ul. Piłsudskiego) jest mniejszy, dwukondygnacyjny budynek. Obydwa połączono pasażem nad peronami, w którym zmieszczono poczekalnię, placówki handlowe i kaplicę dworcową. W sąsiedztwie stacji można obejrzeć pomnik parowozu TKt48-151.

Parowóz wąskotorowy T49-112 „Ryś” produkcji Fabloku z 1949 roku, tendrzak. Produkowany w Polsce od 1946 roku, przeznaczony do pracy głównie na kolejach leśnych i przemysłowych, o prześwicie toru 600/750/785 mm. Była to wersja niemieckiego parowozu Riesa. Ten na zdjęciu jest doposażony w tender (zwykłe tendrzaki mają skrzynię na węgiel i nie mają osobnego wagonu do przewozu węgla). Obecnie ustawiony jako pomnik na stacji w Dęblinie. Znajduje się tutaj zespół dworcowy z czasów Kolei Nadwiślańskiej – główny, murowany budynek stacyjny z roku 1900 wraz z przylegającym parterowym budynkiem drewnianym z 1924 roku. Warte zobaczenia są: dawna parowozownia, wieża ciśnień, dróżniczówka i nastawnia.

Dworzec kolejowy w Ełku powstał w 1868 roku. Obecnie budynek jest po remoncie. Na stacji następuje zmiana trakcji spalinowej z elektryczną (dla pociągów dalekobieżnych). Przy stacji znajduje się lokomotywownia, która miała obsługiwać również elektrowozy, stąd część hali została wyburzona, ale samej inwestycji nigdy nie dokończono. Obok stacji normalnotorowej bieg swój zaczyna kolej wąskotorowa. Na stacji Ełk Wąsk. można podziwiać zarówno normalnotorowy, jak i wąskotorowy tabor. Na szczególną uwagę zwracają parowozy Px48, Las oraz wagony osobowe typu 1Aw.

Powstanie stacji kolejowej w Gnieźnie wiąże się z realizacją inwestycji, jaką była kolej Poznańsko-Toruńska-Bydgoska. W 1868 roku rozpoczęto budowę stację Gniezno, a dworzec otwarto w 1872 roku. W 1875 roku do Gniezna dotarła linia kolejowa z Oleśnicy (przez Jarocin oraz Wrześnię). 1 listopada 1887 roku Gniezno uzyskało połączenie z Nakłem, a w 1894 uruchomiono przedłużenie linii do Chojnic. Dworzec w Gnieźnie jest po remoncie. Gniezno to duża stacja węzłowa. Na szczególną uwagę zasługują nastawnie Gn-A oraz Gn-2, semafory kształtowe i mechaniczne tarcze zaporowe (na stacji znajduje się najwięcej w Polsce semaforów kształtowych – aż 24), z których większość jest nadal sprawna. Nie sposób nie zauważyć żurawia do nawęglania parowozów oraz jeden z największych w Wielkopolsce i Polsce kompleksów lokomotywowni (parowozowni). Niedaleko stacji Gniezno bieg swój rozpoczyna Gnieźnieńska Kolej Wąskotorowa, która jako pierwsza kolej w Polsce wprowadziła do eksploatacji wagon motorowy.

Gniezno Winiary

[edytuj]

Jedna z 2 normalnotorowych i jedna z 3 stacji (biorąc pod uwagę kolej wąskotorową) położonych w Gnieźnie. Powstanie stacji w ówczesnej wsi Winiary nastąpiło w 1894 roku. Na stacji rozgałęziają się linie do Nakła/Chojnic oraz do Sławy Wielkopolskiej. Linie te obecnie są wykorzystywane wyłącznie w ruchu towarowym. Na stacji Gniezno Winiary znajdują się semafory kształtowe oraz oryginalne niemieckie urządzenia do sterowania ruchem kolejowym (wybudowane w ramach programu modernizacyjnego „Otto”). Na stację sporadycznie zajeżdżają pociągi turystyczne.

Gniezno Wąsk.

[edytuj]

Stacja Gniezno Wąskotorowe znajduje się obecnie na terenie dawnej stacji towarowej. W 1884 roku stacja osobowa znajdowała się bliżej dworca normalnotorowego w Gnieźnie. Rozbudowa kompleksu parowozowni spowodowała konieczność likwidacji stacji osobowej na stacji kolei normalnotorowej i stację zorganizowano na dotychczasowej stacji towarowej. Z Gniezna wyrusza w podróż kolej wąskotorowa do Ostrowa (w Anastazewie znajdowała się granica zaborów rosyjskiego i pruskiego, odcinek Ostrowo – Anastazewo aktualnie jest nieczynny) przez Niechanowo, Witkowo, Powidz.

Dworzec w Gorzowie Wielkopolskim to jedna z ważniejszych stacji na dawnej niemieckiej magistrali „Ostbahn”, czyli Kolei Wschodniej. Na szczególną uwagę zasługuje najdłuższy w Polsce zabytek techniki, jakim jest gorzowska estakada kolejowa. Budowę estakady rozpoczęto w 1910 roku, a ukończono w 1914. Motywacją do budowy estakady była duża liczba skrzyżowań jednopoziomowych (samochody/kolej). Częste zamykanie rogatek na przejazdach powodowało wzmożone korki oraz utrudniało harmonijny rozwój miasta. Całkowita długość estakady wynosi 2116 metrów. Budowla posiada około 70 sklepień o parabolicznym kształcie łuków, rozdzielonych pięcioma stalowymi wiaduktami przy ulicy Herberta, Chrobrego, Wodnej, Młyńskiej i Garbary. W rejestrze zabytków jest jednak wpisane 1700 m, gdyż prawdopodobnie niektóre budowle nie zostały uwzględnione.

Półwysep Helski o długości blisko 38 km w najwęższym swym miejscu pomiędzy Kuźnicą i Chałupami ma niecałe 100 m szerokości. Widać to dokładnie jadąc pociągiem do Helu. Przez okna wagonów można zaobserwować położone blisko siebie brzegi otwartego morza i Zatoki Puckiej. Poniżej widoczna jest lokomotywa spalinowa serii 754 (nazywana potocznie „Nurek”) prowadząca pociąg ExpressInterCity „Jantar” do Warszawy Zachodniej.

Stacja kolejowa w Jarocinie to ostatnia w województwie wielkopolskim stacja węzłowa z zachowanym oryginalnym budynkiem z czerwonej cegły. Z Jarocina odchodzą linie do Poznania, Ostrowa Wielkopolskiego, Leszna, Oleśnicy oraz Gniezna. Po przeprowadzonym remoncie budynek odzyskał swoje dawne oblicze. Na szczególną uwagę zwraca plac przed dworcem oraz odnowione malowidła na ścianach dworca. Na stacji znajduje się również modernistyczna wieża ciśnień, a na terenie dawnej parowozowni Towarzystwo Kolei Wielkopolskiej prowadzi muzeum gromadzące tabor i pamiątki związane z koleją. Na stacji w Jarocinie znajduje się pomnik parowozu Ol49-1.

Stacja kolejowa w Kątach Wrocławskich z lat 40. XIX w. wybudowana jako element Freiburskiej Linii Kolejowej, łączącej Wrocław z Jelenią Górą. Obecny budynek dworca wraz z drewnianą wiatą peronową powstał w latach 1867-1870. W sąsiedztwie znajduje się terminal kontenerowy.

Unikatowa stacja kolejowa. W Polsce znajdują się tylko 2 stacje tego typu – stacje dwupoziomowe. Oprócz Kostrzyna nad Odrą taki obiekt znajduje się w Kępnie. Po raz pierwszy kolej dotarła do Kępna w 1872 roku. Kępno uzyskało wtedy połączenie z Wrocławiem przez Oleśnicę i Syców. Rozwój stacji nastąpił również dzięki poprowadzeniu przez Kępno kolei kluczborsko-poznańskiej. Dworzec po remoncie prezentuje się okazale. Na stacji w Kępnie znajduje się pomnik parowozu TKt48. Parowozy tego typu obsługiwały aż do 1992 roku połączenia do Namysłowa i Oleśnicy.

Historia kieleckiego dworca sięga 1885 roku, kiedy to została uruchomiona Iwangorodzko-Dąbrowska Linia Kolejowa. Do 1966 roku swe funkcję pełnił secesyjny dworzec zbudowany w czasach zaborów. Na jego miejscu w 1971 roku stanął nowoczesny wówczas, socrealistyczny budynek – przykład architektury okresu PRL, która charakteryzowała się m.in. takimi eksperymentami jak ten. Widoczny na zdjęciu sufit dworca oprócz interesujących walorów estetycznych – poprawia akustykę budynku. Kolej pełni istotną funkcję w rozwoju gospodarczym Kielc, które w ostatnich latach stały się znaczącym ośrodkiem gospodarczym.

Linia kolejowa Kłodzko Główne – Kudowa-Zdrój

[edytuj]

Linia kolejowa nr 309 była otwierana etapami. W 1902 roku otwarto odcinek Kłodzko – Duszniki-Zdrój, a w 1904 roku linia dotarła do Kudowy-Zdroju. W latach 1945-1948 funkcjonowało połączenie z Kudowy do czeskiego Nachodu, jednak linię rozebrano. Budowa linii była bardzo ciężka. Trasa obfituje w wiele łuków o małych promieniach, często wije się serpentynami. Najbardziej znanym obiektem inżynieryjnym na linii jest kamienny wiadukt w Lewinie Kłodzkim. Na uwagę zasługuje również stacja Duszniki Zdrój, która znajduje się na skalnej półce. Kolej nazywano „Weberbahn” (z niemieckiego oznacza to kolej tkaczy), gdyż głównym powodem wybudowania trasy była chęć poprawy warunków i rozwoju gospodarczego tego obszaru Kotliny Kłodzkiej – znajdowało się tutaj wiele tkalni i bielarni płócien. Po remoncie trasy obsługę pociągów regionalnych przejęły szynobusy Kolei Dolnośląskich.

Lubelski dworzec z 1877 roku powstał w ramach połączenia Lublina z Warszawą w postaci Kolei Nadwiślańskiej. To najważniejszy dworzec kolejowy w województwie. Gruntowny remont przywrócił mu dawny blask. Kolejarskie tradycje Lublina upamiętniają tablice umieszczone na fasadzie dworca oraz pomnik parowozu pospiesznego Pt47-157|. Warte zobaczenia jest wnętrze dworca o interesującym wystroju i iluminacji. Na uwagę zasługuje również ozdobny portal wejściowy, nad którym znajduje się duży zegar. Budynek nawiązuje swoją bryłą do budowli obronnych, jednak zachował on lekkość konstrukcji. Rangę podnosi znajdujący się na zwieńczeniu orzeł w koronie – symbol niepodległej Polski. Lublin jest jednym z trzech miast w Polsce, w którym jeżdżą trolejbusy.

Magistrala E20 Kunowice – Poznań – Konin – Kutno – Warszawa – Terespol to nie tylko dworce dużych miast, ale również małe, urokliwe stacje. Do takich obiektów z pewnością można zaliczyć dworzec w Międzyrzecu Podlaskim. Po przeprowadzonej modernizacji prezentuje się okazale. W ramach inwestycji przywrócono oryginalną stolarkę okienną, drzwiową, odnowiono fasadę budynku. Nowo powstałe przejście podziemne ułatwia komunikację między częściami miasta.

Jeden z piękniejszych dworców kolejowych w Polsce, obszerny budynek, świadczący o randze Kolei Transwersalnej i jej wówczas ważnego znaczenia dla transportu w całym zaborze austriackim. Linia kolejowa przebiegająca przez Nowy Sącz wije się po wzgórzach i malowniczych przekopach. Duże nachylenia torowiska i mnogość łuków sprawiają, iż jest to wymagająca trasa dla maszynistów. Jednak widoki podziwiane zza okien pociągu rekompensują wszelkie niedogodności. Dworzec przeszedł gruntowny remont. Na szczególną uwagę zasługują odnowione posadzki i malowidła przedstawiające górskie pejzaże. Architektura budynku nawiązuje do stylu secesyjnego, charakterystycznego dla Galicji.

Opole Główne

[edytuj]

Zabytkowy dworzec w Opolu znajduje się w czołówce najładniejszych dworców kolejowych w Polsce. W trakcie przeprowadzonej ostatnio modernizacji przywrócono stacji dawny blask, wprowadzono szereg udogodnień dla osób o ograniczonej mobilności, zorganizowano nowe punkty handlowo-gastronomiczne, a w prawym skrzydle widocznego budynku uruchomiono hostel dworcowy. Wewnątrz warto zwrócić uwagę na wykonane z piaskowca detale architektoniczne i rozetowe okna budynku głównego. Godne uwagi są również drewniane kasy wraz z dziewięcioma herbami, stoliki i barierki kas oraz posadzka z motywami kwiatowymi, a także malowidła w poczekalni. Wysoka wieża z zegarem służyła niegdyś jako wieża ciśnień do wodowania parowozów. Ciekawostką jest, iż budynek dworca znajduje się przy łukach torów, nie jest usytuowany pod kątem prostym, co jest rzadko spotykanym rozwiązaniem w Polsce.

Przez Pabianice przebiega wybudowana w latach 1901–1903 linia kolejowa warszawsko-kaliska. Zmodernizowany budynek stacji kolejowej zachował kształt zewnętrzny i wewnętrzny podział pomieszczeń, choć niektóre zyskały inne przeznaczenie - m.in. uruchomiono punkt informacji turystycznej.

Kolej to nie tylko dworce, ale również i zaplecza techniczne, bez których nie byłoby możliwości podróżowania. Na szczególną uwagę zasługują obiekty w „mniejszej skali”, czyli te przeznaczone dla kolei wąskotorowych. Niegdyś na terenie całego kraju znajdowało się wiele „kolejek” wąskotorowych służących lokalnym społecznościom. Jedną z nich była Piaseczyńsko-Grójecka Kolej Dojazdowa, która wchodziła w skład Warszawskich Kolei Dojazdowych. Docierały one nierzadko w głąb Warszawy, często był to jedyny środek transportu dla poszczególnych miejscowości. Pomnik upamiętniający warszawskie wąskotorówki znajduje się na Sadybie. Na zdjęciu poniżej widać wagony pasażerskie w lokomotywowni w Piasecznie. Obecnie wykonywane są nimi przewozy turystyczne. „Wąski tor nie wąską frajdę masz”, więc na pewno warto tam zajrzeć...

Pierwszą linią kolejową, która dotarła do Piotrkowa Trybunalskiego była Kolej Warszawsko-Wiedeńska (połowa XIX wieku). W latach 2010-2012 przeprowadzono remont obiektu. Warto nadmienić, iż bryła budynku jest oryginalna i nie uległa przeróbkom. Niedaleko stacji normalnotorowej znajdowała się również kolej wąskotorowa, która jako pierwsza w Polsce wprowadziła przewóz wagonów normalnotorowych na transporterach. Kolej wąskotorowa została niestety zlikwidowana.

Stacja kolejowa w Płocku nie ma charakteru zabytkowego, ale jej wygląd po modernizacji zyskał zupełnie nowe oblicze. Do Płocka warto przyjechać zobaczyć nie tylko dworzec, ale również starówkę z kamienicami, bulwary nad Wisłą czy też kratownicowy most kolejowo-drogowy nad Wisłą. Na piętrze dworca znajduje się hotel, a każdy z pokojów posiada widok na tory kolejowe.

W Poznaniu warto odwiedzić Izbę Pamięci Oddziału Regionalnego PKP PLK S.A. przy Alejach Niepodległości 8. Na uwagę zasługują również makiety w Zespole Szkół Komunikacji im. Hipolita Cegielskiego przy ul. Fredry. Największe zainteresowanie budzi makieta stacji Międzychód. Będąc w Poznaniu nie można pominąć Kolejki Parkowej Maltanka, która kursuje od Ronda Śródka do Nowego Zoo. Jest to jedna z niewielu w Polsce czynnych kolei parkowych.

Zabytkowy zespół dworca kolejowego z 1925 roku tworzą: budynek stacji nawiązujący stylem do góralskich chat, budynek mieszkalny oraz budka dróżnika po drugiej stronie torów. Na placu dworcowym podziwiać można pomnik św. Mikołaja. Po modernizacji w 2014 roku, oprócz kasy biletowej, poczekalni i bistro, na terenie dworca zlokalizowano siedzibę Miejskiej Biblioteki Publicznej. Mieści się tutaj również punkt informacji turystycznej. Od ponad stu lat Rabka Zdrój znana jest jako uzdrowisko. Wykorzystuje się walory klimatyczne oraz wody lecznicze do leczenia schorzeń układu oddechowego i krążenia, głównie u dzieci.

Pierwszy dworzec w Radomsku powstały wraz z linią kolejową warszawsko-wiedeńską w połowie XIX wieku, uległ zniszczeniu w trakcie I wojny światowej. Obecny dworzec otwarto w 1935 roku, zmodernizowano w 2011 roku. Dworzec swoja bryłą nawiązuje do form klasycyzmu. We wnętrzu zlokalizowano kasy biletowe kolejowe i autobusowe, a także przestronną poczekalnię wraz z zapleczem gastronomicznym.

Rawicz to jedna z ważniejszych stacji na linii Poznań – Wrocław. Dworzec kolejowy powstały w wieku XIX przeszedł gruntowną modernizację zakończoną w 2015 roku. Odwiedzając rawicki dworzec warto zwrócić uwagę na bogactwo ornamentów i detali architektonicznych. Rawicz posiada interesujący układ urbanistyczny – wszystkie ulice na Starym Mieście krzyżując się tworzą kąty proste. Miasto otaczają planty powstałe z przebudowania wałów obronnych – drugie pod względem wielkości w Polsce po krakowskich.

Rogów Wąskotorowy to stacja początkowa Rogowskiej Kolei Wąskotorowej, jednego z najciekawszych zabytków techniki w województwie łódzkim. Kolej została wybudowana w 1915 roku przez wojska niemieckie. Stopniowo sieć powiększała się o kolejne miejscowości docierając do Białej Rawskiej. Na terenie stacji zgromadzono wiele ciekawych oraz unikatowych wagonów, lokomotyw. Intensywnie prowadzone są prace renowacyjne przy kolejnych pojazdach. Na szczególną uwagę zasługują m.in.: tendrzak przemysłowy O&K, rampa do załadunku wagonów normalnotorowych na wąskotorowe transportery, wagony z nieistniejących cukrowni w Polsce czy wagon motorowy Mbxd1.

Dworzec w Rzeszowie powstał w 1858 roku. Największą modernizację dworzec przeszedł w 1908 roku. Także i ten dworzec jest po remoncie. Na uwagę zasługują malowidła na ścianach wewnątrz poczekalni i hallu kasowego oraz portal wejściowy, który nawiązuje stylem do attyki.

Parowóz Kp4 to parowóz polskiej produkcji na dokumentacji radzieckiego parowozu P24. Niezwykle popularne niegdyś w Polsce, Finlandii, ZSRR i Czechosłowacji. Przeznaczony do pracy na liniach wąskotorowych, budowany w Polsce w latach 1950-1959, głównie na eksport. Ponadto od 1960 roku ich masową produkcję na własne potrzeby podjęto w Chinach, która trwała aż do 1987 roku. Ogółem lokomotyw tej serii zbudowano około 5100, czyniąc je najliczniejszą serią parowozów wąskotorowych na świecie. Prezentowany parowóz wchodzi w skład ekspozycji Muzeum Kolei Wąskotorowej w Sochaczewie.

Budynek dworca w Suwałkach powstał w 1986 roku. Ten budynek zasługuje na szczególną uwagę, nie tylko ze względu na to, iż jest to obiekt z czerwonej cegły, ale charakteryzuje się on bardzo skomplikowaną bryłą i detalami architektonicznymi. Z samych Suwałk blisko jest na Litwę oraz do Białegostoku.

Pierwszy pociąg na tarnowską stację wjechał 20 lutego 1856 roku, w dniu otwarcia trasy kolejowej z Krakowa do Dębicy. Obecny gmach dworca, wyróżniający się pałacową architekturą z secesyjno-modernistycznym wystrojem, zbudowano w latach 1906–10. Projektantem był E. Baudisch z austriackiego Ministerstwa Kolei Żelaznych, wg tego samego projektu zbudowano dworzec w Stanisławowie. Dworzec, wpisany do rejestru zabytków, przeszedł remont kapitalny w latach 2007–10. Halę główną zdobią obrazy olejne przedstawiające krajobrazy Tatr i Pienin, dzieła autorstwa Edmunda Cieszkiewicza zakupione w 1911 roku.

28 sierpnia 1939 roku współpracujący z Niemcami Antoni Guzy dokonał zamachu bombowego na dworcu, w którym zginęło 20 osób. 14 czerwca 1940 roku z tarnowskiego dworca wyruszył pierwszy masowy transport więźniów do KL Auschwitz. Pierwsze z tych wydarzeń upamiętnia tablica pamiątkowa, drugie – pomnik Pamięci I Transportu do KL Auschwitz, z listą nazwisk wszystkich więźniów. W 1992 roku, obok budynku lokomotywowni, ustawiono jako pomnik techniku parowóz Ol49 - 72, wyprodukowany w 1953 roku.

Dworzec Wałbrzych Miasto powstał w 1853 roku. W 1923 roku został przebudowany na wzór pijalni wód mineralnych popularnych na Dolnym Śląsku. Z tego powodu często jest mylnie zaliczany jako „takowa” pijalnia, która została zaadoptowana na potrzeby kolei. Budynek dworca został wpisany do rejestru zabytków. Nazwa „Wałbrzych Miasto” sugeruje, iż jest to dworzec najbliżej centrum miasta. Dla stacji położonych na terenie zaboru pruskiego jest to dosyć często spotykane zjawisko (np. Kłodzko Główne oraz Kłodzko Miasto).

Dworzec kolejowy w Wągrowcu z 1888 r. posiada zróżnicowaną bryłę o ceglanych elewacjach i pokryty jest spadzistym dachem z ozdobnymi, drewnianymi podporami. Wewnątrz znajdują się kasy kolejowe i autobusowe, poczekalnia, kiosk i zaplecze gastronomiczne. W 2015 roku zmodernizowany w zakresie budynku dworcowego i peronów, w sąsiedztwie ulokowano terminal autobusowy i parking typu „parkuj i jedź”. Wzdłuż torów poprowadzono ścieżkę rowerową oraz zorganizowano 2 zadaszone parkingi rowerowe. Powstało nowoczesne Zintegrowane Centrum Komunikacyjne łączące transport kolejowy, autobusowy, miejski i indywidualny. Gruntownie zrewitalizowana w ostatnich latach linia kolejowa nr 356 na odcinku Poznań Główny – Wągrowiec cieszy się rosnącą popularnością wśród podróżnych. W Wągrowcu podziwiać możemy unikalne w Europie skrzyżowanie rzek Wełny i Nielby.

Wrocław to nie tylko miasto mostów i kościołów, ale i... dworców kolejowych. Znajduje się ich tutaj ponad 20. Jedną z bardzo urokliwych stacji jest Wrocław Brochów. Budynek dworca powstał w 1896 roku na potrzeby dużego osiedla kolejowego na wrocławskim Brochowie. Jest ceglany, natomiast w partiach górnych i szczytowych o konstrukcji szachulcowej wypełnionej cegłą. W 2012 roku przeszedł gruntowny remont. Mnogość detali architektonicznych, balustrady, zabytkowe kraty okienne, granitowe schody wejściowe, historyczny zegar z rzymskimi cyframi i stylizowanymi wskazówkami, a także wieczorne oświetlenie stwarzają niepowtarzalną atmosferę. Tuż obok stacji osobowej znajduje się jedna z dwóch największych stacji towarowych w Polsce – Wrocław Brochów Towarowy.

Stacja Wrocław Leśnica znajduje się na linii Wrocław-Legnica. Kompleks stacyjny jest wpisany do rejestru zabytków. Przebudowa stacji rozpoczęła się w 2012 roku. Stacja zyskała zupełnie nowe oblicze. Wrażenie robią drewniane zadaszenia na peronach, ozdobne latarnie oraz zegary.

Drugi co do wielkości dworzec kolejowy we Wrocławiu powstały w 1868 roku według projektu Hermanna Grapowa. Pasażerowie mają do dyspozycji 2 perony, hol dworcowy z poczekalnią i kasami biletowymi, kiosk oraz automaty vendingowe. Większa część budynku jest obecnie niedostępna, oczekując na gruntowną modernizację. Zachowało się kilka pamiątek po niemieckich budowniczych tego gmachu – np. na peronie 1. znaleźć można betonowy kafel chodnikowy z oznaczeniem producenta, a w ogólnodostępnej toalecie są kafelki sygnowane nazwą producenta. W budynku kas dodatkowych umiejscowionych przy placu dworcowym znajduje się obecnie popularny bar.

Gruntownie wyremontowana w 2015 roku stacja kolejowa we Wrocławiu, przy ulicy Popowickiej w dzielnicy Fabryczna na linii kolejowej nr 271 Wrocław Główny – Poznań Główny. W trakcie remontu zmodernizowano układ torowy wraz z przyległym wiaduktem. Wymieniono nawierzchnię peronu oraz przygotowano udogodnienia dla osób o ograniczonej mobilności. Zbudowano nowe wiaty peronowe i oświetlenie, zainstalowano system informacji audiowizualnej oraz nowe zegary stacyjne. W sąsiedztwie znajduje się Park Polana Popowicka o ciekawym układzie kompozycyjnym.

Stacja kolejowa we Wrocławiu, przy alei Jana III Sobieskiego, w dzielnicy Psie Pole. Powstały na przełomie 1885/1886 roku budynek dworcowy został w ostatnich latach zmodernizowany. W sąsiedztwie powstał węzeł przesiadkowy z nową pętlą autobusową oraz parkingiem typu „parkuj i jedź” z miejscami dla samochodów osobowych, a także dwoma zadaszonymi wiatami rowerowymi.

Pierwszy pociąg do Zamościa przyjechał z Zawady w 1916 roku. Niedługo potem Zamość uzyskał połączenie z Nowym Miastem, a w 1917 roku z Hrubieszowem. W czerwcu 2015 uruchomiono w Zamościu nowe przystanki osobowe: Zamość Starówka oraz Zamość Wschód.

Stacja Zduńska Wola Karsznice to jedna z 3 stacji położonych na terenie miasta. Powstanie stacji wiąże się z budową magistrali węglowej Śląsk-Porty. Zakład Taboru Karsznice był jednym z największych w kraju. Obecnie na terenie Zakładu prowadzony jest Skansen Lokomotyw i Urządzeń Technicznych. W muzeum można zobaczyć eksponaty: modele lokomotyw, pamiątki kolejarzy węzła Karsznice. Ekspozycję taboru stanowią lokomotywy używane w Karsznicach, m.in. parowóz Ty51, Ty246.

Nastawnie

[edytuj]

Pomniki

[edytuj]

Parowozy

[edytuj]

Św. Katarzyna Aleksandryjska

[edytuj]

Inne

[edytuj]

Sztuka użytkowa

[edytuj]

Zegary dworcowe

[edytuj]

„Pragotrony”

[edytuj]

Wieże ciśnień

[edytuj]

Makiety kolejowe

[edytuj]

Noclegi i gastronomia „Z widokiem na tory”

[edytuj]

Bar Mleczny Agatka w Gorzowie Wielkopolskim

[edytuj]

Bar z widokiem na dworzec PKP Gorzów Wielkopolski.
Zestawy od 10 zł.

Bar Semafor w Ostrowie Wielkopolskim

[edytuj]

Bar z widokiem na dworzec PKP Ostrów Wielkopolski.
Zestawy od 10 zł.

Corona Coffee PKP Szczecin Główny

[edytuj]

Kawiarnia w nowej części dworca PKP Szczecin Główny na poziomie przejścia nad torami. W sąsiedztwie 2 otwarte tarasy widokowe skierowane na stację i widok przez panoramiczną szybę na Odrę.
Kawa latte od 9,90 zł.
Specjalności: Dolce Mocha (kawa z czekoladą), brownie bezglutenowe, serniczki ze słonym karmelem lub wiśniami, bezcukrowy pudding chia, bagietki i wrapy.
http://facebook.com/coronacoffee

Hostel Corso w Gdyni

[edytuj]

Pokoje z widokiem na perony i dworzec Gdynia Główna.
Ceny od 60 zł.
http://hostelcorso.pl/

Hostel Kostrzyn nad Odrą

[edytuj]

W budynku dworca Kostrzyn nad Odrą.
Ceny od 25 zł.
http://hostel.lubuskie.org.pl

Hostel Przystanek Toruń

[edytuj]

Położony w okolicy dworca Toruń Miasto, stylizowany motywami o tematyce kolejowej.
Ceny od 90 zł.
http://przystanektorun.pl

Hostel Quadrans Modlin

[edytuj]

Zlokalizowany w budynku dworcowym, pokoje z widokiem na perony stacji Modlin.
Ceny od 80 zł.
http://www.quadrans.co/

Hostel Railway w Opolu

[edytuj]

Zlokalizowany w budynku dworcowym, pokoje z widokiem na perony stacji Opole Główne.
Ceny od 29 zł.
http://railwayhostel.pl

Hostel Toruń Główny

[edytuj]

Zlokalizowany na stacji Toruń Główny.
Ceny od 39 zł.
http://hosteltg.com

Hostel Zachodni w Warszawie

[edytuj]

Pokoje z widokiem na stację Warszawa Zachodnia.
Ceny od 100 zł.
http://hostelzachodni.pl

Hotel Ferdynand Best Western Plus w Rzeszowie

[edytuj]

Pokoje z widokiem na dworzec Rzeszów Główny.
Ceny od 147 zł.
http://www.hotelferdynand.pl/

Hotel Fenix Strauss w Jeleniej Górze

[edytuj]

Pokoje z widokiem na stację Jelenia Góra.
Ceny od 160 zł.
http://www.hotelstrauss.com/

Hotel Green w Płocku

[edytuj]

Pokoje zlokalizowane na I piętrze nowego dworca kolejowo-autobusowego w Płocku. Każdy pokój ma okno z widokiem na tory kolejowe.
Ceny od 130 zł.
http://greenhotelplock.pl

Hotel Ibis Styles we Wrocławiu

[edytuj]

Pokoje i restauracja z panoramicznym widokiem na Wrocław Główny.
Ceny od 200 zł.
http://www.ibis.com/pl/hotel-9347-ibis-styles-wroclaw-centrum/index.shtml

Hotel Piast we Wrocławiu

[edytuj]

Pokoje z widokiem na Wrocław Główny.
Ceny od 130 zł.
http://www.piastwroclaw.pl

Hotel Pracowniczy MarGran w Warszawie

[edytuj]

Wybrane pokoje na I piętrze z widokiem na tory stacji Warszawa Zachodnia. Dobrze słychać przejeżdżające po okolicznych rozjazdach pociągi;)
Ceny od 30 zł.
http://www.hotel.margran.pl/

Hotel Sofia we Wrocławiu

[edytuj]

Pokoje i restauracja z widokiem na Wrocław Główny.
Ceny od 170 zł.
http://www.hotelsofia.pl

Nastawnia PoC w Poznaniu

[edytuj]

Pub / Kawiarnia / Galeria.
Wyjątkowe miejsce, gdzie można napić się piwa, kawy, herbaty, zjeść coś smacznego przy stukocie kół przejeżdżających pociągów. Wszystko to w dawnej nastawni w pobliżu stacji Poznań Główny (obok Mostu Teatralnego). Najlepszy widok jest oczywiście z piętra nastawni :)
Ceny od 10 zł.
http://nastawniapoc.pl/

Noclegi Gemini Dom Elbląg

[edytuj]

Pokoje gościnne w budynku dworca PKP w Elblągu.
Ceny od 80 zł.
http://noclegigeminidom.pl/noclegi-elblag-tanie

Noclegi Gemini Dom Malbork

[edytuj]

Pokoje gościnne w budynku dworca PKP w Malborku.
Ceny od 70 zł.
http://noclegigeminidom.pl/noclegi-malbork

Noclegi Stacja Grand Szczecin Niebuszewo

[edytuj]

Pokoje gościnne w budynku dworca Szczecin Niebuszewo.
Ceny od 60 zł.
http://www.stacjagrand.pl/

Noclegi w Skansenie w Chabówce

[edytuj]

Pokoje gościnne na terenie skansenu kolejowego w Chabówce.
Ceny od 25 zł.
http://skansenchabowka.pl/noclegi/

Noclegownia przy Parowozowni w Wolsztynie

[edytuj]

Pokoje gościnne na terenie Parowozowni z widokami na zgromadzony zabytkowy tabor.
Ceny od 50 zł.
http://www.parowozowniawolsztyn.pl/noclegi

Pub Wieża w Tarnowskich Górach

[edytuj]

Pub zlokalizowany w wieży ciśnień nieopodal dworca.
Ceny od 5 zł.
https://www.facebook.com/pubwieza

Restauracja La Stazione Zawiercie

[edytuj]

Restauracja w budynku dworca PKP w Zawierciu z ogródkiem letnim.
Zestaw dnia od 15 zł.
http://www.lastazione.pl/zawiercie/

RISTORANTE Pizzeria CIAO! Wrocław Kuźniki

[edytuj]

Restauracja w budynku dworca PKP Wrocław Kuźniki.
Dania od 9,50 zł.
http://www.pizzeriaciao.pl/

Willa Remi we Wronkach

[edytuj]

Pokoje z widokiem na tory kolejowe.
Ceny od 80 zł.
http://www.willa-remi.pl/

Zapiecek - stacja smaków Sława Wielkopolska

[edytuj]

Bar w budynku dworca PKP Sława Wielkopolska z motywami kolejowymi.
Zestawy od 30 zł.
https://www.facebook.com/Zapiecek.stacja.smakow/

Źródło: „https://pl.wikivoyage.org/w/index.php?title=Koleją_po_Polsce&oldid=130143”